Kupujący od rolników ryczałtowych mogli odliczyć VAT
Trybunał Konstytucyjny rozpoznał skargę konstytucyjną Zakładu Przetwórstwa Owoców i Warzyw "Vortumnus" sp. z o.o. dotyczącą odliczenia podatku VAT.
Skorzystanie z uprawnienia odliczenia podatku VAT uzależnione było od spełnienia przez podatnika - nabywcę produktów rolnych od rolnika zryczałtowanego ściśle określonych warunków wymienionych w kwestionowanym przepisie ustawy z dnia 8 stycznia 1993 roku o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym. Warunkiem do odliczenia podatku VAT było podanie w dokumencie stwierdzającym dokonanie zapłaty na rachunek bankowy rolnika numeru i daty wystawienia faktury potwierdzającej zakup produktów rolnych. Skarżąca spółka dokonała zakupu produktów rolnych od rolnika ryczałtowego. Płatności realizowane były przelewami bankowymi. Przeprowadzona kontrola skarbowa stwierdziła brak numerów i dat wystawienia faktur na przelewach, za które dokonano zapłaty. Spółka została pozbawiona prawa do obniżenia podatku należnego o podatek VAT. Spółka odwołała się do izby skarbowej wyjaśniając, że dokonała przedpłatę obejmującą całkowitą wartość brutto nabywanych produktów rolnych i nie miała możliwości zamieszczenia na przelewach obowiązujących danych. Faktury wystawione były bowiem po faktycznym dostarczeniu produktów rolnych przez rolnika do ich nabywcy. W ocenie izby skarbowej sam fakt dokonania zapłaty na rachunek bankowy rolnika nie wystarcza do skorzystania przez podatnika z uprawnień. Izba skarbowa nie podzieliła stanowiska, że faktura może być dowodem zapłaty i odwołanie spółki oddaliła. Stanowisko Izby Skarbowej podzieliły obie instancje sądu administracyjnego, do których spółka zaskarżyła kolejno tę decyzję i oddaliły skargę. W ocenie skarżącej spółki stanowisko organów podatkowych jest zbyt rygorystyczne i niesłusznie pozbawia prawa do zwiększenia podatku naliczonego o podatek VAT. Zdaniem spółki istniejąca luka prawna dyskryminowała podatników, którzy wywiązywali się z obowiązku zapłaty i to jeszcze przed dostawą produktów rolnych. Dotkliwa sankcja za niemożliwy do wypełnienia brak formalny w postaci braku adnotacji o fakturach VAT na dowodach zapłaty narusza konstrukcję podatku od wartości dodanej jako podatku neutralnego i przez to godzi w istotę prawa własności. Narusza także konstytucyjną zasadę zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa.
Po przeprowadzeniu rozprawy Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 33b ust. 4 pkt 3 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym w zakresie, w jakim pozbawia podatnika dokonującego przedpłaty rolnikowi ryczałtowemu za nabywane produkty rolne przed wystawieniem faktury VAT RR uprawnień przewidzianych w tym przepisie, jest niezgodny z art. 64 ust. 1 i 3 w związku z art. 21 ust. 1, art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1 i art. 2 Konstytucji.
Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego kwestionowany przepis był przejawem nadmiernego formalizmu prawnego ograniczającego swobodę kształtowania warunków umowy sprzedaży. W przypadku skarżącego nie było bowiem wątpliwości, że wcześniejsza zapłata została dokonana za konkretną, wystawioną później fakturę VAT RR, gdyż w jej treści zamieszczono szczegółowe informacje identyfikujące dokonany przelew. Skarżący został jednak pozbawiony prawa do odliczenia podatku naliczonego tylko dlatego, że nie podał numeru i daty wystawienia faktury VAT RR w dokumencie stwierdzającym dokonanie zapłaty. Tym samym skarżący, który w uzgodnieniu z rolnikiem zapłacił przed odbiorem towaru i wystawieniem faktury, został przez ustawodawcę za to działanie ukarany. Taką regulację prawną należy uznać za sprzeczną z zasadą demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej. Ponadto kwestionowany przepis gorzej traktował podatników dokonujących na rzecz rolnika ryczałtowego przedpłaty przed wystawieniem faktury VAT RR niż podatników dokonujących zapłaty po wystawieniu takiej faktury przez co narusza konstytucyjną zasadę równości.
Wyrok jest ostateczny.
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22 maja 2007 r., sygn. akt SK 36/06
Zespół
e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?