25.11.2022
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
Coraz bliżej do wprowadzenia fundacji rodzinnej
Rząd chce pomóc firmom rodzinnym kontynuować prowadzenie biznesu. Będzie to możliwe dzięki przyjętej przez Radę Ministrów możliwości zakładania fundacji rodzinnych. Dzięki niej majątek firmy zostanie zatrzymany w jednych rękach, co przyczyni się do rozwoju przedsiębiorstwa i realizacji nowych inwestycji.
- "Budowa silnych firm wymaga czasu. Często zakłóca go konieczność przeprowadzania procesu sukcesji i podział firmy. Chcemy dać polskim przedsiębiorcom nowe narzędzie pozwalające na ustalenie własności i reguł zarządzania firmą w perspektywie dłużej niż jedno pokolenie. Fundacja rodzinna może być szansą na kontynuację przez dzieci i wnuki potencjału firm zbudowanych przez ich rodziców i dziadków" - podkreślił minister Waldemar Buda.
- "Fundacja rodzinna nie tylko zapewnia ochronę majątku, jego pomnażanie, ale też zabezpiecza potrzeby finansowe członków rodziny. Jedną z większych zalet fundacji rodzinnej jest to, że członkowie rodziny fundatora nie muszą osobiście angażować się w prowadzenie biznesu, aby korzystać z jej zysków. Jest to szczególnie ważne w rodzinach, w których dzieci wybierają inną ścieżkę kariery. Kluczowe jest to, że zmiana pokoleniowa nie zagrozi firmie, jej wartości i miejscom pracy" - dodał szef MRiT.
Sukcesja w firmach to wciąż spore wyzwanie dla rodzimych przedsiębiorstw. Pokolenie przedsiębiorców rozpoczynających działalność gospodarczą w latach 90. XX wieku stoi przed wyzwaniem przekazania biznesu następcom. Aby im pomóc, konieczne jest wprowadzenie ułatwień. Dlatego rząd chce, aby już w pierwszej połowie 2023 r. możliwe było zakładanie w Polsce fundacji rodzinnych.
-"Projekt ustawy jest efektem bliskiej współpracy Ministerstwa Rozwoju i Technologii z Ministerstwem Finansów i Ministerstwem Sprawiedliwości. W proces byli zaangażowani także przedstawiciele innych urzędów. Aktywny udział brali też przedstawiciele środowiska firm rodzinnych. Dzięki temu w projekcie znalazły się rozwiązania wyważające interesy wszystkich podmiotów, na które będzie oddziaływać ustawa" - powiedziała wiceminister Olga Semeniuk.
- "Tworząc przepisy o fundacji rodzinnej wzorowaliśmy się ustawach obowiązujących w innych krajach, w szczególności Austrii, Niemczech i Liechtensteinie. Podobne fundacje można zakładać w większości krajów europejskich. Staraliśmy się, aby zakładanie fundacji rodzinnych w Polsce było nie mniej korzystne niż w innych krajach, zarówno w zakresie wymogów formalnych, jak i kosztów jej prowadzenia" - poinformowała wiceminister.
Zalety fundacji rodzinnej
- Możliwość wycofania się fundatora (przedsiębiorcy) z aktywnego prowadzenia biznesu, bez utraty dochodów.
- Finansowe zabezpieczenie członków rodziny.
- Oddzielenie spraw biznesowych i rodzinnych.
- Utrzymanie majątku w jednych rękach i ochrona majątku.
- Efektywne zarządzanie majątkiem i jego pomnażanie.
- Planowanie sukcesji w perspektywie wielu pokoleń.
- Założenie fundacji i przekazanie majątku do fundacji nie będzie opodatkowane.
Założenie fundacji rodzinnej
By móc to zrobić, fundator musi przed notariuszem złożyć oświadczenie o powołaniu fundacji lub sporządzić testament z takim oświadczeniem. Następnie konieczne będzie sporządzenie statutu i przekazanie majątku na fundusz założycielski, a także wpisanie fundacji do prowadzonego przez sąd rejestru fundacji rodzinnych.
Fundator
Fundatorem będzie mogła zostać osoba fizyczna, która posiada pełną zdolność do czynności prawnych, a więc m.in. prawo swobodnego dysponowania swoim majątkiem. Fundację rodzinną będzie mogło utworzyć także kilku fundatorów.
Beneficjent
Fundacja rodzinna będzie przekazywać środki beneficjentom na ich bieżące potrzeby.
Beneficjentami będą mogły być osoby fizyczne, najczęściej członkowie rodziny fundatora, oraz organizacje pozarządowe.
Majątek i działalność fundacji rodzinnej
- Fundator będzie miał dużą swobodę w określeniu zasad zarządzania fundacją rodzinną, jej funkcjonowania i celu, dla którego została ona powołana. Najczęściej będzie to zapewnienie nieprzerwanego działania firmy oraz zapewnienie środków do życia dla członków najbliższej rodziny.
- Fundacja rodzinna będzie mogła być ustanawiana na czas określony albo na czas nieokreślony.
- Majątek, w który wyposaża się fundację rodzinną, będzie mogło stanowić mienie, w rozumieniu Kodeksu cywilnego, należące do fundatora albo fundatorów, w tym przede wszystkim udziały i akcje spółek. Fundator musi przekazać fundacji rodzinnej majątek warty co najmniej 100 000 zł (fundusz założycielski).
- Fundacja będzie mogła prowadzić działalność gospodarczą, polegającą na obrocie majątkiem, w tym udziałami w spółkach, jeśli nie nabywa ich tylko w celu dalszej odsprzedaży, najmie, udzielaniu pożyczek spółkom, w których posiada udziały, lub beneficjentom, obrocie obcą walutą w celu dokonywania płatności związanych z działalnością fundacji oraz prowadzeniu gospodarstwa rolnego.
Jednoosobowa działalność gospodarcza
Fundacja rodzinna będzie zapewne wykorzystywana głównie przez osoby posiadające spółki handlowe, rząd nie wprowadza jednak ograniczeń we wnoszeniu do fundacji rodzinnej przedsiębiorstw, ich zorganizowanych części czy ich poszczególnych składników. Fundacja rodzinna, ze względu na rozwiązanie dotyczące zawężenia prowadzenia działalności gospodarczej, będzie mogła np. wydzierżawić przedsiębiorstwo i podbierać z tego tytułu czynsz.
Przepisy o fundacji rodzinnej pozwalają także uporządkować w rodzinie kwestie prawa do zachowku. Po pierwsze, możliwe będzie zrzeczenie się prawa do zachowku. Po drugie, ta sama osoba uprawniona do wypłat od fundacji rodzinnej i do zachowku będzie mogła otrzymać tylko jedno z tych świadczeń. Ustawa wprowadzi w tym zakresie zakaz czerpania podwójnych korzyści. Po trzecie wprowadzona zostanie ogólna reguła pozwalająca na bardziej elastyczne podejście do zapłaty zachowku. Dopuszczone zostanie rozłożenie zachowku na raty, odroczenie terminy jego płatności, a nawet - w uzasadnionych przypadkach - jego obniżenie.
Rząd chce, aby proponowane rozwiązania weszły w życie w pierwszej połowie 2023 r.
Najważniejsze proponowane rozwiązania
Możliwe będzie zakładanie fundacji rodzinnych. Ich zadaniem będzie realizacja celów prawnych określonych przez fundatora, w oparciu o posiadany majątek, który można zabezpieczyć przed jego utratą.
Fundator będzie miał dużą swobodę w określeniu zasad zarządzania fundacją rodzinną, jej funkcjonowania oraz celu, dla którego została ona powołana. Najczęściej będzie to zapewnienie nieprzerwanego działania firmy.
Zadaniem fundacji rodzinnej będzie gromadzenie majątku i zarządzanie nim. Umożliwi to przeprowadzenie procesu sukcesyjnego bez konieczności wprowadzania zmian w strukturze organizacyjnej przedsiębiorstwa lub grupy kapitałowej.
Aby powstała fundacja rodzinna, konieczne będzie sporządzenie przez notariusza aktu założycielskiego. Fundację rodzinną będzie można ustanowić także w testamencie. Potrzebne będzie także sporządzenie statutu, powołanie organów i wpis do rejestru fundacji rodzinnych.
Fundacja rodzinna będzie mogła być ustanawiana na czas określony albo na czas nieokreślony.
Fundację rodzinną będą mogły zakładać jedynie osoby fizyczne, posiadające pełną zdolność do czynności prawnych lub kilka takich osób, które wspólnie będą posiadać status fundatora. Ze względu na obowiązujące zasady sporządzania testamentów – fundacja rodzinna, ustanawiana w testamencie, będzie mogła mieć tylko jednego fundatora.
Fundacja rodzinna będzie przekazywać, zgodnie z wolą fundatora, swoje zyski lub część majątku, beneficjentom – osobom fizycznym (co do zasady będą to członkowie rodziny fundatora). Beneficjentami będą mogły być także organizacje pozarządowe.
Majątek, w który wyposaża się fundację rodzinną, będzie mogło stanowić mienie, w rozumieniu Kodeksu cywilnego, należące do fundatora albo fundatorów.
Mogą to być np. wszelkie aktywa, w tym środki pieniężne, papiery wartościowe, rzeczy ruchome i nieruchomości przeniesione na własność fundacji rodzinnej, udziały i akcje, prawa udziałowe w spółkach osobowych w rozumieniu Kodeksu spółek handlowych, a także w podmiotach zagranicznych.
Fundator będzie musiał wnieść do fundacji rodzinnej mienie, przeznaczone na realizację jej celów, o wartości co najmniej 100 tys. zł – będzie to tzw. fundusz założycielski.
Potrzebujesz porady prawnej?
Projekt ustawy o fundacji rodzinnej w konsultacjach
Sukcesja firm – rozpoczęły się uzgodnienia i konsultacje projektu ustawy o fundacji rodzinnej Co piąta wypracowana w Polsce złotówka jest wynikiem pracy firmy rodzinnej. To prawie 830 tys. firm w Polsce, które generują przychód wysokości 322 mld zł w skali roku. Ich wkład w budowę PKB kształtuje się na poziomie ok. 18%. Do konsultacji zewnętrznych trafił (...)
Konsultacje MRPiT w sprawie ustawy o fundacji rodzinnej
Wsłuchanie się w głos przedsiębiorców oraz firm rodzinnych i zrzeszających je organizacji, aby wspólnie wypracować rozwiązania prawne umożliwiające ochronę dorobku firm rodzinnych w przyszłości – to jeden z głównych celów konsultacji publicznych, jakie w sprawie projektu ustawy o fundacjach rodzinnych prowadzi 12,13 i 20 kwietnia ministerstwo rozwoju, (...)
Projekt ustawy o fundacji rodzinnej
Projekt ustawy o fundacji rodzinnej znajdzie się w Wykazie Prac Legislacyjnych Rady Ministrów Zespół Programowania Prac Rządu na posiedzeniu 23 grudnia 2020 r. pozytywnie ocenił przygotowany w ministerstwie rozwoju, pracy i technologii we współpracy z ministerstwem finansów projekt ustawy o fundacji rodzinnej. Na początku 2021 r. projekt ustawy trafi do publicznych (...)
Projekt ustawy o fundacji rodzinnej w drodze
MRPiT analizuje uwagi zgłoszone w ramach konsultacji projektu ustawy o fundacji rodzinnej Zagadnienia dotyczące rozwiązań podatkowych, zachowku, możliwości prowadzenia działalności gospodarczej przez fundację rodzinną, a także nazwa „fundacja rodzinna”, były najczęściej komentowane przez uczestników konsultacji projektu ustawy o fundacji rodzinnej. Ministerstwo Rozwoju, (...)
Konsultacje nt. fundacji rodzinnej
Akumulacja polskiego kapitału i budowa silnych polskich marek, również na rynku międzynarodowym – takie są cele wprowadzenia do polskiego prawa instytucji fundacji rodzinnej. Do konsultacji trafiła zielona księga, w której resort przedsiębiorczości przedstawia rozwiązania obowiązujące w innych krajach europejskich oraz propozycje do dyskusji nad modelem polskiej fundacji (...)
Z jakich rozwiązań mogą korzystać przedsiębiorcy? W okresie epidemii wywołanej COVID-19 wprowadzono instrumenty mające na celu wsparcie utrzymania działalności i miejsc pracy w przedsiębiorstwach. Sprawdź, które instrumenty wprowadzane w kolejnych tarczach antykryzysowych pozostają dostępne w październiku 2020 roku. ##baner## Dofinansowanie wynagrodzenia pracowników (...)
Za jakie długi odpowiada spadkobierca, który przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza?
Spadkobierca, któremu przypadł spadek, może go przyjąć albo odrzucić. Do 18 października 2015 r., tj. chwili wejścia w życie nowelizacji prawa spadkowego brak oświadczenia w określonym terminie powodował, że spadkodawcę traktowało się tak, jakby przyjął spadek wprost (poza wyjątkami, o których niżej). Zasada ta nadal obowiązuje, jeśli chodzi o spadki otwarte przed (...)
Dziedziczenie ustawowe, czyli kto i w jaki sposób dziedziczy po zmarłym?
Kiedy następuje dziedziczenie ustawowe? Dziedziczenie ustawowe ma miejsce w sytuacji gdy, spadkodawca nie pozostawił po sobie testamentu oraz gdy osoby powołane do spadku nie chcą lub nie mogą być spadkobiercami (bo np. zmarły przed otwarciem spadku). W razie powołania spadkobierców w drodze testamentu tylko w stosunku do części spadku, również pozostała część podlega ustawowym (...)
Czy mogę sprzedać spadek? Zbycie spadku w drodze umowy
Przystępując do przedstawienia problematyki umownego zbycia spadku na wstępie należy poczynić kilka uwag wprowadzających. Otóż na szczególną uwagę zasługuje odpowiedź na pytanie, co jest przedmiotem umowy. Nie może bowiem ulegać wątpliwości, iż umowa dotyczy spadku albo części spadku (ewentualnie – gdy jest kilku spadkobierców – udziału spadkowego (...)
Analizując sytuację prawną spadkobiercy pod kątem odpowiedzialności za długi spadkowe należy wyróżnić trzy okresy, w których zasady odpowiedzialności mogą się od siebie różnic. I tak będą to następujące okresy: od otwarcia spadku (tj. od śmierci spadkodawcy) do przyjęcia spadku, od przyjęcia spadku do działu spadku, okres po dokonanym dziale spadku. Jak (...)
Zmiana formy prawnej spółki - wierzyciela a sukcesja procesowa po uzyskaniu tytułu egzekucyjnego
W obrocie gospodarczym często zachodzą zmiany formy prawnej spółek, będących wierzycielami w postępowaniu egzekucyjnym. Taka zmiana wywołuje dalekosiężne skutki procesowe, co może mieć znaczenie w dochodzeniu należności takich spółek. Nie ma wątpliwości, że zmiana formy prawnej spółki nie wpływa (...)
Odpowiedzialność za zobowiązania podzielonej spółki
W związku z podziałem spółek powstaje problem ewentualnego przejęcia zobowiązań podzielonej spółki. W doktrynie wyróżnia się kilka ogólnych zasad dotyczących tej materii. W przypadku spraw z zakresu praw i obowiązków o charakterze cywilnoprawnym mamy do czynienia z sukcesją uniwersalną, jest ona natomiast ograniczona w zakresie praw i obowiązków (...)
2 lata ustawy o zarządzie sukcesyjnym – blisko 2 tys. działających zarządców sukcesyjnych 19,1 tys. powołanych zarządców sukcesyjnych, z czego 1914 prowadzi obecnie przedsiębiorstwa. Zdecydowaną większość stanowią przypadki, w których przedsiębiorcy sami ustanawiają zarządców sukcesyjnych. Po śmierci przedsiębiorcy powołano 1260 zarządców (...)
Dziedziczenie działalności gospodarczej - Firma nie „umrze” ze śmiercią jej właściciela...
Ponad 2 mln firm z szansą na płynną zmianę pokoleniową. Jest projekt ustawy o sukcesji firm rodzinnych Rozpoczął się proces konsultacji publicznych i uzgodnień międzyresortowych projektu ustawy o sukcesji dla firm. To kolejna ustawa z pakietu „100 zmian dla firm”, która ma pozytywnie wpłynąć na funkcjonowanie przedsiębiorców prowadzących firmę w formie (...)
Jeżeli chcesz, ażeby twoi spadkobiercy mogli płynnie kontynuować działalność firmy, dowiedz się, jak wyznaczyć i zgłosić w CEIDG zarządcę sukcesyjnego - tj. osobę, która będzie prowadzić sprawy firmy do czasu załatwienia formalności spadkowych. ##baner## Na czym polega sukcesja firmy i zarząd sukcesyjny? Zasady przekazywania firmy następcom, po śmierci przedsiębiorcy, (...)
Firma, czyli oznaczenie przedsiębiorcy
Co to jest firma? Firma to nazwa przedsiębiorcy, pod którą prowadzi on działalność gospodarczą lub zawodową. Kodeks cywilny definiuje pojęcie przedsiębiorcy jako osobę fizyczną lub prawną, a także jednostkę organizacyjną nie posiadająca osobowości prawnej, która we własnym imieniu prowadzi działalność gospodarczą lub zawodową. Zatem pojęcie przedsiębiorcy (...)
Największy bank Irlandii - Bank of Ireland - od czwartku proponuje specjalny pakiet usług dla polskich imigrantów, którzy myślą o otwarciu własnych firm. W przyszłości bank chce uruchomić podobne usługi dla przdstawicieli innych narodowości. BoI przygotował w języku polskim formularze i informację o swoich produktach; dostępna jest też broszura ("Polish Business Start Up"), która (...)
Niebawem przed sądem będą odpowiadać nie tylko osoby fizyczne, ale i firmy. Stanowi tak ustawa o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary. Weszła w życie w listopadzie 2003 r., ale w praktyce pozostała martwa. Trybunał Konstytucyjny orzekł bowiem, że niektóre z jej przepisów są niezgodne z konstytucją. Dlatego też Sejm musiał znowelizować ustawę. (...)
Kiedy firma wystawi e-fakturę?
Firma może rozpocząć wystawianie e-faktur, nawet jeśli system wymiany informacji z kontrahentami nie pozwala jej korygować ich drogą elektroniczną. Tak wynika z dzisiejszego (26 stycznia 2009 r.) orzeczenia WSA w Warszawie (sygn. III SA/Wa 1870/08). Rzeczpospolita 27.01.2009 r. firma, e-faktura, elektroniczna
Firma - czyli nazwa identyfikująca przedsiębiorcę
Prawne reguły oznaczania przedsiębiorcy firmą są lakoniczne i dość proste. Wpraktyce jednak mogą budzić wątpliwości. Dla przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną firmą jest jego imię i nazwisko. Nie może on ukrywać się za samą nazwą. W odniesieniu do osób prawnych, w tym spółek kapitałowych (z o. o. i akcyjnej), obowiązuje zasada, że firmą jest ich nazwa. Firma pełni kilka (...)
Kupić przedsiębiorstwo na raty
Nabycie przedsiębiorstwa może nastąpić w kilku następujących po sobie aktach kupna sprzedaży. Tak orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z 6 lipca. Zapadł on w sprawie Inergy Systems Poland sp. z o.o. przeciwko kancelariom doradczo-podatkowym Calan Ramolino Polska sp. oraz Deloitte & Touche sp. z o.o. Inergy Systems łączyła z pierwszą z kancelarii umowa o usługi z zakresu księgowości (...)
Wspólne przedsiębiorstwo a uczciwa konkurencja
Moja firma wraz z dużym międzynarodowym koncernem zamierza utworzyć w Polsce spółkę, pozostającą pod wspólną kontrolą obu wspólników. Spółka będzie nabywała materiały do produkcji wyłącznie od nich i im też będzie sprzedawała całość produkcji. (...)Mamy tu do czynienia z tzw. wspólnym przedsiębiorstwem o niepełnym zakresie funkcji (non full-function joint venture) w rozumieniu (...)
Małe przedsiębiorstwo mały zarobek
Najmniej płacą mikroprzedsiębiorstwa – wynika z badań portalu Wynagrodzenia.pl. W dużych firmach można liczyć na ekstradodatki. Tam, gdzie jest do dziewięciu pracowników, pensje to zwykle 1,7 tys. zł. Wynagrodzenia rosną aż do 3,2 tys. zł w przedsiębiorstwach zatrudniających powyżej tysiąca osób. A to oznacza, że pracujący w największych korporacjach zarabiają średnio aż (...)
Co przewiduje ustawa o zarządzie sukcesyjnym w firmach jednoosobowych? Nowe przepisy wychodzą naprzeciw potrzebom tzw. firm jednoosobowych, które stanowią ogromną większość polskich przedsiębiorstw. Dzięki tym rozwiązaniom, w przypadku śmierci przedsiębiorcy, jego firma będzie mogła zachować operacyjną ciągłość działania. Większość przepisów nowej ustawy z dnia (...)
Zakazane nadużywanie przez przedsiębiorstwo pozycji dominującej...
GlaxoSmithKline AEVE jest grecką spółką zależną GlaxoSmithKline plc, przedsiębiorstwa zajmującego się badaniami i wytwarzaniem produktów leczniczych z siedzibą w Zjednoczonym Królestwie. Spółka ta zajmuje się importem, składowaniem i dystrybucją produktów leczniczych dostarczanych przez grupę GSK w Grecji. Na terytorium krajowym posiada więc zezwolenie (...)
ZMIANY W PRAWIE
