7.7.2008
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
Poselski projekt ustawy o rodzinnej opiece zastępczej jest teraz w Sejmie.
Ogólna charakterystyka projektu ustawy o rodzinnych formach opieki zastępczej
Projekt ustawy swym zakresem obejmuje wszelkie kwestie związane z opieką nad dzieckiem pozbawionym opieki rodziny biologicznej. Dzięki zebraniu w jednym akcie normatywnym regulacji dotyczących:
zasad sprawowania rodzinnej opieki zastępczej;
form rodzinnej opieki zastępczej;
praw dziecka umieszczonego w rodzinnej opiece zastępczej;
praw i obowiązków rodziców zastępczych;
zadań władz publicznych w zakresie zapewnienia dziecku rodzinnej opieki zastępczej
- zostanie stworzony system opieki nad dzieckiem, który w sposób sprawny i kompleksowy ma możliwość zapewnić dziecku pozbawionemu opieki rodziny biologicznej szanse wychowania rodziny stabilnym i rodzinnym środowisku wychowawczym.
Jakim celom ma służyć nowa ustawa?
Głównym celem ustawy jest zapewnienie każdemu dziecku stabilnego, trwałego i rodzinnego środowiska wychowawczego. Obowiązek w tym zakresie spoczywa na Państwie. Aby w odpowiedni sposób zaakcentować to doniosłe zadanie, jakie ma do spełnienia władza publiczna, projekt ustawy zawiera preambułę.
Przyjęcie nowych rozwiązań pozwoli na udzielenie rodzinie biologicznej, która nie zapewnia dziecku opieki, szybkiej i skutecznej pomocy, tak by dziecko mogło do niej wrócić. Gdy jednak pomimo udzielonej odpowiedniej pomocy rodzina biologiczna nie jest w stanie zapewnić dziecku odpowiedniej opieki, a jego dobro jest w tej rodzinie zagrożone, koniecznym jest podjęcie działań przez Państwo. Rodziny zastępcze jako forma opieki niewątpliwe rodzinna, a nadto posiadająca cechy trwałości i stabilności, mogą zastępować rodzinę biologiczną, gdy nie ma perspektyw opieki rodziny biologicznej dla dziecka lub adopcji.
Z zasady dziecko nie powinno być umieszczane w placówka opiekuńczo-wychowawczych innych niż rodzinne, gdyż instytucje te nie są w stanie zaspokoić podstawowego prawa dziecka, jakim jest wychowanie w rodzinie. W związku z powyższym władza publiczna powinna starać się pozyskiwać rodzinne formy opieki nad dzieckiem dla każdego dziecka umieszczonego w placówce opiekuńczo-wychowawczej.
Zakres ustawy określony w art. 1 wyznacza pięć obszarów objętych regulacją wynikających z istoty samej ustawy, ale także z praktycznej potrzeby jednoznacznego określenia praw i obowiązków dzieci oraz rodziców zastępczych. Wyznaczenie odpowiednich zadań władzom publicznym przy jednoczesnym sformułowaniu form rodzinnej opieki zastępczej zapewni stworzonemu systemowi należyte funkcjonowanie i ułatwi w praktyce tworzenie i wspieranie rodzin zastępczych.
Jak wygląda dotychczasowy stan prawny w tym zakresie?
Dotychczasowy stan prawny obejmuje szereg regulacji znajdujących się w kilku odrębnych aktach prawnych, takich jak ustawa o pomocy społecznej lub Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Obowiązujące normy prawne cechuje znaczna ogólność, co w praktyce powoduje powstawanie licznych wątpliwości interpretacyjnych i skutkuje niejednolitą praktyką postępowania w ramach opieki zastępczej na różnych obszarach kraju. Brak spójności w interpretacji przepisów przysparza wielu rodzinom zastępczym praktycznych problemów w sprawowaniu opieki nad dziećmi, a ponadto nie zachęca rodzin, które mogłyby starać się o status rodzin zastępczych, do podjęcia się obowiązków związanym z opieką nad dziećmi. Podstawowe zasady dotyczące systemu rodzinnej opieki nad dzieckiem są zawarte w ustawie z dnia 12 marca 2004 roku o opiece społecznej oraz w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym z 25 lutego 1964 r.. Pewne ogólne uregulowania pomocnicze, ogólne zasady oraz przepisy szczegółowe zawarte są w szeregu innych aktów prawnych (np. Kodeks cywilny, Kodeks postępowania administracyjnego, Kodeks postępowania cywilnego, ustawa o samorządzie powiatowym).
Ponadto szczegółowo tą problematykę regulują rozporządzenia:
Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 5 listopada 2004 r. w sprawie określenia zryczałtowanej kwoty na utrzymanie dziecka oraz stawek na bieżące funkcjonowanie placówki rodzinnej;
Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 grudnia 2004 r. w sprawie udzielania pomocy na usamodzielnienie, kontynuowanie nauki oraz zagospodarowanie;
Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 18 października 2004 r. w sprawie rodzin zastępczych;
Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 14 lutego 2005 r. w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych;
Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 30 września 2005 r. w sprawie ośrodków adopcyjno-opiekuńczych.

Potrzebujesz porady prawnej?
Dla kogo świadczenia rodzinne?
Przyznanie prawa do zasiłku rodzinnego uzależnione jest m.in. od spełnienia kryterium dochodowego. Jakie jeszcze świadczenia rodzinne i na jakich zasadach można otrzymać? Jakie świadczenia rodzinne można otrzymać? świadczenie rodzicielskie, dodatek, świadczenia rodzinne, rodzina, (...)
Władza rodzicielska i alimenty na nowych zasadach
W dniu 13 czerwca 2009r. weszła w życie nowelizacja Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Najważniejsze zmiany dotyczą przepisów odnoszących się do pochodzenia dziecka, władzy rodzicielskiej, kontaktów rodziców i dzieci, stosunków alimentacyjnych między rodzicami i (...)
Dla kogo świadczenia rodzinne?
Przyznanie prawa do zasiłku rodzinnego uzależnione jest m.in. od spełnienia kryterium dochodowego. Jakie jeszcze świadczenia rodzinne i na jakich zasadach można otrzymać? Jakie świadczenia rodzinne można otrzymać? świadczenie rodzicielskie, dodatek, świadczenia rodzinne, rodzina, (...)
Władza rodzicielska i alimenty na nowych zasadach
W dniu 13 czerwca 2009r. weszła w życie nowelizacja Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Najważniejsze zmiany dotyczą przepisów odnoszących się do pochodzenia dziecka, władzy rodzicielskiej, kontaktów rodziców i dzieci, stosunków alimentacyjnych między rodzicami i (...)
Janusz Korczak powiedział kiedyś „nie ma dzieci są ludzie”. I to jest prawda. „Dziecko to także człowiek tylko, że jeszcze mały...”. Przecież każdy dorosły kiedyś również był dzieckiem. Co to są prawa dziecka? prawa dziecka, dziecko, godność człowieka, (...)
Jakie prawa przysługują kobiecie w ciąży i po urodzeniu dziecka, z jakiego wsparcia może korzystać świeżo upieczona mama, jaki urlop jej przysługuje? Dowiedz się więcej. Czy kobieta w ciąży, która jest zatrudniona na umowę o pracę, mama, rodzic, urlop, pomoc, kobieta w ciąży, (...)
Uprowadzenie dziecka za granicę
Kiedy wyjazd z dzieckiem można uznać za uprowadzenie? Z uprowadzeniem dziecka za granicę mamy do czynienia wówczas, gdy spełnione są dwa warunki: nastąpiło naruszenie prawa do op dziecko, uprowadzenie, porwanie, za granicę, powrót, wydanie
Władza rodzicielska - prawa i obowiązki rodziców wobec dziecka
Dziecko pozostaje pod władzą rodzicielską, ponieważ nie jest zdolne do samodzielnego prowadzenia swoich spraw. Z tego względu wymaga pomocy i ochrony ze strony osób dorosłych. Do tego zobowiązani są przede wszystkim rodzice, którym przysługuje władza rodzicielska. Ma ona (...)
Dla kogo świadczenia rodzinne?
Przyznanie prawa do zasiłku rodzinnego uzależnione jest m.in. od spełnienia kryterium dochodowego. Jakie jeszcze świadczenia rodzinne i na jakich zasadach można otrzymać? Jakie świadczenia rodzinne można otrzymać? świadczenie rodzicielskie, dodatek, świadczenia rodzinne, rodzina, (...)
Kurator - Kiedy i dla kogo ustanawia się kuratora?
U podstaw instytucji opieki oraz kurateli leży troska o interesy tych osób, które z różnych przyczyn nie potrafią lub nie mogą same o nie zadbać. Nie można bowiem w państwie prawa dopuszczać do sytuacji, gdy czy kurator, kuratela, ustanowienie, kurator dla osoby nieobecnej, (...)
Janusz Korczak powiedział kiedyś „nie ma dzieci są ludzie”. I to jest prawda. „Dziecko to także człowiek tylko, że jeszcze mały...”. Przecież każdy dorosły kiedyś również był dzieckiem. Co to są prawa dziecka? prawa dziecka, dziecko, godność człowieka, (...)
Jakie prawa przysługują kobiecie w ciąży i po urodzeniu dziecka, z jakiego wsparcia może korzystać świeżo upieczona mama, jaki urlop jej przysługuje? Dowiedz się więcej. Czy kobieta w ciąży, która jest zatrudniona na umowę o pracę, mama, rodzic, urlop, pomoc, kobieta w ciąży, (...)
Uprowadzenie dziecka za granicę
Kiedy wyjazd z dzieckiem można uznać za uprowadzenie? Z uprowadzeniem dziecka za granicę mamy do czynienia wówczas, gdy spełnione są dwa warunki: nastąpiło naruszenie prawa do op dziecko, uprowadzenie, porwanie, za granicę, powrót, wydanie
Władza rodzicielska - prawa i obowiązki rodziców wobec dziecka
Dziecko pozostaje pod władzą rodzicielską, ponieważ nie jest zdolne do samodzielnego prowadzenia swoich spraw. Z tego względu wymaga pomocy i ochrony ze strony osób dorosłych. Do tego zobowiązani są przede wszystkim rodzice, którym przysługuje władza rodzicielska. Ma ona (...)
Dla kogo świadczenia rodzinne?
Przyznanie prawa do zasiłku rodzinnego uzależnione jest m.in. od spełnienia kryterium dochodowego. Jakie jeszcze świadczenia rodzinne i na jakich zasadach można otrzymać? Jakie świadczenia rodzinne można otrzymać? świadczenie rodzicielskie, dodatek, świadczenia rodzinne, rodzina, (...)
Kurator - Kiedy i dla kogo ustanawia się kuratora?
U podstaw instytucji opieki oraz kurateli leży troska o interesy tych osób, które z różnych przyczyn nie potrafią lub nie mogą same o nie zadbać. Nie można bowiem w państwie prawa dopuszczać do sytuacji, gdy czy kurator, kuratela, ustanowienie, kurator dla osoby nieobecnej, (...)
Jak rozwiązać przysposobienie (adopcję)?
W jaki sposób może ustać stosunek" przysposobienia (adopcji)? Do sposobów ustania tego stosunku należy: ustanie przysposobienia z mocy samego prawa (ex lege, np. w razie późniejszego ustalenia macierzyństwa przysposabiającej lub ojcostwa przysposabiającego (...)
Zmiany w Kodeksie pracy po wejściu do UE
1 maja 2004 r. Rzeczpospolita Polska przystąpiła do Unii Europejskiej. Ta data jest istotna z punktu widzenia prawa pracy, ponieważ została ustanowiona cezurą czasową i od tego momentu weszło w życie szereg przepisów. W niniejszej poradzie przedstawione zostaną przepisy Kodeksu pracy, (...)
Zasiłek macierzyński - Kiedy przysługuje i ile wynosi zasiłek macierzyński
Zasiłek macierzyński jest bez wątpienia ważnym wsparciem materialnym dla kobiety przebywającej na urlopie macierzyńskim. Kiedy przysługuje zasiłek macierzyński Podstawowym warunkiem nabycia prawa do zasiłku macierzyńskiego jest urodzenie dziecka, jednak należy mieć na względzie również (...)