Proponowane zmiany w kosztach sądowych w sprawach pracowniczych

Proponowana konstrukcja dostępu do sądownictwa pracy jest zbieżna z filozofią prawa pracy zakładającą słabszą pozycję pracownika w stosunku do pracodawcy. Proponowane rozwiązanie zapewni niepogorszenie się sytuacji prawnej pracowników w sądach pracy, gdyż oprócz zwolnienia postępowania z kosztów w pierwszej instancji utrzyma takie zwolnienie także w instancji odwoławczej.

Uchylany przez projektowaną nowelizację bowiem art. 35 stanowi obecnie, iż w sprawach z zakresu prawa pracy pobiera się opłatę podstawową w kwocie 30 złotych wyłącznie od apelacji, zażalenia, skargi kasacyjnej i skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. Jednakże w sprawach, w których wartość przedmiotu sporu przewyższa kwotę 50 000 złotych, pobiera się od wszystkich podlegających opłacie pism procesowych opłatę stosunkową. Pracownik i pracodawca uiszczają opłatę podstawową od ww. pism podlegających także w sprawie o ustalenie istnienia stosunku pracy wytoczonej z powództwa inspektora pracy. 

Czy nadal będzie zwolnienie z kosztów sądowych właścicieli nieruchomości poszkodowanych w wyniku działalności zakładu górniczego?

Nowelizacja zakłada ponadto przywrócenie zwolnienia z kosztów sądowych właścicieli nieruchomości poszkodowanych w wyniku działalności zakładu górniczego. Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w art. 134 uchyliła, z od 2 marca br., ust. 3 art. 97 ustawy Prawo geologiczne i górnicze, wskutek czego postawiono w niekorzystnej sytuacji mieszkańców gmin górniczych, których mieszkańcy zostali poszkodowani w wyniku działalności zakładu górniczego.

Uchylony z dniem 1 marca 2006 r. przepis ust. 3 art. 97 stanowił, że w sprawach o naprawę szkód górniczych powód (właściciel nieruchomości) nie ma obowiązku uiszczenia kosztów sądowych, chyba że naruszenie okaże się oczywiście bezzasadne, zaś postępowanie toczy się na koszt przedsiębiorcy. Od dnia 2 marca 2006 r. ogólną zasadą jest, że koszty sądowe zobowiązana jest uiszczać strona, która wnosi do sądu pismo podlegające opłacie lub powodujące wydatki, czyli w omawianym przypadku także właściciel zniszczonej nieruchomości.

Proponowana w nowelizacji zmiana przewiduje zatem przywrócenie ust. 3 w art. 97 Prawa geologicznego i górniczego, czyli powrót do ww. reguły szczególnej dotyczącej zasad uiszczania kosztów sądowych - zwolnienia z kosztów sądowych właścicieli nieruchomości poszkodowanych w wyniku działalności zakładu górniczego.

Podstawa prawna:

• Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (druk 447);

• Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. 2005 r., Nr 167, poz. 1398);

• Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. - Prawo geologiczne i górnicze (tekst jednolity: Dz. U. 2005 r., Nr 228, poz. 1947)