23.1.2023
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
Sąd Najwyższy wypowiedział się na temat przyczynienia się poszkodowanego do powstania lub zwiększenia szkody.
Wyrok SN
Wyrokiem z 17 lutego 2022 r. uwzględnił skargę kasacyjną powoda – osoby fizycznej – w sprawie o zapłatę zadośćuczynienia za krzywdę i renty związanej ze szkodą na osobie doznaną przez skarżącego wskutek wypadku komunikacyjnego.
Uzasadnienie SN
W uzasadnieniu wyroku (sygn. akt II CSKP 333/22) wskazano, że na tle art. 362 k.c. sformułowane zostały cztery stanowiska w kwestii tego, kiedy ma miejsce przyczynienie się poszkodowanego do powstania lub zwiększenia szkody. U podstaw każdego z nich leży ustalenie wystąpienia adekwatnego związku przyczynowego między zachowaniem poszkodowanego i doznaną przezeń szkodą, przy czym koncepcja kauzalna, która została zaaprobowana w sprawie, poprzestaje w przypisaniu przyczynienia się wyłącznie na wymaganiu istnienia ww. związku, natomiast w kolejnych trzech koncepcjach formułowane są ponadto dalsze przesłanki, m.in. obiektywnej nieprawidłowości lub quasi-zawinionego zachowania się poszkodowanego.
Odnosząc się do procesu stosowania art. 362 k.c. Sąd Najwyższy podniósł, że zmniejszenie odszkodowania z uwagi na przyczynienie się poszkodowanego wymaga zbadania dwóch kwestii: wystąpienia przyczynienia się oraz oceny „odpowiedniego zmniejszenia” obowiązku naprawienia szkody. Badanie to odbywa się sekwencyjnie, tzn. drugi z etapów staje się aktualny wyłącznie w razie w razie uprzedniego ustalenia, że w okolicznościach sprawy doszło do przyczynienia się poszkodowanego w rozumieniu przydawanym temu pojęciu w wykładni art. 362 k.c. Sąd podkreślił, że użycie w art. 362 k.c. słowa „ulega” nie oznacza obligatoryjności zmniejszenia odszkodowania, lecz odnosi się do wskazania czynników istotnych w badaniu „odpowiedniości” takiego zmniejszenia.
Zob. wyrok SN z dnia 17 lutego 2022 r. z uzasadnieniem (sygn. akt II CSKP 333/22)
Potrzebujesz porady prawnej?
Przyczynienie się poszkodowanego do powstania szkody, a wysokość należnego odszkodowania.
W określonych przez system prawny okolicznościach, na podmioty stosunków cywilnoprawnych nałożony zostaje obowiązek naprawienia szkody doznanej przez poszkodowanego. Odpowiedzialność odszkodowawcza przejawia się w postaci stosunku zobowiązaniowego łączącego poszkodowanego (wierzyciel) (...)
Przyczynienie się poszkodowanego – zakres odpowiedzialności Ubezpieczyciela
Podstawą odpowiedzialności Ubezpieczyciela jest art. 822 par. 1 kodeksu cywilnego (dalej: k.c.), który stanowi, że przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, (...)
Szkoda na osobie, czyli o odszkodowaniu za utratę zdrowia
Co to jest szkoda na osobie? Szkoda na osobie polega na uszkodzeniu ciała, wywołaniu rozstroju zdrowia, pozbawieniu życia, pozbawieniu wolności i naruszeniu innych dóbr osobistych człowieka. Szkoda na osobie może być wywołana czynem niedozwolonym (np. pobiciem, spowodowaniem wypadku (...)
Odszkodowanie za szkody związane z naruszeniem konkurencji
Co reguluje ustawa o roszczeniach o naprawienie szkody wyrządzonej przez naruszenie prawa konkurencji? Ustawa z dnia 21 kwietnia 2017 r. o roszczeniach o naprawienie szkody wyrządzonej przez naruszenie prawa konkurencji wprowadza od 27 czerwca szereg ułatwień dla poszkodowanych, którzy (...)
Uwaga na produkt niebezpieczny! Odpowiedzialność producenta za produkt niebezpieczny
Co to jest produkt niebezpieczny? Kodeks cywilny stwierdza, że produktem jest rzecz ruchoma. Rzecz ruchoma pozostanie produktem nawet, jeśli później produkt ten zostanie połączony z inną rzeczą. Za produkt uważa się także zwierzęta i energię elektryczną. Produkt jest niebezpieczny, (...)
Jak uzyskać odszkodowanie - zasady ogólne
Sąsiad zalał twoje mieszkanie? Złodziej ukradł Twój komputer? Odniosłeś rany w wypadku na drodze? W takich sytuacjach można zażądać od sprawcy odszkodowania w drodze powództwa cywilnego. Zgodnie bowiem z art. 415 kodeksu cywilnego, kto ze swej winy wyrządził drugiemu szkodę, (...)
Jak przebiega postępowanie w sprawie nieuczciwego wykorzystywania przewagi kontraktowej?
Ustawa z dnia 17 listopada 2021 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi weszła w życie 23 grudnia 2021 r. Do jakiej instytucji należy złożyć zawiadomienie w sprawie podejrzenia nieuczciwego wykorzystywania przewagi (...)
Zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela – wysokość należnego odszkodowania
Umowa ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej jest stosunkiem prawnym na podstawie którego ubezpieczyciel zobowiązuje się do pokrycia szkody, za którą odpowiada osoba trzecia, czyli ubezpieczony. Na gruncie umowy ubezpieczenia powstaje po stronie ubezpieczyciela oraz ubezpieczonego (...)
Osoba bliska poszkodowanego nie dostanie zadośćuczynienia...
Osobie bliskiej poszkodowanego, który na skutek czynu niedozwolonego doznał ciężkiego i trwałego rozstroju zdrowia, nie przysługuje zadośćuczynienie pieniężne na podstawie art. 448 k.c. - orzekł Sąd Najwyższy. Uchwała Sądu Najwyższego W dniu 22 października 2019 (...)
Ubezpieczenie OC z tytułu wypadku komunikacyjnego – za co odpowiada ubezpieczyciel
Ubezpieczenie posiadaczy pojazdów komunikacyjnych od odpowiedzialności cywilnej tzw. OC jest ubezpieczeniem obowiązkowym. Założeniem obowiązku posiadania ubezpieczenia tzw. OC komunikacyjnego jest zapewnienie poszkodowanemu ochrony w przypadku gdy posiadacz pojazdu sam nie dysponuje środkami (...)
Dnia 14 września 2006 r. Sąd Najwyższy miał odpowiedzieć na pytanie czy odszkodowanie za uszkodzenie pojazdu mechanicznego, należącego do poszkodowanego nie będącego podatnikiem podatku VAT, obejmuje mieszczący się w cenach części zamiennych i usług koniecznych do wykonania naprawy pojazdu (...)
Zwrot kosztów samochodu zastępczego nie tylko dla przedsiębiorcy
W orzecznictwie sądów utrwalone jest stanowisko, iż z ubezpieczenia OC sprawcy wypadku należy się – obok kosztów naprawy – również zwrot wydatków najmu samochodu zastępczego, jeśli poszkodowany prowadzi działalność gospodarczą i wykorzystywał do tego (...)
Wiele osób spędza swój urlop za granicą korzystając z ofert biur podróży lub organizując wyjazd i pobyt we własnym zakresie. W obu wypadkach warto rozważyć wykupienie odpowiedniego ubezpieczenia, które pomoże nam zabezpieczyć się w sytuacjach choroby, wypadku, kradzieży (...)
Szkoda poniesiona w wypadku, czyli jaki samochód zastępczy wypożyczyć - opinia prawna
Stan faktyczny Spółka Jawna jest właścicielem pojazdu wysokiej klasy, który brał udział w kolizji. Spółka jest wg policji poszkodowanym. Samochodem jechał właściciel spółki. Samochód jest poważnie uszkodzony (prawdopodobna kasacja). Ocena PZU w trakcie. Jakiej klasy i jaką wartość (...)
Kiedy jest dopuszczalny odstrzał zwierzyny? - opinia prawna
Stan faktyczny Sprawa dotyczy prawa łowieckiego. Proszę o pomoc w zinterpretowaniu brzmienia przepisów prawa łowieckiego i ustawy o ochronie zwierząt. Czy myśliwy może zastrzelić każdego psa? Opis zdarzenia: Myśliwy zastrzelił psa sąsiadów będącego na spacerze z moją mamą i jej psem. (...)
Przyczynienie się do szkody kierowcy
Drogowcy powinni usuwać powalone drzewa czy gałęzie tak szybko, jak to możliwe, a kierowcy mają zachować należytą ostrożność na słabo przejezdnej drodze. Inaczej zaniechanie jednych bądź nieostrożność drugich może być potraktowana jako przyczynienie się do szkody, np. w razie zderzenia (...)
Zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę z tytułu śmierci członka rodziny
Kodeks cywilny przewiduje możliwość przyznania członkom rodziny zmarłego, w zależności od okoliczności sprawy w art. 446 § 4 bądź w art. 448, stosownego zadośćuczynienia za śmierć członka rodziny. Zgodnie z tym pierwszym przepisem, sąd może także przyznać najbliższym członkom (...)
Ubezpieczenia turystyczne - dla osób z wyobraźnią
Czemu warto się ubezpieczyć? Przed nami wiele okazji do krótszego czy dłuższego odpoczynku. Wreszcie przez wielu oczekiwany sezon urlopowy! Niestety chwilom beztroski i odpoczynku zawsze towarzyszy ryzyko wystąpienia przykrego zdarzenia. Może się ono przydarzyć nam, (...)
Jak prowadzone jest postępowanie w związku z nieuczciwym wykorzystywaniem przewagi kontraktowej?
12 lipca 2017 r. wejdzie w życie ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi. Określa ona zasady i tryb przeciwdziałania, w celu ochrony interesu publicznego, praktykom nieuczciwie wykorzystującym przewagę kontraktową (...)
Przedłużająca się naprawa samochodu a OC
Poszkodowany nie może ponosić odpowiedzialności za przedłużającą się naprawę samochodu spowodowaną obiektywnymi przyczynami - uznał Sąd Najwyższy. Uchwała Sądu Najwyższego W dniu 15 lutego br. Sąd Najwyższy po rozpoznaniu w Izbie Cywilnej zagadnienia prawnego w (...)
