22.1.2023
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
Wyrokiem z 16 lipca 2021 r. Sąd Najwyższy oddalił skargę kasacyjną pozwanej w sprawie o zapłatę wynagrodzenia z tytułu umowy o roboty budowlane.
Znaczenie klauzuli integracyjnej (merger clause) dla wykładni umowy o roboty budowlane
Odnosząc się do zawartej w kontrakcie stron tzw. klauzuli integracyjnej (merger clause), Sąd Najwyższy stwierdził, że tego rodzaju postanowienie nie może prowadzić do wyłączenia stosowania art. 65 k.c. Sąd stwierdził również, że potrzeba doprecyzowania w pewnym zakresie przedmiotu zobowiązania nie powinna być utożsamiana z nieuzgodnieniem elementów przedmiotowo istotnych danej umowy, tj. z dyssensem; częściowa rozbieżność rozumienia przez strony postanowień umowy powinna być zasadniczo usuwana w drodze interpretacji (s. 18-23 uzasadnienia).
Nadużycie prawa do żądania gwarancji zapłaty
W uzasadnieniu wyroku (sygn. akt V CSKP 106/21) poruszono również liczne zagadnienia związane z problematyką umowy o roboty budowlane i skutków odstąpienia od niej. Sąd wskazał, że instytucja gwarancji zapłaty za roboty budowlane stanowi środek ochrony zapewnianej wykonawcy w celu zabezpieczenia terminowej zapłaty za wykonanie robót. Z tego względu wyłącznie szczególnie doniosłe względy mogłyby przemawiać za przyjęciem, że złożone przez wykonawcę żądanie przedstawienia takiej gwarancji stanowi nadużycie prawa podmiotowego (s. 25-26). Analizując kwestię odstąpienia od umowy o roboty budowlane, stwierdzono natomiast, w nawiązaniu do wcześniejszego orzecznictwa, że świadczenie wykonawcy umowy o roboty budowlane może być uznane za podzielne (s. 29). Jednocześnie dopuszczono zastrzeżenie przez strony umowy tzw. sankcyjnego prawa odstąpienia od umowy (klauzuli kasatoryjnej) i wskazano, że postanowienie takie nie stanowi zastrzeżenia umownego prawa odstąpienia, wobec czego nie wymaga ono oznaczenia terminu, w którym strona może skorzystać z uprawnienia do odstąpienia (s. 28).
Sankcyjne odstąpienie od umowy i uprawnienie do wynagrodzenia na podstawie art. 649[4] § 3 k.c.
Odnosząc się do skutków odstąpienia przez wykonawcę od umowy o roboty budowlane z uwagi na nieprzedstawienie przez inwestora gwarancji zapłaty, Sąd ocenił, że efektywność ochrony wykonawcy wymaga uznania, iż wynikające z art. 6494 § 1 k.c. uprawnienie do odstąpienia od umowy może być wykonane bez uszczerbku dla uprawnienia do żądania wynagrodzenia, o którym mowa w art. 6494 § 3 k.c. Analogicznie wypowiedziano się co do możliwość żądania przez przyjmującego zamówienie zapłaty wynagrodzenia na podstawie art. 639 k.c. (s. 29-34).
W uzasadnieniu wyroku podjęto także kwestię wyłączenia biegłego. W tym kontekście Sąd wskazał, że brak kwalifikacji merytorycznych nie stanowi ustawowej podstawy do wyłączenia zgodnie biegłego. Wyłączenia takiego nie uzasadnia również, samo w sobie, dokonanie przez sąd wyboru biegłego zaproponowanego przez jedną ze stron postępowania (s. 11-13).
Zob. wyrok SN z dnia 16 lipca 2021 r. z uzasadnieniem (sygn. akt V CSKP 106/21)
Potrzebujesz porady prawnej?
Odwrotne obciążenie VAT przy świadczeniu usług budowlanych
17 marca i 3 lipca 2017 r. 2017 r. i Ministerstwo Finansów objaśniło zasady stosowania mechanizmu odwróconego obciążenia w transakcjach dotyczących świadczenia usług budowlanych od 1 stycznia 2017 r. Dlaczego warto poznać objaśnienia resortu finansów (...)
Jakie procedury budowlane obowiązują? Co do zasady roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę (art. 28 ust. 1 ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane - Pb). Prawo budowlane zawiera jednak katalog inwestycji, które można realizować na podstawie (...)
Odpowiedzialność inwestora za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez podwykonawcę.
W dobie intensywnego rozwoju gospodarczego, tworzenia nowoczesnej infrastruktury przemysłowej i drogowej oraz zaplecza mieszkaniowego w Polsce, umowy o roboty budowlane, uregulowane w art. 647 i nast. k.c., nabierają coraz istotniejszego znaczenia zarówno dla inwestorów, wykonawców (...)
Gdy w przepisach jest luka, stosujemy analogię
Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł o rozstrzygnięcie przez Sąd Najwyższy w powiększonym składzie zagadnienia, czy art. 629 k.c. i art. 632 § 2 k.c. mają zastosowanie w drodze analogii do umowy o roboty budowlane, gdy zastrzeżono w jej ramach wynagrodzenie ryczałtowe lub kosztorysowe. W (...)
Zasady odpowiedzialności wykonawcy w umowie o roboty budowlane - opinia prawna
Stan faktyczny Zawarłem z firmą umowę na budowę domu. Inwestycja jest w trakcie wykonywania. Jednak pojawiają się coraz większe problemy z jakością wykonywanych prac, skłaniające mnie do potrącenia pewnej kwoty od przewidzianej umową należności za jeden z etapów budowy. Właściciel firmy, (...)
Gwarancja zapłaty za roboty budowlane
Z dniem 16 kwietnia 2010 roku weszła w życie Ustawa o zmianie Kodeksu cywilnego, która w art. 3 uchyliła Ustawę z dnia 9 lipca 2003 roku o gwarancji zapłaty za roboty budowlane. Obecnie zagadnienia będące przedmiotem uchylonej ustawy zostały przeniesione do Kodeksu cywilnego w art. (...)
Koncesje na roboty budowlane (stan prawny obowiązujący do dnia 24 maja 2006 r.)
Co to są koncesje na roboty budowlane? Zgodnie z definicją ustawową koncesje na roboty budowlane to zamówienia publiczne na roboty budowlane, z tą różnicą, że wynagrodzeniem wykonawcy jest prawo do eksploatacji obiektu budowlanego albo takie prawo wraz z zapłatą. Zatem koncesje (...)
Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra finansów, inwestycji i rozwoju. Co przewiduje rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw? Proces (...)
Umowa o roboty budowlane to wyspecjalizowany rodzaj umowy o dzieło. Posiada zresztą podstawowe cechy umowy o dzieło. Na czym polegają więc różnice? Dowiesz się z porady. Jakie są główne cechy charakterystyczne umowy o roboty budowlane? Stronami tej umowy są wykonawca i (...)
Koszty uzyskania przychodu oraz ich rozliczanie w czasie
Koszty uzyskania przychodu w 2007 roku Nowelizacja ustaw podatkowych zmieniła ogólną definicję kosztów uzyskania przychodów. Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, (...)
Celem nowelizacji Prawa o ustroju sądów powszechnych i niektórych innych ustaw jest uporządkowanie kwestii z zakresu wymiaru sprawiedliwości. Zmiany mają m.in. rozwiązać problem braków kadrowych w sądach i usprawnić działanie prokuratury. Nowelizacja zawiera także (...)
Rozliczenia podatkowe transakcji w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego
Objaśnienia podatkowe Ministerstwa Finansów Pojawiły się objaśnienia podatkowe Ministerstwa Finansów z dnia 1 grudnia 2017 r., które dotyczą kwestii rozliczenia w zakresie podatku od towarów i usług (VAT), podatku dochodowego od osób prawnych (CIT) oraz (...)
Droga konieczna jako zarzewie konfliktu właścicieli nieruchomości
Służebność gruntowa drogi koniecznej Służebność gruntowa drogi koniecznej została uregulowana w art. 145 Kodeksu cywilnego (K.c.). Zgodnie z § 1, jeżeli nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich, (...)
Podstawowe definicje w zamówieniach publicznych - co powinieneś wiedzieć?
Jakie pojęcia zdefiniowane są w ustawowym słowniku? Artykuł 2 ustawy Prawo zamówień publicznych definiuje pojęcia: robót budowlanych, dostaw, usług, dynamicznego systemu zakupów, zamówień publicznych, zamawiającego, wykonawcy, środków publicznych, najkorzystniejszej (...)
Moment uzyskania przychodu z działalności gospodarczej
Przychody osób prawnych W 2006 r. za datę powstania przychodu z działalności gospodarczej uważało się dzień wystawienia faktury (rachunku), nie później jednak niż ostatni dzień miesiąca, w którym: wydano rzecz, zbyto prawo majątkowe lub wykonano usługę, w tym (...)
Konstrukcja prawna umowy deweloperskiej
Strony umowy deweloperskiej Stroną umowy deweloperskiej jest najczęściej po jednej stronie przedsiębiorca (deweloper), a po drugiej stronie konsument (nabywca). Definicje tych dwóch pojęć zawiera Kodeks cywilny. Zgodnie z art. 43¹ Kodeksu cywilnego (dalej: „KC") (...)
Co zrobić, jeśli umowa o dzieło jest niewłaściwie wykonywana?
Jeśli przyjmujący zamówienie się spóźnia… Zamawiający ma prawo kontroli sposobu wykonywania umowy. Może więc oceniać rzetelność wykonawcy oraz prawdopodobieństwo dotrzymania terminu. Zgodnie z art. 635 Kodeksu cywilnego (K.c.), jeżeli przyjmujący zamówienie (...)
Poza zwykłą fakturą można wystawiać lub otrzymywać też inne rodzaje dokumentów księgowych. Dowiedz się, jakie faktury obowiązują w zależności od typu transakcji. Faktura VAT podstawowa Faktura VAT to najczęściej stosowna faktura w obrocie gospodarczym. Dokumentuje sprzedaż towarów (...)
Prawo budowlane po nowemu od września 2020 r.
Zmiany w Prawie budowlanym, wprowadzone w ustawie z 13 lutego 2020 r. uproszczą i przyspieszą proces inwestycyjno-budowlany oraz zwiększą stabilność decyzji podejmowanych w tym procesie. Zmiany wejdą w życie 19 września 2020 r. ##baner## Nowy podział projektu budowlanego Projekt budowlany (...)
Podatkowy "Polski Ład" to również działania nakierowane na ochronę dziedzictwa kulturowego naszego kraju. Najważniejsze informacje o nowej preferencji Z ulgi na zabytki mogą skorzystać członkowie wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych, którzy (...)
