Specustawa mieszkaniowa w drodze

Specustawa mieszkaniowej po konsultacjach publicznych

Zgoda na realizację inwestycji mieszkaniowej będzie zależała od gminy – nie od wojewody. Na etapie wniosku inwestora trzeba będzie przedstawić koncepcję inwestycji – założenia urbanistyczne. To niektóre efekty konsultacji publicznych projektu specustawy mieszkaniowej. Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju przedstawiło zmiany w projektowanych przepisach.

W Polsce brakuje dostępnych mieszkań

Po konsultacjach projekt specustawy mieszkaniowej umożliwi gminie zastosowanie ułatwień tylko pod rygorystycznie stosowanymi warunkami ustawowymi, które gmina będzie mogła dodatkowo zwiększyć. Realizacja inwestycji mieszkaniowej w trybie specustawy będzie możliwa tylko tam, gdzie gmina przewidziała tereny pod budownictwo mieszkaniowej w studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania – dokumencie, który ma prawie każda gmina w Polsce.

W latach 70. i 80. w Polsce oddawanych było średnio ponad 250 tys. mieszkań rocznie – to około 100 tys. więcej niż obecnie. Część z mieszkań będzie stopniowo wycofywana z eksploatacji w związku z ich złym stanem technicznym. Wycofanie się państwa z rynku mieszkaniowego ogranicza podaż, a brak dostępu do kredytów tłumi popyt na mieszkania. Programy wspierające nabycie mieszkań pogłębiają problemy na rynku mieszkaniowym.

Około 40% społeczeństwa z różnych przyczyn nie stać na kupno lub najem mieszkania. Problemem w ich sytuacji jest nie tylko niska wysokość dochodów (niższa niż w innych grupach wiekowych), ale również forma umowy o pracę (umowy na czas określony, umowy-zlecenia czy umowy o dzieło). Na rynku mieszkaniowym brakuje dostępnych mieszkań na wynajem. Niezbędne są inwestycje wielu podmiotów, działających zarówno na zasadach społecznych (towarzystwa budownictwa społecznego, spółdzielnie mieszkaniowe) jak i na zasadach rynkowych (np. deweloperzy). Dlatego celem rządu jest zwiększenie podaży mieszkań na rynku - do około 250 tys. mieszkań oddawanych rocznie do użytkowania.

Specustawa ma zwiększyć podaż gruntów pod budownictwo mieszkaniowe

Specustawa rozwiązuje problem niedostatecznej podaży gruntów pod budownictwo mieszkaniowe. Aktualnie z ogólnej planów miejscowych (pokrywają 31,6 proc. powierzchni kraju) połowa, to plany uchwalone na podstawie ustawy z 2003 roku, druga połowa to plany uchwalone między 1995 a 2003. Oznacza to, że w ciągu 15 lat na podstawie obowiązujących przepisów ustawy uchwalono jedynie dla ok. 16% powierzchni kraju. Co daje średnio przyrost 1% pokrycia kraju rocznie – w uproszczeniu pokazuje to tempo przyjmowania prawa miejscowego. Aż 1/3 planów procedowana jest ponad 3 lata. Jednocześnie gminy co roku wydają setki tysięcy decyzji o warunkach zabudowy. W latach 2012-2016 było to średnio ponad 133 tys. decyzji w tym ponad 83 tys. dla zabudowy mieszkaniowej (79 tys. dla zabudowy jednorodzinnej i ponad 3 tys. dla zabudowy wielorodzinnej). Inwestorzy dziś nie korzystają wyłącznie z terenów przeznaczonych pod budownictwo mieszkaniowe w planach co powoduje problemy z dostępnością infrastruktury i rozlewanie się miast.

Ułatwienia będą służyć wszystkim inwestorom budowlanym z jednoczesnym zapewnieniem wprowadzanych ustawą standardów urbanistycznych – ich spełnienie będzie regulowane nie tylko na etapie uzyskiwania decyzji ale także na etapie realizacji inwestycji. Okres przygotowania inwestycji w budownictwie mieszkaniowym skracamy do niezbędnego minimum. Oczekujemy od inwestorów spełnienia standardów urbanistycznych, które określamy w ustawie. Specustawa pozwoli na uruchomienie gruntów, które do tej pory nie były brane pod uwagę przy budownictwie mieszkaniowym, gruntów w administracyjnych granicach miast. Jednocześnie ustawa nie pozwala na inwestowanie na terenach podlegających ochronie. Dzięki ustawie proces inwestycyjny będzie szybki, dostęp do gruntów - dużo łatwiejszy, a to z kolei wpłynie na większą podaż inwestycji mieszkaniowych i tym samym większą konkurencyjność rynku. Dla nabywców i najemców ustawa obniży ceny mieszkań i zwiększy ich dostępność.

Efekty konsultacji publicznych

Resort inwestycji zapewnił, iż przywiązuje bardzo dużą wagę do opinii wyrażonych w czasie konsultacji projektu ustawy. Do projektu, który był opublikowany w BIP RCL i przekazany do konsultacji publicznych 260 podmiotom, otrzymał ponad tysiąc uwag.

Ministwerstwo chce zwiększyć udział strony społecznej w procesie wydawania zgody na lokalizację inwestycji mieszkaniowej. Projektowane przepisy dotyczące koncepcji urbanistyczno-architektonicznej będą jeszcze bardziej precyzyjne.

Wprowadzi obowiązek dołączenia koncepcji na etapie składania wniosku przez inwestora i udział przedstawiciela władzy wykonawczej i stanowiącej gminy w zespole oceniającym konkurs. Będzie zróżnicowanie standardów lokalizacji w zależności od wielkości miejscowości.

Ustawa będzie określać minimalne standardy lokalizacji, ale rada gminy będzie mogła narzucić bardziej rygorystyczne standardy w uchwale o zgodzie na realizację inwestycji.

Pojawi się większe zróżnicowanie inwestycji, które będą realizowane na podstawie ustawy w zależności od wielkości miejscowości, co umożliwi włączenie mniejszych inwestycji.

Wprowadzi okres obowiązywania ustawy - 10 lat.

Prezentacja zmian w ustawie o ułatwieniu realiacji inwestycji mieszkaniowych