22.4.2009
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
Oddzielenie działalności obrotowej i wytwórczej od przesyłowej, wzmocnienie uprawnień regulacyjnych, upowszechnianie inteligentnych systemów pomiarowych, a przede wszystkim wzmocnienie praw konsumenta i ochrona najbardziej wrażliwych odbiorców, to główne założenia trzeciego etapu liberalizacji rynku energii. Po wielu miesiącach negocjacji Parlament Europejski przyjął pakiet dyrektyw i rozporządzeń, które stanowią kolejny krok w budowie europejskiego rynku energii i gazu.
Oddzielenie działalności obrotowej i wytwórczej od przesyłowej (unbundling)
Rozwiązania przewidziane w pakiecie mają prowadzić do liberalizacji rynków elektroenergetycznych. Państwa członkowskie będą mogły wybrać jeden z trzech wariantów rozdzielenia działalności sieciowej od wytwórczej i obrotowej.
Rozdział właścicielski
Rozdział właścicielski jest najdalej idącą formą zapewnienia, że firmy nie staną w obliczu konfliktu interesów. Przedsiębiorstwa zintegrowane musiałyby sprzedać swoje sieci i stworzyć odrębny podmiot, który będzie właściwy w obszarze zarządzania siecią.
Niezależny operator systemu (ISO)
Alternatywą dla takiego rozwiązania jest prawne wydzielenie niezależnego operatora systemu. W tym przypadku przedsiębiorstwa mogłyby zachować nadzór właścicielski nad sieciami przesyłowymi. Aby zliberalizować rynek państwa członkowskie mogłyby np. zobowiązać takie przedsiębiorstwa do przekazania zarządzania sieciami wyznaczonemu, oddzielnemu podmiotowi - niezależnemu operatorowi systemu (tzw. ISO).
Niezależny operator przesyłowy (ITO)
Trzecia opcja - niezależny operator przesyłowy (tzw. ITO) - pozwala na zachowanie integralności obrotu i przesyłania energii, ale jednocześnie zobowiązuje takie podmioty do przestrzegania dokładnie określonych reguł zapewniających, że te dwie części przedsiębiorstwa będą działać w praktyce niezależnie. Ich przestrzegania pilnować będzie organ nadzorczy, a firmy będą opracowywać program zgodności (compliance programme), którego wypełniania pilnować będzie przedstawiciel ds. zgodności (compliance officer).
Czasowy zakaz zatrudniania kadry kierowniczej
Wszystkie umowy handlowe i finansowe zawierane pomiędzy spółką zintegrowaną, a niezależnym operatorem przesyłowym będą zatwierdzane przez krajowy organ regulacyjny. Pracownicy zatrudnieni na stanowiskach kierowniczych w sieciowej części przedsiębiorstwa nie będą mogli podejmować pracy w spółce wytwórczej i obrotowej przez okres 3 lat przed i 4 lat po okresie zatrudnienia u operatora przesyłowego.
Przedsiębiorstwa energetyczne z państw trzecich
Pakiet przewiduje klauzule, które mają zapobiec przejęciu kontroli nad systemami przesyłowymi państw członkowskich przez przedsiębiorstwa spoza UE, jeśli nie spełniają one określonych warunków. Krajowy regulator rynku energetycznego będzie mógł odmówić udzielenia koncesji przesyłowej spółce kontrolowanej przez podmiot z kraju trzeciego, jeśli nie spełnia on warunków dotyczących rozdzielenia działalności sieciowej od handlowej oraz jeśli wejście na rynek takiego podmiotu mogłoby zagrozić bezpieczeństwu dostaw na rynku państwa członkowskiego lub w Unii Europejskiej.
Wzmocnienie praw konsumenta
Nowe rozwiązania wzmacniają pozycję odbiorcy na rynku energii elektrycznej i gazu dając konsumentom wiele praw. Zaproponowane w pakiecie regulacje zapewnią możliwość zmiany sprzedawcy energii elektrycznej i gazu w ciągu trzech tygodni i bez konieczności ponoszenia jakichkolwiek opłat. Wedle nowych, ogólnoeuropejskich przepisów odbiorca będzie miał prawo otrzymać rozliczenie końcowe ze starym sprzedawcą najpóźniej sześć tygodni po jego zmianie. Większy nacisk położono także na dostępność istotnych dla konsumentów informacji - odbiorca powinien mieć prawo do otrzymywania danych o swoim zużyciu energii i gazu, a informacje o prawach odbiorcy powinny być zamieszczane na rachunkach za media oraz na stronach internetowych przedsiębiorstw, które je dostarczają. Odbiorca otrzymuje także prawo do rekompensaty w przypadku, gdy poziom świadczonych przez przedsiębiorstwa usług nie spełnia określonych standardów (np. błędnie wystawione bądź za późno dostarczane rachunki) oraz prawo do niezależnego mechanizmu rozpatrywania skarg i sporów na drodze pozasądowej.
Usługa powszechna i ochrona odbiorców wrażliwych
W propozycjach pakietu znajdują się przepisy, które nakładają na państwa członkowskie obowiązek świadczenia pomocy odbiorcom, których nie stać na opłacenie rachunku. Państwa członkowskie będą zobowiązane zapewnić świadczenie usługi powszechnej wszystkim odbiorcom z grupy gospodarstw domowych oraz - jeśli to konieczne - małym i średnim przedsiębiorcom zatrudniającym mniej niż 50 pracowników i wykazujących obrót roczny poniżej 10 milionów euro. Odbiorcom tym należy zapewnić dostawy energii elektrycznej o określonych parametrach i po rozsądnych, łatwo porównywalnych, przejrzystych i niedyskryminacyjnych cenach.
Potrzebujesz porady prawnej?
Wsparcie odbiorców energii elektrycznej w 2023
Dowiedz się, na jakie wsparcie mogą liczyć odbiorcy energii elektrycznej w 2023 r., na podstawie ustawy z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej (...)
Europejscy parlamentarzyści z Industry Committee (ITRE) oraz Prezydencja Czeska porozumieli się w tym tygodniu co do nowych propozycji unijnych przepisów liberalizujących rynek energii elektrycznej i gazu.Rozwiązania wejdą w życie po ich zaaprobowaniu przez Parlament Europejski i Radę Unii Europejskiej. (...)
Topolanek w PE: Europa bez barier, Europa zasad
Na dzisiejszej sesji plenarnej Parlamentu Europejskiego w Strasburgu premier Czech, Miroslav Topolanek, przedstawił stanowisko oraz priorytety prezydencji czeskiej, która z początkiem roku objęła przewodnictwo w Unii Europejskiej, zastępując prezydencję francuską. Naszym mottem jest Europa bez (...)
W środę, 28 stycznia odbyła się trzecia z cyklu konferencji współorganizowanych przez Urząd Regulacji Energetyki i Centrum Studiów Antymonopolowych i Regulacyjnych Uniwersytetu Warszawskiego pod wspólnym hasłem „Jaki model konkurencji na rynku energii elektrycznej?".Dyskusja, prowadzona (...)
Umowa z ceną dynamiczną dla odbiorców energii
Tańsza energia dla aktywnych odbiorców Możliwość uzyskania niższych cen za energię, jako efekt dostosowywania swojego zużycia energii w odpowiedzi na sygnały rynkowe, to najważniejszy dla odbiorców skutek zmian proponowanych przez MKiŚ w projekcie nowelizacji ustawy – Prawo (...)
Jedną drogą do wspólnego rynku energii elektrycznej
Rozdział właścicielski bez wyjątków, limity cen na niekonkurencyjne rynki, pierwszeństwo w dostępie do sieci dla źródeł odnawialnych, silna i decyzyjna agencja regulacyjna na poziomie wspólnotowym, to propozycje do III pakietu energetycznego, które przyjął Parlament (...)
Będzie ustawa o elektromobilności i paliwach alternatywnych?
Czego dotyczy rządowy projekt ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych? Rada Ministrów zaproponowała regulacje, których celem będzie stymulowanie rozwoju elektromobilności w Polsce oraz zastosowanie w transporcie paliw alternatywnych, czyli głównie gazu ziemnego: (...)
Konsultacje nowej polityki energetycznej Polski
Ministerstwo Gospodarki opracowuje nową Politykę energetyczną Polski do 2030 r. Najważniejsze założenia projektu resort przesłał do konsultacji przedstawicielom sektora i administracji. Dokument będzie gotowy do końca 2008 r. Wobec gwałtownego wzrostu cen ropy naftowej na światowych rynkach, (...)
Oddziały terenowe URE o pomocy odbiorcom wrażliwym i liberalizacji rynku
Szkolenia organizowane przez oddziały terenowe Urzędu Regulacji Energetyki cieszą się coraz większym zainteresowaniem. Świadczy to o rzeczywistym i aktywnym angażowaniu się wszystkich podmiotów działających na rynku energii w zoptymalizowanie systemu pomocy odbiorcom wrażliwym społecznie. (...)
Komisja Europejska pozwała Polskę do Trybunału Sprawiedliwości UE
Komisja Europejska pozwała 5.06.2008 r. Polskę do ETS za opóźnienia w przyjmowaniu unijnych przepisów z 2003 roku, które mają zliberalizować rynek elektryczności. KE potwierdziła w ten sposób swoją determinację w doprowadzeniu do liberalizacji rynku gazu (...)
Przyszłość rynku gazu w Europie
Parlament Europejski przyjął propozycję dyrektywy, która ma otworzyć wewnętrzny rynek gazu na konkurencję, prowadzić do większej efektywności i wzmocnić prawa konsumentów oraz krajowych regulatorów. Propozycje rozdziału działalności sieciowej i handlowej nie idą (...)
IEA ocenia politykę energetyczną UE
W swoim pierwszym sprawozdaniu na temat polityki energetycznej UE Międzynarodowa Agencja Energii (IEA) chwali działania UE dotyczące zmian klimatycznych i liberalizacji rynku energii. Międzynarodowa Agencja Energii wyraziła duże poparcie dla przedstawionego przez Komisję kompleksowego pakietu (...)
Rekompensaty za 2022 r. dla firm energochłonnych
5 mld zł na program Rada Ministrów przyjęła program „Pomoc dla sektorów energochłonnych związana z nagłymi wzrostami cen gazu ziemnego i energii elektrycznej w 2022 r.” Założenia programu zostały w grudniu 2022 r. zaakceptowane przez Komisję Europejską. W puli programu (...)
Kryzys gospodarczy spowodował zmniejszenie zapotrzebowania na energię o 10%, odsunął groźbę blackout'ów, a nawet wymusił spadek cen energii elektrycznej. Nie oznacza to jednak, że zniknęła potrzeba inwestycji odtworzeniowych i modernizacyjnych w sektorze - kryzys dał jedynie nieco więcej (...)
Nowelizacja przepisów o prądzie
Ustawa z dnia 21 lutego 2019 r. zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw, ustawę – Prawo ochrony środowiska, ustawę o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji, ustawę o zmianie ustawy o biokomponentach (...)
Nowy system rozliczania prosumenta
Zmiana przepisów Wprowadzenie net-billingu, czyli systemu wartościowego rozliczenia nadwyżki energii wyprodukowanej przez prosumenta, to najważniejsza zmiana w ramach nowelizacji ustawy o odnawialnych źródłach energii z dnia 29 października 2021 r. ##baner## Wprowadzone (...)
Przejrzyste zasady utrzymywania zapasów obowiązkowych gazu ziemnego
Utrzymywanie zapasów obowiązkowych gazu ziemnego Obowiązujące od 2 sierpnia 2017 r. zmiany w ustawie o zapasach zwiększają bezpieczeństwo dostaw gazu ziemnego oraz przejrzystość i efektywność systemu zapasów obowiązkowych. Nowelizacja przepisów to kolejny element (...)
Taryfy dla gospodarstw domowych jeszcze w 2009 roku
Zdaniem Mariusza Swory, Prezesa URE efektywna konkurencja na rynku energii elektrycznej praktycznie nie istnieje. Prezes URE stwierdził, że uwolni ceny dla gospodarstw domowych, jeżeli zostanie wzmocniona pozycja odbiorcy końcowego, konkurencja oraz pozycja i uprawnienia organu regulacyjnego.Rynek (...)
Premier ogłosił Tarczę Solidarnościową, która ma chronić Polaków przed gwałtownymi wzrostami cen energii Premier Mateusz Morawiecki zaprezentował Tarczę Solidarnościową. Projekt ten ma na celu zabezpieczyć polskie rodziny oraz przedsiębiorstwa przed kilkukrotnymi wzrostami (...)
Ochrona odbiorców przed nadmiernym wzrostem cen gazu
Projekt ustawy o szczególnej ochronie odbiorców paliw gazowych w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku gazu Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o szczególnej ochronie odbiorców paliw gazowych w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku gazu, przedłożony przez (...)
