11.8.2014
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
Często sądy karne, aby uniknąć negatywnych konsekwencji wykonania kary (zwłaszcza kary pozbawienia wolności), orzekają karę „w zawieszeniu” („w zawiasach”).
W jakich przypadkach sąd może warunkowo zawiesić wykonanie kary?
Sąd skazujący może warunkowo zawiesić wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności nie przekraczającej 2 lat, kary ograniczenia wolności lub grzywny orzeczonej jako kara samoistna, jeżeli jest to wystarczające dla osiągnięcia wobec sprawcy celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. Dwuletni okres pozbawienia wolności dotyczy także kary łącznej pozbawienia wolności podlegającej warunkowemu zawieszeniu. Dla wszystkich tych kar Kodeks karny przewiduje jednakowe przesłanki zastosowania. Przez „cele kary” należy w tym przypadku rozumieć cele zapobiegawcze i wychowawcze kary wobec skazanego, a więc jedynie cele z zakresu prewencji indywidualnej. Zawieszając wykonanie kary, sąd bierze pod uwagę przede wszystkim postawę sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste, dotychczasowy sposób życia oraz zachowanie się po popełnieniu przestępstwa.
Zawieszenia wykonania kary nie stosuje się do sprawcy, który popełnił przestępstwo w warunkach recydywy wielokrotnej, chyba że zachodzi wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami.
Zawieszenia wykonania kary ograniczenia wolności lub grzywny nie stosuje się natomiast wobec sprawcy występku o charakterze chuligańskim; w takim przypadku sąd może warunkowo zawiesić wykonanie kary pozbawienia wolności w szczególnie uzasadnionych wypadkach.
Jakiej próbie poddany jest skazany?
Zawieszenie wykonania kary następuje na okres próby, który biegnie od uprawomocnienia się orzeczenia i wynosi:
-
od 2 do 5 lat - w wypadku warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności,
-
od roku do 3 lat - w wypadku warunkowego zawieszenia wykonania grzywny lub kary ograniczenia wolności.
W wypadku zaś zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności wobec sprawcy młodocianego (tzn. sprawcy, który w chwili popełnienia czynu zabronionego nie ukończył 21 lat i w czasie orzekania w pierwszej instancji 24 lat) lub recydywisty wielokrotnego okres próby wynosi od 3 do 5 lat.
Próba może okazać się udana (wówczas kara nie zostanie nigdy wykonana) albo nieudana (wówczas kara zostanie odwieszona - zobacz dalej).
Szczególne możliwości warunkowego skazania wobec informatorów
Sąd może warunkowo zawiesić wykonanie kary również w stosunku do sprawcy współdziałającego z innymi osobami w popełnieniu przestępstwa, jeżeli ujawni on wobec organu powołanego do ścigania przestępstw informacje dotyczące osób uczestniczących w popełnieniu przestępstwa oraz istotne okoliczności jego popełnienia. Na wniosek prokuratora sąd może także warunkowo zawiesić jej wykonanie w stosunku do sprawcy przestępstwa, który, niezależnie od wyjaśnień złożonych w swojej sprawie, ujawnił przed organem ścigania i przedstawił istotne okoliczności, nieznane dotychczas temu organowi, przestępstwa zagrożonego karą powyżej 5 lat pozbawienia wolności. W tych wypadkach sąd wymierzając karę pozbawienia wolności do lat 5 może warunkowo zawiesić jej wykonanie na okres próby wynoszący do 10 lat, jeżeli uzna, że pomimo niewykonania kary sprawca nie popełni ponownie przestępstwa. Zawieszenia wykonania kary w tych przypadkach nie stosuje się jednak do recydywisty wielokrotnego.
Grzywna
Zawieszając wykonanie kary pozbawienia wolności, sąd może orzec grzywnę w wysokości do 180 stawek dziennych, jeżeli jej wymierzenie na innej podstawie nie jest możliwe; zawieszając wykonanie kary ograniczenia wolności sąd może orzec grzywnę w wysokości do 90 stawek dziennych. W razie późniejszego zarządzenia jednak wykonania kary pozbawienia wolności lub ograniczenia wolności, grzywna orzeczona na tej podstawie nie podlega wykonaniu; kara pozbawienia wolności lub ograniczenia wolności ulega wówczas skróceniu o okres odpowiadający liczbie uiszczonych stawek dziennych z zaokrągleniem do pełnego dnia.
Obowiązki w okresie próby
Możliwe są dwie formy warunkowego zawieszenia kary:
-
proste – gdy nie orzeczono obowiązków czy dozoru;
-
probacyjne – połączone z obowiązkami lub dozorem.
Potrzebujesz porady prawnej?
Zaostrzony Kodeks karny skarbowy!
Od 17 grudnia 2005 r. zaczyna obowiązywać ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny skarbowy oraz niektórych innych ustaw. Wydłużenie przedawnienia Nowelizacja przewiduje wydłużenie okresów przedawnienia – również do czynów popełnionych przed wejściem w życie (...)
Czasem na klauzulę trzeba poczekać
Sąd karny zastosował wobec oskarżonej warunkowe zawieszenie wykonania kary i jednocześnie na mocy art. 72 § 2 k.k. nałożył na nią obowiązek naprawienia szkody. Nie określił terminu, w jakim miało to nastąpić. Pokrzywdzony po uprawomocnieniu się wyroku złożył wniosek o nadanie wyrokowi (...)
Prezydent podpisał nowelizację kodeksu karnego
Przy dość niskiej skali przestępczości Polska jest krajem o najwyższym w Europie współczynniku osadzonych. Ustawa zmienia podejście do orzekanych kar. Częściej stosowana ma być kara grzywny. Uchwalona ustawa jest wynikiem prac parlamentu nad trzema projektami ustaw: poselskim o zmianie ustawy (...)
Nakładanie kar administracyjnych
Kary administracyjne mają być adekwatne do naruszenia prawa Ustawa z dnia 7 kwietnia 2017 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego i niektórych innych ustaw wprowadziła wiele istotnych zmian w procedurze administracyjnej. Do podstawowych celów tej nowelizacji (...)
Największa reforma prawa karnego od 1927 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw przygotowany w Ministerstwie Sprawiedliwości, został wysłany do uzgodnień międzyresortowych i konsultacji społecznych. To część największej reformy prawa karnego od 1927 r. zmieniającej politykę karania i zakładającej (...)
Zmiana filozofii karania. Nowelizacja Kodeksu karnego
Dziś sejm RP zajmie się przygotowaną przez Ministerstwo Sprawiedliwości nowelizacją projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw. To najobszerniejsza i najdonioślejsza w skutkach od czasów uchwalenia kodeksu w 1997 r. nowelizacja przepisów prawa karnego dotycząca (...)
Kary bardziej skuteczne? Kodeks Karny znowelizowany
Głównym celem projektu jest zmiana obecnej struktury orzekanych kar, w tym ograniczenie możliwości pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania tej kary. Kara zawieszona (orzekana w Polsce jako około 60 % wszystkich kar) nie spełnia bowiem funkcji odstraszającej i wychowawczej. (...)
Samoskazanie oskarżonego w procesie karnym
Samoskazanie oskarżonego w postępowaniu karnym jest przejawem dążenia do konsensualnego, czyli opartego na porozumieniu stron, zakończeniu postępowania karnego. Instytucja ta pozwala oskarżonym za drobne przestępstwa na wymierzenie samemu sobie kary, co pogłębia świadomość prawną i odpowiedzialność (...)
Łączenie kar pozbawienia wolności i ograniczenia wolności
11 czerwca 2019 r. Trybunał Konstytucyjny ogłosił orzeczenie (sygn. P 20/17) w sprawie połączonych pytań prawnych Sądu Rejonowego w Gorzowie Wielkopolskim i Sądu Rejonowego w Dąbrowie Górniczej dotyczących obowiązku objęcia węzłem kary łącznej kar pozbawienia wolności (...)
Łatwiej wyciąć drzewa i krzewy
Z dniem 1 stycznia 2017 r. weszła w życie sławetna ustawa o zmianie ustawy o ochronie przyrody oraz ustawy o lasach. Wprowadziła ona m. in. ważne zmiany w systemie przepisów regulujących usuwanie drzew i krzewów, w odniesieniu do obowiązku uzyskania zezwolenia na usunięcie, (...)
Rząd przykręci śruby przestępcom
Program reform „Sprawiedliwość i bezpieczeństwo” Odstraszające kary dla złodziei i oszustów, walka z przestępstwami finansowymi, bezwzględne ściganie lichwiarzy i nieuczciwych windykatorów, ochrona praw pracowniczych, a także zaostrzenie kar za najpoważniejsze przestępstwa, (...)
Parlament przyjął pakiet klimatyczny
Po jedenastu miesiącach intensywnych negocjacji Parlament Europejski poparł pakiet projektów legislacyjnych, które umożliwią osiągniecie ogólnych celów w zakresie przeciwdziałania zmianom klimatycznym. UE chce ograniczyć do 2020 roku emisję gazów cieplarnianych (...)
System monitorowania drogowego przewozu towarów
Cele ustawy o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów Ustawa z dnia 9 marca 2017 r. o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów ma na celu wdrożenie kolejnego narzędzia uszczelniającego system podatkowy. Ustawa określa zasady oraz odpowiedzialność za naruszenie obowiązków (...)
Skazanie bez rozprawy za karnoskarbowy czyn zabroniony
Prokurator, a także finansowy organ dochodzenia może, za zgodą oskarżonego, dołączyć do aktu oskarżenia wniosek o skazanie oskarżonego za zarzucane mu przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, jeżeli okoliczności popełnienia czynu zabronionego nie budzą wątpliwości, a postawa oskarżonego (...)
Poważne zmiany w prawie karnym
Jedna z najistotniejszych zmian w tym zakresie dotyczyć ma przesłanek warunkowego zawieszenia kary. Nowelizacja zakłada zmniejszenie do roku granicy kary pozbawienia wolności, która może być zawieszona, przy czym warunkowe zawieszenie nie będzie możliwe, jeżeli sprawca w czasie popełnienia (...)
Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra finansów, inwestycji i rozwoju. Co przewiduje rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw? Proces (...)
Jak ma się zmienić odpowiedzialność lekarzy?
Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o izbach lekarskich jest obecnie w Sejmie.Czemu mają służyć proponowane zmiany?Obowiązujące przepisy dotyczące odpowiedzialności zawodowej lekarzy powstały w latach 1989 - 1990 (ustawa z dnia 17 maja 1989 r. o izbach lekarskich oraz rozporządzenie Ministra (...)
Procedury administracyjne przychylniejsze dla petenta
Czemu ma służyć nowelizacja? Ustawa z dnia 7 kwietnia 2017 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego oraz niektórych innych ustaw ma na celu wprowadzenie zmian w przepisach ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. (...)
Jak powołać inspektora ochrony danych?
Kto może, a kto ma obowiązek wyznaczenia inspektora ochrony danych? Ogólne rozporządzenie o ochronie danych (RODO), które musi być stosowane od 25 maja 2018 r., w art. 37 ust 1 przewiduje obowiązek wyznaczenia inspektora dla administratorów i podmiotów (...)
Przewaga kontraktowa w nowych przepisach
Weszła w życie nowa ustawa o przewadze kontraktowej. Wprowadzone zmiany poprawią sytuację rolników i dostawców produktów w kontaktach z największymi podmiotami na rynku rolno-spożywczym. UOKiK przygotował zestawienie najczęstszych pytań i odpowiedzi dotyczących (...)
