9.3.2009
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
Polskie zakazy reklamy i promocji alkoholu nie należą do najbardziej rygorystycznych w Europie. Sprawdźmy więc, na ile ustawodawca - w zgodnie z Konstytucją RP i prawem wspólnotowym - może te ograniczenia zwiększać.
Wolność gospodarcza w Konstytucji
Wolność gospodarcza jest konstytucyjną zasadą ustrojową (umieszczona w rozdziale pierwszym Konstytucji (art. 20). Przepis ten może służyć jako wzorzec kontroli konstytucyjności w połączeniu z art. 22. Zasada wolności gospodarczej należąc do fundamentów ustrojowych państwa przyjmuje, że zasada ta wymaga interpretacji prawa in dubio pro libertate (tj. w razie wątpliwości przyjmuje się wykładnię na korzyść tej wolności).
Również w prawie europejskim i acquis communautaire były analizowane granice dozwolonej reklamy w prawie wewnętrznym państw UE. W sytuacji, gdy Polska należy do Wspólnot Europejskich, należy starać się, aby interpretacja prawa (w zakresach podlegających dostosowaniu) odbywała się z uwzględnieniem europejskiego standardu. Dotyczy to także omawianego zagadnienia.
Interpretacja jest uznanym instrumentem implementacji prawa europejskiego w ogólności, jak i środkiem dostosowawczym prawa dla państw członkowskich. Dlatego też od organów stosujących prawo w państwach Unii Europejskiej oczekuje się interpretacji prawa wewnętrznego zgodnej z prawem europejskim (co wynika z art. 5 Traktatu Rzymskiego). To powoduje, że nawet normy wspólnotowe, które same w sobie nie nadają się do bezpośredniego stosowania, są punktem odniesienia, obowiązkowym kryterium do osiągnięcia zgodnej interpretacji. Ponadto uznaje się powinność wykorzystania prawa europejskiego jako wzorca przy interpretacji prawa wewnętrznego danego państwa.
Należy zatem przyjąć wykładnię, która najbardziej jest zgodna z koncepcją rozwiązań obowiązujących w prawie wspólnotowym i odpowiada utrwalonemu orzecznictwu europejskiemu. Wykorzystanie prawa europejskiego jako inspiracji interpretacyjnej oznacza przede wszystkim wykorzystanie tego prawa do rekonstrukcji wzorca konstytucyjnego.
Rekonstruując zatem wzorzec (normę) wedle którego dokonuje się oceny konstytucyjności należy posługiwać się nie tylko samym tekstem Konstytucji, ale – w zakresie w jakim ów tekst odwołuje się do terminów, pojęć i zasad znanych prawu europejskiemu – do tych właśnie znaczeń. Zasada interpretacji przyjaznej dla prawa europejskiego (także w działaniu Trybunału Konstytucyjnego przy konstruowaniu wzorca konstytucyjnej kontroli prawa) znajduje mocne oparcie w Konstytucji. Gdy więc istnieje kilka możliwości interpretacyjnych, należy wybierać tę, która jest najbliższa ujęciu wspólnotowego acquis communautaire.
Orzecznictwo ETS kilkakrotnie zajmowało się oceną zakazów reklamy alkoholu wprowadzanych w różnych państwach UE. Poza tym dla oceny zakazów reklamy alkoholu w systemach prawa krajowego konieczne jest sięgnięcie do prawa wspólnotowego w tym zakresie, w jakim ono samo kształtuje zakazy reklamy pewnych towarów. Przewisy wspólnotowe wskazują bowiem, jak od strony legislacyjnej należy normować zakazy reklamy tak, aby nie okazały się niedopuszczalne (wedle oceny prawa europejskiego) z punktu widzenia ograniczeń nakładanych wolności przepływu towarów.
W związku z powyższym konstytucyujne pojęcie wolności gospodarczej powinno być rozumiane w duchu prawa wspólnotowego. Na gruncie zaś prawa wspólnotowego częściej jest mowa nie o samej “swobodzie gospodarczej”, lecz o jej poszczególnych konkretnie ujętych komponentach, w tym zwłaszcza o swobodzie przepływu towarów i usług. Ta swoboda przepływu towarów i usług stanowiąca jedną z podstaw koncepcji integracji gospodarczej i zarazem jedno z podstawowych praw wspólnoty, jest jedną form w jakich przejawia się wolność (swoboda) gospodarcza. Ustalenia acquis communautaire w stosunku do ograniczeń swobody przepływu towarów i usług mogą być więc wykorzystane przy ocenie dopuszczalnych ograniczeń wolności działalności gospodarczej, o której mowa w art. 20 Konstytucji.
Reklama jako przedmiot ochrony Konstytucji i prawa europejskiego
Reklama jako commercial speech podlega ochronie w prawie europejskim zarówno jako emanacja swobody gospodarczej, jak i jako jedno z praw prawo podstawowych Wspólnot. I w tym zakresie także dopuszczalność zakazów reklamy bywała oceniana w orzecznictwie tworzącym acquis communautaire, i to z uwzględnieniem ochrony, jaką commercial speech przyznaje się na tle orzecznictwa dotyczącego ochrony praw wynikającej z Europejskiej Konwencji o Ochronie Podstawowych Wolności i Praw.
Potrzebujesz porady prawnej?
Fryzjer ponad obostrzeniami...
WSA w Opolu wydał wyrok (sygn. akt II SA/Op 219/20), w którym uchylił karę grzywny 10 tys. zł nałożoną przez Sanepid na fryzjera. W uzasadnieniu wskazał, że GIS nie może nakładać kar administracyjnych na podstawie rozporządzenia. ##baner## Sentencja Wojewódzki (...)
Czym zajmuje się Rada Europy? Rada Europy powstała w 1949 roku. Jest to międzyrządowa organizacja, która stawia sobie za cel: osiągnięcie większej jedności między państwami członkowskimi, ochronę i upowszechnianie praw człowieka, pluralizmu demokratycznego i rządów (...)
Jak nie zostać wakacyjnym przemytnikiem?
Wracając z urlopu, zamiast do pracy, możesz trafić do więzienia! Wystarczy, że zabierzesz ze sobą kawałek rafy koralowej lub muszlę chronionego gatunku. Wbrew pozorom w strefie Schengen nie wszystkie towary można swobodnie przewozić. Uwaga, przemytnicy wykorzystują nieświadomych (...)
Przeciwdziałanie alkoholizmowi ma być skuteczniejsze
Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, nad którym trwają obecnie prace w Sejmie, ma na celu zmianę przepisów nasuwających wątpliwości interpretacyjne oraz uregulowanie na poziomie ustawowym (...)
Pierwsze wspólne przepisy dotyczące obowiązków i odpowiedzialności pośredników na jednolitym rynku otworzą nowe możliwości świadczenia usług cyfrowych ponad granicami przy równoczesnym zapewnieniu wysokiego poziomu ochrony użytkowników bez względu (...)
Ocena zgodności z Konstytucją RP wybranych przepisów Traktatu o Unii Europejskiej
7 października 2021 r. Trybunał Konstytucyjny rozpoznał wniosek Prezesa Rady Ministrów dotyczący oceny zgodności z Konstytucją RP wybranych przepisów Traktatu o Unii Europejskiej (sygn. akt K 3/21). ##baner## Wyrok TK Trybunał Konstytucyjny orzekł, że: 1. Art. 1 akapit (...)
Państwa unijne nie mogą ograniczać sprowadzania alkoholu
Europejski Trybunał Sprawiedliwości rozpoznał niedawno wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony w ramach postępowania dotyczącego zajęcia skrzynek wina, przywiezionego do Szwecji z naruszeniem tamtejszej ustawy w sprawie napojów alkoholowych. W świetle szwedzkiej ustawy (...)
20 kwietnia 2020 r. Trybunał Konstytucyjny rozpoznał wniosek Prezesa Rady Ministrów dotyczący uchwały składu połączonych Izb: Cywilnej, Karnej oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2020 r., sygn. akt BSA I 4110 1/20. ##baner## Co orzekł TK? Trybunał (...)
Wakacje za granicą Przed każdą taką zagraniczną podróżą, czy to samodzielną, czy w grupach zorganizowanych, niezależnie od tego, czy to wyjazd wakacyjny czy w celach biznesowych – warto poświęcić kilka chwil, aby zadbać o spokojny pobyt, z którego przywieziemy wyłącznie (...)
Kto i na jakich zasadach może sprzedawać alkohol?
Napojem alkoholowym w rozumieniu ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi jest produkt przeznaczony do spożycia zawierający alkohol etylowy pochodzenia rolniczego w stężeniu przekraczającym 0,5 % objętościowych alkoholu. Kto może hurtowo handlować napojami alkoholowymi?Wedle (...)
Nowi sędziowie Sądu Najwyższego powołani
Prezydent powołał nowych sędziów Sądu Najwyższego Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda wręczył 10 października 2018 r. w Pałacu Prezydenckim akty powołania do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu Najwyższego. Do Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych (...)
Uchwała NSA Naczelny Sąd Administracyjny w składzie 7 sędziów 26 lutego 2018 r. podjął następującą uchwałę (sygn. I OPS 5/17): "Pozostawanie nieruchomości we władaniu przedsiębiorstwa PKP bez udokumentowanego prawa w sposób określony w art. 38 ust. 2 ustawy z dnia 29 kwietnia (...)
7 sierpnia 2008 r. Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił do Pełnomocnika Rządu ds. Równego Traktowania w związku z projektem ustawy o równym traktowaniu. Oto treść tego wystąpienia:"W odpowiedzi na pismo z dnia 23 lipca 2008 r. (ozn. SER-10-2(l)/2008) w sprawie (...)
Przetwarzanie danych osobowych przez sądy
Zgłaszanie naruszeń ochrony danych osobowych przez sądy UODO przygotował publikację „Przetwarzanie danych osobowych przez sądy w kontekście zgłaszania naruszeń ochrony danych osobowych”, która stanowi odpowiedź na pytanie, czy Prezes UODO jest organem właściwym do (...)
Aby poprzeć wniosek o referendum lokalne, trzeba podać wiele swoich danych
Poparcie przez mieszkańca jednostki samorządu terytorialnego wniosku o przeprowadzenie referendum w opinii NSA Naczelny Sąd Administracyjny w składzie 7 sędziów, po rozpoznaniu w dniu 11 grudnia 2017 r. na posiedzeniu jawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Prezesa Naczelnego (...)
TK: przepis pozwalający RPO na wykonywanie zadań po upływie kadencji straci moc za 3 miesiące
15 kwietnia 2021 r. Trybunał Konstytucyjny ogłosił wyrok (sygn. akt K 20/20) w sprawie wniosku grupy posłów dotyczącego pełnienia obowiązków przez Rzecznika Praw Obywatelskich po upływie pięcioletniej kadencji, do czasu objęcia stanowiska nowego Rzecznika. Trybunał (...)
Porządek w wymiarze sprawiedliwości
Sejm ostatecznie przyjął ustawę gwarantującą konstytucyjny porządek w wymiarze sprawiedliwości Sejm nie zgodził się 23 stycznia 2020 r. na wnioskowane przez Senat odrzucenie ustawy, która gwarantuje konstytucyjny porządek w wymiarze sprawiedliwości i usprawnia pracę sądów - (...)
TSUE nie może zawieszać polskich ustaw dotyczących ustroju i właściwości polskich sądów...
14 lipca 2021 r. Trybunał Konstytucyjny, na rozprawie, rozpoznał pytanie prawne Sądu Najwyższego dotyczące obowiązku państwa członkowskiego UE polegającego na wykonywaniu środków tymczasowych odnoszących się do kształtu ustroju i funkcjonowania konstytucyjnych organów władzy (...)
Legitymacja do zaskarżenia aktu prawa miejscowego – programu ochrony powietrza
1 lipca 2021 r. Trybunał Konstytucyjny ogłosił orzeczenie (sygn. akt SK 23/17) w sprawie skargi konstytucyjnej J. S. dotyczącej legitymacji do zaskarżenia aktu prawa miejscowego – programu ochrony powietrza. ##baner## Co orzekł Trybunał Konstytucyjny? Trybunał Konstytucyjny orzekł, (...)
Jak powołać inspektora ochrony danych?
Kto może, a kto ma obowiązek wyznaczenia inspektora ochrony danych? Ogólne rozporządzenie o ochronie danych (RODO), które musi być stosowane od 25 maja 2018 r., w art. 37 ust 1 przewiduje obowiązek wyznaczenia inspektora dla administratorów i podmiotów (...)
