Zmiany w zawieraniu na odległość umów dotyczących usług finansowych

1. czynności bankowe (np. umowa rachunku bankowego, karta płatnicza), 

2. umowy kredytu konsumenckiego, 

3. czynności ubezpieczeniowe, 

4. umowy uczestnictwa w: funduszu inwestycyjnym otwartym, specjalistycznym funduszu inwestycyjnym otwartym, funduszu inwestycyjnym zamkniętym, specjalistycznym funduszu inwestycyjnym zamkniętym i funduszu inwestycyjnym mieszanym. 

Obowiązkowe informowanie

Wprowadza się nowe obowiązki informacyjne dla przedsiębiorców zawierających tego typu umowy. Konsument powinien być poinformowany, przy użyciu środka porozumiewania się na odległość, najpóźniej w chwili złożenia mu propozycji zawarcia umowy, dodatkowo (poza informacjami dot. szczegółów transakcji) o:

• skutkach wypowiedzenia umowy (w tym o karach umownych),

• sądzie właściwym dla rozstrzygania sporów związanych z wykonywaniem umowy

• oraz pobieraniu od konsumenta oświadczenia o poddaniu się egzekucji, stanowiącego podstawę do wystawienia przez bank bankowego tytułu egzekucyjnego.

Powyższy obowiązek informacyjny odnosi się wyłącznie do umów ramowych (np. umowy rachunku bankowego, umowy karty płatniczej, umowy o nabycie jednostek uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym). Nie dotyczy natomiast poszczególnych czynności - umów szczegółowych (np. przelewów, płatności kartą, nabywania i zbywania kolejnych jednostek uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym).

W wypadku wykonywania poszczególnych czynności o tym samym charakterze pomiędzy tymi samymi stronami, jeżeli czynności te nie wynikają z wcześniej zawartej umowy (umowy ramowej), obowiązek informacyjny dotyczy tylko pierwszej z tych czynności. Jeżeli natomiast w ciągu roku od dnia wykonania pierwszej czynności nie wykonano żadnej czynności o tym samym charakterze pomiędzy tymi samymi stronami, to przed pierwszą czynnością wykonaną po tym czasie przedsiębiorca ma.

Odstąpienie od umowy

Jak wiemy, konsument, który zawarł na odległość umowę o usługi finansowe, może od niej odstąpić bez podania przyczyn, składając stosowne oświadczenie na piśmie, w terminie 14 dni od dnia zawarcia umowy lub od dnia potwierdzenia na życzenie klienta informacji o warunkach umowy, jeśli jest to termin późniejszy. W wypadku odstąpienia od umowy, umowa będzie uważana za niezawartą, a konsument jest zwolniony z wszelkich zobowiązań. To, co strony świadczyły (np. przedpłaty), ulega zwrotowi w stanie niezmienionym, chyba że zmiana była konieczna w granicach zwykłego zarządu, w terminie 30 dni:

1. od dnia odstąpienia od umowy - w przypadku świadczeń konsumenta albo

2. od dnia otrzymania oświadczenia o odstąpieniu od umowy - w przypadku świadczeń przedsiębiorcy.

W wyniku nowelizacji wyjaśniono przy tym, że odstąpienie od umowy dotyczącej usługi finansowej powoduje automatyczne odstąpienie także od kolejnych umów zawartych na odległość, gdy są one świadczone zarówno przez przedsiębiorcę jak i inny podmiot, jeżeli łączy go z przedsiębiorcą porozumienie. Jeżeli więc do umowy jest dołączona kolejna umowa zawarta na odległość dotycząca usług świadczonych przez przedsiębiorcę lub podmiot inny niż przedsiębiorca na podstawie porozumienia pomiędzy tym podmiotem a przedsiębiorcą, odstąpienie od umowy zawartej na odległość dotyczącej usług finansowych jest skuteczne także wobec tej kolejnej umowy.

Nowe przepisy precyzują też zasady obliczania terminu, w jakim konsument może odstąpić od umowy o czynności ubezpieczeniowe. Termin ten wynosi 30 dni od dnia poinformowania go o zawarciu umowy lub od dnia potwierdzenia na życzenie klienta informacji o warunkach umowy, jeżeli jest to termin późniejszy.

Należy przy tym pamiętać, że odstąpienie jest czymś innym niż wypowiedzenie.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz. U. 2000 r., Nr 22, poz. 271, ze zm.);

• Ustawa z dnia 6 maja 2005 r. o zmianie ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz. U. 2005 r., Nr 122, poz. 1021)