Możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112 poz. 770), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani M. przedstawione we wniosku z dnia 16 września 2008 r. (data wpływu do tut. Biura ? 6 października 2008 r.) uzupełnionym w dniu 15 grudnia 2008 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej strat w środkach obrotowych - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 października 2008 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej strat w środkach obrotowych.

Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych. Dlatego też pismem z dnia 3 grudnia 2008 r. wezwano do jego uzupełnienia. W dniu 15 grudnia 2008 r. do tut. Biura wpłynął uzupełniony wniosek.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni zajmuje się handlem pojazdami ciężarowymi, naczepami oraz maszynami budowlanymi pochodzącymi głównie z krajów Unii Europejskiej. W okresie od stycznia do kwietnia 2007 r. nabyła od austriackiej firmy kilkanaście aut na zasadzie: zapłata za fakturę ? odbiór samochodu przez pracownika wnioskodawczyni. Przy odbiorze ostatniej partii pojazdów, za które zapłacono w dniu 21 lutego 2007 r. oraz 4 kwietnia 2007 r. , poinformowano, że odbiór samochodu wraz z naczepą na łączną kwotę 65.500,00 Euro (zgodnie z fakturami) jest niemożliwy i nastąpi w późniejszym terminie. Wnioskodawczyni zaznacza, że jest w posiadaniu oryginalnej dokumentacji tychże pojazdów. Po kilkakrotnym, bezskutecznym wnioskowaniu o zwrot pieniędzy lub wydanie pojazdów wnioskodawczyni otrzymała informację, że przedmiotowe pojazdy zostały w listopadzie 2006 r. zabezpieczone w urzędzie celnym w Belgii. Wnioskodawczyni zgłosiła ten fakt do policji kryminalnej w Austrii. W międzyczasie kontrahent wnioskodawczyni ogłosił upadłość, w związku z tym nie ma możliwości wyegzekwowania należnej kwoty. Na chwilę obecną pojazdy są w dalszym ciągu przetrzymywane w Urzędzie Celnym w Belgii a wytoczony kontrahentowi proces zakończył się wyrokiem niekorzystnym dla wnioskodawczyni, od którego złożono odwołanie do Sądu wyższej instancji, który w wyroku stwierdził, że nie widzi winy w postępowaniu kontrahenta wnioskodawczyni i tym samym z uwagi na jego upadłość nie zasądził zwrotu wpłaconych pieniędzy w kwocie 65.500,00 Euro. Zgodnie z posiadaną wiedzą odzyskanie zabezpieczonych przez Urząd Celny w Belgii pojazdów jest niemożliwe. W 2007r. sporna kwota, zapłacona na podstawie wystawionej przez kontrahenta faktury została zakwalifikowana do odpisów aktualizujących należności trudnych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy z uwagi na całkowitą utratę możliwości zwrotu pieniędzy, kwota powyższych odpisów aktualizujących stanowi podatkowy koszt uzyskania przychodów...

Zdaniem wnioskodawczyni, zapłata za pojazdy zgodnie z fakturami wystawionymi przez kontrahenta stanowi podatkowy koszt uzyskania przychodów.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam co następuje.

Stosownie do treści art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Aby zatem dany wydatek mógł zostać zakwalifikowany do kosztów uzyskania przychodu musi spełniać łącznie następujące przesłanki:

• musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu;
• nie może być wymieniony w art. 23 w/w ustawy, wśród wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów;
• musi być należycie udokumentowany.
  
  

U podmiotów prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą w zakresie handlu, kosztem uzyskania przychodów jest niewątpliwie właściwie udokumentowany zakup towarów handlowych.W przypadku strat w majątku obrotowym trudno mówić, że zmierzają one do osiągnięcia przychodów. Mogą one jednak co do zasady stanowić element kosztowy w prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej. Możliwość zaliczenia poniesionej straty do kosztów uzyskania przychodów uwarunkowana jest od spełnienia następujących warunków:

• strata musi być związana z całokształtem prowadzonej działalności,
• jej powstanie musi być spowodowane działaniem niezawinionym przez podatnika,
• musi być właściwie udokumentowana,
• podatnik winien wykazać, iż podjął właściwe działania zabezpieczające przed powstaniem tejże straty.
  
  

Należy mieć na uwadze, że nie w każdym przypadku strata w środkach obrotowych może być kosztem uzyskania przychodów. Ze względu na różnorodność występujących sytuacji, zaliczenie strat do kosztów uzyskania przychodów powinno być każdorazowo oceniane indywidualnie w aspekcie: całokształtu prowadzonej działalności gospodarczej, okoliczności, które spowodowały powstanie straty, formy udokumentowania straty oraz podjętych działań zabezpieczających. Podatnik nie może bezkrytycznie kwalifikować do kosztów uzyskania przychodów wszelkich strat powstałych w gospodarce środkami obrotowymi, będących następstwem jego niewłaściwego lub nieracjonalnego działania. Ryzyko prowadzonej działalności gospodarczej ponosi podatnik i nie ma możliwości przenoszenia tego ryzyka na budżet państwa w postaci zmniejszenia podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym, poprzez zaliczenie w koszty poniesionych strat. Wyjątkiem będą tu jedynie nieprzewidywalne sytuacje, których uniknięcie było niemożliwe, pomimo podjęcia wszelkich koniecznych działań w celu ich zapobieżenia.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż mimo podjęcia racjonalnych działań zmierzających do odzyskania należności uiszczonej przez wnioskodawczynię tytułem ceny zakupu samochodów, jej odzyskanie nie jest możliwe. Wskazuje na to w szczególności okoliczność, iż kwoty powyższej nie udało się chociażby zasądzić w następstwie wytoczonego wobec kontrahenta postępowania sądowego, zakończonego stwierdzeniem przez sąd braku winy kontrahenta i odmową zasądzenia zwrotu spornej kwoty. Powyższe mogłoby wskazywać na fakt powstania straty w środkach obrotowych, gdyby nie fakt, iż we wniosku wskazano również, iż wnioskodawczyni jest w posiadaniu oryginalnej dokumentacji zakupionych pojazdów, które to jednakże samochody na skutek ich zabezpieczenia przez belgijski urząd celny nie zostały jej wydane. We wniosku wyjaśniono przy tym, iż ?na chwilę obecną pojazdy są w dalszym ciągu przetrzymywane w Urzędzie Celnym w Belgii (?)?, jak również, iż ?zgodnie z posiadana wiedzą odzyskanie zabezpieczonych (?) pojazdów jest niemożliwe.?

Dlatego też, na gruncie przedmiotowej sprawy stwierdzić należy, iż zaliczenie wskazanej we wniosku straty w środkach obrotowych do kosztów uzyskania przychodów uznać należy za przedwczesne. Dla dokonania powyższego wnioskodawczyni musi bowiem dysponować dokumentami z których, ponad wszelką wątpliwość, wynikać będzie, że odzyskanie samochodów zabezpieczonych przez Urząd Celny w Belgii jest niemożliwe. Za nie wystarczającą przy tym należy uznać samą wiedzę wnioskodawczyni w powyższym zakresie. Wiedza ta bowiem musi być poparta stosownymi dowodami źródłowymi wskazującymi, iż pomimo podjęcia działań zmierzających do odzyskania zakupionych samochodów nie było to możliwe.

Należy mieć na uwadze, że to na podatniku spoczywa ciężar dowodu w zakresie prawidłowego udokumentowania strat w środkach obrotowych, zgodnie z zasadą, iż konieczność udowodnienia określonych okoliczności spoczywa na stronie, która wywodzi z nich skutki prawne.

W świetle powołanych przepisów i w odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego stanowisko wnioskodawczyni jest nieprawidłowe.

Na marginesie należy zauważyć, że w myśl art. 23 ust. 1 pkt 21 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów aktualizujących, z tym że kosztem uzyskania przychodów są odpisy aktualizujące wartość należności, określone w ustawie o rachunkowości, od tej części należności, która była uprzednio zaliczona na podstawie art. 14 do przychodów należnych, a ich nieściągalność została uprawdopodobniona na podstawie ust. 3.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Mając powyższe na względzie zauważyć należy, że uiszczona - tytułem ceny zakupu wskazanych we wniosku samochodów należność w kwocie 65.500,00 Euro nie stanowiła (i nie stanowi) przychodu o którym mowa w art. 14 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dlatego też, dokonane w związku z ww. należnością odpisy aktualizujące nie mogą w świetle treści art. 23 ust. 1 pkt 21 ww. ustawy stanowić kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.