Czy Wnioskodawcy przysługuje 50% ulgi z tytułu wychowywania dziecka w latach 2009, 2010, 2011, 2012, (...)

19.12.2014

Czy Wnioskodawcy przysługuje 50% ulgi z tytułu wychowywania dziecka w latach 2009, 2010, 2011, 2012, 2013 (Wnioskodawca w tym zakresie złożył korektę w Urzędzie Skarbowym w sierpniu 2014 r.) oraz czy Wnioskodawca ma prawo do złożenia takiej korekty?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) ? Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 25 września 2014 r. (data wpływu do Biura ? 25 września 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z odliczenia w ramach ulgi prorodzinnej za lata: 2009, 2010, 2011, 2012, 2013 i złożenia w związku z tym korekty zeznania podatkowego ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 września 2014 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z odliczenia w ramach ulgi prorodzinnej za lata: 2009, 2010, 2011, 2012, 2013 i złożenia w związku z tym korekty zeznania podatkowego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca wskazał, że w maju 2010 r. zapadł wyrok rozwodowy, na mocy którego nie została Wnioskodawcy ograniczona ani odebrana władza rodzicielska. Natomiast jeszcze w 2009 r. ? do połowy 2010 r. trwała sprawa rozwodowa. Przez okres 5-u lat wstecz Wnioskodawca dobrowolnie i regularnie przesyłał żonie pieniądze na ?utrzymanie dziecka", następnie ?alimenty" (w kwocie 300 zł), a następnie zasądzone przez sąd alimenty w kwocie 450 zł (do nadal). Od 2009 r. (do nadal) Wnioskodawca realizował wyznaczone przez sąd kontakty z dzieckiem zabierając syna do siebie i opiekując się nim w określonym wymiarze. Wyjątek w regularnej realizacji wyznaczonych przez sąd kontaktów z dzieckiem stanowił rok 2009, ponieważ od 26 lutego 2009 r. do 20 sierpnia 2009 r. co najmniej kilkanaście razy nie doszło do spotkań Wnioskodawcy z synem z przyczyn leżących po stronie żony Wnioskodawcy. Za ?niewydawanie? dziecka przez tak długi okres sąd ukarał matkę (żonę Wnioskodawcy) grzywną w wysokości 500 zł z zamianą na 5 dni aresztu. Wnioskodawca wyrażał jednak wówczas gotowość opieki nad dzieckiem przyjeżdżając na każde wskazane przez sąd spotkanie z synem.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Wnioskodawca wskazał, że z uwagi na toczące się liczne postępowania w sądach nigdy nie rozmawiał, ani nie uzgadniał z matką dziecka proporcji wyżej wspomnianej ulgi, więc uważa, że w takiej sytuacji przysługuje mu 50% ulgi za lata: począwszy od 2009 r. do 2013r. Wnioskodawca nadmienił, że w latach 2009, 2010, 2011, 2012, 2013 deklaracje podatku dochodowego od osób fizycznych rozliczał samodzielnie (tj. bez wspólnego rozliczania z żoną).

Wnioskodawca zaznaczył, że w rozmowie telefonicznej z przedstawicielem Krajowej Informacji Podatkowej uzyskał potwierdzenie ww. stanowiska, że przysługuje mu 50% ulgi z tytułu wychowania dziecka oraz, że może bez przeszkód złożyć korekty zeznań podatkowych pięć lat wstecz. Wnioskodawca dodał, że nie miał w tych latach wiedzy, że może w sposób samodzielny skorzystać z tej ulgi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176, z późn. zm.) w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. (Dz.U. Nr 209, poz. 1316, z późn.zm.), która weszła w życie 1 stycznia 2009 r., od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

wykonywał władzę rodzicielską,
pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało,
sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Odliczeniu podlega kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, za każdy miesiąc kalendarzowy, w którym podatnik wykonywał władzę , pełnił funkcję, albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1. Odliczenie nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych,
wstąpiło w związek małżeński (art. 27f ust. 2 ww. ustawy).

W myśl art. 27f ust. 4 cyt. ustawy odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Na mocy zmienionego art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 27 października 2012 r. (Dz.U. z 2012, poz. 1278), która weszła w życie od 1 stycznia 2013 r., od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

wykonywał władzę rodzicielską,
pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało,
sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

W myśl art. 27f ust. 2 pkt 1 tej ustawy, odliczenie podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do jednego małoletniego dziecka ? kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, jeżeli dochody podatnika:

pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112.000 zł,
niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56.000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a).

Zgodnie z art. 27f ust. 2a cyt. ostatnio ustawy, za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

Art. 27f ust. 2c ustawy, stanowi natomiast, że odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych,
wstąpiło w związek małżeński.

Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej (art. 27f ust. 4 ww. ustawy).

Biorąc pod uwagę powyższe, uprawnionymi do skorzystania z ulgi są zatem podatnicy, którzy spełnili m.in. poniższe przesłanki, tj.:

osiągali dochody opodatkowane wg skali podatkowej,
wykonywali władzę rodzicielską,
wykażą podatek (po odliczeniu składki na ubezpieczenia zdrowotne),
w roku podatkowym uzyskali dochód w kwocie nieprzekraczającej limitu określonego w art. 27f ust. 2 pkt 1 ustawy w przypadku, gdy ulga dotyczy tylko jednego dziecka (warunek ten dotyczy 2013 r. ? zgodnie z ostatnio przywołaną nowelizacją ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Z przytoczonych regulacji wynika zatem, że limit omawianej ulgi został określony na dziecko oraz że rodzicom dziecka ustawodawca przyznał jeden limit.

W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka tylko jednemu z rodziców przysługuje władza rodzicielska, i władza ta jest wykonywana przez tego rodzica, to rodzic ten ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego limitu, ulgi na dziecko. Kwotę tę rodzic dziecka może odliczyć od podatku w całości.

Jeżeli jednak w roku kalendarzowym w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, i władza ta jest wykonywana przez obojga rodziców (bo żadne z nich nie jest jej pozbawione), to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego limitu, ulgi na dziecko. Kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Przy czym podkreślić trzeba, że w sytuacji gdy władza rodzicielska przysługiwała tylko przez część roku, to prawo do ulgi przysługuje w proporcji wskazanej w przywołanym powyżej art. 27f ust. 3 ustawy.

Jednocześnie biorąc pod uwagę umiejscowienie w przepisach ustawy sformułowania ?lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej?, tj. po wyrazach ?kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych?, należy przyjąć, że podstawową formą podziału przysługującego odliczenia pomiędzy rodziców, z których każdy (w związku z wykonywaną władzą rodzicielską) ma prawo do zastosowania ulgi, jest podział tej kwoty w częściach równych.

Możliwość skonsumowania tej kwoty przez rodziców dziecka w inny sposób niż w proporcji pół na pół, należy traktować w kategorii przywileju (wyjątku od generalnej zasady), który ma zastosowanie wyłącznie w sytuacji, gdy zgodę na ustalenie dowolnej proporcji kwoty odliczenia wyrażają oboje rodzice. Wynika to z użytego przez ustawodawcę sformułowania ?w dowolnej proporcji przez nich ustalonej?, oznaczającego współudział (porozumienie) obojga rodziców w określeniu proporcji innej niż odpowiadającej częściom równym. Zatem ewentualny brak stosownego porozumienia pomiędzy rodzicami dziecka oznacza, że w sytuacji gdy każdy z rodziców spełnia warunki do zastosowania przedmiotowego odliczenia, przysługującą rodzicom wspólną kwotę ulgi na dzieci rodzic dzieli z drugim rodzicem w częściach równych.

Z treści wniosku wynika, że w maju 2010 r. zapadł wyrok rozwodowy, na mocy którego nie została Wnioskodawcy ograniczona ani też odebrana władza rodzicielska. Od 2009 r. ? do połowy 2010 r. trwała sprawa rozwodowa. Przez okres 5-u lat wstecz Wnioskodawca dobrowolnie i regularnie przesyłał żonie pieniądze na utrzymanie dziecka w kwocie 300 zł, a następnie zasądzone przez sąd alimenty w kwocie 450 zł (do nadal). Od 2009 r. (do nadal) Wnioskodawca realizował wyznaczone przez sąd kontakty z dzieckiem zabierając syna do siebie i opiekując się nim w określonym wymiarze. Wyjątek w regularnej realizacji wyznaczonych przez sąd kontaktów z dzieckiem stanowił rok 2009, ponieważ od 26 lutego 2009 r. do 20 sierpnia 2009 r. co najmniej kilkanaście razy nie doszło do spotkań Wnioskodawcy z synem z przyczyn leżących po stronie żony Wnioskodawcy. Za ?niewydawanie? dziecka przez tak długi okres sąd ukarał matkę (żonę Wnioskodawcy) grzywną w wysokości 500 zł z zamianą na 5 dni aresztu. Wnioskodawca wyrażał jednak wówczas gotowość opieki nad dzieckiem przyjeżdżając na każde wskazane przez sąd spotkanie z synem. Z uwagi na toczące się liczne postępowania w sądach Wnioskodawca nigdy nie rozmawiał, ani nie uzgadniał z matką dziecka proporcji skorzystania z ulgi prorodzinnej.

Należy zauważyć, że skorzystanie z odliczenia w ramach ulgi prorodzinnej przez Wnioskodawcę wymaga spełnienia przez niego określonych w ustawie omówionych powyżej przesłanek tej ulgi w odniesieniu do jego sytuacji faktycznej przedstawionej we wniosku.

W szczególności należy zauważyć, że Wnioskodawca posiada władzę rodzicielską nad małoletnim synem, która trwa nieprzerwanie od czasu gdy był w związku małżeńskim, jak i po orzeczeniu rozwodu w maju 2010 r. Od pięciu lat Wnioskodawca przesyła żonie (matce ich małoletniego syna) środki finansowe na utrzymanie syna w odstępach miesięcznych. Jednocześnie dostrzeżenia wymaga okoliczność, że rodzice, tj. Wnioskodawca wraz ze swoją małżonką nie porozumieli się w sprawie skorzystania z ulgi prorodzinnej.

W świetle tak zarysowanej sytuacji należy stwierdzić, że w stosunku do Wnioskodawcy nie występują przeszkody, by mógł skorzystać z ulgi prorodzinnej, o ile spełnione są wszystkie przesłanki omawianej ulgi.

Jak zostało wskazane, ulga, o której mowa w art. 27f ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przysługuje na dziecko oraz dotyczy łącznie obojga rodziców. Przy czym, w pierwszej kolejności rodzice mogą tę kwotę odliczyć w częściach równych, lub w dowolnej proporcji przez siebie ustalonej.

Skoro więc w przypadku Wnioskodawcy nie doszło do porozumienia między rodzicami o proporcji skorzystania przez nich z kwoty odliczenia ? to każde z nich może dokonać odliczenia kwoty ulgi w częściach równych (po 50%).

Należy podkreślić fakt, że przy korzystaniu z tego zwolnienia istotne jest posiadanie przez rodziców władzy rodzicielskiej, a nie okoliczność ? z którym z rodziców dziecko zamieszkuje.

Zatem, jeżeli Wnioskodawca spełnia wszystkie pozostałe wymogi ulgi (oprócz nieprzerwanie posiadanej władzy rodzicielskiej) może skorzystać z ulgi w części równej, tj. w kwocie stanowiącej ½ kwoty określonej w art. 27f ust. 2 ww. ustawy.

W związku z przedstawioną sytuacją Wnioskodawcy należy również stwierdzić, że nie ma przeszkód, by Wnioskodawca złożył korekty zeznań w tym zakresie. Przepisy materialne regulujące omawianą ulgę nie stanowią o niemożliwości złożenia korekty zeznania w odniesieniu do tej ulgi.

Barierą czasową złożenia korekty zeznania jest okres przedawnienia wynoszący pięć lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku (art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej).

Ponadto, zgodnie z art. 81 § 1 Ordynacji podatkowej, jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację.

Skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji wraz z dołączonym pisemnym uzasadnieniem przyczyn korekty (art. 81 § 2 ww. Ordynacji podatkowej).

Z kolei, w myśl art. 3 pkt 5 Ordynacji podatkowej ilekroć w ustawie jest mowa o deklaracjach ? rozumie się przez to również zeznania, wykazy oraz informacje, do których składania obowiązani są, na podstawie przepisów prawa podatkowego, podatnicy, płatnicy i inkasenci.

Stosownie do art. 75 § 1 ww. ustawy jeżeli podatnik kwestionuje zasadność pobrania przez płatnika podatku albo wysokość pobranego podatku, może złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty podatku.

Zgodnie z art. 75 § 2 pkt 1 lit. a) Ordynacji podatkowej uprawnienie określone w § 1 przysługuje również podatnikom, których zobowiązanie podatkowe powstaje w sposób przewidziany w art. 21 § 1 pkt 1, jeżeli w zeznaniach (deklaracjach), o których mowa w art. 73 § 2, wykazali zobowiązanie podatkowe nienależne lub w wysokości większej od należnej i wpłacili zadeklarowany podatek albo wykazali nadpłatę w wysokości mniejszej od należnej.

W myśl zaś art. 75 § 3 cyt. ustawy w przypadkach, o których mowa w § 2 pkt 1 lit. a i b oraz w pkt 2 lit. a i b, podatnik, płatnik lub inkasent równocześnie z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty są obowiązani złożyć skorygowane zeznanie (deklarację).

Stosownie do art. 75 § 4 Ordynacji podatkowej jeżeli prawidłowość skorygowanego zeznania (deklaracji) nie budzi wątpliwości, organ podatkowy zwraca nadpłatę bez wydawania decyzji stwierdzającej nadpłatę.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Niniejsza interpretacja ? stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, który stanowi, że Minister Finansów, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną) ? została wydana wyłącznie dla Wnioskodawcy.

Do wniosku dołączono plik kserokopii dokumentów. Należy więc wskazać, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, nie przeprowadza postępowania dowodowego, w związku z czym nie jest obowiązany ani uprawniony do oceny załączonych dokumentów; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem. To oznacza, że żadne dołączone do wniosku dokumenty nie będą weryfikowane przez Organ interpretacyjny.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz.U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.