Czy od zasądzonej wyrokiem sądu kwoty, Wnioskodawca obowiązany jest do zapłaty podatku dochodowego (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów ? uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 26 lutego 2008 r. sygn. akt III SA/Wa 2136/07 oraz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 grudnia 2009 r. sygn. akt II FSK 1028/08 ? stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 17 lipca 2007 r. (data wpływu ? 23 lipca 2007 r.), uzupełnionym pismem z dnia 6 sierpnia 2007 r. (data wpływu - 8 sierpnia 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania kwoty zasądzonej wyrokiem sądu dla twórcy patentu ? jest:

• nieprawidłowe w części uznania przez Wnioskodawcę otrzymanej kwoty za odszkodowanie, od którego nie ma obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych,
• prawidłowe w odniesieniu do możliwości zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów w przypadku potraktowania wypłaconej kwoty jako wynagrodzenie podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

UZASADNIENIE

Wniosek Pana z dnia 17 lipca 2007 r. o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania kwoty zasądzonej wyrokiem sądu dla twórcy patentu.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w związku z czym pismem z dnia 31 lipca 2007 r., znak: ILPB2/415-10/07-2/ES wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia tego wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Wezwanie wysłano w dniu 31 lipca 2007 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 6 sierpnia 2007 r. natomiast w dniu 8 sierpnia 2007 r. (data nadania 6 sierpnia 2007 r.) do tut. Organu wpłynęła odpowiedź na ww. wezwanie, w której Zainteresowany uzupełnił przedmiotowy wniosek.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 7 marca 2007 r. została zasądzona na rzecz Wnioskodawcy kwota od X S.A., dotycząca wynagrodzenia dla twórców patentu z tytułu stosowania wynalazku przez firmę w okresie od 1 lipca 1999 r. do 28 lutego 2006 r. Zainteresowany wyjaśnił, iż jest współtwórcą projektu racjonalizatorskiego ?Układ (?)?, który uzyskał ochronę patentową pod Nr xxxxxx i wskazał, że:

• działalność racjonalizatorska nie była wpisana w zakres obowiązków służbowych, co potwierdził stosownym dokumentami,
• nie zawierał umowy o przeniesienie własności projektu wynalazczego,
• nie zawierał umowy o dzieło, czy umowy zlecenia na wykonanie projektu racjonalizatorskiego.

Wnioskodawca nadmienił, iż pracodawca, który nabył prawo jako uprawniony do patentu ze stosunku pracy (dokument patentowy Nr xxxxxx), zgodnie z zapisami art. 98a ustawy dnia 19 października 1972 r. o wynalazczości (t. j. Dz. U. z 1993 r. Nr 26, poz. 117), obowiązany był wypłacać wynagrodzenie twórcom za korzystanie z tego wynalazku.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy od zasądzonej wyrokiem sądu kwoty, Wnioskodawca obowiązany jest do zapłaty podatku dochodowego oraz czy przysługują 50% koszty uzyskania przychodu dla twórcy patentu na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych...

Zdaniem Wnioskodawcy, zasądzona wyrokiem sądu kwota stanowi odszkodowanie, choć formalnie wyrok Sądu Okręgowego nie określa wprost jej z nazwy. Uważa również, że od tej kwoty nie jest zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych. Ponadto sugeruje, że jeżeli od wypłaconego wynagrodzenia dla twórcy patentu zgodnie z art. 98a ustawy o wynalazczości należy pobrać podatek dochodowy, to przy wyliczaniu (pobraniu) należy uwzględnić 50% koszty uzyskania przychodów jak określa art. 22 ust. 9 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, działając z upoważnienia Ministra Finansów, wydał w dniu 28 września 2007 r. interpretację indywidualną nr ILPB2/415-10/07-4/ES, w której stanowisko Pana uznał za nieprawidłowe.

W interpretacji wskazano, iż zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), wypłacona kwota zasądzona wyrokiem Sądu Okręgowego stanowi przychód z praw majątkowych podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym na zasadach ogólnych.

Natomiast w odniesieniu do kosztów uzyskania przychodów przysługujących w związku z przedmiotową należnością stwierdzono, że zgodnie z art. 22 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, koszty uzyskania przychodów określa się w zryczałtowanej wysokości 50% uzyskanego przychodu jedynie w odniesieniu do przychodów:

• z tytułu zapłaty twórcy za przeniesienie prawa własności wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego (odnosi się do tych sytuacji, w których wypłata wynagrodzenia twórcy projektu wynalazczego wiąże się z zawarciem umowy przenoszącej prawo własności tego projektu),
• z tytułu opłaty licencyjnej za przeniesienie prawa stosowania wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego, otrzymanej w pierwszym roku trwania licencji od pierwszej jednostki, z którą zawarto umowę licencyjną,
• z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami.

Z uwagi na powyższe stwierdzono, że przedmiotowe wynagrodzenie nie spełnia żadnego z wyżej wymienionych warunków i niesłuszne jest stanowisko Wnioskodawcy o zastosowaniu ryczałtowych ? 50% kosztów uzyskania przychodów z tytułu zasądzonej należności.

Pismem z dnia 3 sierpnia 2007 r. Pan wezwał Organ podatkowy do usunięcia naruszenia prawa w ww. interpretacji indywidualnej.

W wyniku ponownej analizy sprawy, nie stwierdzono podstawy do zmiany tej interpretacji. W odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa z dnia 2 listopada 2007 r. nr ILPB2/415/W-1/07-2/AM wskazano, iż w rozpatrywanej sprawie do zasądzonej należności nie można zastosować ryczałtowych ? 50% kosztów uzyskania przychodów.

W związku z powyższym, Pan, wniósł w dniu 16 listopada 2007 r. skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Sąd, po rozpoznaniu sprawy, wydał wyrok w dniu 26 lutego 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 2136/07, w którym uchylił zaskarżoną interpretację.

W dniu 6 maja 2008 r. Minister Finansów złożył skargę kasacyjną od wyżej powołanego wyroku WSA.

Wyrokiem z dnia 9 grudnia 2009 r., sygn. akt II FSK 1028/08 Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną.

W związku z powyższym, uwzględniając uzasadnienie ww. wyroku, stwierdza się co następuje.

Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wniosku wynika, iż Wnioskodawca jest współtwórcą projektu racjonalizatorskiego. Na ten wynalazek został udzielony patent na rzecz spółki (pracodawcy Zainteresowanego). Działalność racjonalizatorska Wnioskodawcy nie należała do Jego obowiązków pracowniczych (służbowych). Nie zawierał też umowy (o dzieło, zlecenia) o wykonanie projektu wynalazczego. We wniosku Zainteresowany wskazał, że pracodawca nabył prawo własności do tego projektu, gdyż uzyskał na niego stosowny dokument patentowy. Poinformował również, iż ?w związku z używaniem wynalazku przez firmę, w ramach prowadzenia sprawy dotyczącej wynagrodzeń dla twórców patentu z tytułu stosowania wynalazku, wyrokiem z dnia 7 marca 2007 r. Sąd Okręgowy zasądził na Jego rzecz określoną kwotę?.

W świetle powyższych okoliczności i zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), wypłaconej kwocie zasądzonej wyrokiem Sądu Okręgowego za korzystanie z wynalazku nie można przypisać charakteru:

• zapłaty za przeniesienie prawa własności projektu wynalazczego ? gdyż nie zawarto umowy o przeniesienie własności projektu wynalazczego, umowy o dzieło, bądź umowy zlecenia na wykonanie projektu racjonalizatorskiego,
• wynagrodzenia w ramach obowiązku wynikającego ze stosunku pracy - ponieważ działalność racjonalizatorska nie była wpisana w zakres obowiązków służbowych, co potwierdzają stosowne dokumenty (księga służb ? karta ogólnych obowiązków, uprawnień i odpowiedzialności),
• odszkodowania - ponieważ z treści wyroku sądu nie wynika, że przedmiotowa należność jest ?odszkodowaniem?, stąd zapis art. 21 ust. 1 pkt 3, 3a, 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie ma zastosowania.

Wynagrodzenie otrzymane przez Wnioskodawcę stanowi przychód z praw majątkowych, o którym mowa w art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stosownie do jego treści za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw. W treści cyt. przepisu użycie zwrotu ?w szczególności? oznacza wyszczególnienie przykładowo tylko kilku rodzajów praw majątkowych. Zatem możliwe jest zaliczenie do tego źródła przychodów także innych praw, nigdzie w ustawie nie wymienionych.

Należy zaznaczyć, w świetle przepisu art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych , osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty m. in. należności z tytułu praw majątkowych, na rzecz podatników objętych nieograniczonym obowiązkiem podatkowym, pełnią funkcję płatników. Ciąży na nich obowiązek obliczenia, pobrania i wpłaty do właściwego organu podatkowego zaliczki na podatek dochodowy od omawianych należności.

Natomiast w odniesieniu do kosztów uzyskania przychodów przysługujących w związku z przedmiotową należnością stwierdzić należy co następuje.

Zgodnie z art. 22 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, koszty uzyskania przychodów określa się w zryczałtowanej wysokości 50% uzyskanego przychodu jedynie w odniesieniu do przychodów:

1. z tytułu zapłaty twórcy za przeniesienie prawa własności wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego (odnosi się do tych sytuacji, w których wypłata wynagrodzenia twórcy projektu wynalazczego wiąże się z zawarciem umowy przenoszącej prawo własności tego projektu),
2. z tytułu opłaty licencyjnej za przeniesienie prawa stosowania wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego, otrzymanej w pierwszym roku trwania licencji od pierwszej jednostki, z którą zawarto umowę licencyjną,
3. z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami.

Status prawny twórców wynalazku w zakresie m. in. prawa do uzyskania patentu oraz prawa do wynagrodzenia regulują aktualnie przepisy ustawy ? Prawo własności przemysłowej z dnia 30 czerwca 2000 r. (t. j. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117). Jednak zgodnie z art. 315 ust. 1 i 2 tej ustawy do praw w zakresie wynalazków i projektów racjonalizatorskich istniejących w dniu wejścia w życie tej ustawy oraz stosunków prawnych powstałych przed dniem jej wejścia w życie stosuje się przepisy dotychczasowe. Tak więc w przedmiotowej sprawie zastosowanie będą miały przepisy ustawy z dnia 19 października 1972 r. o wynalazczości (t. j. z 1993 r., Nr 26, poz. 117, ze zm.).

W przypadku, gdy Zainteresowany nie zawierał umowy o dzieło, umowy zlecenia, a działalność racjonalizatorska nie należała do Jego obowiązków pracowniczych, to należało przyjąć, iż pracodawca nabył prawo do wynalazku na skutek przekazania go firmie przez pracownika jako twórcę. Jest to więc przekazanie, o którym mowa w art. 98 ust. 2 ustawy o wynalazczości, a wynagrodzenie twórcy przysługiwało na podstawie art. 98a ust. 1 ustawy o wynalazczości.

Z art. 98 ust. 1 i 2 ustawy o wynalazczości, wynika, że ust. 1 formułuje dwa tryby przeniesienia przez twórcę praw do wynalazku na rzecz przedsiębiorcy. Pierwszy przez zawarcie sformalizowanej umowy i drugi przez przekazanie wynalazku do korzystania przez tego przedsiębiorcę, co w konsekwencji, zgodnie z art. 98 ust. 2 tej ustawy także prowadzi do przejścia prawa do patentu na tego przedsiębiorcę. Różnica między tymi trybami polega na tym, że w pierwszym przypadku twórca otrzymuje ?zapłatę?, a w drugim ?wynagrodzenie?.

W sytuacji, gdy w jednym i w drugim przypadku dochodzi do przeniesienia praw do patentu jako prawa majątkowego zbywalnego, to istotnie nie sposób upatrywać jakichś istotnych różnic między pojęciami ?zapłata? z art. 98 ust. 1a ?wynagrodzenie? z art. 98 ust. 2 ustawy o wynalazczości. Przejście prawa do patentu w trybie przekazania go do korzystania przez przedsiębiorcę nie obejmuje tylko uprawnienia do używania, ale obejmuje przejście prawa do patentu jako prawa do własności wynalazku. Na podstawie tego przekazania twórca wyzbywa się prawa do patentu jako prawa majątkowego zbywalnego.

Przeniesienie prawa własności wynalazku następuje bądź poprzez przeniesienie prawa do patentu albo przeniesienie prawa z patentu (art. 10 w zw. z art. 16 ust. 1 ustawy o wynalazczości). Skoro art. 22 ust. 9 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych określa wysokość zryczałtowanych kosztów uzyskania przychodu w wysokości 50% uzyskanego przychodu za uzyskanie zapłaty przez twórcę za przeniesienie prawa własności wynalazku, to oznacza to, że każdy przypadek przeniesienia prawa własności wynalazku (prawa do patentu, czy prawa z patentu), który będzie polegał na zapłacie, będzie korzystał z 50% zryczałtowanych kosztów uzyskania przychodu.

Biorąc pod uwagę zaprezentowany we wniosku opis stanu faktycznego oraz uregulowania prawne w tym zakresie stwierdzić należy, iż otrzymana przez Wnioskodawcę należność stanowi przychód z praw majątkowych, o którym mowa w art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast w odniesieniu do ww. przychodu, na podstawie art. 22 ust. 9 pkt 1 cyt. powyżej ustawy ? Zainteresowany ma prawo zastosować 50% koszty uzyskania przychodów.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.