Czy Spółka prawa handlowego, która wykonuje w imieniu i na rzecz Gminy jako podatnika podatku VAT, (...)

UZASADNIENIE

W dniu 23 marca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wystawiania faktur.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina W. jest jedynym udziałowcem Spółki (?) Sp. z o.o., zwanej dalej Spółką. Celem działalności Spółki jest (zgodnie z § 6 ust. 1 Umowy Spółki) prowadzenie obsługi inwestorskiej wykonywanej na rzecz Gminy W. na zasadach inwestorstwa zastępczego i wykonywanie w jego ramach obowiązków związanych z procesem budowlanym, polegających na bieżącym i nieprzerwanym zaspokajaniu zbiorowych potrzeb ludności z zakresu gminnych dróg, ulic, obiektów inżynierskich i innych.

Zarządzeniem Nr (...) Prezydenta z dnia 7 marca 2008 r. w sprawie zasad zlecania i rozliczania z realizacji zadań powierzonych do wykonywania aktem założycielskim Spółce (?) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. (zwanego dalej Zarządzeniem), zostały ustalone zasady zlecania i rozliczania zadań inwestycyjnych, wykonywanych na zasadach inwestorstwa zastępczego. Zgodnie z § 5 załącznika do Zarządzenia, Spółka, realizując powierzone jej do wykonania zadania działa na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez Gminę W. Na tej podstawie Gmina W. udzieliła Spółce pełnomocnictwa do zawierania w imieniu i na rzecz Gminy W. umów związanych z realizacją zadań inwestycyjnych.

Spółka, realizując w imieniu i na rzecz Gminy W. czynności inwestorstwa zastępczego, w ramach pełnomocnictwa wykonuje m. in. czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług na rzecz osób trzecich. Ponieważ wspomniane czynności Spółka wykonuje w imieniu i na rzecz Gminy W., Gmina W. jest podatnikiem VAT z tytułu ich wykonywania.

Obecnie Gmina W. nie udzieliła Spółce pełnomocnictwa do wystawiania faktur VAT w jej imieniu i na jej rzecz. Zarządzenie również nie zawiera zapisów odnośnie wystawiania przedmiotowych faktur VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy Spółka prawa handlowego, która wykonuje w imieniu i na rzecz Gminy W. jako podatnika podatku VAT, czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach określonych w Umowie Spółki oraz Zarządzeniu i na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez Gminę W., może z tytułu wykonywania tych czynności wystawić w imieniu i na rzecz Gminy W. (podatnika) fakturę VAT, jeżeli zostanie do tego umocowana w odpowiednim pełnomocnictwie...
   
2. Czy podstawą do wystawiania faktur VAT przez Spółkę w imieniu i na rzecz Gminy W. powinno być pełnomocnictwo rodzajowe udzielone Spółce przez Gminę W.... Czy szczegółowe zasady wystawiania faktur VAT powinny być uregulowane w Zarządzeniu, czy też konieczne jest zawarcie umowy cywilnoprawnej w tym zakresie...
   
3. Czy pełnomocnictwo do wystawiania faktur VAT w zdarzeniu przyszłym przedstawionym we wniosku może być udzielone Spółce, czy też osobie fizycznej zatrudnionej w Spółce...
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad 1.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, ust. 4 i ust. 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16. Przepis art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług za podatnika uznaje osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności.

Szczegółowe zasady wystawienia faktur VAT zostały uregulowane w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337). Zgodnie z § 4 ust 1 rozporządzenia, zarejestrowani podatnicy jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej, wystawiają faktury oznaczone wyrazami ?FAKTURA VAT?.

Analizując przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz wydanego na jej podstawie rozporządzenia, można dojść do wniosku, że faktury VAT wystawiać może jedynie podatnik dokonujący czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Należy jednak stwierdzić, że z dniem akcesji Polski do Unii Europejskiej koniecznym jest uwzględnianie także prawa wspólnotowego. Stosownie do art. 220 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE serii L Nr 371, str. 1 ze zm.), każdy podatnik upewnia się, że faktura została wystawiona przez niego, nabywcę lub usługobiorcę, lub w jego imieniu i na jego rzecz, przez osobę trzecią, m. in. w przypadku dostaw towarów lub świadczenia usług dokonywanych przez niego na rzecz innego podatnika lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Należy stwierdzić, że w razie niezgodności ustawy krajowej z dyrektywą, podatnik może zastosować przepisy dyrektywy bezpośrednio, z pominięciem niezgodnych z dyrektywą przepisów krajowych, jeżeli przepisy dyrektywy są bezwzględnie obowiązujące oraz wystarczająco precyzyjne.

W przedmiotowej sprawie nie ulega wątpliwości, że przepis art. 220 Dyrektywy Rady 2006/112/WE ma charakter przepisu bezwzględnie obowiązującego, jest on także wystarczająco precyzyjny aby można go było zastosować. Ponieważ przepis art. 220 Dyrektywy Rady 2006/112/WE jest jednoznaczny, w ocenie Wnioskodawcy nie ulega wątpliwości, że w imieniu i na rzecz podatnika fakturę VAT może wystawić osoba trzecia. W ocenie Wnioskodawcy, jeżeli Spółka na podstawie Umowy Spółki, Zarządzenia oraz pełnomocnictwa Gminy W. wykonuje w imieniu i na rzecz Gminy W. czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, to może wystawiać w imieniu i na rzecz podatnika (Gminy W.) faktury VAT, jeżeli zostanie do tego umocowana w pełnomocnictwie rodzajowym udzielonym przez Gminę W.

Ad 2.

Wnioskodawca zwraca uwagę, że zarówno w ustawie o podatku od towarów i usług, jak i w Dyrektywie Rady 2006/112/WE brak jest przepisów szczegółowych odnoszących się do warunków, jakie powinny być spełnione, aby osoba trzecia mogła wystawić w imieniu podatnika podatku VAT fakturę VAT. W zdarzeniu przyszłym przedstawionym we wniosku Spółka działa na podstawie umowy Spółki oraz Zarządzenia, które wymaga do podejmowania poszczególnych czynności odpowiedniego pełnomocnictwa Gminy W. Według Wnioskodawcy, jedynym warunkiem, aby Spółka mogła wystawiać faktury VAT w imieniu i na rzecz Gminy W. jest udzielenie jej przez Gminę W. pełnomocnictwa rodzajowego do wystawiania faktur VAT w imieniu i na rzecz Gminy W.

Jednocześnie, w opinii Wnioskodawcy, nie jest konieczne, aby dla prawidłowości wystawiania faktur VAT przez Spółkę w imieniu i na rzecz Gminy W., strony zawarły umowę cywilnoprawną, w której Gmina zobowiąże Spółkę do wystawiania faktur VAT, a Spółka to zobowiązanie przyjmie. W ocenie Wnioskodawcy, wystarczającą podstawą działania Spółki będzie zawarcie odpowiednich zapisów w Zarządzeniu.

Wnioskodawca jeszcze raz podkreśla, że przepisy nie regulują na jakiej podstawie osoba trzecia może wystawiać faktury VAT w imieniu i na rzecz podatnika VAT. Tak więc sposób uregulowania przez strony stosunku pełnomocnictwa jest dowolny.

Ad 3.

Ponieważ Dyrektywa Rady 2006/112/WE nie zawiera szczegółowych uregulowań w zakresie udzielania pełnomocnictwa do wystawiania w imieniu i na rzecz podatnika faktur VAT, można przyjąć, że prawidłowe jest udzielenie pełnomocnictwa zarówno osobie prawnej (Spółce), jak i osobie fizycznej zatrudnionej w Spółce.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, ust. 4 i ust. 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Obowiązek wystawiania faktur został doprecyzowany w § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337), zwanego dalej rozporządzeniem, wydanego na podstawie przepisu art. 106 ust. 8 pkt 1 ustawy. Powyższy przepis stanowi, że zarejestrowani podatnicy jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej, wystawiają faktury oznaczone wyrazami ?FAKTURA VAT?.

Stosownie do § 5 ust. 1 rozporządzenia, faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać co najmniej:

1. imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy;
   
2. numery identyfikacji podatkowej sprzedawcy i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 10 i ust. 11;
   
3. numer kolejny faktury oznaczonej jako ?FAKTURA VAT?;
   
4. dzień, miesiąc i rok wystawienia faktury, a w przypadku, gdy data ta różni się od daty sprzedaży, również datę sprzedaży, w przypadku sprzedaży o charakterze ciągłym podatnik może podać na fakturze miesiąc i rok dokonania sprzedaży, pod warunkiem podania daty wystawienia faktury;
   
5. nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;
   
6. miarę i ilość sprzedanych towarów lub zakres wykonanych usług;
   
7. cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
   
8. wartość towarów lub wykonanych usług, których dotyczy sprzedaż, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
   
9. stawki podatku;
   
10. sumę wartości sprzedaży netto towarów lub wykonanych usług z podziałem na poszczególne stawki podatku i zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu;
    
11. kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto towarów (usług), z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;
    
    
12. kwotę należności ogółem wraz z należnym podatkiem.
    
    

Z powyższych przepisów wynika, że fakturę wystawia sprzedawca będący podatnikiem w celu udokumentowania sprzedaży towarów lub świadczenia usług. Faktura jest więc dokumentem stwierdzającym wystąpienie u podatnika okoliczności powodujących powstanie obowiązku podatkowego, np. z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi (art. 19 ust. 1 ustawy).

Nie można stwierdzić, aby użycie przez ustawodawcę sformułowania, że fakturę wystawia podatnik (w art. 106 ust. 1 ustawy oraz § 4 ust. 1 rozporządzenia) było tożsame z koniecznością technicznego wypisania tego dokumentu wyłącznie osobiście przez samego podatnika. Z analizy przedstawionego stanu prawnego wynika, co podlega opodatkowaniu, kiedy powstaje obowiązek podatkowy oraz że czynność podlegająca opodatkowaniu ma być udokumentowana fakturą wystawioną w określonym terminie, zawierającą w swojej treści wszystkie niezbędne elementy, wskazane w powyższych przepisach, m. in. dane sprzedawcy i nabywcy.

Należy również podkreślić, że przepisy krajowe, w tym przepisy ustawy z dnia 11 marca 2004 r.

o podatku od towarów i usług oraz rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług, powinny być interpretowane w zgodzie z przepisami prawa wspólnotowego. Wynika to z zasady dokonywania wykładni prawa krajowego w taki sposób, aby jego normom nadawać znaczenie, jakie zapewni mu zgodność z prawem wspólnotowym.

Wymagania dotyczące wystawiania faktur zostały określone w Sekcji 3 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE serii L Nr 371), zwanej dalej Dyrektywą. Przepis art. 220 Dyrektywy stanowi, że każdy podatnik upewnia się, że faktura została wystawiona przez niego, nabywcę lub usługobiorcę, lub w jego imieniu i na jego rzecz, przez osobę trzecią, w następujących przypadkach:

1. dostaw towarów lub świadczenia usług dokonywanych przez niego na rzecz innego podatnika lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
   
2. dostaw towarów, o których mowa w art. 33;
   
3. dostaw towarów dokonanych na warunkach przewidzianych w art. 138;
   
4. wszelkich zaliczek wpłaconych przed dokonaniem jednej z dostaw towarów, o których mowa w pkt 1, 2 i 3;
   
5. wszelkich zaliczek wpłaconych na jego rzecz przez innego podatnika lub przez osobę prawną niebędącą podatnikiem przed zakończeniem świadczenia usług.
   
   

Nie ulega wątpliwości, że brzmienie przytoczonego przepisu wskazuje, że przepisy Dyrektywy dopuszczają wystawianie faktur przez osobę trzecią w imieniu i na rzecz innego podmiotu. W konsekwencji należy uznać, że w sytuacji braku jasnych uregulowań na gruncie prawa krajowego w zakresie możliwości wystawiania faktur przez osobę trzecią, należy przyjąć interpretację spójną z treścią Dyrektywy. Oznacza to, że nie można kwestionować prawa podatnika do wystawiania faktur w imieniu i na rzecz innego podmiotu. Należy także podkreślić, że przepisy polskiego prawa podatkowego nie zawierają wyłączenia możliwości udzielenia pełnomocnictwa do wystawiania faktur VAT przez osobę trzecią.

Z okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawca jest jedynym udziałowcem Spółki, prowadzącej obsługę inwestorską na rzecz Wnioskodawcy na zasadach inwestorstwa zastępczego i wykonującej w jego ramach obowiązków związanych z procesem budowlanym, polegających na bieżącym i nieprzerwanym zaspokajaniu zbiorowych potrzeb ludności z zakresu gminnych dróg, ulic, obiektów inżynierskich i innych. Zarządzeniem zostały ustalone zasady zlecania i rozliczania zadań inwestycyjnych, wykonywanych na zasadach inwestorstwa zastępczego. W myśl § 5 załącznika do Zarządzenia, Spółka, realizując powierzone jej do wykonania zadania, działa na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez Wnioskodawcę. Wnioskodawca udzielił Spółce pełnomocnictwa do zawierania w jego imieniu i na jego rzecz umów związanych z realizacją zadań inwestycyjnych. Spółka, realizując w imieniu i na rzecz Wnioskodawcy czynności inwestorstwa zastępczego, w ramach pełnomocnictwa wykonuje m. in. czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług na rzecz osób trzecich. Ponieważ wspomniane czynności Spółka wykonuje w imieniu i na rzecz Wnioskodawcy, Wnioskodawca jest podatnikiem VAT z tytułu ich wykonywania.

Biorąc pod uwagę przytoczone przepisy prawa oraz zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku, należy stwierdzić, że Spółka, realizująca w imieniu i na rzecz Wnioskodawcy czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług, może również na podstawie udzielonego mu pełnomocnictwa rodzajowego wykonywać w imieniu i na rzecz Wnioskodawcy techniczną czynność wystawienia faktur VAT. W konsekwencji, wystawienie faktur VAT przez Spółkę będzie równoznaczne z ich wystawieniem przez Wnioskodawcę.

Zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Przepisy prawa podatkowego nie rozstrzygają kwestii dotyczących sposobu uregulowania szczegółowych zasad wystawiania faktur VAT (czy muszą być uregulowane w umowie cywilnoprawnej, czy też mogą być uregulowane np. w Zarządzeniu) oraz podmiotu, któremu można udzielić pełnomocnictwa do wystawiania faktur VAT (czy może być udzielone osobie prawnej, czy też jej pracownikowi). W powyższym zakresie do Wnioskodawcy należy wybór dogodnych dla niego rozwiązań. Jednocześnie należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że jedynym warunkiem, aby osoba trzecia mogła wystawiać faktury VAT w jego imieniu i na jego rzecz jest udzielenie jej przez Wnioskodawcę pełnomocnictwa rodzajowego do wystawiania faktur VAT.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Referencje

IPPP1/443-307/10-3/AP, interpretacja indywidualna

IPPP1/443-339/10-2/AP, interpretacja indywidualna