Kiedy należy rozpoznać obowiązek podatkowy z tytułu importu usług?

UZASADNIENIE

W dniu 24 września 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu importu usługi.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca prowadzi działalność holdingową, która koncentruje się na zarządzaniu kapitałem poprzez utrzymywanie pakietu kontrolnego udziałów podmiotów zależnych oraz na dysponowaniu nimi. Zainteresowany jest podatnikiem VAT czynnym zarejestrowanym na potrzeby VAT w Polsce.

W ramach działalności holdingowej, Wnioskodawca udzielił pożyczki na rzecz podmiotu powiązanego z siedzibą w Czechach. Obecnie rozważa on zbycie wskazanej wierzytelności własnej z tytułu pożyczki na rzecz podmiotu z siedzibą na Węgrzech (dalej: Nabywca). Nabywca nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium Polski. Wierzytelność obejmuje uprawnienie wierzyciela (Zainteresowanego) do żądania spłaty kwoty głównej pożyczki wraz z określonymi w umowie odsetkami.

Sprzedaż określonej powyżej wierzytelności własnej przez Wnioskodawcę nastąpi w drodze umowy sprzedaży. Zgodnie z umową, wynagrodzenie z tytułu sprzedaży wierzytelności będzie określone w pieniądzu jako wartość główna (nominalna) pożyczki powiększona o odsetki naliczone lecz nie zapłacone do dnia sprzedaży oraz pomniejszona o uzgodnione przez strony dyskonto.

Na dzień sprzedaży wierzytelności, zarówno kwota główna (nominalna) pożyczki, jak również naliczone, lecz niezapłacone odsetki nie będą jeszcze wymagalne. Wierzytelność nie jest też zagrożona ryzykiem niewypłacalności dłużnika.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Kiedy należy rozpoznać obowiązek podatkowy z tytułu importu usług?

Zdaniem Wnioskodawcy, obowiązek podatkowy w imporcie usług powstanie w momencie wykonania usługi rozumianym jako moment nabycia przez Nabywcę wierzytelności.

Uzasadnienie stanowiska

Zainteresowany stoi na stanowisku, że jeżeli Nabywca świadczy na jego rzecz usługę podlegającą opodatkowaniu VAT, to obowiązek podatkowy powstanie w momencie wykonania usługi, tj. zakupu wierzytelności własnej Wnioskodawcy.

Zgodnie bowiem z art. 19 ust. 19a ustawy o VAT, w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b ustawy, stanowiących import usług, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania usługi. Tymczasem w przypadku usługi polegającej na nabyciu wierzytelności za moment jej wykonania należałoby przyjąć chwilę przejęcia długu przez Nabywcę.

W szczególności, jak wskazał Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 5 października 2010 r. (sygn. IPPP3-443-693/10-4/JF), ?Za moment wykonania usługi należy uznać moment zaspokojenia wierzyciela pierwotnego, tj. chwilę zdjęcia z niego ciężaru egzekucji i ryzyka niewypłacalności dłużnika, tożsamy z chwilą zapłaty na rzecz wierzyciela pierwotnego umówionej ceny wierzytelności?. Podobnie do momentu wykonania tego typu usługi odniósł się NSA w wyroku z dnia 16 lutego 2010 r. (sygn. I FSK 2104/08), ?Podmiot nabywający wierzytelność świadczy usługę na rzecz zbywcy. Jak już podkreślono zbywca jest beneficjentem usługi wskutek tego, że zostaje uwolniony od ciężaru jej egzekwowania, zostaje mu zaoszczędzone ryzyko i koszty posiadania takiej wierzytelności, zostaje niejako ?wyręczony? w czynnościach podejmowanych dla dochodzenia długu. Do zaistnienia usługi finansowej dochodzi zatem już w momencie zakupu wierzytelności?.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
   
   

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (?).

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność holdingową, która koncentruje się na zarządzaniu kapitałem poprzez utrzymywanie pakietu kontrolnego udziałów podmiotów zależnych oraz na dysponowaniu nimi. Zainteresowany jest podatnikiem VAT czynnym zarejestrowanym na potrzeby VAT w Polsce.

W ramach działalności holdingowej, Wnioskodawca udzielił pożyczki na rzecz podmiotu powiązanego z siedzibą w Czechach. Obecnie Spółka rozważa zbycie wskazanej wierzytelności własnej z tytułu pożyczki na rzecz podmiotu z siedzibą na Węgrzech (dalej: Nabywca). Nabywca nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium Polski. Wierzytelność obejmuje uprawnienie wierzyciela (Zainteresowanego) do żądania spłaty kwoty głównej pożyczki wraz z określonymi w umowie odsetkami.

Sprzedaż określonej powyżej wierzytelności własnej przez Wnioskodawcę nastąpi w drodze umowy sprzedaży. Zgodnie z umową, wynagrodzenie z tytułu sprzedaży wierzytelności będzie określone w pieniądzu jako wartość główna (nominalna) pożyczki powiększona o odsetki naliczone lecz nie zapłacone do dnia sprzedaży oraz pomniejszona o uzgodnione przez strony dyskonto.

Na dzień sprzedaży wierzytelności, zarówno kwota główna (nominalna) pożyczki, jak również naliczone, lecz niezapłacone odsetki nie będą jeszcze wymagalne. Wierzytelność nie jest też zagrożona ryzykiem niewypłacalności dłużnika.

W tym miejscu wskazać należy, że w interpretacji indywidualnej z dnia 20 grudnia 2012 r., nr ILPP4/443-472/12-4/BA stwierdzono, iż Zainteresowany zobowiązany będzie do rozpoznania oraz opodatkowania importu usługi wykupu wierzytelności, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa podatkowego na terytorium Polski.

W sprawie będącej przedmiotem pytania, zasadniczą kwestią jest dokonanie analizy przepisów dotyczących określenia momentu powstania obowiązku podatkowego dla importu ww. usługi.

Podstawowe zasady dotyczące momentu powstania obowiązku podatkowego mieszczą się w art. 19 ustawy, natomiast inne momenty powstania obowiązku podatkowego dotyczące szczególnych czynności lub zdarzeń podlegających opodatkowaniu, zawarte zostały w odrębnych przepisach ustawy i rozporządzenia wykonawczego do niej.

I tak, stosownie do treści art. 19 ust. 19 ustawy, przepisy ust. 1, 4, 5, 11, ust. 13 pkt 1 lit. b i c, pkt 2, 4 i 7-9 oraz ust. 14-16 stosuje się odpowiednio do importu usług, z zastrzeżeniem ust. 19a i 19b.

Zgodnie z art. 19 ust. 19a ustawy, w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b, stanowiących import usług, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania usług, z tym że:

1. usługi, dla których, w związku z ich świadczeniem, ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonane z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te rozliczenia lub płatności, do momentu zakończenia świadczenia tych usług;
2. usługi świadczone w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla których, w związku z ich świadczeniem, w danym roku nie upływają terminy rozliczeń lub płatności, uznaje się za wykonane z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tych usług.
   
   

Do usług, o których mowa w ust. 19a, przepis ust. 11 stosuje się odpowiednio (art. 19b ustawy).

Treść przepisu art. 19 ust. 19a ustawy, wskazuje zatem moment powstania obowiązku podatkowego przy świadczeniu usług na rzecz podmiotów będących podatnikami z tytułu ich importu, dla których miejsce świadczenia ustalane jest na podstawie art. 28b ustawy.

Biorąc pod uwagę opis sprawy stwierdzić zatem należy, iż w przedmiotowej sprawie obowiązek podatkowy z tytułu importu usługi powstanie na podstawie art. 19 ust. 19a ustawy, z chwilą wykonania ww. usługi.

Reasumując, obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług z tytułu importu usługi nabycia wierzytelności powstanie w momencie wykonania tej usługi, za który należy przyjąć moment nabycia przez Nabywcę wierzytelności, tj. moment zakupu wierzytelności.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Informuje się także, iż w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej zdarzenia przyszłego w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu importu usługi. Natomiast w pozostałych zakresach dotyczących zdarzenia przyszłego wydane zostały odrębne interpretacje indywidualne z dnia 20 grudnia 2012 r. nr ILPP4/443-472/12-2/BA, nr ILPP4/443-472/12-3/BA, nr ILPP4/443-472/12-4/BA, nr ILPP4/443-472/12-5/BA, nr ILPP4/443-472/12-6/BA.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.