Zwolnienie usług pomocniczych do usług ubezpieczeniowych świadczone na rzecz Banku

Zwolnienie usług pomocniczych do usług ubezpieczeniowych świadczone na rzecz Banku

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 07 lutego 2012 r. (data wpływu 13 lutego 2012 r.) uzupełnione pismem z dnia 20 marca 2012r. (data wpływu 26 marca 2012r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia usług pomocniczych do usług ubezpieczeniowych świadczone na rzecz Banku ? jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 lutego 2012 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia usług pomocniczych do usług ubezpieczeniowych świadczonych usług na rzecz Banku. Wnioskodawca uzupełnił wniosek pismem z dnia 20 marca 2012r. (data wpływu 26 marca 2012r.)

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca (dalej: ?Spółka?) prowadzi działalność w zakresie obejmującym m. in. kupno i sprzedaż nieruchomości na rachunek własny oraz wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub na zlecenie Spółka rozważa zwiększenie zakresu działalności i nawiązanie stałej współpracy z bankiem krajowym prowadzącym działalność na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U z 2002 r., Nr 72, poz. 665 z późn. zm.) (dalej Bank ) w zakresie obsługi ubezpieczeń grupowych zawieranych przez Bank z Towarzystwem Ubezpieczeniowym (dalej również jako ?Ubezpieczyciel?) Obsługa ubezpieczeń grupowych dotyczyć ma umów ubezpieczeń zawieranych przez Bank, które obejmują:

  • ubezpieczenie na życie osób, które zawarły z Bankiem umowę kredytu hipotecznego,
  • ubezpieczenie majątkowe polegające na ubezpieczeniu spłaty kredytu hipotecznego na wypadek utraty pracy dla osób, które zawarły z Bankiem umowę kredytu hipotecznego.
  • ubezpieczenie majątkowe polegające na ubezpieczeniu niskiego wkładu własnego dla osób, które zawarły z Bankiem umowę kredytu hipotecznego,
  • ubezpieczenie na życie i dożycie osób, które zawarły z Bankiem umowę o produkt ubezpieczeniowy.

Spółka będzie obsługiwała ubezpieczenia z zakresu umów ubezpieczenia grupowego zawieranych przez Bank na rachunek swoich klientów. Bank występuje w nich w roli ubezpieczającego.

W umowach wskazane są czynności niezbędne do prawidłowego wykonania umów ubezpieczenia grupowego, które ma wykonać Bank, jako ubezpieczający, na rzecz Towarzystwa Ubezpieczeniowego. Czynności te dotyczą współpracy przy realizacji umów ubezpieczenia grupowego. Bank, jako ubezpieczający w umowach ubezpieczenia grupowego zawartych z Towarzystwem Ubezpieczeniowym na rachunek klientów Banku, zobowiązuje się do wykonywania na rzecz Towarzystwa Ubezpieczeniowego czynności mających na celu prawidłowe wykonanie zawartych umów ubezpieczeń grupowych, w szczególności:

  1. informowania Klientów o zakresie i istotnych warunkach objęcia ochroną ubezpieczeniową, zasadach określonych w umowach ubezpieczenia, wydawania Klientom druków dostarczonych przez Ubezpieczyciela, w szczególności warunków ubezpieczenia oraz innych dokumentów określających zakres ochrony w ramach ubezpieczenia,
  2. przekazywania na żądanie Klientów niezbędnych wyjaśnień związanych z ubezpieczeniem,
  3. uzyskiwania od Klientów deklaracji zgody potwierdzającej wolę przystąpienia do umowy ubezpieczenia i przechowywania jej przez okres od daty złożenia deklaracji zgody do końca okresu 10 lat liczonego od daty zakończenia okresu odpowiedzialności Ubezpieczyciela w stosunku do danego Ubezpieczonego,
  4. przekazywania Ubezpieczycielowi deklaracji zgody na każde żądanie Ubezpieczyciela,
  5. wystawiania i doręczania Klientom potwierdzeń objęcia ich ochroną ubezpieczeniową zgodnie z umową ubezpieczenia,
  6. przekazywania Ubezpieczonym, w sposób powszechnie przyjęty w Banku lub wymagany powszechnie obowiązującymi przepisami prawa, informacji kierowanych przez Ubezpieczyciela do Ubezpieczonych w zakresie wynikającym z ubezpieczenia będącego przedmiotem umowy ubezpieczenia i powszechnie obowiązujących przepisów prawa,
  7. poświadczania własnoręczności podpisów przez osobę upoważnioną przez Ubezpieczającego, składanych przez Ubezpieczonych na oświadczeniach lub dokumentach kierowanych przez nich do Ubezpieczyciela za pośrednictwem Ubezpieczającego.
  8. dokonywania analizy wpłat na poczet składki,
  9. przekazywania Ubezpieczycielowi składki oraz dokumentacji otrzymanej od Ubezpieczonych,
  10. przechowywania i zabezpieczenia przed dostępem osób nieuprawnionych wszelkiej dokumentacji związanej z umową ubezpieczenia do czasu jej przekazania Ubezpieczycielowi,
  11. weryfikacji poprawności wypełnienia deklaracji przystąpienia do ubezpieczenia.

Reasumując, stroną umów jest Bank i Towarzystwo Ubezpieczeniowe, umowy są zawierane na rachunek klientów (czyli są to umowy zawierane na cudzy rachunek), Bank występuje w roli ubezpieczającego i jest posiadaczem polisy ubezpieczeniowej, czyli jako ubezpieczający świadczy usługi w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT.Bank zamierza zawrzeć umowę ze Spółką w zakresie obsługi ubezpieczeń grupowych na rzecz klientów Banku (dalej: ?Umowa?).

Z punktu widzenia Banku celem planowanej Umowy ze Spółką jest zoptymalizowanie kosztów związanych z obsługą ubezpieczonych w ramach grupowych umów ubezpieczenia zawieranych na cudzy rachunek oraz zwiększenie jakości świadczonych usług. Z punktu widzenia Spółki Umowa pozwoli na rozszerzenie zakresu działalności oraz zwiększenie przychodów Spółki.

Przyjęte rozwiązanie pozwala Bankowi na ograniczenie kosztów obsługi ubezpieczeń grupowych dla klientów Banku przy zachowaniu wysokich standardów świadczenia usług i zwiększeniu zakresu terytorialnego działania w tym zakresie.

Włączenie Spółki do sieci obsługi ubezpieczeń grupowych zawieranych przez Bank na rzecz klientów Banku pozwala na zoptymalizowanie tego procesu tj. przede wszystkim zwiększenie przychodów i obniżenie kosztów wewnętrznych Banku związanych z obsługą tej grupy produktów. Dla Spółki rozważana Umowa z Bankiem to element strategii dynamicznego rozwoju, którego podstawowym celem jest zwiększenie przychodów i rozpoznawalności na rynku usług finansowych.

Mając na uwadze powyższe założenia, przyjęto, że na podstawie Umowy, która ma łączyć Spółkę z Bankiem, Spółka będzie zobowiązana do wykonywania w szczególności następujących czynności stanowiących istotną część czynności wykonywanych przez Bank w ramach usług w zakresie umów ubezpieczenia na cudzy rachunek:

  1. informowanie ubezpieczonych o zakresie i istotnych warunkach objęcia ochroną ubezpieczeniową na zasadach określonych w umowach ubezpieczenia oraz przekazywanie im treści ogólnych warunków ubezpieczenia oraz innych dokumentów określających zakres ochrony w ramach umów ubezpieczenia;
  2. Uzyskiwanie od klientów Banku oświadczeń potwierdzających wolę przystąpienia do ubezpieczeń, w tym zgody na przetwarzanie danych osobowych oraz przyjmowanie danych klientów Banku;
  3. Przyjmowanie od klientów Banku, deklarujących przystąpienie do umowy ubezpieczenia deklaracji ubezpieczeniowej i przekazywanie jej do Banku;
  4. Przyjmowanie oraz przekazywanie do Banku innych dokumentów oraz oświadczeń związanych z przystępowaniem klientów Banku do ubezpieczeń bądź z obsługą klientów Banku w zakresie wynikającym z umów ubezpieczenia, zgodnie z postanowieniami umów ubezpieczenia;
  5. Doręczanie klientom Banku potwierdzeń objęcia ich ochroną ubezpieczeniową, zgodnie z postanowieniami umów ubezpieczenia.


Z tytułu wykonywania wskazanych powyżej czynności Spółka uzyska od Banku miesięczne wynagrodzenie stanowiące odpowiedni procent składki przekazywanej przez Bank do Towarzystwa Ubezpieczeniowego z tytułu umowy ubezpieczenia zawartej z klientem Banku przy wsparciu i obsłudze Spółki w ramach umowy ubezpieczenia grupowego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy usługi świadczone przez Spółkę na rzecz Banku na podstawie Umowy wymienione w stanie faktycznym, świadczone w celu prawidłowego wykonania umowy ubezpieczenia grupowego podlegają zwolnieniu z podatku od towarów i usług (dalej ?VAT?) jako usługi pomocnicze do usług świadczonych przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek na podstawie art. 43 ust. 13 w związku z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (dalej ?ustawa o VAT?)...

W opinii Spółki usługi, które będą wykonywane przez Spółkę, wymienione w stanie faktycznym, świadczone w celu prawidłowego wykonania umowy ubezpieczenia grupowego podlegają zwolnieniu z VAT, jako usługi stanowiące element usług świadczonych przez Bank jako ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek na podstawie art. 43 ust. 13 w związku z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów według art. 7 ust. 1 ustawy o VAT należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Z kolei przez świadczenie usług w myśl art. 8 ust 1 ustawy o VAT należy rozumieć każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.

W zakresie umów ubezpieczeniowych ustawa o VAT wskazuje w art. 43 ust. 1 pkt 37 zwolnienie z VAT dla usług ubezpieczeniowych, reasekuracyjnych, pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych oraz reasekuracyjnych, usług świadczonych przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Ponadto, zgodnie z art. 43 ust. 13 ustawy o VAT zwolnione z VAT jest również świadczenie usługi stanowiącej element usługi wymienionej powyżej, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej.Usługa główna: usługa w zakresie umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT zwolnienie z VAT ma zastosowanie do usług świadczonych przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek. Aby Bank mógł skorzystać z powyższego zwolnienia z VAT muszą wystąpić łącznie dwa warunki:

(1) usługi świadczone są przez ubezpieczającego tj. Bank, oraz

(2) usługi świadczone są w zakresie umów ubezpieczenia zawartych na cudzy rachunek tj. na rzecz klientów będących ubezpieczonymi.

Bank zawarł z Ubezpieczycielem umowy ubezpieczenia grupowego. Umowy ubezpieczenia grupowego zawierane są przez Bank na rachunek swoich klientów. Bank występuje w nich w roli ubezpieczającego. Oznacza to, że spełniony został pierwszy z powyższych warunków. Ponadto, w umowach ubezpieczenia grupowego wskazane są czynności, które ma wykonywać Bank na rzecz Ubezpieczyciela, które są niezbędne do prawidłowego wykonania tych umów. Zatem, usługi świadczone przez Bank są nierozerwalnie związane z umową ubezpieczenia grupowego. Oznacza to, że również drugi wskazany powyżej warunek został spełniony.

Prawidłowość powyższego stanowiska znajduje potwierdzenie przykładowo w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej ?Trybunał?) z dnia 25 lutego 1999 r. w sprawie C-349/96 pomiędzy Card Protection Plan Ltd (CCP) a Commissioners of Customs and Exctse (Wielka Brytania).

Przedstawione przez Spółkę stanowisko znajduje również potwierdzenie w interpretacjach podatkowych. Przykładowo w interpretacji podatkowej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 15 lipca 2011 r. (sygn.IPTPP2/443-38/11-4/BM) oraz w interpretacji podatkowej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 29 kwietnia 2011 r.

(sygn. ILPP1/443-165/11-2/MS). W powyższych interpretacjach Dyrektorzy Izb Skarbowych uznali, że czynności wykonywane na rzecz towarzystw ubezpieczeniowych, które miały na celu prawidłowe wykonanie zawartych umów ubezpieczeń grupowych mieszczą się w zakresie czynności świadczonych przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, i w konsekwencji są zwolnione z VAT.

Usługa stanowiąca element usługi w zakresie umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek

Zgodnie z art. 43 ust. 13 ustawy o VAT zwolnione z VAT jest również świadczenie usługi stanowiącej element usługi wymienionej w art. 13 ust.1 pkt 37-41 ustawy o VAT, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej.

Zdaniem Spółki usługi świadczone na rzecz Banku przez Spółkę przedstawione w stanie faktycznym spełniają wszystkie kryteria wymienione w art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, a mianowicie:

(1) stanowią element usługi zwolnionej,

(2) stanowią odrębną całość,

(3) są właściwe i niezbędne do świadczenia usług zwolnionych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT.

Po pierwsze, usługi te stanowią element usługi wymienionej w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, tj. usługi świadczonej przez Bank w zakresie zawieranych przez Bank umów ubezpieczenia na cudzy rachunek (tj. na rachunek klientów Banku). Usługi, które będą świadczone przez Spółkę stanowią istotny element usług w zakresie umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, co jednoznacznie potwierdza zakres czynności, do wykonywania których na podstawie Umowy z Bankiem zobowiązana będzie Spółka, tj. w szczególności informowanie ubezpieczonych o zakresie i istotnych warunkach objęcia ochroną ubezpieczeniową na zasadach określonych w umowach ubezpieczenia oraz przekazywanie im treści ogólnych warunków ubezpieczenia oraz innych dokumentów określających zakres ochrony w ramach umów ubezpieczenia, uzyskiwanie od klientów Banku oświadczeń potwierdzających wolę przystąpienia do ubezpieczeń, w tym zgody na przetwarzanie danych osobowych oraz przyjmowanie danych klientów Banku, czy też doręczanie klientom Banku potwierdzeń objęcia ich ochroną ubezpieczeniową, zgodnie z postanowieniami umów ubezpieczenia.

Zdaniem Spółki, zakres czynności wykonywanych przez Spółkę w ramach Umowy z Bankiem wskazuje, że usługi, które będą świadczone przez Spółkę są bezpośrednio związane / mieszczą się w zakresie usług świadczonych przez ubezpieczającego (tj. Bank) w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek zwolnionych z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, a tym samym stanowią ich element.

Po drugie, usługi świadczone przez Spółkę są usługami odrębnymi, na co wskazuje min. in. możliwość jednoznacznego zidentyfikowania powyższych usług oraz ich wyodrębnienia do świadczenia przez Spółkę.

Po trzecie, usługi, które będą świadczone przez Spółkę są niezbędne i właściwe dla usług świadczonych przez Bank w zakresie umów ubezpieczenia grupowego na rachunek klientów Banku (tj. ubezpieczenia na cudzy rachunek). Bez powyższych usług wywiązanie się Banku z zobowiązań nałożonych na Bank w związku z zawieranymi przez Bank z Towarzystwami Ubezpieczeniowymi umowami ubezpieczenia grupowego dla klientów (tj. ubezpieczenia na cudzy rachunek) wymagałoby poniesienia dodatkowych znacznych nakładów organizacyjnych (m.in. wyodrębnienie dodatkowych komórek organizacyjnych w Banku, które byłyby odpowiedzialne za pełną obsługę ubezpieczeń grupowych) finansowych (np. w celu zwiększenia dostępności do klientów, rozbudowanie lub uruchomienie placówek Banku w celu zapewnienia obsługi ubezpieczeń grupowych, koszty dojazdu do klientów itp.). Usługi te są właściwe dla usług w zakresie ubezpieczenia na cudzy rachunek, co potwierdza zakres czynności wykonywanych przez Spółkę, w ramach planowej Umowy, na rzecz Banku jak i sposób ustalenia wynagrodzenia (związek z przekazaną składką ubezpieczeniową). Niniejsze usługi, ze względu na swoją specyfikę, nie mogą być również świadczone na rzecz innych podmiotów niż ubezpieczający w ramach grupowych umów ubezpieczenia (tj. umów ubezpieczenia na cudzy rachunek).

Spółka chciałaby również podkreślić, że świadczenie przedmiotowych usług na rzecz Banku przez Spółkę pozwala na zintensyfikowanie i wzrost jakości obsługi ubezpieczeń grupowych dla klientów Banku przy jednoczesnym ograniczeniu kosztów związanych z obsługą przedmiotowych ubezpieczeń.

Stanowisko Spółki znajduje również potwierdzenie w wydanych wyrokach Trybunału. Na przykład, w wyroku z dnia 5 czerwca 1997 r. w sprawie Sparekassernes Datacenter przeciwko Skatteministeriet (sygn. C-2/95) Trybunał uznał, że zwolnienie przewidziane m.in. dla transakcji łącznie z negocjacjami, dotyczącymi depozytu i bieżących rachunków, płatności transferów, długów, czeków i papierów wartościowych ?nie jest uwarunkowane tym, aby świadczenie usług było realizowane przez instytucję finansową na podstawie stosunku prawnego z finalnym klientem banku. Fakt, że transakcja ujęta w przytoczonych przepisach jest wykonywana przez stronę trzecią, ale przedstawiona jest finalnemu klientowi banku, jako usługa wykonywana przez bank nie stanowi przeszkody w zwolnieniu takiej operacji?. Dodatkowo Trybunał w cytowanym wyroku uznał, iż zwolnieniem z VAT są objęte także usługi świadczone przez centrum informatyczne, jeżeli posiadają one odmienny charakter i są specyficzne i istotne dla transakcji zwolnionych ?.

Powyższa kwalifikacja uzyskuje również potwierdzenie w świetle stanowiska przedstawianego przez Trybunał m.in. w wyroku 13 grudnia 2000r. (C-235/00) Commisioners of Customs Excise przeciwko CSC Financial Services Ltd.

Podobnie zgodnie z art. 43 ust. 13 ustawy o VAT zwolniona z VAT jest usługa, która stanowi odrębną całość i jest właściwa oraz niezbędna do świadczenia usług ubezpieczeniowych.

Zdaniem Spółki w przedmiotowym stanie faktycznym zachodzą wszystkie przesłanki wskazane przez Trybunał konieczne do uznania przedmiotowej usługi za pomocniczą do usług świadczonych przez Bank w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na rachunek jego klientów.

Reasumując, w ocenie Wnioskodawcy analizowane w przedmiotowym stanie faktycznym usługi świadczone przez Spółkę spełniają kryteria sformułowane zarówno przez Trybunał jak i zawarte w art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, ponieważ:

(1) stanowią element usługi świadczonej przez Bank w zakresie zawieranych przez Bank umów ubezpieczenia na cudzy rachunek

(2) stanowią odrębną całość,

(3) są właściwe i niezbędne dla transakcji zwolnionych co potwierdza ścisłe ich skorelowanie ze świadczonymi przez Bank usługami w zakresie zawieranych przez Bank umów ubezpieczenia na cudzy rachunek gdyż zawierają istotne elementy wspierające czynności Banku w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na rachunek klientów, na co wskazuje zakres czynności, do których wykonywania zobowiązana będzie Spółka na podstawie Umowy z Bankiem, oraz są niezbędne dla realizacji przez Bank usług w zakresie zawieranych przez Bank umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, ponieważ bez usług świadczonych przez Spółkę możliwości świadczenia usług w zakresie umów ubezpieczenia na cudzy rachunek byłyby znacznie ograniczone oraz ze względu na swoją specyfikę nie mogą być świadczone na rzecz innych podmiotów niż ubezpieczających w zakresie zawieranych przez nich umów ubezpieczenia na cudzy rachunek.

Podsumowując, zdaniem Spółki usługi, do których będzie zobowiązana Spółka opisane w stanie faktycznym spełniają przesłanki do ich zaklasyfikowania, jako usług korzystających ze zwolnienia z VAT na mocy art. 43 ust. 13 ustawy o VAT w związku z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (?).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (?).

Stosownie do art. 5a ustawy, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

W art. 41 ust. 1 ustawy postanowiono, iż stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże, zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Podkreślić także należy, iż zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

Według art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Zgodnie z art. 43 ust. 13 ustawy, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 14 ustawy).

W myśl natomiast art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

  1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
  2. usług doradztwa;
  3. usług w zakresie leasingu.


Z okoliczności sprawy wynika, iż Wnioskodawca na podstawie zawartej umowy z Bankiem, będzie obsługiwał ubezpieczenia z zakresu umów ubezpieczenia grupowego zawieranych przez Bank na rachunek swoich klientów. Bank występuje w nich w roli ubezpieczającego. Spółka będzie zobowiązana do wykonywania następujących czynności: informowanie ubezpieczonych o zakresie i istotnych warunkach objęcia ochroną ubezpieczeniową na zasadach określonych w umowach ubezpieczenia oraz przekazywanie im treści ogólnych warunków ubezpieczenia oraz innych dokumentów określających zakres ochrony w ramach umów ubezpieczenia, Uzyskiwanie od klientów Banku oświadczeń potwierdzających wolę przystąpienia do ubezpieczeń, w tym zgody na przetwarzanie danych osobowych oraz przyjmowanie danych klientów Banku, przyjmowanie od klientów Banku, deklarujących przystąpienie do umowy ubezpieczenia deklaracji ubezpieczeniowej i przekazywanie jej do Banku, przyjmowanie oraz przekazywanie do Banku innych dokumentów oraz oświadczeń związanych z przystępowaniem klientów Banku do ubezpieczeń bądź z obsługą klientów Banku w zakresie wynikającym z umów ubezpieczenia, zgodnie z postanowieniami umów ubezpieczenia, doręczanie klientom Banku potwierdzeń objęcia ich ochroną ubezpieczeniową, zgodnie z postanowieniami umów ubezpieczenia. Z tytułu wykonywanych czynności Spółka uzyska od Banku miesięczne wynagrodzenie stanowiące odpowiedni procent składki przekazywanej przez Bank od Towarzystwa Ubezpieczeniowego z tytułu umowy ubezpieczenia zawartej z klientem Banku przy wsparciu i obsłudze Spółki w ramach umowy ubezpieczeniowa grupowego

Stosownie do art. 135 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L z 2006 r. Nr 347.1 ze zm.), państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje: transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych.

Zgodnie z orzecznictwem Trybunału zwolnienia, o których mowa w art. 13 VI Dyrektywy, stanowią autonomiczne pojęcia prawa Unii, które służą unikaniu rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych państwach członkowskich (wyrok z dnia 10 marca 2011 r. w sprawie C-540/09 Skandinaviska Enskilda Banken, pkt 19 i przytoczone tam orzecznictwo).

Należy odnotować na samym początku, że terminy używane do określenia zwolnień od podatku przewidziane w artykule 13 Dyrektywy muszą być wiernie interpretowane, jako że stanowią wyjątki od ogólnej zasady, która mówi, że podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika (patrz w szczególności sprawa 348/87 Stichting Uitvoering Financiele Acties (1989) ECR 1737, paragraf 13 i sprawa C-287/00 Commission v Germany (2002) ECR I-5811, paragraf 43).

Jest ustalonym prawem precedensowym, że zwolnienia te stanowią niezależne pojęcia prawa wspólnotowego, którego celem jest uniknięcie rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych Państwach Członkowskich. W związku z powyższym, tut. Organ wydając interpretację w stanie prawnym od dnia 1 stycznia 2011 r. określa ich zakres z wykorzystaniem treści zapisów prawa unijnego i krajowego oraz orzecznictwa sądów.

Dyrektywa nie podaje definicji transakcji ubezpieczeniowych ani usług pokrewnych świadczonych przez pośredników ubezpieczeniowych.

Wskazać należy, iż ?czynność ubezpieczeniowa?, w ogólnie przyjętym rozumieniu, charakteryzuje się tym, że ubezpieczyciel, w zamian za wcześniejsze opłacenie składki ubezpieczeniowej, zobowiązuje się w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia do spełnienia na rzecz ubezpieczonego świadczenia określonego w momencie zawarcia umowy.

Czynność ubezpieczeniowa, w każdym wypadku związana jest z istnieniem stosunku umownego między usługodawcą, który domaga się zwolnienia (od podatku) a osobą, której ryzyko jest objęte ubezpieczeniem, czyli ubezpieczonym.

Jeśli chodzi o transakcje ubezpieczeniowe TSUE w sprawie C-8/01 orzekł jednak, że istotą transakcji ubezpieczeniowej jest w ogólnym rozumieniu, iż ubezpieczyciel zobowiązuje się, w przypadku, gdy zaistnieje ryzyko objęte ubezpieczeniem, świadczyć ubezpieczonemu usługę uzgodnioną podczas zawierania umowy w zamian za uprzednią wpłatę składki (sprawy: Card Protection Plan C-349/96, paragraf 17 i Skania C-240/99, paragraf 37).

Biorąc pod uwagę powyższe, czynności wykonywane przez Spółkę na rzecz Banku będące przedmiotem wniosku, nie stanowią usług ubezpieczeniowych lub reasekuracyjnych, korzystających ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z treści art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy wynika, iż prawodawca zwolnił od podatku również usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych.

Wskazać należy, iż TSUE w sprawie C-453/05 stwierdził, że ?pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową?.

Jak wskazał Wnioskodawca, Spółka świadczyć będzie na rzecz Banku usługi polegające m.in. informowaniu ubezpieczonych o zakresie i istotnych warunkach objęcia ochroną ubezpieczeniową na zasadach określonych w umowach ubezpieczenia oraz przekazywanie im treści ogólnych warunków ubezpieczenia oraz innych dokumentów określających zakres ubezpieczenia, uzyskiwanie od klientów Banku oświadczeń potwierdzających wolę przystąpienia do ubezpieczeń, w tym zgody na przetwarzanie danych osobowych oraz przyjmowanie danych klientów Banku, przyjmowanie od klientów Banku, deklarujących przystąpienie do umowy ubezpieczenia deklaracji ubezpieczeniowej i przekazywanie jej do Banku, przyjmowanie oraz przekazywanie do Banku innych dokumentów oraz oświadczeń związanych z przystąpieniem klientów Banku do ubezpieczeń bądź z obsługą klientów w zakresie wynikającym z umów ubezpieczenia, zgodnie z postanowieniami umów ubezpieczenia, doręczenie klientom Banku potwierdzeń objęcia ich ochroną ubezpieczeniową, zgodnie z postanowieniami umów ubezpieczenia. Z powyższego wynika, iż Wnioskodawca wykonując wskazane czynności nie będzie pośredniczyć w zawarciu umów ubezpieczeniowych, jedynie zobowiązany będzie do wykonania niektórych zleconych przez Bank czynności. Usługi świadczone przez Wnioskodawcę będą w rezultacie rozumiane jako forma współpracy polegająca na wspieraniu Banku za wynagrodzeniem w wykonywaniu czynności wynikających z umów ubezpieczenia na cudzy rachunek. W związku z tym, przedmiotowe czynności opisane we wniosku wykonywane na rzecz Banku, nie stanowią również usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, korzystających ze zwolnienia od podatku, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z treści cytowanego wyżej art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy wynika również, iż ustawodawca zwolnił z opodatkowania od towarów i usług oprócz usług ubezpieczeniowych, reasekuracyjnych i pośrednictwa ubezpieczeniowego również usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek. Podkreślić ponownie należy, iż zwolnienia z podatku od towarów i usług pewnych czynności stanowi wyjątek od ogólnej zasady, zgodnie z którą dostawa towarów i świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według stawki podstawowej.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, winien być on interpretowany ściśle, co oznacza, że przywołany powyżej fragment przepisu art. 43 ust. 1 pkt 37 ma zastosowanie wyłącznie do zawarcia umowy ubezpieczenia przez Ubezpieczającego, a nie wykonywania innych mających jedynie pośredni związek z zawartą umową ubezpieczenia. W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca, nie może korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 37, gdyż, jak wynika ze staniu faktycznego to Bank występuje w roli ubezpieczającego, a nie Wnioskodawca, który w ramach zawartej umowy z Bankiem wykonuje na jego rzecz czynności opisane we wniosku.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż przedmiotowe usługi korzystają ze zwolnienia, jako usługi stanowiące element usług świadczonych przez Bank jako ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek na podstawie art. 43 ust. 13 w związku z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT.

Odnosząc się do powyższego wskazać należy, iż aby usługi mogły korzystać ze zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 13 ustawy muszą one stanowić element usługi opisanej w art. 43 ust. 1 pkt 37, jawić się jako odrębna całość, być właściwe i niezbędne dla usługi podstawowej.

Usługi wykonywane przez Wnioskodawcę, zdaniem tut. Organu, będą stanowić odrębną całość i będą niezbędne do wykonania usługi świadczonej przez Bank jako ubezpieczającego, jednakże przepis ust. 13 art. 43 ustawy dotyczący zwolnienia wyraźnie wskazuje, że usługi te muszą być również właściwe do wykonania usługi podstawowej tj. usługi ubezpieczeniowej. Uwzględniając orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w tym zakresie, stwierdzić należy, że zwolnieniu od podatku nie podlegają usługi stanowiące element (część składową) usługi ubezpieczeniowej, które nie są dla danej usługi ubezpieczeniowej właściwe w znaczeniu: specyficzne (specyficzny - właściwy wyłącznie dla danej osoby, danego przedmiotu czy zjawiska).

W takim kontekście trudno uznać opisane przez Wnioskodawcę usługi za specyficzne jedynie dla sektora ubezpieczeniowego, mogą one bowiem być wykorzystywane w innych niż ubezpieczenia dziedzinach życia np. wszelkie usługi wykonywane na podstawie długoterminowych umów dotyczących m.in. usług telekomunikacji, usług komunalnych, gdzie klienci deklarują chęć przystąpienia do umowy, zapoznają się z regulaminem, dostarczają odpowiednie dokumenty potrzebne do zawarcia umowy itp. W ocenie tut. Organu, opisane czynności wykonywane na rzecz Banku są czynnościami administracyjno-technicznymi związanymi z wykonywaniem umowy ubezpieczenia, które niewątpliwe stanowią wparcie dla Banku jak również umożliwiają, jak pisze sam Wnioskodawca, ograniczenie kosztów obsługi ubezpieczeń grupowych czy też zwiększenie jakości świadczonych usług . Bez znaczenia przy tym pozostaje fakt, że usługa taka jest rzeczywiście niezbędna do wykonania usługi głównej. ?Sam fakt, że jakiś istotny element jest niezbędny do zakończenia transakcji zwolnionej z podatku, nie daje podstaw do konkluzji, że usługa, którą dany element reprezentuje, jest zwolniona z podatku' - wyrok w sprawie C-2/95 SDC (pkt 65). W tym miejscu przytoczyć należy również wyrok TSUE z dnia 13 grudnia 2000 r. w sprawie C-235/00 Commissioners of Customs Excise przeciw CSC Financial Services Ltd, w którym wskazano, iż sam fakt, iż jakiś element składowy jest niezbędny do dokonania transakcji zwolnionej z podatku, nie gwarantuje, iż usługa, która ten element składowy zawiera, jest sama w sobie zwolniona z opodatkowania.

Zatem usługi wymienione we wniosku, wykonane przez Wnioskodawcę na rzecz Banku nie stanowią usług właściwych do wykonania usługi podstawowej, tj. usługi ubezpieczeniowej zwolnionej od podatku VAT, bowiem nie obejmują one funkcji charakterystycznych dla usługi świadczonej przez ubezpieczającego.

Zatem czynności te nie korzystają ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 13 ustawy.

Ponadto wskazać należy, iż problem tzw. usług ?back office? był przedmiotem wyroku Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich z dnia 3 marca 2005 r. w sprawie Staatssecretaris van Financiën przeciwko Arthur Andersen Co. Accountants c.s. (C-472/03). W wyroku tym TSUE stwierdził, iż Artykuł 13 część B lit. a) Szóstej Dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych ? wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku należy interpretować w ten sposób, że czynności ?back office?, polegające na wykonywaniu za wynagrodzeniem usług na rzecz zakładu ubezpieczeniowego, nie stanowią usług pokrewnych czynnościom ubezpieczeniowym dokonywanym przez brokera bądź pośrednika ubezpieczeniowego w rozumieniu tego przepisu. Usługi świadczone przez ACMC na rzecz UL (zakładu ubezpieczeniowego przyp. tut. Organu) muszą być w rezultacie rozumiane jako forma współpracy polegająca na wspieraniu UL za wynagrodzeniem w wykonywaniu należącej do niej działalności, bez wchodzenia w stosunki umowne z ubezpieczonymi.

Reasumując, przedmiotowe czynności wykonywane przez Wnioskodawcę na rzecz Banku wniosku nie mogą korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, określonego w art. 43 ust.13 w związku z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika