Dostawa przedmiotowych gruntów zabudowanych budowlami (chodnikami) korzystać będzie ze zwolnienia (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółdzielni, przedstawione we wniosku z dnia 12 września 2011 r. (data wpływu 13 września 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 12 grudnia 2011 r. (data wpływu 14 grudnia 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT otrzymanego odszkodowania za wywłaszczone grunty zabudowane budowlami pod budowę drogi ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 września 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT otrzymanego odszkodowania za wywłaszczone grunty zabudowane budowlami pod budowę drogi.

Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 12 grudnia 2011 r. o doprecyzowanie zdarzenia przyszłego i kwestie związane z reprezentacją.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Na podstawie art. 11f ust. 3 ustawy z dnia 10 kwietnia o szczególnych zasadach przygotowania inwestycji i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2008 r. Nr X, poz. 1194 z późn. zm.), Urząd Wojewódzki zawiadomił Wnioskodawcę pismem z dnia 10.01.2011 r., że w dniu 30.12.2010 r. wydana została decyzja Wojewody Nr X udzielająca Prezydentowi Miasta zezwolenia na realizację inwestycji drogowej. Zakresem inwestycji zostały objęte części działek będące w użytkowaniu wieczystym Wnioskodawcy. Na mocy przedmiotowej decyzji działki stały się własnością Skarbu Państwa za odszkodowaniem, które miało być ustalone w osobnej decyzji. Na podstawie art. 11 ust. 4a i f ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2008 r. Nr 193, poz. 1194 z poźn. zm.), Urząd Wojewódzki zawiadomił pismem z dnia 25.05.2011 r. Wnioskodawcę o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie ustalenia odszkodowania z tytułu wygaśnięcia użytkowania wieczystego gruntu części nieruchomości położonego w obrębie miasta, oznaczonej w ewidencji gruntów jako działki numer:XXX /17 o pow. 0,0104 ha, działki numer XXX/18 o pow. 0,0295 ha i działki numer XX/15 o pow. 0,0355 ha wraz z nabyciem naniesień budowlanych na nim wzniesionych. Ww. działki zostały wydzielone z nieruchomości zabudowanej budynkiem wielorodzinnym. W obrębie działek gruntów znajduje się teren utwardzony kostką betonową tj. chodniki przynależne do nieruchomości zabudowanej budynkami mieszkalnymi. Zgodnie z ewidencją gruntów w skład działek wchodzą tereny zabudowy mieszkaniowej. Decyzją z dnia 25.08.2011 r. Urząd Wojewódzki orzekł o wysokości odszkodowania za działkę nr XX/15. W odniesieniu do pozostałych działek decyzji o wysokości należnego odszkodowania nie ma. Do dnia złożenia wniosku Wnioskodawca odszkodowania nie otrzymał.

Bazę materialną dla powstałej w 1994 r. Spółdzielni stanowiły przejęte zakładowe lokale mieszkalne dawnej Wytwórni. Aktem notarialnym z dnia 01.07.1994 r. zawarto umowę nieodpłatnego przeniesienia prawa użytkowania wieczystego gruntu i własności budynków należących do WKS na rzecz Wnioskodawcy. Pierwsze zasiedlenie nieruchomości przejętych przez Wnioskodawcę miało miejsce w latach 1973 - 1980 tj. przed obowiązywaniem ustawy o podatku od towarów usług. Przejęcie zasobów mieszkaniowych wraz z przynależnymi gruntami miało charakter nieodpłatny. Wnioskodawcy nie przysługiwało zatem prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów (zasobów mieszkaniowych wraz z infrastrukturą towarzyszącą). W stosunku do budowli (chodników) mających położenie na wywłaszczonych działkach przeprowadzono w 2002 r. prace remontowe. Wykonane remonty nie miały charakteru wydatków na ulepszenie w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych.

W piśmie z dnia 12 grudnia 2011 r. stanowiącym uzupełnienie wniosku Wnioskodawca wskazał, że jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Odnosząc się do działki nr XX/15 Wnioskodawca wskazał, iż wydzielenie tej działki nastąpiło decyzją Wojewody nr X/10 z dnia 30 grudnia 2010 r. znak: /10 o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej. Z dniem w którym ww. decyzja stała się ostateczna, tj. 18 lutego 2011 r. wygasło prawo użytkowania wieczystego gruntu ww. nieruchomości oraz nastąpiło przejście prawa własności do naniesień budowlanych na nim wzniesionych. Na wywłaszczonej działce znajduje się chodnik, klasyfikacja statystyczna PKOB 2112. Chodnik został wybudowany i oddany do eksploatacji wraz z budynkiem mieszkalnym znajdującym się przy ul. X tj. w 1978 roku. Po wybudowaniu chodnika do roku 1994 tj. przejęcia budowli przez Spółdzielnię od WKS zgodnie z posiadaną przez Wnioskodawcę wiedzą nie nastąpiło pierwsze zasiedlenie tj. oddanie do użytkowania w wykonaniu czynności opodatkowanych, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budowli. Również po roku 1994 nie nastąpiło pierwsze zasiedlenie w myśl art. 2 pkt 14 ustawy o VAT. Przedmiotowa budowla nie była przedmiotem najmu, dzierżawy. Wnioskodawca nie ponosił wydatków na ulepszenie budowli.

Natomiast odnosząc się do działki nr XXXX/17 Wnioskodawca wskazał, iż wydzielenie tej działki nastąpiło decyzją Wojewody nr X/10 z dnia 30 grudnia 2010 r. znak: X/10 o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej. Z dniem w którym ww. decyzja stała się ostateczna, tj. 18 lutego 2011 r. wygasło prawo użytkowania wieczystego gruntu ww. nieruchomości oraz nastąpiło przejście prawa własności do naniesień budowlanych na nim wzniesionych. Na wywłaszczonej działce znajduje się chodnik, klasyfikacja statystyczna PKOB 2112. Chodnik został wybudowany i oddany do eksploatacji wraz z budynkiem mieszkalnym znajdującym się przy ul. Krakowskiej tj. w 1979 roku. Po wybudowaniu chodnika do roku 1994 tj. przejęcia budowli przez Wnioskodawcę od WKS, zgodnie z posiadaną przez Wnioskodawcę wiedzą nie nastąpiło pierwsze zasiedlenie tj. oddanie do użytkowania w wykonaniu czynności opodatkowanych pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budowli. Również po roku 1994 nie nastąpiło pierwsze zasiedlenie w myśl art. 2 pkt 14 ustawy o VAT. Przedmiotowa budowla nie była przedmiotem najmu, dzierżawy. Wnioskodawca nie ponosił wydatków na ulepszenie budowli.

Ponadto Wnioskodawca odnosząc się do działki nr XXX/18 wskazał, iż wydzielenie tejże działki nastąpiło decyzją Wojewody nr X/10 z dnia 30 grudnia 2010 r.

znak: /10 o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej. Z dniem w którym ww. decyzja stała się ostateczna, tj. 18 lutego 2011 r. wygasło prawo użytkowania wieczystego gruntu ww. nieruchomości oraz nastąpiło przejście prawa własności do naniesień budowlanych na nim wzniesionych. Na wywłaszczonej działce znajduje się chodnik, klasyfikacja statystyczna PKOB 2112. Chodnik został wybudowany i oddany do eksploatacji wraz z budynkiem mieszkalnym przy ul. Krakowskiej tj. w 1979 roku. Po wybudowaniu chodnika do roku 1994 tj. przejęcia budowli przez Wnioskodawcę od WKS, zgodnie z posiadaną przez Wnioskodawcę wiedzą nie nastąpiło pierwsze zasiedlenie tj. oddanie do użytkowania w wykonaniu czynności opodatkowanych pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budowli. Również po roku 1994 nie nastąpiło pierwsze zasiedlenie w myśl art. 2 pkt 14 ustawy o VAT. Przedmiotowa budowla nie była przedmiotem najmu, dzierżawy. Wnioskodawca nie ponosił wydatków na ulepszenie budowli.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy odszkodowanie za wywłaszczone grunty zabudowane budowlami przynależnymi budownictwu mieszkaniowemu (chodnikami) podlega zwolnieniu od opodatkowania podatkiem od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług wywłaszczenie nieruchomości w zamian za odszkodowanie traktować należy jako dostawę towarów podlegającą opodatkowaniem od towarów i usług i udokumentować transakcję fakturą VAT. W opisanej przez Spółdzielnię sytuacji miała miejsce dostawa towarów (gruntów zabudowanych budowlami czyli chodnikami) w zamian za odszkodowanie. Zgodnie z art. 29 ust. 5 ustawy, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. Należy uznać, iż sprzedaż gruntów zabudowanych podlega w chwili sprzedaży opodatkowaniu według stawki właściwej dla budynków lub budowli posadowionych na nich.

W przypadku nieruchomości zabudowanej na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10, l0a oraz ust. 7a ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku. Zgodnie z ust. 1 pkt 10 ww. artykułu zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części z wyjątkiem gdy:

1. dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
2. pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
   
   

Natomiast pkt 10a tego artykułu stanowi, iż zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem z pkt 10, pod warunkiem, że:

1. w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
2. dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
   
   

Z kolei zgodnie z art. 43 ust. 7a ustawy o VAT, warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10a lit. b, nie stosuje się jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanym przez co najmniej 5 lat.

Pierwsze zasiedlenie nieruchomości przejętych przez SM miało miejsce w latach 1973-1980 tj. przed obowiązywaniem ustawy o podatku od towarów usług. Przejęcie zasobów mieszkaniowych wraz z przynależnymi gruntami miało charakter nieodpłatny Wnioskodawcy nie przysługiwało zatem prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów (zasobów mieszkaniowych wraz z infrastrukturą towarzyszącą).

W stosunku do budowli (chodników) mających położenie na wywłaszczonych działkach przeprowadzono w 2002 r. prace remontowe. Wykonane remonty nie miały charakteru wydatków na ulepszenie w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych.

Mając na uwadze powyższe Wnioskodawca stoi na stanowisku iż odszkodowanie za wywłaszczone grunty zabudowane chodnikami korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy o VAT przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przez dostawę towarów zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.

Z powyższych przepisów wynika, że dostawą towarów, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie takie wywłaszczenie czy też przymusowa sprzedaż, która następuje za odszkodowaniem. Uznać bowiem należy, że odszkodowanie pełni funkcję wynagrodzenia, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną. Jeśli zatem wywłaszczenie lub przymusowa sprzedaż następuje za wynagrodzeniem, to wówczas stanowi odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT. Tym samym taka dostawa podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Stosownie do art. 15 ust.

1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Z definicji tej wynika, że działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub innych usługodawców, w tym również podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub dóbr niematerialnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (t. j. Dz. U. z 2008 r. Nr 193, poz. 1194 ze zm.) ustawa określa zasady i warunki przygotowania inwestycji w zakresie dróg publicznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115 z późn. zm.), zwanych dalej ?drogami?, a także organy właściwe w tych sprawach.

Art. 11a ust. 1 ww. ustawy stanowi, że wojewoda w odniesieniu do dróg krajowych i wojewódzkich albo starosta w odniesieniu do dróg powiatowych i gminnych wydają decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej na wniosek właściwego zarządcy drogi.

Do postępowania w sprawach dotyczących wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, z zastrzeżeniem przepisów niniejszej ustawy (art. 11c ww. ustawy).

Zgodnie z art. 11f ust. 1 pkt 6 ww. ustawy decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zawiera w szczególności oznaczenie nieruchomości lub ich części, według katastru nieruchomości, które stają się własnością Skarbu Państwa lub właściwej jednostki samorządu terytorialnego.

Natomiast zgodnie z art. 12 ust. 1, 2, 3, 4 i 4f ww. ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. decyzją o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zatwierdza się podział nieruchomości. Linie rozgraniczające teren ustalone decyzją o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stanowią linie podziału nieruchomości.

Decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stanowi podstawę do dokonania wpisów w księdze wieczystej i w katastrze nieruchomości.

Nieruchomości lub ich części, o których mowa w art. 11f ust. 1 pkt 6, stają się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa w odniesieniu do dróg krajowych, własnością odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego w odniesieniu do dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych - z dniem, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna. Odszkodowanie za nieruchomości, o których mowa w ust. 4, przysługuje dotychczasowym właścicielom nieruchomości, użytkownikom wieczystym nieruchomości oraz osobom, którym przysługuje do nieruchomości ograniczone prawo rzeczowe.

W myśl art. 12 ust. 4a ww. ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r., decyzję ustalającą wysokość odszkodowania za nieruchomości, o których mowa w ust. 4, wydaje organ, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej.

Natomiast zgodnie z art. 18 ust. 1 ww. ustawy, wysokość odszkodowania, o którym mowa w art. 12 ust. 4a, ustala się według stanu nieruchomości w dniu wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej przez organ I instancji oraz według jej wartości z dnia, w którym następuje ustalenie wysokości odszkodowania.

W przypadku wywłaszczenia nieruchomości na cele budowy lub poszerzenia dróg w roli organu władzy publicznej wykonującego zadania z zakresu administracji rządowej występuje organ dokonujący wywłaszczenia. Organem tym może być wojewoda lub starosta (na podstawie ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami ? t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 ze zm. i ww. ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych), dokonujący wywłaszczenia w imieniu Skarbu Państwa. Czynność wykonywana przez organy dokonujące wywłaszczenia nie stanowi dostawy towaru, a zatem nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Podmiotem, który realizuje dostawę jest dotychczasowy właściciel nieruchomości, którym w przedmiotowej sprawie jest Spółdzielnia wykonująca czynność, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, i występująca tym samym w roli podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.

Stosownie do art. 98 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne: gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe ? z nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek właściciela, przechodzą, z mocy prawa, odpowiednio na własność gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. Przepis ten stosuje się także do nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek użytkownika wieczystego, z tym że prawo użytkowania wieczystego działek gruntu wydzielonych pod drogi publiczne wygasa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne.

Przepis art. 98 ust. 3 ww. ustawy wskazuje, że za działki gruntu, o których mowa w ust. 1, przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między właścicielem lub użytkownikiem wieczystym a właściwym organem (...).

Ponadto należy zwrócić uwagę na uregulowania zawarte w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 ze zm.).

Zgodnie z przepisem art. 3 pkt 1, 3 i 3a ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane ilekroć w ustawie jest mowa o:

• obiekcie budowlanym - należy przez to rozumieć:
• budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi,
• budowlę stanowiącą całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami,
• obiekt małej architektury;

• budowli - należy przez to rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni wiatrowych, elektrowni jądrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową;

• obiekcie liniowym - należy przez to rozumieć obiekt budowlany, którego charakterystycznym parametrem jest długość, w szczególności droga wraz ze zjazdami, linia kolejowa, wodociąg, kanał, gazociąg, ciepłociąg, rurociąg, linia i trakcja elektroenergetyczna, linia kablowa nadziemna i umieszczona bezpośrednio w ziemi, podziemna, wał przeciwpowodziowy oraz kanalizacja kablowa, przy czym kable w niej zainstalowane nie stanowią obiektu budowlanego lub jego części ani urządzenia budowlanego.

  
  
  

Zgodnie natomiast z uregulowaniami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. Nr 112, poz. 1316 ze zm.) przez obiekty budowlane rozumie się konstrukcje połączone z gruntem w sposób trwały, wykonane z materiałów budowlanych i elementów składowych, będące wynikiem prac budowlanych. Obiekty inżynierii lądowej i wodnej są to wszystkie obiekty budowlane nie klasyfikowane jako budynki, tj.: drogi kołowe, drogi kolejowe, mosty, autostrady, drogi lotniskowe, zapory wodne, itp.

Stosownie do art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem art. 41 ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1 ustawy.

W myśl art. 146a pkt 1 ww. ustawy o VAT ? dodanego do tej ustawy od dnia 1 stycznia 2011 r. - w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi bądź zwolnienie od podatku.

W przypadku nieruchomości zabudowanych możliwość zwolnienia od podatku uzależniona jest od spełnienia warunków wynikających z art. 43 ust. 1 pkt 10-10a oraz ust. 7a ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy o VAT, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

1. dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
2. pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
   
   

W świetle wyżej przytoczonego przepisu, kluczowym dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynku, budowli lub ich części jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Definicję pierwszego zasiedlenia zawiera art. 2 pkt 14 ww. ustawy o VAT, zgodnie z którym, przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

1. wybudowaniu lub
2. ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
   
   

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ww. ustawy o VAT, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

1. w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
2. dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30 % wartości początkowej tych obiektów.
   
   

Warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10a lit. b, nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat (art. 43 ust. 7a ustawy o VAT).

Z powyższych przepisów wynika, iż dostawa nieruchomości, spełniających określone w przepisach warunki, może korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia nie minęły co najmniej dwa lata. Aby jednak można było mówić o pierwszym zasiedleniu, musi dojść do oddania budynku (budowli) do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu. Jeżeli zatem podatnik wybuduje obiekt lub go zmodernizuje, przy czym nakłady na ulepszenie przekraczają 30% jego wartości początkowej, a następnie obiekt ten (lub ulepszenie) zostanie oddany do użytkowania (wprowadzony do ewidencji środków trwałych), nie oznacza to, że został on zasiedlony. Oddanie do użytkowania nie nastąpiło bowiem w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu. Pierwsze zasiedlenie będzie miało miejsce wówczas, gdy wybudowany lub zmodernizowany budynek (obiekt) zostanie sprzedany lub np. oddany w dzierżawę, bowiem zarówno sprzedaż jak i dzierżawa są czynnościami podlegającymi opodatkowaniu.

Zatem należy uznać za pierwsze zasiedlenie moment sprzedaży lub oddania budynku (budowli) do użytkowania pierwszemu najemcy (dzierżawcy).

Jeśli jednak dostawa nieruchomości jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia, lub gdy od momentu pierwszego zasiedlenia nie minęły co najmniej 2 lata, to może ona korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, po spełnieniu określonych w tym przepisie warunków.

Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostaw budynków, budowli lub ich części, prowadzi do konkluzji, iż w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z dwóch podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących dostawie ww. obiektów. Zauważyć bowiem należy, iż stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie podatnik uprawniony będzie do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter świadczonych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i nie budzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga przepis art. 29 ust. 5 ustawy o VAT, w myśl którego, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale związanych z tym gruntem. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku VAT, na takich samych zasadach zwolniona z opodatkowania jest dostawa gruntu, na którym posadowione są budynki (budowle).

Natomiast zgodnie z § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392 ze zm.), zwalnia się od podatku zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntu, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, jeżeli budynki te lub budowle albo ich części są zwolnione od podatku.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. W 1994 r. Wnioskodawca przejął zakładowe lokale mieszkalne dawnej Wytwórni. Aktem notarialnym z dnia 01.07.1994 r. zawarto umowę nieodpłatnego przeniesienia prawa użytkowania wieczystego gruntu i własności budynków należących do WKS na rzecz Wnioskodawcy.

Na podstawie przepisów ustawy o szczególnych zasadach przygotowania inwestycji i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, wydana została decyzja Wojewody nr X/10 udzielająca Prezydentowi Miasta zezwolenia na realizację inwestycji drogowej. Zakresem inwestycji zostały objęte części działek będące w użytkowaniu wieczystym Wnioskodawcy. Na mocy przedmiotowej decyzji działki stały się własnością Skarbu Państwa za odszkodowaniem, które miało być ustalone w osobnej decyzji. Urząd Wojewódzki zawiadomił pismem Wnioskodawcę o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie ustalenia odszkodowania z tytułu wygaśnięcia użytkowania wieczystego gruntu części nieruchomości położonego w obrębie miasta, oznaczonej w ewidencji gruntów jako działki numer: XXXX/17 o pow. 0,0104 ha, działki numer XXX/18 o pow. 0,0295 ha i działki numer XX/15 o pow. 0,0355 ha wraz z nabyciem naniesień budowlanych na nim wzniesionych. Decyzją z dnia 25.08.2011 r. Urząd Wojewódzki orzekł o wysokości odszkodowań za działkę nr 317/15. W odniesieniu do pozostałych działek decyzji o wysokości należnego odszkodowania do dnia złożenia wniosku Wnioskodawca nie otrzymał. Nie otrzymał również należnego odszkodowania.

Działki o nr XX/15, XXXX/17, nr XXX/18, wydzielone zostały na podstawie decyzji Wojewody nr X/10 z dnia 30 grudnia 2010 r. znak: Xz/10 o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej. Z dniem, w którym ww. decyzja stała się ostateczna, tj. 18 lutego 2011 r. wygasło prawo użytkowania wieczystego gruntów ww. nieruchomości oraz nastąpiło przejście prawa własności do naniesień budowlanych na nim wzniesionych. Na wywłaszczonych działkach znajduje się chodnik, klasyfikacja statystyczna PKOB 2112. Chodnik został wybudowany i oddany do eksploatacji wraz z budynkami mieszkalnymi. Po wybudowaniu chodnika do roku 1994 nie nastąpiło pierwsze zasiedlenie tj. oddanie do użytkowania w wykonaniu czynności opodatkowanych, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budowli. Również po roku 1994 nie nastąpiło pierwsze zasiedlenie w myśl art. 2 pkt 14 ustawy o VAT. Przedmiotowa budowla nie była przedmiotem najmu, dzierżawy. Zainteresowany nie ponosił wydatków na ulepszenie budowli.

Mając na uwadze analizę powołanych przepisów prawa oraz opis przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, iż dostawa przedmiotowych gruntów zabudowanych budowlami zostanie dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia, w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług, zatem przedmiotowa transakcja nie korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w przepisie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. Jednakże ze względu na to, iż Wnioskodawcy nie przysługiwało w stosunku do tych obiektów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego jak również nie ponosił on wydatków na jego ulepszenie w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiących co najmniej 30% ich wartości początkowej, dostawa tych budowli korzystać będzie ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy. Tym samym dostawa przedmiotowych gruntów zabudowanych budowlami (chodnikami) korzystać będzie ze zwolnienia na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy w powiązaniu z art. 29 ust. 5 ustawy i § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Pomimo, że we własnym stanowisku dotyczącym oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego Zainteresowany wskazał jako podstawę prawną art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a ustawy, a rozstrzygnięcia dokonano w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy i Wnioskodawca z przywołanych przepisów prawnych wywiódł prawidłowy skutek prawny, to oceniając całościowo stanowisko Wnioskodawcy należy uznać je za prawidłowe.

Jednakże należy podkreślić, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega samo odszkodowanie, lecz stanowiące dostawę towarów przeniesienie własności nieruchomości gruntowych w zamian za wynagrodzenie przyjmujące formę odszkodowania. Przeniesienie własności gruntów w zamian za odszkodowanie, dokonane przez podatnika podatku od towarów i usług, stanowi odpłatną dostawę towarów i ze względu na przedmiot, czynność taka objęta jest podatkiem od towarów i usług.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej ? rozpatrzone.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.