Obowiązek wystawienia faktury. sygn: IPTPP4/443-751/14-4/BM

UZASADNIENIE

W dniu 9 października 2014r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku wystawienia faktury.

Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 15 grudnia 2014 r. (data wpływu 16 grudnia 2014 r.).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny

W dniu 21.07.2014 roku G. i J. mał. X? otrzymali decyzję Wojewody znak: ?w sprawie ustalenia odszkodowania za nieruchomość położoną w M. gm. J. w związku z realizacją inwestycji pn. ???.

Na jednej z wywłaszczonych działek znajduje się budynek mieszkalny oraz budynek produkcyjno-biurowy oraz budowle. Budynek produkcyjno-biurowy (stolarnia) został wpisany do ewidencji środków trwałych pod pozycją 1 w dniu 30.08.2005 roku o wartości początkowej 110 222,09 Spółki cywilnej, której udziałowcami są G. X i M. X. Budowa tego środka trwałego została sfinansowana z środków Spółki cywilnej. Od faktur dokumentujących zakup materiałów do realizacji inwestycji odliczono VAT naliczony.

W dniu 15.09. 2014 roku J. i G. mał. X otrzymali pismo od D. mówiące o tym, że ?gdy uprawniony do otrzymania odszkodowania jest płatnikiem podatku VAT w powyższym zakresie powinien wystawić fakturę VAT?.

J i G. mał. X nie są podatnikami VAT.

Podatnikiem VAT jest Spółka cywilna G. X i M. X.

Spółka ta nie jest podmiotem wywłaszczenia.

W uzupełnieniu wniosku wskazano, że Wnioskodawca ?s.c. G. X, M. X jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, NIP?.

Działka, na której usytuowany jest budynek produkcyjno-usługowy (stolarnia) nie jest własnością Spółki cywilnej ?G. X, M. X. Działka jest własnością wspólniczki G. X i wchodzi w skład wspólności majątkowej z mężem J. X.

Spółka korzystała z działki na zasadzie umowy użyczenia.

Przed otrzymaniem decyzji Wojewody nie nastąpiło rozliczenie nakładów związanych z budową budynku produkcyjno-usługowego (stolarni).

Wnioskodawca wskazał, że kwota odszkodowania wynikająca z decyzji Wojewody obejmuje wartość budynku stolarni.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Spółka cywilna ?jest zobowiązana do wystawiania faktury VAT dla D.?

Zdaniem Wnioskodawcy, Spółka cywilna nie jest zobowiązana do wystawiania faktury VAT, gdyż nie jest podmiotem wywłaszczanym.

W tym przypadku należy zastosować przepis art. 91 ustawy o podatku do towarów i usług w sprawie korekty podatku naliczonego. Do wystawienia faktury VAT nie są zobowiązani również J. i G. X, gdyż nie są podatnikami VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn.zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, w świetle art. 7 ust. 1 ustawy o VAT rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (?).

Towarami, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy o VAT są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, na mocy art. 8 ust. 1 ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Definicja ?świadczenia usług? ma charakter dopełniający definicję ?dostawy towarów? i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach ich działalności gospodarczej.

Z treści art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Z pojęcia usługi będzie natomiast wyłączone takie świadczenie, którego treścią jest przeniesienie na inny podmiot prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Stanowi ono bowiem dostawę towarów. Przy ocenie charakteru świadczenia, jako usługi, należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do usług każde świadczenie niebędące dostawą towarów.

Z kolei przy określeniu, czy miała miejsce czynność podlegająca opodatkowaniu istotne jest określenie, czy wykonywane zostało świadczenie i czy wynagrodzenie z tytułu wykonywania tego świadczenia miało być wypłacone. Istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy usługą i otrzymaną zapłatą. Czynnikiem decydującym o tym, czy mamy do czynienia z wynagrodzeniem jest także określenie, czy wynagrodzenie takie było należne z tytułu danego świadczenia. Czynność opodatkowana powstaje bowiem wyłącznie w związku z zaistnieniem stosunku prawnego określonego umową między stronami. Zatem wystąpić musi bezpośredni i niezbędny związek pomiędzy wykonywanymi czynnościami i wysokością otrzymanego wynagrodzenia oparty o relacje cywilnoprawne pomiędzy podmiotami. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej.

W myśl art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Z opisu sprawy wynika, iż G. i J. mał. X otrzymali decyzję Wojewody w sprawie ustalenia odszkodowania za nieruchomość położoną w M. gm. J. w związku z realizacją inwestycji pn. ???.

Na jednej z wywłaszczonych działek znajduje się budynek mieszkalny oraz budynek produkcyjno-biurowy oraz budowle. Budynek produkcyjno-biurowy (stolarnia) został wpisany do ewidencji środków trwałych Spółki cywilnej, której udziałowcami są G. X i M. X. Budowa tego środka trwałego została sfinansowana z środków Spółki cywilnej. Od faktur dokumentujących zakup materiałów do realizacji inwestycji odliczono VAT naliczony.

W dniu 15.09. 2014 roku J. i G. mał. X otrzymali pismo od D mówiące o tym, że ? gdy uprawniony do otrzymania odszkodowania jest płatnikiem podatku VAT w powyższym zakresie powinien wystawić fakturę VAT?.

J i G. mał. X nie są podatnikami VAT.

Zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT jest Spółka cywilna G. X i M. X.

Spółka ta nie jest podmiotem wywłaszczenia.

Działka, na której usytuowany jest budynek produkcyjno-usługowy (stolarnia) nie jest własnością Spółki cywilnej G. X, M. X. Działka jest własnością wspólniczki G. X i wchodzi w skład wspólności majątkowej z mężem J. X. Spółka korzystała z działki na zasadzie umowy użyczenia. Przed otrzymaniem decyzji Wojewody nie nastąpiło rozliczenie nakładów związanych z budową budynku produkcyjno-usługowego (stolarni). Kwota odszkodowania wynikająca z decyzji Wojewody obejmuje wartość budynku stolarni.

Zgodnie z art. 46 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014, poz. 121) nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Stosownie do treści art. 47 § 1 Kodeksu cywilnego część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych. Z treści § 2 cyt. przepisu wynika natomiast, że częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego. W myśl § 3 powołanej normy przedmioty połączone z rzeczą tylko dla przemijającego użytku nie stanowią jej części składowych.

Jak stanowi art. 48 Kodeksu cywilnego, z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania.

Z punktu widzenia prawa cywilnego nakłady na nieruchomość (np. wybudowanie budynku lub budowli posadowionych na cudzym gruncie) poniesione na cudzym gruncie stanowią z definicji część składową gruntu, a tym samym własność jego właściciela. W konsekwencji podmiot, który wybudował taki obiekt posadowiony na cudzym gruncie, ponosząc nakłady na jego wybudowanie, nie może go sprzedać, ponieważ nie ma do niego tytułu prawnego. Niemniej jednak podmiot ten dysponuje pewnym prawem do poniesionych nakładów i może to prawo przenieść na rzecz innego podmiotu. Ustawa o podatku od towarów i usług posługuje się w odniesieniu do dostawy towarów sformułowaniem ?przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel? (art. 7 ust. 1 ustawy o VAT), a więc nie uzależnia dostawy towarów od tytułu własności dostarczanych towarów.

Należy wskazać, że zbycie nakładów poniesionych na cudzym gruncie nie może zostać uznane za odpłatną dostawę towarów, gdyż nie mamy tu do czynienia z odrębną rzeczą (art. 2 pkt 6 ustawy), która mogłaby stanowić towar.

Niemniej jednak podmiot, który poniósł nakłady dysponuje pewnym prawem do poniesionych nakładów i może to prawo przenieść na rzecz innego podmiotu. Wskazać zatem należy, że nakład jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego.

Skoro w ustawie określono, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu, to sprzedaż nakładów poniesionych na obcym gruncie jest świadczeniem na rzecz właściciela natomiast odpłatnością za ww. świadczenie jest kwota, którą nabywca musi zapłacić za poniesione nakłady.

Z tych też względów, przeniesienie za wynagrodzeniem nakładu budowlanego należy traktować jako świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, podlegające opodatkowaniu tym podatkiem na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy.

Zgodnie z cytowanym wyżej przepisem art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług.

Należy wskazać, iż stroną - adresatami decyzji w sprawie ustalenia odszkodowania za nieruchomość położoną w M. gm. J. w związku z realizacją inwestycji pn. ??? są G. i J. mał. X, którzy są/byli właścicielami wywłaszczanych działek.

Spółka cywilna, będąca właścicielem nakładów (budynku posadowionego na jednej z działek) nie jest stroną decyzji w sprawie ustalenia odszkodowania za nieruchomość położoną w M. gm. J. w związku z realizacją inwestycji pn. ???. Zatem między spółką cywilną a D w związku z ww. decyzją nie występuje związek zobowiązaniowy, który mógłby stanowić dostawę towarów lub świadczenie usług.

Skoro zatem spółka cywilna, w przedstawionej we wniosku sytuacji, nie dokonuje dostawy towarów ani nie świadczy usług, to nie jest zobowiązana do wystawienia faktury dla D.

Należy wskazać, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie, w tym dotyczące korekty podatku naliczonego, które nie zostały objęte pytaniami wskazanymi we wniosku nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Niniejsza interpretacja została wydana w indywidualnej sprawie Wnioskodawcy i nie wywołuje żadnych skutków dla małżonków G. X i J. X. Zgodnie bowiem z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretacją indywidualną).

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację ? w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.