Czy w stosunku do Wnioskodawcy znajduje zastosowanie zwolnienie wynikające z treści art. 21 ust. 1 (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zmianami) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 31 marca 2010 r. (data wpływu 6 kwietnia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 kwietnia 2010 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Dnia 12 czerwca 2008 r. Wnioskodawca wraz z żoną sprzedali spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, które przysługiwało im od dnia 27 października 2004 r. za cenę 180.000 zł. Sprzedaż ta miała na celu zawarcie w zamian umowy najmu komunalnego lokalu mieszkalnego. Przed notariuszem strony oświadczyły, co potwierdza treść aktu notarialnego, że z tytułu powyższej czynności są rozliczone, przy czym nabywcy spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego otrzymali od Wnioskodawcy i jego małżonki kwotę 7.000 zł.

Cena podana w akcie notarialnym była właściwie wartością lokalu, gdyż kwoty tej faktycznie Wnioskodawca nie otrzymał lecz w zamian uzyskał wraz z małżonką komunalny lokal mieszkalny, wymagający kapitalnego remontu.

Następnie aktem notarialnym z dnia 18 sierpnia 2008 r. Wnioskodawca wraz z małżonką nabył od Urzędu Miasta przedmiotowy lokal mieszkalny wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej.

Lokal ten został oszacowany na kwotę 146.060 zł i przy jego wykupie od gminy udzielona została Wnioskodawcy bonifikata, w związku z czym zapłacił kwotę 11.044 zł 60 gr. Wydatki na wykup lokalu mieszkalnego od gminy poniesione zostały w ciągu dwóch lat od daty sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

Z tytułu zamiany ww. lokali Wnioskodawca faktycznie nie otrzymał żadnej kwoty, ani też faktycznie jej nie wydatkował. Uiścił natomiast wszelkie zobowiązania podatkowe, wynikające z aktów notarialnych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w stosunku do Wnioskodawcy znajduje zastosowanie zwolnienie wynikające z treści art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) oraz z art. 21 ust. 1 pkt 32a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych...

Zdaniem Wnioskodawcy nieuzasadnionym wydaje się płacenie podatku od zamiany lokali mieszkalnych, która została dokonana bezgotówkowo.

Wartość sprzedanego prawa do spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego jest wartością szacunkową.

Wnioskodawca uważa, że w związku ze zwolnieniem wynikającym z treści art. 21 ust. 1 pkt 32a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) zasadą powszechności opodatkowania, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do dyspozycji art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

• jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Użyte w cytowanym przepisie pojęcie ?odpłatne zbycie? oznacza przeniesienie prawa własności lub innych ww. praw majątkowych w zamian za korzyść majątkową. Niewątpliwie odpłatnym zbyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest sprzedaż dokonywana w oparciu o art. 535 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zmianami). Przepis ten stanowi, że przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Aby dana czynność miała charakter odpłatny nie musi jej jednak towarzyszyć świadczenie pieniężne i przepływ gotówkowy. Dlatego też odpłatnym zbyciem jest również będąca formą bezpośredniej wymiany towarów umowa zamiany uregulowana w art. 603 Kodeksu cywilnego, w wyniku której każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy. Ekwiwalentem w tym wypadku jest inna rzecz, a nie wartości pieniężne. Na skutek zawarcia umowy zamiany z jednej strony ? u każdej ze stron dochodzi do odpłatnego zbycia rzeczy np. nieruchomości z drugiej natomiast każda ze stron nabywa nową rzecz. Z powołanego przepisu wynika, że umowa zamiany jest umową konsensualną, odpłatną i wzajemną, w której świadczenia obu stron mają charakter niepieniężny.

W niniejszej sprawie nie doszło jednak do zamiany w rozumieniu art. 603 Kodeksu cywilnego albowiem tylko jedna ze stron (Wnioskodawca wraz z małżonką przeniósł na drugą stronę zawartej umowy prawo do lokalu mieszkalnego, nie otrzymując w zamian żadnej rzeczy lub prawa.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika natomiast jednoznacznie, że dnia 12 czerwca 2008 r. Wnioskodawca dokonał sprzedaży nabytego w dniu 27 października 2004 roku spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w celu uzyskania w zamian wynikającego z umowy najmu prawa do komunalnego lokalu mieszkalnego. Cena sprzedaży została określona na kwotę 180.000 zł, a zawarte w akcie notarialnym oświadczenie wskazuje, że z tytułu powyższej czynności strony zostały rozliczone. Fakt, że Wnioskodawca i jego małżonka nie otrzymali świadczeń pieniężnych nie oznacza, że nie miała ona charakteru odpłatnego.

Ponieważ odpłatne zbycie nastąpiło przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie przedmiotowego prawa do lokalu, stanowi ono źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b) ustawy.

Powyższe oznacza, że do uzyskanego w ten sposób przychodu zastosowanie mają zasady opodatkowania określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r. Bowiem na mocy art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1588 ze zm.) do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)?c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) do dnia 31 grudnia 2006 r., stosuje się zasady określone w tejże ustawie, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) i b) ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ?c ), z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a:

1. w części wydatkowanej nie później niż w okresie dwóch lat od dnia sprzedaży:
   
   
   1. na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
   2. na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
   3. na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie przeznaczonych pod budowę budynku mieszkalnego, w tym również gruntu lub udziału w gruncie albo prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego,
   4. na budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, remont lub modernizację własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego, położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
   5. na rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację - na cele mieszkalne - własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego, położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
      
      
2. w całości - jeżeli sprzedaż nastąpiła w celu uzyskania, w zamian za te nieruchomości lub prawa, spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu albo budynku mieszkalnego lub jego części,

Natomiast art. 21 ust. 1 pkt 32a ww. ustawy stanowi, iż wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z zamiany, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, lub
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, lub udziału w tych prawach, lub
3. gruntu, udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z budynkiem lub lokalem wymienionym w lit. a)

• jeżeli przedmiotem zamiany są wyłącznie znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości i prawa wymienione w lit. a)-c),

Ww. zwolnienia są wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, co oznacza, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą.

W związku z tym tylko wydatkowanie środków uzyskanych ze sprzedaży lokalu ? na cele wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lub jego sprzedaż w celu uzyskania w zamian spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego albo budynku mieszkalnego lub jego części ? pozwala na zastosowanie zwolnienia z opodatkowania do uzyskanego przez Pana przychodu.

W związku z tym stwierdzić należy, że z powyższego zwolnienia, nie korzystają środki w kwocie 11.044 zł 60 gr wydatkowane przez Pana i małżonkę na wykup od gminy wyodrębnionego lokalu mieszkalnego, zajmowanego do dnia wykupu na podstawie umowy najmu. Kwota ta niewątpliwie wydatkowana została na nabycie lokalu mieszkalnego, jednakże nie pochodziła ona ze sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, gdyż jak wcześniej wskazano, z tytułu tej sprzedaży Pan wraz z małżonką faktycznie nie uzyskał żadnych pieniędzy. Wydatkowane na ten cel środki pochodziły zatem z innego źródła.

W opisanej sytuacji nie ma również możliwości skorzystania ze zwolnienia wynikającego z treści art. 21 ust. 1 pkt 32a, gdyż w zamian za spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu nie uzyskał Pan i Jego małżonka nieruchomości lub prawa wymienionego w tym przepisie.

Wobec powyższego z tytułu odpłatnego zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, które nastąpiło przed upływem pięciu licząc od końca roku, w którym nastąpiło nabycie, powstał u Pana przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Stosownie do treści art. 19 ust. 1 ww. ustawy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej.

W kwestii zaś opodatkowania należy odwołać się do art. 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r., który w ust. 1 stanowi, iż przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nie łączy się z przychodami (dochodami) z innych źródeł. Natomiast w myśl ust. 2 powołanego przepisu podatek od przychodu, o którym mowa w ust. 1, ustala się w formie ryczałtu w wysokości 10% uzyskanego przychodu. Podatek ten jest płatny bez wezwania w terminie 14 dni od dnia dokonania odpłatnego zbycia na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika.

Reasumując stwierdzić należy, iż określone w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) i b) oraz art. 21 ust. 1 pkt 32a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwolnienia nie mają zastosowania w przedstawionym przez Pana stanie faktycznym, wobec czego ww. zbycie podlega opodatkowaniu 10% zryczałtowanym podatkiem dochodowym, o którym mowa w art. 28 ust. 2 ustawy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.