Czy ponoszone przez Spółkę wydatki związane z naprawą samochodów Spółka będzie mogła zaliczać (...)

UZASADNIENIE

W dniu 15 grudnia 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z naprawą samochodów.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka - jako finansujący - w ramach zawartych umów leasingu (operacyjnego i finansowego) przekazuje swoim klientom leasingobiorcom/korzystającym) do używania samochody. W oparciu o zawarte umowy leasingowe, korzystający zobowiązani są do uiszczania na rzecz Spółki rat leasingowych. Dodatkowo, w celu uzyskania jak najkorzystniejszych warunków ubezpieczenia, to Spółka, co do zasady, negocjuje warunki ubezpieczenia z poszczególnymi ubezpieczycielami w odniesieniu do znacznej ilości przedmiotów leasingu, działając jako ubezpieczający.

Co do zasady, zgodnie z zapisami Ogólnych Warunków Umów Leasingowych (?OWUL?), kwota składki ubezpieczeniowej zapłaconej na rzecz ubezpieczyciela podlega refakturowaniu na rzecz leasingobiorcy lub też jest wliczana w ratę leasingową.

W związku z dotychczasową współpracą z zakładami ubezpieczeń, w chwili obecnej Spółka rozważa zmianę zakresu ubezpieczenia, które obok obowiązkowego ubezpieczenia (OC), obejmować będzie swym zakresem również dobrowolne ubezpieczenie, m.in. ochronę przed kradzieżą, ochronę przed szkodą całkowitą oraz ubezpieczenie od nieszczęśliwych wypadków. W celu uzyskania najlepszych warunków finansowych Spółka rozważa uzyskanie ochrony ubezpieczeniowej we wskazanym powyżej zakresie, dzięki zawarciu umów ubezpieczeniowych w tzw. formie pakietowej lub poprzez zawarcie odrębnej polisy OC i ubezpieczenia od nieszczęśliwych wypadków oraz odrębnej polisy tzw. minicasco (obejmującej ochronę przed kradzieżą i ochronę przed szkodą całkowitą).

Dodatkowo, Spółka rozważa również objecie ubezpieczeniem w analogiczny sposób samochodów nie będących przedmiotem umów leasingu a wykorzystywanych w ramach bieżącej działalności Spółki.

W przypadku zaistnienia zdarzenia ubezpieczeniowego w postaci kradzieży, całkowitego zniszczenia lub stwierdzenia szkody całkowitej uniemożliwiającego dalsze użytkowanie samochodu będącego przedmiotem leasingu, nastąpi wygaśnięcie umowy leasingowej.

Jednocześnie, w sytuacji zaistnienia zdarzeń nieobjętych zakresem ubezpieczenia, a skutkujących uszkodzeniem przedmiotu leasingu (m.in. szkód częściowych), leasingobiorca zobowiązany będzie do dokonania naprawy we wskazanych przez Spółkę warsztatach remontowo - naprawczych (warsztaty rozliczające się co do zasady bezgotówkowo). Spółka przewiduje, że dokonanie w wybranych warsztatach samochodowych naprawy nie będzie wiązało się z obowiązkiem ponoszenia przez klienta jakichkolwiek kosztów. Koszty ewentualnych napraw, mają być bowiem pokrywane bezpośrednio przez Spółkę na podstawie wystawionej na Spółkę faktury VAT.

W celu zgromadzenia przez Spółkę środków na opłacenie kosztów potencjalnych napraw, Spółka zamierza wprowadzić w zapisach ?OWUL? obowiązek zapłaty przez klientów dodatkowej, odrębnej od raty leasingowej opłaty, np. rocznej (tzw. opłaty na fundusz naprawczy) płatnej z góry na podstawie odrębnej faktury. W przypadku rezygnacji z wprowadzania odrębnej opłaty Spółka dokona podwyższenia wysokości obowiązkowych rat leasingowych. Zgromadzone w ten sposób środki, stanowiące dla Spółki przychód z działalności gospodarczej, przeznaczone byłyby na pokrycie wystawianych przez warsztaty samochodowe faktur.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy ponoszone przez Spółkę wydatki związane z naprawą samochodów Spółka będzie mogła zaliczać do kosztów uzyskania przychodu?

Spółka wskazuje, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tejże ustawy. Z powołanego przepisu wynika zatem, że podatnik ma możliwość zaliczenia poniesionych wydatków do kosztów uzyskania przychodów, pod tym jednak warunkiem, że mają one związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiąganych przychodów. Ponadto, zaliczenie danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów uzależnione jest od tego, czy nie mieści się on w katalogu wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów (zawartym w art. 16 ust. 1 ustawy).

Jak wynika z treści art. 16 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie uznaje się za koszt uzyskania przychodu strat powstałych w wyniku utraty lub likwidacji samochodów oraz kosztów ich remontów powypadkowych, jeżeli samochody nie były objęte ubezpieczeniem dobrowolnym. Analizując powyższy przepis można dojść do wniosku, że warunkiem koniecznym zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z likwidacją bądź remontem powypadkowym samochodu, jest fakt objęcia samochodu ubezpieczeniem dobrowolnym. Należy jednak podkreślić, że brak jest w obowiązujących regulacjach podatkowych legalnej definicji ?ubezpieczeń dobrowolnych?. W związku z brakiem enumeratywnego wyliczenia przez ustawodawcę katalogu (rodzaju) ubezpieczeń uznawanych za dobrowolne, uznać należy, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie ograniczają zakresu omawianej regulacji do konkretnego rodzaju ubezpieczenia. Jednocześnie, odwołując się do właściwych regulacji ustawy o działalności ubezpieczeniowej, spośród rozważanych przez Spółkę umów ubezpieczeniowych, jedynie polisę OC (a więc ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w przypadku niespełnienia obowiązku ubezpieczenia lub nieustalenia sprawcy szkody) należy kwalifikować jako ubezpieczenie obowiązkowe. Mając na uwadze powyższe należy uznać, że już samo objęcie samochodu jakimkolwiek ubezpieczeniem dobrowolnym (przykładowo ubezpieczenia tzw. autocasco, minicasco, ubezpieczenia od kradzieży) wyłączy obowiązek zastosowania art. 16 ust. 50 ustawy i umożliwi zaliczenie do kosztów uzyskania przychodu wydatków związanych z naprawą samochodu.

Co ważne, w tym miejscu należy podkreślić, iż zaprezentowana powyżej wykładnia omawianych regulacji znajduje również uznanie wśród organów podatkowych. Zgodnie z podejściem zaprezentowanym w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 21 kwietnia 2011 r., sygn. ILPB1/415-103/11-2/AG, jedynym kryterium wyłączającym możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z remontem powypadkowym samochodu jest brak dobrowolnego ubezpieczenia samochodu. Jeśli zatem, samochód został objęty tzw. ubezpieczeniem minicasco obejmującym zakresem ochrony m.in. kradzież pojazdu lub jego części czy wyposażenia, uszkodzenie po kradzieży lub próbie kradzieży, zderzenia z osobami, zwierzętami, działanie osób trzecich - w tym włamania, zdarzeń losowych takich jak powódź, pożar, działania czynników chemicznych, termicznych, ubezpieczenie to należy traktować jako ubezpieczenie dobrowolne. W konsekwencji, wydatki związane z naprawą samochodu objętego ubezpieczeniem minicasco nie będą wyłączone z kosztów uzyskania przychodu na podstawie art. 16 ust. 50 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Analogiczne podejście do przedstawionego powyżej zostało również zaprezentowane w interpretacji z dnia 30 czerwca 2005 r., sygn. PD/415/1/21/05, w którym organ wyraźnie uznał, że tzw. ubezpieczenie komunikacyjne minicasco, obejmujące swym zakresem m.in. kradzież i szkody całkowite powstałe w pojeździe w związku z ruchem i postojem, dla celów podatkowych należy traktować jako ubezpieczenie dobrowolne.

Wskazane indywidualne interpretacje podatkowe, które jakkolwiek nie są źródłem prawa powszechnie obowiązującego, to wpływają jednak na praktykę wykładni prawa podatkowego i jego stosowanie w indywidualnych sprawach podatników. Uwzględnianie treści indywidualnych interpretacji podatkowych w rozstrzyganiu indywidualnych spraw o zbliżonych stanach faktycznych prowadzi bowiem do ujednolicenia stosowania prawa podatkowego, co z kolei jest zgodne z konstytucyjną zasadą równości podatników wobec prawa i zasadą zaufania do organów państwa.

Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy, w związku z planowanym objęciem posiadanych przez Spółkę samochodów dobrowolnym ubezpieczeniem minicasco (obejmującym m.in. ochronę przed kradzieżą, ochronę przed szkodą całkowitą), ewentualne wydatki związane z pokryciem kosztów napraw powypadkowych Spółka będzie miała prawo zakwalifikować jako koszty uzyskania przychodu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej ocenie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku pomiędzy poniesionym kosztem, a powstaniem przychodu. Kosztem uzyskania przychodów będą zarówno wydatki, których poniesienie bezpośrednio przekłada się na uzyskanie konkretnych przychodów, jak i takie, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako zmierzające do ich osiągnięcia.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 50 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat powstałych w wyniku utraty lub likwidacji samochodów oraz kosztów ich remontów powypadkowych, jeżeli samochody nie były objęte ubezpieczeniem dobrowolnym.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych uzależnia możliwość zaliczenia w koszty uzyskania przychodów strat powstałych w wyniku utraty lub likwidacji samochodów oraz kosztów ich remontów powypadkowych, jedynie od objęcia samochodu ubezpieczeniem dobrowolnym. Tak więc, warunkiem koniecznym zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z likwidacją bądź remontem powypadkowym samochodu jest zawarcie umowy dobrowolnego ubezpieczenia, a także prawidłowe udokumentowane wydatku.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca - jako finansujący ? w ramach zawartych umów leasingu (operacyjnego i finansowego) przekazuje swoim klientom do używania samochody. Spółka rozważa zmianę zakresu ubezpieczenia, które obok obowiązkowego ubezpieczenia (OC), obejmować będzie swym zakresem również dobrowolne ubezpieczenie, m.in. ochronę przed kradzieżą, ochronę przed szkodą całkowitą oraz ubezpieczenie od nieszczęśliwych wypadków. W celu uzyskania najlepszych warunków finansowych Spółka rozważa uzyskanie ochrony ubezpieczeniowej we wskazanym powyżej zakresie, dzięki zawarciu umów ubezpieczeniowych w tzw. formie pakietowej lub poprzez zawarcie odrębnej polisy OC i ubezpieczenia od nieszczęśliwych wypadków oraz odrębnej polisy tzw. minicasco (obejmującej ochronę przed kradzieżą i ochronę przed szkodą całkowitą). Dodatkowo, Spółka rozważa również objecie ubezpieczeniem w analogiczny sposób samochodów nie będących przedmiotem umów leasingu, a również wykorzystywanych w ramach bieżącej działalności Spółki.

Spółka informuje również, że w sytuacji zaistnienia zdarzeń nieobjętych zakresem ubezpieczenia, a skutkujących uszkodzeniem przedmiotu leasingu (m.in. szkód częściowych), leasingobiorca zobowiązany będzie do dokonania naprawy we wskazanych przez Spółkę warsztatach remontowo ? naprawczych, co nie będzie wiązało się obowiązkiem ponoszenia przez klienta jakichkolwiek kosztów, bowiem mają być one pokrywane bezpośrednio przez Spółkę na podstawie wystawionej na Spółkę faktury VAT. Natomiast w celu zgromadzenia przez Spółkę środków na opłacenie kosztów potencjalnych napraw, Wnioskodawca zamierza wprowadzić obowiązek zapłaty przez klientów dodatkowej, odrębnej od raty leasingowej opłaty, np. rocznej (tzw. opłaty na fundusz naprawczy) płatnej z góry na podstawie odrębnej faktury, a w przypadku rezygnacji z wprowadzania odrębnej opłaty Spółka dokona podwyższenia wysokości obowiązkowych rat leasingowych. Zgromadzone w ten sposób środki przeznaczone byłyby na pokrycie wystawianych przez warsztaty samochodowe faktur.

Biorąc pod uwagę przedstawione okoliczności stwierdzić należy, że ponoszone przez Wnioskodawcę wydatki związane z naprawą samochodów wykorzystywanych w prowadzonej działalności gospodarczej (zarówno będące przedmiotem umów leasingowych jak i pozostałe) objętych dobrowolnym ubezpieczeniem, miedzy innymi ochroną przed kradzieżą, ochroną przed szkodą całkowitą oraz ubezpieczeniem od nieszczęśliwych wypadków, mogą stanowić co do zasady koszty uzyskania przychodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy uznać należy więc za prawidłowe.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.