Kiedy następuje przedawnienie zaległych składek ZUS?

Odpowiedź prawnika: Kiedy następuje przedawnienie zaległych składek ZUS?

Niniejsza opinia prawna została sporządzona w oparciu o przepisy:

Okres przedawnienia zaległych składek ZUS już kilkakrotnie w trakcie obowiązywania ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 r. ulegał zmianie. Z początkiem 2003 roku został on wydłużony z 5 do 10 lat, a w 2012 ponownie skrócony do lat 5 i tyle wynosi do dnia dzisiejszego.

Powyższy stan prawny obowiązywał od roku 2003, składki wymagalne od roku 2003  roku przedawniłyby się więc najwcześniej dopiero odpowiednio w 2013 roku. Sięgnąć należy jednak do przepisów intertemporalnych, zawartych w akcie prawnym, który wprowadzał ostatnie zmiany (tj. z początkiem roku 2012 ponownie skrócił terminy przedawnienia) w terminach przedawnienia. Otóż zgodnie z ustawą o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców:

Art. 27. 1. Do przedawnienia należności z tytułu składek, o którym mowa w art. 41b ust. 1 ustawy wymienionej w art. 2 oraz w art. 24 ust. 4 ustawy wymienionej w art. 11, którego bieg rozpoczął się przed dniem 1 stycznia 2012 r., stosuje się przepisy w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, z tym że bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia 1 stycznia 2012 r.  

Powyższe oznacza, że zaległe składki, które powstały przed rokiem 2012 (w tym więc Pana zaległości) przedawniają się z krótszym (jeżeli powstały w czasie obowiązywania 10- letniego terminu przedawnienia), bo 5-letnim terminem. Termin ten jednakże liczony jest od 1 stycznia 2012 r. W konsekwencji Pana zaległości ulegną przedawnieniu najwcześniej dopiero w styczniu 2017 roku.

Warto jednak zaznaczyć, iż zgodnie z art. 24 ust. 5a u.s.u.s. bieg terminu przedawnienia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu od dnia zawarcia umowy o odroczenie terminu płatności należności z tytułu składek lub rozłożenie należności na raty, do dnia terminu płatności odroczonej należności z tytułu składek lub ostatniej raty. Ponadto bieg terminu przedawnienia zostaje zawieszony od dnia podjęcia pierwszej czynności zmierzającej do wyegzekwowania należności z tytułu składek, o której dłużnik został zawiadomiony, do dnia zakończenia postępowania egzekucyjnego (art. 24 ust. 5b u.s.u.s.). Z kolei ogłoszenie upadłości powoduje przerwanie biegu terminu przedawnienia przerywa. Po przerwaniu bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się na nowo od dnia następującego po dniu uprawomocnienia się postanowienia o ukończeniu postępowania upadłościowego lub jego umorzeniu (art. 24 ust. 5c u.s.u.s.).

Biorąc pod uwagę powyższe Pana zaległości przedawnią się najwcześniej w 2017 roku o ile zanim to nie nastąpi ZUS nie podejmie odpowiednich działań prowadzących do zawieszenia biegu przedawnienia.

Warto zauważyć, iż przedawnienie zaległości składkowych spowoduje wygaśnięcie zobowiązania (inaczej jest w przypadku zobowiązań cywilnoprawnych w przypadku których zobowiązanie nie wygasa).