Czy opłata za indywidualne zezwolenie na udostępnianie publicznej sieci telekomunikacyjnej zwalnia z opłaty za korzystanie z sieci do celów prywatnych?

Dyrektywa 97/13 ustanawia wspólne ramy znajdujące zastosowanie do systemów udzielania zezwoleń mające znacząco ułatwić wejście na rynek nowych operatorów. Zgodnie z art. 3 ust. 3 tej dyrektywy państwa członkowskie mają obowiązek zapewnić możliwość świadczenia usług telekomunikacyjnych i udostępniania sieci za zezwoleniem lub bez konieczności jego uzyskania. Dyrektywa przewiduje dwa różne rodzaje zezwoleń, którymi są zezwolenie ogólne i zezwolenie indywidualne. Zgodnie z art. 2 ust. 1 lit. a) tiret pierwsze dyrektywy 97/13 zezwolenie ogólne - niezależnie od tego, czy regulowane jest przepisami dotyczącymi „określonej kategorii przedsiębiorstw”, czy też przepisami ogólnymi, nie zobowiązuje przedsiębiorstwa do uzyskania wyraźnej decyzji od krajowego organu regulacyjnego. Zgodnie z art. 2 ust. 1 lit. a) tiret drugie tej dyrektywy zezwolenie indywidualne udzielane jest przez krajowy organ regulacyjny i nadaje ono przedsiębiorstwu specjalne uprawnienia lub uzależnia wykonywanie przezeń działalności od spełnienia określonych obowiązków.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 dyrektywy 97/13 państwa członkowskie mogą udzielać indywidualnych zezwoleń jedynie w szczególnych, określonych przypadkach, zwłaszcza w celu umożliwienia uprawnionemu dostępu do częstotliwości radiowych i numerów. Artykuł 7 ust. 2 tej dyrektywy stanowi jednak, że tworzenie publicznych sieci telekomunikacyjnych i ich udostępnianie, a także tworzenie i udostępnianie innych sieci, w których wykorzystuje się częstotliwości radiowe, może być uzależnione od uzyskania indywidualnego zezwolenia. Jeśli chodzi o opłaty z tytułu udzielania indywidualnych zezwoleń, art. 11 ust. 1 dyrektywy 97/13 stanowi, że opłaty administracyjne mają na celu wyłącznie pokrycie wydatków administracyjnych związanych z wydawaniem stosownych indywidualnych zezwoleń, zarządzaniem nimi, ich kontrolą i stosowaniem. W treści tego artykułu stwierdza się również, że wysokość opłat administracyjnych odpowiada wymaganemu nakładowi pracy i że jest ona publikowana w odpowiedniej formie i w sposób szczegółowy, aby informacje te były łatwo dostępne. Jednak w przypadku korzystania z rzadkich zasobów państwa członkowskie mogą, na podstawie art. 11 ust. 2 dyrektywy 97/13, upoważnić krajowe organy regulacyjne do nałożenia opłat odzwierciedlających potrzebę zapewnienia optymalnego wykorzystania tych zasobów. Pytanie prejudycjalne brzmiało:

Czy sprzeczne z art. 11 dyrektywy 97/13 są uregulowania krajowe, takie jak występujące w postępowaniu głównym, które nakładają na spółkę posiadającą indywidualne zezwolenie na udostępnianie publicznej sieci telekomunikacyjnej - z tytułu którego spółka ta uiściła opłatę przewidzianą w tym artykule - obowiązek uiszczenia dodatkowej opłaty z tytułu korzystania z tej sieci dla celów prywatnych?

Zgodnie z art. 1 ust. 1 dyrektywy 97/13, stosuje się ją do postępowań w przedmiocie udzielania zezwoleń na świadczenie usług telekomunikacyjnych, niezależnie od tego, czy chodzi o sieci udostępnione dla ogółu ludności, czy o sieci prywatne. Ponadto art. 7 ust. 2 tej dyrektywy upoważnia państwa członkowskie do ustanowienia systemu indywidualnych zezwoleń na tworzenie publicznych sieci telekomunikacyjnych i ich udostępnianie, a także tworzenie innych sieci, w których wykorzystuje się częstotliwości radiowe, i ich udostępnianie. Z powyższego wynika, że wymienioną wyżej dyrektywę stosuje się co do zasady nie tylko do publicznych sieci i usług telekomunikacyjnych, lecz także do prywatnych sieci telekomunikacyjnych, które nie zostały udostępnione dla ogółu ludności i które zarezerwowane są dla zamkniętej grupy użytkowników, oraz do usług świadczonych w sieciach prywatnych.

Jednak, zdaniem sądu krajowego, sieć, o której mowa w postępowaniu głównym, została udostępniona dla ogółu ludności na podstawie indywidualnego zezwolenia upoważniającego NST do udostępniania publicznej sieci telekomunikacyjnej, zgodnie z art. 7 ust. 2 dyrektywy 97/13. Należy w tym miejscu przypomnieć, że zgodnie z motywem piątym dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 97/33/WE z dnia 30 czerwca 1997 r. w sprawie wzajemnych połączeń w telekomunikacji ze względu na zapewnienie usług powszechnych oraz interoperacyjności poprzez zastosowanie zasady otwartej sieci (ONP) (Dz.U. L 199, str. 32), określenie „publiczny” oznacza wszystkie sieci lub usługi udostępniane publicznie i dostępne dla osób trzecich. Ponadto z art. 2 pkt 2 akapit drugi dyrektywy Rady 90/387/EWG z dnia 28 czerwca 1990 r. w sprawie utworzenia wewnętrznego rynku usług telekomunikacyjnych poprzez realizację zasady otwartych sieci (Dz.U. L 192, str. 1), zmienionej dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 97/51/WE z dnia 6 października 1997 r. (Dz.U. L 295, str. 23) wynika, że przez określenie „publiczna sieć telekomunikacyjna” należy rozumieć sieć telekomunikacyjną „wykorzystywaną całkowicie lub częściowo do świadczenia publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych”. Z powyższego wynika, że sieć, taką jak występująca w niniejszej sprawie - która została udostępniona publicznie, lecz najpierw wykorzystywana była wyłącznie w celach prywatnych - należy uważać za publiczną sieć telekomunikacyjną w rozumieniu dyrektywy 97/13. Dlatego też do takiej sieci telekomunikacyjnej, jak również do wszystkich świadczonych w niej usług, stosuje się przepisy tej dyrektywy. W związku z tym należy zbadać, czy pobieranie dwóch różnych opłat z tytułu udostępniania publicznej sieci telekomunikacyjnej oraz usług świadczonych w tej sieci jest zgodne z zasadami zawartymi we wskazanej dyrektywie. W tym miejscu należy stwierdzić, że państwa członkowskie nie mogą nakładać innych opłat z tytułu postępowania w sprawie udzielenia zezwolenia niż przewidziane dyrektywą 97/13. Artykuł 11 tej dyrektywy stanowi wyraźnie, że państwa członkowskie mają obowiązek zapewnić, iż opłaty nakładane na przedsiębiorstwa z tytułu tych postępowań będą miały na celu wyłącznie pokrycie kosztów administracyjnych odpowiadających nakładowi pracy związanemu z systemem zezwoleń, chyba że chodzi o korzystanie z zasobów rzadkich.

Mając powyższe na względzie, na postawione pytania należy odpowiedzieć, że sprzeczne z art. 11 dyrektywy 97/13 są uregulowania krajowe, takie jak występujące w postępowaniu głównym, które nakładają na spółkę posiadającą indywidualne zezwolenie na udostępnianie publicznej sieci telekomunikacyjnej - z tytułu którego spółka ta uiściła opłatę przewidzianą w tym artykule - obowiązek uiszczenia dodatkowej opłaty z tytułu korzystania z tej sieci dla celów prywatnych, naliczanej na podstawie kryteriów, które nie odpowiadają kryteriom zawartym w art. 11 dyrektywy 97/13.

Wyrok ETS z dnia 18 lipca 2006 r., w sprawie C-339/04 Nuova societa di telecomunicazioni SpA przeciwko Ministero delle Comunicazioni, ENI SpA.