Decyzje wydawane w sprawach koncentracji przedsiębiorców

W jakich wypadkach Prezes Urzędu może zgodzić się na koncentrację?

Konieczność zgłoszenia zamiaru koncentracji przedsiębiorców wynika z ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Zasady te omówione zostały szczegółowo w poradzie Ograniczenia w koncentracji przedsiębiorców.

Zgłoszenie zamiaru koncentracji rozpoczyna postępowanie administracyjne, którego zwieńczeniem jest decyzja wydana przez Prezesa Urzędu. Decyzja wyrażająca zgodę na dokonanie koncentracji może być wydana bezwarunkowo, lub też wydając decyzję o wyrażeniu zgody, Prezes Urzędu może nałożyć na podmioty dokonujące koncentracji obowiązek dokonania określonych czynności.

Bezwarunkowa zgoda na koncentrację

Zgodnie z ustawą o ochronie konkurencji i konsumentów, Prezes Urzędu, w drodze decyzji, wydaje zgodę na dokonanie koncentracji, w wyniku której konkurencja na rynku nie zostanie istotnie ograniczona, w szczególności przez powstanie lub umocnienie pozycji dominującej na rynku.

Ostateczne stwierdzenie, czy planowana koncentracja nie wywoła powyższych skutków należy do Prezesa Urzędu. Bada on dany rynek, na którym działają zamierzający dokonać koncentracji przedsiębiorcy i analizuje wpływ koncentracji na istnienie wolnej konkurencji na tym rynku, a pośrednio bada także wpływ koncentracji na prawa konsumenta. Jeżeli stwierdzi, że planowana koncentracja nie zagraża konkurencji, co mogłoby być wynikiem powstania lub umocnienia się pozycji dominującej na danym rynku, wyda decyzję, w której wyrazi zgodę na dokonanie koncentracji.

Warunkowa zgoda na koncentrację

Warunkowa zgoda na przeprowadzenie koncentracji przedsiębiorców może być wydana, jeżeli po wypełnieniu przez przedsiębiorców dokonujących koncentracji obowiązków nałożonych przez Prezesa Urzędu, konkurencja na rynku nie zostanie istotnie ograniczona, w szczególności przez powstanie lub umocnienie pozycji dominującej na rynku.. W toku wydawania decyzji o wyrażeniu zgody na dokonanie koncentracji Prezes UOKiK może nałożyć na przedsiębiorców obowiązek lub przyjąć ich zobowiązanie w szczególności do:

1. zbycia całości lub części majątku jednego lub kilku przedsiębiorców,
2. wyzbycia się kontroli nad przedsiębiorcą lub przedsiębiorcami , w szczególności przez zbycie określonego pakietu akcji lub udziałów, lub odwołania z funkcji członka organu zarządzającego lub kontrolnego jednego lub kilku przedsiębiorców,
3. udzielenia licencji praw wyłącznych konkurentowi.

W decyzji wyrażającej warunkową zgodę na dokonanie koncentracji Prezes Urzędu określi jednocześnie, w jakim terminie nałożone na przedsiębiorców obowiązki lub wypełnienie przez nich zaciągniętych zobowiązań powinno nastąpić. Jednocześnie w wydanej decyzji Prezes Urzędu powinien nałożyć na stronę obowiązek składania w wyznaczonych terminach informacji o realizacji nałożonych obowiązków.

W niektórych sytuacjach możliwe jest wyrażenie przez Prezesa UOKiK zgody na dokonanie koncentracji pomimo iż dokonanie jej spowoduje powstanie lub umocnienie się pozycji dominującej na rynku i wskutek czego nastąpi istotne ograniczenie konkurencji. Zgoda taka może być wydana, gdy uzasadniona jest ważnymi względami, a w szczególności jeżeli przyczyni się ona do rozwoju ekonomicznego lub postępu technicznego albo może ona wywrzeć pozytywny wpływ na gospodarkę narodową. Te wartości stawiane są wyżej niż zapewnienie wolnej konkurencji.

Kiedy Prezes Urzędu odmówi zgody na koncentrację?

Należy spodziewać się decyzji odmawiającej zgody na dokonanie koncentracji, w wyniku której konkurencja na rynku zostanie istotnie ograniczona, w szczególności przez powstanie lub umocnienie pozycji dominującej na rynku.
W takim przypadku Prezes Urzędu zobowiązany jest wydać decyzje odmawiającą zgody na koncentrację. Może jednak, pomimo zaistnienia pozytywnych przesłanek wydania decyzji negatywnej, wydać decyzję pozytywną, jeżeli zachodzą okoliczności nazwane w ustawie „ważnymi względami”, które zostały omówione w punkcie poprzedzającym.

Termin ważności decyzji

Ponieważ decyzja wyrażająca zgodę na koncentrację siłą rzeczy jest decyzją poprzedzającą sam proces koncentracji, ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów określiła okres jej ważności. Decyzje wyrażające zgodę na dokonanie koncentracji wygasają, jeżeli w terminie 2 lat od dnia ich wydania koncentracja nie została dokonana.
Po tym okresie, jeżeli przedsiębiorcy, których decyzja dotyczyła nadal będą chcieli dokonać koncentracji, całe postępowanie zgłoszeniowe powinni przeprowadzić na nowo.

Prezes Urzędu może jednak, na wniosek przedsiębiorcy uczestniczącego w koncentracji, przedłużyć, w drodze postanowienia, termin 2 letni o rok, jeżeli przedsiębiorca wykaże, że nie nastąpiła zmiana okoliczności, w wyniku której koncentracja może spowodować istotne ograniczenie konkurencji na rynku.

Na postanowienie w sprawie odmowy przedłużenia terminu przysługuje zażalenie.
Także w przypadku wydania postanowienia o odmowie przedłużenia terminu, dokonanie koncentracji po upływie tego terminu wymaga ponownego zgłoszenia zamiaru koncentracji Prezesowi Urzędu i uzyskania nowej zgody na jej dokonanie.

Art. 22. Prezes Urzędu na

Nierzetelność przedsiębiorców

Zgodnie z ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów postępowanie w sprawie wydania decyzji o wyrażeniu zgody (lub o odmowie wyrażenia zgody) na dokonanie koncentracji jest przeprowadzane w całości przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Jego zadaniem jest m.in. zebranie wszystkich możliwych informacji koniecznych do podjęcia właściwej decyzji. Informacje te zbierane są także od stron tego postępowania. Jeżeli decyzje wyrażające zgodę na dokonanie koncentracji wydane zostały na podstawie informacji przedstawionych przez zamierzających dokonać koncentracji przedsiębiorców, a informacje te okazały się nierzetelne, Prezes Urzędu może uchylić wydaną decyzję o wyrażeniu zgody na dokonanie koncentracji. Podobnie, Prezes Urzędu może uchylić decyzję o wyrażeniu warunkowej zgody na dokonanie koncentracji, jeżeli warunki określone w tej decyzji nie zostały przez przedsiębiorców spełnione.

Jeżeli jednak koncentracja została już dokonana na podstawie wydanej decyzji, a przywrócenie konkurencji na rynku nie jest już możliwe (oznacza to, że zasada ta ma zastosowanie wówczas, gdy dokonano koncentracji powodując umocnienie lub powstanie pozycji dominującej na rynku, czego skutkiem było ograniczenie konkurencji), Prezes Urzędu może decyzją nakazać w szczególności:

• podział połączonego przedsiębiorcy na warunkach określonych w decyzji,
• zbycie całości lub części majątku przedsiębiorcy,
• zbycie udziałów lub akcji zapewniających kontrolę nad przedsiębiorcą lub przedsiębiorcami lub rozwiązanie spółki, nad którą przedsiębiorcy sprawują wspólnie kontrolę,
• odwołanie z funkcji członka organów zarządzających lub kontrolnych. przedsiębiorców uczestniczących w koncentracji.

Decyzję taką Prezes Urzędu może wydać w ciągu 5 lat od dnia dokonania koncentracji.

A gdy dokonano koncentracji bez właściwego zgłoszenia?

Jeżeli dokonano koncentracji bez uprzedniego zgłoszenia jej zamiaru, Prezes Urzędu może nałożyć na przedsiębiorców w drodze decyzji określone obowiązki, takie jak:

• podział połączonego przedsiębiorcy na warunkach określonych w decyzji,
• zbycie całości lub części majątku przedsiębiorcy,
• zbycie udziałów lub akcji zapewniających kontrolę nad przedsiębiorcą lub przedsiębiorcami lub rozwiązanie spółki, nad którą przedsiębiorcy sprawują wspólnie kontrolę,
• odwołanie z funkcji członka organów zarządzających lub kontrolnych przedsiębiorców uczestniczących w koncentracji.

Decyzji tej nie można jednak wydać po upływie 5 lat od dnia dokonania koncentracji.

Pamiętaj, że:

• wyrażenie zgody na dokonanie koncentracji lub jej odmowa następuje w drodze decyzji,
• na decyzje w sprawie koncentracji stronom przysługuje stronom postępowania odwołanie do sądu ochrony konkurencji i konsumentów.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. 2003 r., Nr 86, poz. 904 ze zmianami).

Michał Włodarczyk

Radca Prawny

Zajmuje się sprawami osób fizycznych jak również przedsiębiorców. Posiada rozległe doświadczenie w poradnictwie w sprawach życiowych osób fizycznych jak również profesjonalnych problemów prawnych przedsiębiorców. Bazując na swoim doświadczeniu skutecznie doradza w sprawach osób fizycznych jak i przedsiębiorców zawsze dbając o praktyczną stronę problemów prawnych z jakimi zwracają się do niego jego klienci.