Na początek warto przypomnieć informacje o kompetencjach Prezesa UOKiK w zakresie ochrony konkurencji i stosowanych w tym celu narzędziach.

Podstawowym zadaniem Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów jest dbałość o właściwe funkcjonowanie konkurencji, jako dobra publicznie pożądanego. Konieczność rywalizacji na rynku sprawia, że przedsiębiorcy redukują koszty, zwiększają wydajność i rozwijają nowe produkty. Dzięki temu konsumenci mają dostęp do szerszej gamy lepszych jakościowo oraz tańszych towarów i usług. W rezultacie efektywna konkurencja wpływa na wzrost konkurencyjności całej gospodarki, co nie pozostaje bez znaczenia dla dynamiki wzrostu gospodarczego oraz zatrudnienia.

Prezes UOKiK przeciwdziała praktykom ograniczającym konkurencję, do których należą działania przedsiębiorców, polegające na zawieraniu niedozwolonych porozumień oraz nadużywaniu pozycji dominującej. Zgodnie z ustawą o ochronie konkurencji i konsumentów posiadanie pozycji dominującej nie jest zabronione. Niedozwolone jest natomiast jej nadużywanie, między innymi poprzez bezpośrednie lub pośrednie narzucanie nieuczciwych cen (w tym cen nadmiernie wygórowanych albo rażąco niskich), stosowanie uciążliwych warunków umów przynoszących nieuzasadnione korzyści, a także działania mające na celu niedopuszczenie do wejścia na rynek nowych podmiotów gospodarczych bądź rozwoju już działających.

Do nadużywania dominującej pozycji rynkowej może dochodzić w sytuacji, gdy przedsiębiorca osiąga taką przewagę nad konkurentami, dzięki której nie musi obawiać się konkurencji z ich strony ani liczyć się z kontrahentami i konsumentami. Domniemywa się, że taką pozycję przedsiębiorcy wyznacza jego 40-procentowy udział w rynku. W praktyce jednak każda sprawa rozpatrywana jest indywidualnie i w określonych przypadkach uzyskanie takiego udziału jeszcze nie pozwala na dominację, w innych natomiast udział znacznie niższy ją zapewnia (na przykład 30-procentowy udział w rynku wobec znacznie rozdrobnionej konkurencji).

Podstawowe narzędzia stosowane w celu ochrony konkurencji:

• postępowania administracyjne (antymonopolowe) przeciwko przedsiębiorcom łamiącym zakaz praktyk ograniczających konkurencję. Praktyki te polegają na nadużywaniu pozycji dominującej oraz zawieraniu porozumień antykonkurencyjnych. W wyniku postępowania Prezes Urzędu może wydać decyzję nakazującą zaniechanie działań sprzecznych z prawem oraz nałożyć karę w wysokości do 10% obrotu osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary
• kontrola koncentracji przedsiębiorców - uprawnienie to ma na celu uniknięcie sytuacji, w której w wyniku fuzji może dojść do istotnego ograniczenia konkurencji na rynku, w szczególności przez powstanie lub umocnienie pozycji dominującej przedsiębiorcy, pozwalającej mu działać w oderwaniu od konkurentów, kontrahentów i konsumentów,
• postępowania antymonopolowe w ramach UE -  od dnia akcesji Polski do Unii Europejskiej Prezes UOKiK ma możliwość bezpośredniego stosowania Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE). Oznacza to, że wszczyna postępowanie antymonopolowe na podstawie art. 101 i 102 TFUE, gdy badana praktyka może mieć wpływ na handel między Państwami Członkowskimi UE.
  W takiej sytuacji Prezes Urzędu stosuje równolegle przepisy krajowego i unijnego prawa konkurencji. Dodatkowo, może nałożyć karę pieniężną na przedsiębiorcę naruszającego te przepisy,
• działania w ramach Europejskiej Sieci Konkurencji (ang. European Competition Network - ECN), będącej płaszczyzną współpracy KE oraz organów ochrony konkurencji wszystkich Państw Członkowskich.