Kiedy żądać zapłaty kary umownej? - opinia prawna

1.7.2024

Stan faktyczny

Na podstawie umowy zleciłem firmie wykonanie robót remontowo-budowlanych. Niestety firma ta nie dotrzymała terminu realizacji umowy. Chcę więc naliczyć kary umowne przewidziane w umowie.

Opinia prawna

Naliczanie kary umownej nie jest obowiązkiem strony umowy, lecz jej uprawnieniem. Z tego też powodu, jeżeli zaistniały okoliczności uzasadniające zapłatę kary umownej, które najczęściej wskazane są w samej umowie (może to być więc opóźnienie wykonania robót) strona umowy może dochodzić swych praw w celu rekompensaty powstałej szkody.

Kary umownej można dochodzić w całości lub w części, nawet przed zakończeniem realizacji przedmiotu umowy. Przed ewentualnym wystąpieniem na drogę sądową dobrze jest jednak podjąć inne próby uzyskania kwoty należności, w szczególności poprzez wezwanie do zapłaty. Wezwanie do zapłaty należy przesłać lub dostarczyć w taki sposób, aby zapewnić sobie potwierdzenie nadania bądź potwierdzenie otrzymania wezwania, gdyż odpis wezwania trzeba będzie dołączyć do ewentualnego pozwu w tej sprawie. Wezwanie do zapłaty można wysyłać wielokrotnie, lecz oczywiście nie w nieskończoność. Gdy wezwania nie przyniosą oczekiwanych efektów należy wnieść sprawę do sądu.

W naszym przekonaniu jednak, jeżeli Wykonawca nie zapłaci kwoty kary umownej, zgodnie z wezwaniem, korzystne będzie dokonanie potrącenia kary umownej z kwoty ostatecznego rozliczenia z wykonawcą robót.

W braku procedury zapłaty kary umownej, należy przyjąć, że obowiązek jej uiszczenia powstaje z chwilą ziszczenia się przesłanki uzasadniającej zapłatę kary (w analizowanym przypadku opóźnienie). Nie ma także żadnej wymaganej prawem formy, w jakiej żądanie powinno być wyrażone, jednakże wskazane jest wcześniejsze wezwanie do zapłaty kary umownej.

Michał Włodarczyk

Radca Prawny

Zajmuje się sprawami osób fizycznych jak również przedsiębiorców. Posiada rozległe doświadczenie w poradnictwie w sprawach życiowych osób fizycznych jak również profesjonalnych problemów prawnych przedsiębiorców. Bazując na swoim doświadczeniu skutecznie doradza w sprawach osób fizycznych jak i przedsiębiorców zawsze dbając o praktyczną stronę problemów prawnych z jakimi zwracają się do niego jego klienci.

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?

Masz inne pytanie do prawnika?

Komentarze

Anna 2014-10-15 09:40:59
witam! mam pytanie - zostało złożone wezwanie do zapłaty kary umownej z tytułu nienależytego wykonania umowy (na mocy warunków umowy). Czekam juz 2 tygodnie i wciąz jestem zbywana pieniędzy w dalszym ciągu nie otrzymalam. Jakie sa terminy na zapłate kary umownej jesli sama umowa tego nie dookresla?

Czytaj także

Co to jest kara umowna i kiedy można ją stosować?

Odpowiedzialność innych osób za dług najemcy

Odpowiedzialność współmałżonka z tytułu umowy najmu lokalu mieszkalnego

Jak bronić się przed egzekucją z nieznanego nakazu zapłaty?

Jak uzyskać nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym?

Co to jest hipoteka i jak ją ustanowić?

Weksel - Co to jest weksel i jak może on zabezpieczyć płatność

Hipoteka - co zabezpiecza i jak ją ustanowić?

Prawo łaski Prezydenta RP

Pytania i odpowiedzi

Odsetki od kary umownej

Pytanie: "Czy od kary umownej przewidzianej w umowie można naliczać odsetki ustawowe, jeśli tak, to od jakiego terminu (w umowie kwestia terminu uregulowania kary umownej nie jest uregulowana)?"

Potrącenie kar umownych z należnościami z faktur

Pytanie: "Spółka, jako wykonawca podpisała umowę o roboty budowlane. W umowie są zapisy dotyczące kar umownych jakimi może obciążyć Inwestor Spółkę w przypadku opóźnienia w realizacji poszczególnych etapów umowy. Jest również zapis, iż Wykonawca zgadza się na potrącenie kar umownych z należności z faktur za roboty budowlane. Czy taki zapis jest zgodny z prawem? jeżeli nie będzie w umowie zapisu dotyczącego zgody na potrącenie kar umownych z należności z faktur inwestor będzie (...)"

Kara umowna a odsetki maksymalne

Pytanie: "Maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie może w stosunku rocznym przekraczać czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego (odsetki maksymalne). Jeżeli wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej przekracza wysokość odsetek maksymalnych, należą się odsetki maksymalne. Postanowienia umowne nie mogą wyłączać ani ograniczać przepisów o odsetkach maksymalnych, także w razie dokonania wyboru prawa obcego. W takim (...)"

Niezawarcie umowy przyrzeczonej

Pytanie: "Podpisaliśmy umowę cywilną przyrzeczenia sprzedaży mieszkania z pełnomocnikiem właścicielki mieszkania. Pełnomocnikiem jest 80 letnia matka właścicielki. W umowie była zawarta określona cena i okres do kiedy umowa ma zostać podpisana 30 czerwca 2006 r. W chwili obecnej pełnomocniczka chce podwyższyć cenę mieszkania z 294.500 do 360.000 zł. W moim rozumieniu jest to złamanie umowy. Proszę o informacje jakie kroki powinniśmy podjąć i jak powinno wyglądać ewentualne pismo wzywające (...)"

Odszkodowanie ponad karę umowną

Pytanie: "Spółka z o.o. zawarła z klientem umowę na wykonanie dokumentacji projektowej. Umowa przewiduje kary umowne z tytułu nienależytego wykonania umowy. Klient upiera się, aby w umowie wprowadzić jeszcze zapis : "strony zastrzegają sobie prawo do odszkodowania przekraczającego wysokość kar umownych z tytułu nienależytego wykonania umowy do wysokości rzeczywistej poniesionej szkody". Klient twierdzi, że brak tego zapisu uniemożliwi mu dochodzenie pełnej naprawy ewentualnych szkód w przyszłości. (...)"

Termin zapłaty z wyroku i zawieszenie kary

Pytanie: "Dłużnik został zobligowany wyrokiem karnym do zapłaty pokrzywdzonemu pewnej kwoty w ciągu 6 miesięcy od daty uprawomocnienia się wyroku. Czy to oznacza, że przed tym terminem pokrzywdzony nie może skutecznie wystąpić z wnioskiem egzekucyjnym do komornika? Poza tym, jaka konsekwencja grozi dłużnikowi, gdy nie dotrzyma tego 6-miesięcznego terminu - czy możliwe będzie już wtedy odwieszenie kary pozbawienia wolności, skoro dostał ją w zawieszeniu na okres dwóch lat?"

Kary umowne a faktura VAT

Pytanie: "Mieliśmy z klientem podpisaną umowę na określone prace. Prace zostały wykonane i odebrane. Problem w tym, że wykonaliśmy ją z opóźnieniem. Zgodnie z warunkami umowy, po złożeniu faktury została nam potrącona stosowna kwota na poczet kary za opóźnienia. Faktura VAT została wystawiona na kwotę podaną w umowie - czyli przed odliczeniem kary. W rzeczywistości wystawiliśmy fakturę na kwotę wyższą niż dostaliśmy wpłatę na nasze konto. Czy w takim przypadku możemy wystawić (...)"

Kara umowna w umowie pożyczki

Pytanie: "Pożyczkobiorca oświadcza, że w przypadku niewywiązania się z warunków umowy, zobowiązuje się zapłacić karę umowną w określonej wysokości. Czy taka klauzula będzie obowiązująca i będzie można dochodzić jej przed sądem"

Kara umowna, odstąpienie, wykonanie zastępcze

Pytanie: "Podpisałem z wykonawcą umowę, zgodnie z którą miał on wykonać określone prace (wykonanie, montaż i malowanie balustrady na taras i schody domu) w terminie do 15.09.2007. W przypadku zwłoki w terminie wykonania zobowiązał się on się do zapłaty odszkodowania w wysokości 1% od kwoty 7700 zł za każdy dzień. Wykonawca zrealizował do dnia 15.09.2007 ok. 30% prac. Regularnie obiecuje wznowienie prac, ale jednak tego nie czyni. Ponieważ zależy mi na szybkim ukończeniu prac (balustrady (...)"

Zawieszenie orzeczonej kary

Pytanie: "Kiedy dostaje się wyrok w zawieszeniu? Czy to prawda, że osoby, które popęniły przestępstwo po raz pierwszy w życiu mogą dostać wyrok w zawieszeniu? "

Niewykonanie warunków umowy sprzedaży

Pytanie: "Moja firma zawarła z drugą firmą umowę kupna samochodu. Umowa została zawarta w trybie zapytania o cenę w wyniku zamówienia publicznego. W umowie został określony termin dostawy samochodu. Firma sprzedająca terminu nie dotrzymała, tłumacząc to różnymi czynnikami - fakt,że samochodu nie ma. Czy możemy rozwiązać tę umowę? W jaki sposób? Po prostu powiadomić, że zrywamy umowę? W umowie widnieje także zapis o karze umownej za zwłokę. Czy po zerwaniu umowy przez nas, tamta (...)"

Faktura VAT odnośnie kary umownej

Pytanie: "Spółka z o.o. zawarła przed Sądem Gospodarczym ugodę o ratalną zapłatę kary umownej wynikającej z zawartej pomiędzy stronami umowy o wykonanie koncertu, w umowie zawarty jest punkt mówiący o wystawieniu faktury VAT w stawce zwolnionej, na tę karę umowną. Czy przy wpłacaniu według ugody rat kary jest konieczność wystawienia przez stronę faktury zaliczkowej na każdą wpłatę i jaki tytuł w fakturze powinien być wpisany, czy wykonanie umowy, czy też kara umowna za nie wykonanie (...)"

Podstawy orzeczenia wyroku w zawieszeniu

Pytanie: "Czy artykuły Kodeksu Karnego, których dolna granica kary wynosi 2 lata pozbawienia wolności niejako automatycznie wykluczają z możliwości uzyskania wyroku w zawieszeniu (w związku z art. 69 par.1 k.k.) nawet, gdy oskarżony popełnia przestępstwo po raz pierwszy?"

Zadatek a odszkodowanie

Pytanie: "W umowie przedwstępnej kupna mieszkania zawarłem paragraf, że w przypadku odstąpienia od transakcji strony poddają się rygorom art. 394 KC, o treści którego zostały pouczone. Czy w takim przypadku zadatek ma znaczenie odszkodowania i sprzedający w przypadku mojego odstąpienia od wykonania umowy nie może żądać większego odszkodowania niż zadatek choćby poniósł większe straty? Jeśli nie, to jakie zapisy powinny się znaleźć w umowie, aby zadatek miał znaczenie odszkodowania (...)"

Wykonanie kary a jej odbycie

Pytanie: "Czy słowa "wykonanie" kary i "odbycie" kary mają to samo znaczenie?"