Jak otrzymać dodatek mieszkaniowy?

Edycja 2018-09-07: Nowy artykuł na temat dodatku mieszkaniowego znajduje się w temacie:

• Dodatek mieszkaniowy - Jak uzyskać, komu przysługuje i ile wynosi dodatek mieszkaniowy
  

Mimo, iż pomoc przewidziana ustawą o dodatku mieszkaniowym tylko częściowo pokryje comiesięczne wydatki związane z opłatami za mieszkanie, warto jednak zapoznać się z warunkami przyznawania takich dodatków, tym bardziej, że procedura uzyskiwania dodatku mieszkaniowego nie jest nadto skomplikowana, a czas załatwienia sprawy jak na administrację publiczną w przypadku sprawy związanej z korzyścią dla petenta - dość szybki. Istnieją dwie przeszkody – pierwsza finansowa, drugą stanowi powierzchnia lokalu. Najogólniej rzecz ujmując: nie można mieć za dużo pieniędzy w portfelu, ani metrów kwadratowych w mieszkaniu.

Jednostką odpowiedzialną za rozpatrzenie wniosku o dodatek mieszkaniowy jest urząd gminy właściwy według miejsca zamieszkania.

Kto w ogóle może starać się o dodatek mieszkaniowy?

Niekoniecznie trzeba być właścicielem mieszkania, aby dostać od gminy dodatek mieszkaniowy. Ponieważ dodatek służy osobom ponoszącym wydatki związane z zamieszkiwaniem, przysługuje on także:

- najemcom oraz podnajemcom lokali mieszkalnych,

- osobom mieszkającym w lokalach mieszkalnych, do których przysługuje im spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego,

- osobom mieszkającym w lokalach mieszkalnych znajdujących się w budynkach stanowiących ich własność i właścicielom samodzielnych lokali mieszkalnych

- innym osobom mającym tytuł prawny do zajmowanego lokalu mieszkalnego i ponoszącym wydatki związane z jego zajmowaniem,

- osobom zajmującym lokal mieszkalny bez tytułu prawnego, oczekującym na przysługujący im lokal zamienny albo socjalny.

Pierwszy warunek - jakie można mieć dochody?

O ile ustalenie metrażu nie wymaga zbytniego wysiłku, ustalenie dochodu, jaki kwalifikuje do ubiegania się o dodatek mieszkaniowy wymaga wykonania paru obliczeń. Za dochód uznaje się uważa się wszelkie przychody pomniejszone o:

- koszty ich uzyskania,

- składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz

- składki na ubezpieczenie chorobowe określone w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych, chyba że zostały już zaliczone do kosztów uzyskania przychodu.

Do osiąganych dochodów nie wlicza się:

• świadczeń pomocy materialnej dla uczniów
• dodatków dla sierot zupełnych
• jednorazowych zapomóg z tytułu urodzenia się dziecka
• dodatku z tytułu urodzenia dziecka
• pomocy w zakresie dożywiania, zasiłków pielęgnacyjnych, zasiłków okresowych z pomocy społecznej
• jednorazowych świadczeń pieniężnych i świadczeń w naturze z pomocy społecznej
• dodatku mieszkaniowego
• zapomogi pieniężnej, o której mowa w przepisach o zapomodze pieniężnej dla niektórych emerytów, rencistów i osób pobierających świadczenie przedemerytalne albo zasiłek przedemerytalny w 2007 r.

Zgodnie z ustawą średni miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego w okresie 3 miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego nie może przekraczać:

·         175% najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym,

·         125 % - w przypadku gospodarstwa wieloosobowego.

Od 1 marca 2010 r. najniższa emerytura wynosi 706,29 zł.

Drugi warunek - jaki można mieć metraż?

Ustawa określa wielkości metrażu przypadające na ilość zajmujących mieszkanie osób, które kwalifikują wnioskującego do otrzymania dodatku mieszkaniowego. Tak zwana powierzchnia normatywna wynosi odpowiednio:

- 35 m² - dla 1 osoby,

- 40 m² - dla 2 osób,

- 45 m² - dla 3 osób,

- 55 m² - dla 4 osób,

- 65 m² - dla 5 osób,

- 70 m² - dla 6 osób, a w razie zamieszkiwania w lokalu mieszkalnym większej liczby osób, dla każdej kolejnej osoby zwiększa się normatywną powierzchnię tego lokalu o 5 m².

Jeżeli w lokalu mieszka osoba niepełnosprawna, poruszająca się na wózku lub jeżeli niepełnosprawność wymaga zamieszkiwania w odrębnym pokoju, wielkość powierzchni zwiększa się o 15 m²

Co musi zawierać wniosek o dodatek mieszkaniowy?

Jak już wspomniano wniosek należy złożyć do urzędu gminy, zatem dodatek mieszkaniowy przyzna wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Wcześniej jednak trzeba pobrać formularz (dostępny także na naszych stronach), udać się do administracji domu, gdzie zostaną potwierdzone nasze dane (adres, nazwa i siedziba zarządcy, tytuł prawny do zajmowanego lokalu, sposób ogrzewania lokalu i wody, kwota wydatków na mieszkanie za ostatni miesiąc). Do wniosku dołącza się:

- deklarację o dochodach gospodarstwa domowego za okres 3 miesięcy kalendarzowych poprzedzających dzień złożenia wniosku,

- informacje potwierdzone w administracji domu,

- właściciel domu jednorodzinnego jest obowiązany dołączyć dokumenty potwierdzające wielkość powierzchni użytkowej i stan wyposażenia technicznego budynku

Organ odmawia przyznania dodatku mieszkaniowego, jeżeli w wyniku przeprowadzenia wywiadu środowiskowego ustali, że występuje rażąca dysproporcja między niskimi dochodami wykazanymi w deklaracji, a faktycznym stanem majątkowym wnioskodawcy. Dodatku mieszkaniowego nie otrzymamy także, gdy w wyniku przeprowadzenie wywiadu środowiskowego organ ustali, że faktyczna liczba wspólnie stale zamieszkujących i gospodarujących z wnioskodawcą jest mniejsza niż wykazana w deklaracji. Niezadowolona strona może odwołać się od takiej decyzji do Samorządowego Kolegium Odwoławczego za pośrednictwem organu, który wydał tę decyzję.

Jak jest wypłacany dodatek mieszkaniowy?

Dodatek mieszkaniowy przyznaje się na okres 6 miesięcy, ale nie dostaje go bezpośrednio wnioskujący „na rękę” (chyba, że o dodatek stara się właściciel sam zarządzający swoim domem/mieszkaniem). Pieniądze zostają przekazane w terminie do 10 każdego miesiąca z góry, zarządcy domu lub osobie uprawnionej do podobierania należności za lokal mieszkalny.  

Jakiego dodatku mieszkaniowego można się spodziewać?

Dla obliczenia wysokości dodatku mieszkaniowego potrzebna jest wysokość ponoszonych wydatków na utrzymanie mieszkania, jaką określamy we wniosku. Czym są wydatki? Zależą od tytułu prawnego do zajmowanego lokalu – i tak wydatkami są odpowiednio:

- dla najemców i podnajemców oraz innych osób mających tytuł prawny do używania lokalu, z wyjątkiem niżej wymienionych - czynsz albo inne opłaty za używanie lokalu oraz opłaty za energię cieplną, wodę, odbiór nieczystości stałych i płynnych,

- dla członków spółdzielni mieszkaniowych, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych, osób, którym przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, niebędących członkami spółdzielni mieszkaniowych, oraz właścicieli lokali mieszkalnych w budynkach spółdzielni mieszkaniowych - opłaty za energię cieplną, wodę, odbiór nieczystości stałych i płynnych oraz opłaty związane z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na lokale mieszkalne w spółdzielni mieszkaniowej, z wyłączeniem ubezpieczeń, podatku od nieruchomości i opłat za wieczyste użytkowanie gruntów,

- dla właścicieli lokali mieszkalnych - opłaty za energię cieplną i wodę dostarczane do lokalu, opłaty za odbiór nieczystości stałych i płynnych oraz zaliczki na koszty zarządu nieruchomością wspólną, z wyłączeniem ubezpieczenia, podatku od nieruchomości i opłaty za wieczyste użytkowanie gruntów,

- dla osób używających lokali mieszkalnych w budynkach wielorodzinnych stanowiących ich własność oraz właścicieli domów jednorodzinnych - opłaty za energię cieplną i wodę dostarczane do lokalu, opłaty za odbiór nieczystości stałych i płynnych,

- dla zajmujących lokal bez tytułu prawnego i oczekujących na dostarczenie przysługującego im lokalu zamiennego lub socjalnego - odszkodowanie za zajmowanie lokalu bez tytułu prawnego oraz opłaty za energię cieplną, wodę, odbiór nieczystości stałych i płynnych, z wyłączeniem ubezpieczenia, podatku od nieruchomości i opłaty za wieczyste użytkowanie gruntów.

Wysokość dodatku mieszkaniowego stanowi różnicę między wydatkami, które rzeczywiście ponosimy na mieszkanie, a ustawowo ustaloną wysokością wydatków. Ustawa przewiduje, że wydatki na mieszkanie nie mogą przekraczać:

- 15 % dochodów w gospodarstwie jednoosobowym (20 %, jeżeli dochód na osobę takiego gospodarstwa mieści się w granicach 150 - 175% kwoty najniższej emerytury),

- 12 % dochodów w gospodarstwie 2-4 osobowym (15 %, jeżeli dochód na osobę takiego gospodarstwa mieści się granicach 100 – 125 % najniższej emerytury),

- 10 % dochodów w gospodarstwie 5 - osobowym i większym (12 %, jeżeli dochód na osobę takiego gospodarstwa mieści się granicach 100 – 125 % najniższej emerytury),

Co to jest ryczałt na zakup opału?

Jeżeli mieszkanie lub dom wymaga ogrzewania węglem, olejem lub gazem, w ramach dodatku mieszkaniowego można się starać o tzw. ryczałt na zakup opału, czyli pieniądze jakie otrzymamy „do ręki” na zakup opału. Dla obliczenia wysokości takiego opału trzeba obliczyć jaki udział w comiesięcznych wydatkach na mieszkanie mają wydatki na opał. I tak, gdy brakuje w domu:

- centralnego ogrzewania – wydatkiem jest miesięczna równowartość 5 kWh energii elektrycznej według rachunku za ostatni okres rozliczeniowy, z wyłączeniem opłaty abonamentowej oraz stałych opłat miesięcznych, na 1 m2 normatywnej powierzchni użytkowej

- ciepłej wody – wydatkiem jest miesięczna równowartość 20 kWh według rachunku za ostatni okres rozliczeniowy, z wyłączeniem opłaty abonamentowej oraz stałych opłat miesięcznych, na każdego członka gospodarstwa

- gazu przewodowego – wydatek stanowi równowartość 10 kWh energii elektrycznej w gospodarstwie jednoosobowym według rachunku za ostatni okres rozliczeniowy, z wyłączeniem opłaty abonamentowej i stałych opłat miesięcznych, oraz równowartość 2 kilowatogodzin na każdą dodatkową osobę. 

Po zsumowaniu wszystkich comiesięcznych wydatków, trzeba obliczyć wskaźnik procentowy odpowiadający udziałowi wydatków na opał w łącznej kwocie wydatków. Kwota ryczałtu na zakup opału stanowić będzie iloczyn obliczonego dodatku mieszkaniowego i wskaźnika udziału wydatków na opał.

Czy można starać się o dodatek mieszkaniowy jeżeli normatywne progi powierzchni i wydatków są przekroczone?

Owszem jest taka możliwość, ale nie można wówczas liczyć na dodatek mieszkaniowy obliczony zgodnie z wyżej wskazanym sposobem. Dodatek mieszkaniowy przysługuje, gdy powierzchnia użytkowa lokalu nie przekracza powierzchni o więcej niż:

- 30 %,

- 50 % pod warunkiem, że udział powierzchni pokoi i kuchni w powierzchni użytkowej tego lokalu nie przekracza 60 %.

Kwoty dodatku zostaną pomniejszone o nadwyżki zarówno na metrażu jak i na dochodach.

Pamiętać też trzeba, że nie wypłaca się dodatku, który nie przekracza 2 % najniższej emerytury (czyli 0,02 zł). Ponadto zasadą jest, że dodatek nie pokryje więcej niż 70 % wydatków na mieszkanie (gmina może przesunąć ten próg w górę lub w dół o 20 punktów procentowych – trzeba pytać o decyzje organów gminy pracowników komórki, w której składamy wniosek). Wiedzieć też trzeba, że jeżeli we wniosku znajdą się informacje nieprawdziwe, dodatek trzeba będzie zwrócić w dwukrotnej wysokości. Ponadto za złożenie fałszywego oświadczenia o stanie majątkowym grozi odpowiedzialność karna za złożenie fałszywego oświadczenia.

Pamiętaj, że:

• Nie tylko właściciele mieszkań mają prawo do wnioskowania o dodatek mieszkaniowy,

• Do obliczenia progu uprawniającego do otrzymania dodatku potrzebna jest kwota najniższej emerytury – można ją uzyskać na stronie internetowej ZUS - u (http://www.zus.pl/),

• Warunkiem uzyskania dodatku jest nieprzekroczenie określonego progu finansowego dochodów oraz metrażu,

• Wniosek o dodatek składa się w urzędzie gminy właściwym ze względu na miejsce zamieszkania wnioskującego,

• Nie warto podawać we wniosku informacji nie do końca zgodnych z rzeczywistością – może Cię to kosztować dwa razy więcej niż wysokość dodatku, który Ci wypłacono.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych (Dz. U. 2001 r., Nr 71, poz. 734 ze zmianami),

• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2001 r. w sprawie dodatków mieszkaniowych (Dz. U. 2001 r., Nr 156, poz. 1817 ze zmianami).

Zespół
e-prawnik.pl