Od 1 marca 2023 r. korzystne zmiany dla emerytów i rencistów KRUS

Prezydent RP podpisał ustawę z dnia 13 stycznia 2023 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. Ustawa ta zawiera zmiany korzystne dla osób pobierających emeryturę lub rentę rolniczą z KRUS.

Wyższe świadczenia

W myśl znowelizowanych przepisów od dnia 1 marca 2023 r. emerytura  podstawowa podwyższona zostanie do 90% najniższej emerytury określonej w przepisach emerytalnych tj. do kwoty 1.429,60 zł (wzrost o 345,02 zł), co spowoduje znaczący wzrost wszystkich wypłacanych przez KRUS emerytur rolniczych, rent rolniczych z tytułu niezdolności do pracy i rent rodzinnych.

Wysokość rolniczych świadczeń emerytalno-rentowych ustala się i wypłaca w kwocie odpowiadającej iloczynowi aktualnej emerytury podstawowej i wskaźnika wymiaru, który jest obliczany indywidualnie dla każdego świadczeniobiorcy w oparciu o okresy pracy i opłacania składek na rolnicze ubezpieczenie emerytalno-rentowe. 

Zatem im wyższa jest kwota emerytury podstawowej i dłuższy okres opłacania składek na ubezpieczenie społeczne - tym wyższa będzie kwota rolniczego świadczenia emerytalno-rentowego.

Na przykład emeryt z 25-letnim okresem opłacania składek w wysokości podstawowej od marca br. będzie otrzymywał emeryturę w wysokości 1.686,93 zł brutto tj. o 348,49 zł wyższą niż w lutym br. 

Nowy dodatek

Ponadto, wychodząc naprzeciw postulatom zgłaszanym przez organizacje rolnicze, do ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników wprowadzony został nowy dodatek dla osób pobierających emeryturę z KRUS, które opłacały podwójne lub dodatkowe składki na rolnicze ubezpieczenie emerytalno-rentowe. 

Dodatkowe składki obowiązkowo opłacają rolnicy prowadzący działalność rolniczą w  gospodarstwie rolnym o powierzchni powyżej 50 hektarów przeliczeniowych, a składki w wysokości dwukrotnej składki podstawowej (na wniosek) mogą opłacać rolnicy, którzy poza działalnością rolniczą dodatkowo prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą. 

Wysokość dodatku będzie wynosiła 0,5% emerytury podstawowej za każdy pełny rok opłacania dodatkowych lub podwójnych składek. Na przykład emeryt, który opłacał takie składki przez 10 lat otrzyma dodatek w wysokości 71,48 zł brutto miesięcznie. 

Kwota dodatku będzie podwyższana wraz z waloryzacją emerytury podstawowej.

Prawo do dodatku dla osób, którym przyznano emerytury rolnicze przed 1 marca 2023 r., KRUS przyzna z urzędu, podejmie jego wypłatę w terminie nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy oraz wypłaci wyrównanie od 1 marca 2023 r. Oznacza to, że emeryci nie muszą składać wniosku o to świadczenie. 

W przypadku osób występujących po raz pierwszy z wnioskiem o emeryturę rolniczą, które kiedykolwiek opłacały składkę podwójną lub dodatkową, uprawnienia do dodatku zostaną rozpatrzone na podstawie tego wniosku – bez konieczności występowania z odrębnym wnioskiem. 

Czego dotyczy ustawa z  dnia 13 stycznia 2023 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników? 

Ustawa z 13 stycznia 2023 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników zawiera zmiany w trzech obszarach.

Pierwszy obszar dotyczy zmiany definicji emerytury podstawowej w systemie rolniczego ubezpieczenia społecznego, która stanowi istotny składnik przy ustalaniu wymiaru świadczeń emerytalno-rentowych rolniczych. Zmiana wprowadzona przez ustawę polega na powiązania wysokości emerytury podstawowej z kwotą w wysokości 90% najniższej emerytury ustalanej w powszechnym systemie emerytalnym, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 504, z późn. zm.). Zmiana ta spowoduje również w konsekwencji zmianę sposobu waloryzacji rolniczych świadczeń emerytalno-rentowych.

Drugi obszar zmian dotyczy wprowadzenia do systemu ubezpieczeń społecznych rolniczych dodatku do emerytury rolniczej z tytułu opłacania podwyższonej składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe, jeżeli poza działalnością rolniczą ubezpieczony dodatkowo prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą albo gospodarstwo rolne o powierzchni powyżej 50 ha przeliczeniowych. Zgodnie z ustawą dodatek będzie ustalany w wysokości 0,5% emerytury podstawowej za każdy rok opłacania takiej składki.

W przypadku trzeciego obszaru zmian, dotyczy on katalogu osób uprawnionych do rehabilitacji leczniczej przysługującej na podstawie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. W zmianie do ustawy zawężeniu ulega krąg uprawnionych do korzystania z rehabilitacji leczniczej na podstawie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników do członków rodziny uprawnionych do renty rodzinnej, z wyłączeniem małżonka (wdowy, wdowca) i rodziców zmarłego.

W ustawie wprowadzono przepisy przejściowe dotyczące m.in. uprawnionych do rehabilitacji leczniczej, którzy utracą to prawo po wejściu w życie ustawy, niezakończonych spraw o ustalenie prawa do emerytury rolniczej, uprawnienia do dodatku rekompensującego podwyższoną składkę na ubezpieczenie w przypadku osób, które maiły już ustalone prawo do emerytury rolniczej w dniu wejścia w życie ustawy.

Nowelizacja wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem zmian dotyczących definicji emerytury podstawowej i zasad waloryzacji świadczeń, które będą obowiązywały od 1 marca 2023 r.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl