Ogólne zasady połączenia spółek handlowych
Kodeks spółek handlowych pozwala bez ograniczeń łączyć się spółkom kapitałowym. Stanowi bowiem, że spółki kapitałowe mogą się łączyć między sobą oraz ze spółkami osobowymi. Jednak ustawodawca uczynił zastrzeżenie, iż spółka osobowa nie może być spółką przejmującą albo spółką nowo zawiązaną. W praktyce oznacza to, że spółki z o.o. mogą się łączyć z innymi spółkami z o.o., zaś spółki akcyjne z innymi spółkami akcyjnymi, a także spółki z o.o. ze spółkami akcyjnymi i odwrotnie. W przypadku spółek osobowych natomiast obowiązuje reguła, iż spółki osobowe mogą się łączyć między sobą tylko przez zawiązanie spółki kapitałowej.
W jaki sposób może zostać dokonane połączenie?
Połączenie może być dokonane:
- przez przeniesienie całego majątku spółki (przejmowanej) na inną spółkę (przejmującą) za udziały lub akcje, które spółka przejmująca wydaje wspólnikom spółki przejmowanej (łączenie się przez przejęcie),
- przez zawiązanie spółki kapitałowej, na którą przechodzi majątek wszystkich łączących się spółek za udziały lub akcje nowej spółki (łączenie się przez zawiązanie nowej spółki).
Jakie korzyści niesie ze sobą połączenie się spółek lub ich przejmowanie?
Wspólnicy spółki przejmowanej lub spółek łączących się przez zawiązanie nowej spółki mogą:
- otrzymać obok udziałów lub akcji spółki przejmującej bądź spółki nowo zawiązanej dopłaty w gotówce, nie przekraczające łącznie 10% wartości bilansowej przyznanych udziałów albo akcji spółki przejmującej, określonej według oświadczenia zawierającego informację o stanie księgowym spółki sporządzoną dla celów połączenia, przy wykorzystaniu tych samych metod i w takim samym układzie jak ostatni bilans roczny bądź
- 10% wartości nominalnej przyznanych udziałów albo akcji spółki nowo zawiązanej.
Dopłaty spółki przejmującej są dokonywane z zysku bądź z kapitału zapasowego tej spółki. Jednak należy pamiętać, iż spółka przejmująca lub spółka nowo zawiązana może wydanie swoich udziałów lub akcji wspólnikom spółki przejmowanej lub spółek łączących się przez zawiązanie nowej spółki uzależnić od wniesienia dopłat w gotówce nie przekraczających wartości, o której mowa wyżej.
Jaki skutek dla spółek przejmowanych bądź łączących się ma dla nich łączenie?
Przede wszystkim najważniejszym, a zarazem najbardziej oczywistym skutkiem jest to, iż spółki takie, w wyniku przejęcia albo połączenia się przez zawiązanie nowej spółki, zostają rozwiązane. Co istotne, następuje to bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego, dokładnie w dniu wykreślenia z rejestru.
Kiedy dochodzi do połączenia spółek?
Połączenie następuje z dniem wpisania połączenia do rejestru właściwego według siedziby, odpowiednio spółki przejmującej albo spółki nowo zawiązanej. W kodeksie spółek handlowych jest to tzw. dzień połączenia. Skutkiem dokonania takiego wpisu jest wykreślenie spółki przejmowanej albo spółek łączących się przez zawiązanie nowej spółki.
Jakie skutki dla spółki przejmującej ma dokonane przejęcie?
Spółka przejmująca (ale dotyczy to także spółki nowo zawiązanej) wstępuje z dniem połączenia we wszystkie prawa i obowiązki spółki przejmowanej (albo spółek łączących się przez zawiązanie nowej spółki). Wśród tych praw i obowiązków ustawodawca wymienia, iż na spółkę przejmującą albo spółkę nowo zawiązaną przechodzą z dniem połączenia w szczególności zezwolenia, koncesje oraz ulgi, które zostały przyznane spółce przejmowanej albo którejkolwiek ze spółek łączących się przez zawiązanie nowej spółki, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji lub ulgi stanowi inaczej.
Jednakże w przypadku zezwoleń lub koncesji udzielonych spółce będącej instytucją finansową organ, który wydał zezwolenie lub udzielił koncesji, może złożyć sprzeciw co do przejścia zezwoleń lub koncesji na spółkę przejmujacą lub spółkę nowo zawiązaną w terminie miesiąca od dnia ogłoszenia planu połączenia.
Jakie skutki ma połączenie się spółek dla majątku takich spółek?
Majątek każdej z połączonych spółek powinien być zarządzany przez spółkę przejmującą bądź spółkę nowo zawiązaną oddzielnie, aż do dnia zaspokojenia lub zabezpieczenia wierzycieli, których wierzytelności powstały przed dniem połączenia, a którzy przed upływem sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia o połączeniu zażądali na piśmie zapłaty.
Pamiętaj, że:
- Spółki osobowe, co do zasady, mogą się łączyć między sobą tylko przez zawiązanie spółki kapitałowej,
- Nie może się łączyć spółka w likwidacji, która rozpoczęła podział majątku, ani spółka w upadłości,
- Wykreślenie z rejestru spółki przejmowanej nie może nastąpić przed dniem zarejestrowania podwyższenia kapitału zakładowego spółki przejmującej, jeżeli takie podwyższenie ma nastąpić, i przed dniem wpisania połączenia do rejestru właściwego według siedziby spółki przejmowanej; wykreślenie to następuje z urzędu,
- Wykreślenie spółek łączących się przez zawiązanie nowej spółki nie może nastąpić przed dniem wpisania do rejestru nowej spółki; wykreślenie to następuje z urzędu,
- Ujawnienie w księgach wieczystych lub rejestrach przejścia na spółkę przejmującą albo na spółkę nowo zawiązaną praw ujawnionych w tych księgach lub rejestrach następuje na wniosek tej spółki.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. 2000 r., Nr 94, poz. 1037 ze zmianami).
Michał Włodarczyk
Radca Prawny
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?