Opieczętowanie i spis inwentarza w postępowaniu upadłościowym (Porada oparta na starym prawie upadłościowym. Nowe prawo zostało uchwalone 28 lutego 2003 r.)

Opieczętowanie

Opieczętowanie jest podejmowane w postępowaniu upadłościowym, tylko jeżeli tak zadecyduje syndyk lub sędzia komisarz. Decyzja ta jest podejmowana według własnego uznania syndyka albo na zarządzenie sędziego-komisarza. Opieczętowanie majątku upadłego trwa tak długo, jak niebezpieczeństwo usunięcia majątku, który mógłby wchodzić w skład masy upadłości. Pieczęcie będą zdjęte przez syndyka przy sporządzeniu spisu inwentarza albo na zarządzenie sędziego-komisarza.

Syndyk przystąpi do opieczętowania całego lub części majątku upadłego. Opieczętowanie dokonane będzie przez komornika lub notariusza. Ruchomości znajdujące się we władaniu osoby trzeciej mogą być opieczętowane tylko wówczas, gdy osoba ta wyraźnie się na to zgodzi.

Spis inwentarza

W postępowaniu upadłościowym należy przede wszystkim ustalić wartość majątku wchodzącego w skład masy upadłości. Aby dokonać tego ustalenia niezbędne jest sporządzenie spisu inwentarza i oszacowanie przedmiotów majątkowych wchodzących w skład tego spisu.

Sporządzenie spisu inwentarza majątku masy upadłości i dokonanie jego oszacowania jest zadaniem syndyka. Jest on zobowiązany dokonać tego spisu i oszacowania w najkrótszym czasie, nie dłużej niż w terminie miesiąca od dnia, w którym został wyznaczony. Czasem może się zdarzać, że dochowanie terminu miesięcznego na dokonanie spisu inwentarza i oszacowanie przedmiotów umieszczonych w tym wpisie nie jest możliwe ze względu na rozmiar majątku masy upadłościowej lub na inne poważne trudności. Wówczas syndyk powinien zwrócić się z wnioskiem o wydłużenie terminu na dokonanie spisu inwentarza i oszacowanie do sędziego-komisarza, a ten uwzględniając wniosek syndyka może ustalić dłuższy termin do wykonania tych czynności.

Inwentarz spisany będzie przez syndyka albo na jego żądanie przez komornika lub notariusza. O terminie spisania inwentarza należy zawiadomić upadłego i członków rady wierzycieli; mogą oni być obecni przy tej czynności.

Do spisu inwentarza syndyk dołącza uwagi co do stanu majątku, w tym także co do stanu prawnego nieruchomości i ruchomości będących we władaniu upadłego, oraz plan prowadzenia upadłości i plan ponoszenia wydatków na koszty postępowania upadłościowego.

Czy syndyk może zastosować wobec upadłego środki przymusu przy sporządzaniu inwentarza?

Jest możliwe, że upadły nie będzie współpracował z syndykiem przy sporządzaniu inwentarza. Jeżeli syndyk dojdzie do wniosku, że upadły ukrywa pewne rzeczy, które powinny być ujęte w inwentarzu lub dokonuje usunięcia tych rzeczy - może wówczas zastosować środki przymusowe.

Syndyk, który uznał, że środki przymusowe są w danej sytuacji niezbędne występuje z żądaniem do komornika. Syndyk nie jest bowiem uprawniony do bezpośredniego przeprowadzenia środków przymusowych. Dopiero komornik je stosuje - komornikowi jednak nie wolno badać czy żądanie syndyka jest celowe i usprawiedliwione - ma tylko wykonać żądanie syndyka. Syndyk ma w tym przypadku bardzo znaczące uprawnienia w stosunku do upadłego.

Komornik może zastosować następujące środki przymusowe:

• przymusowe otworzenie zamkniętych pomieszczeń i schowków - chodzi tutaj o pomieszczenia, które należą do upadłego oraz schowki nie znajdujące się w mieszkaniu upadłego - na przykład skrytki pocztowe, czy też schowki w bankach,
• przeszukanie mieszkania i schowków oraz rzeczy upadłego (chodzi tu o mieszkanie w bardzo szerokim rozumieniu tego słowa - w jego zakres będą wchodziły również piwnice, strychy danej osoby, a ponadto uważa się, że na tej podstawie można przeszukać również lokale, które upadły zajmuje tylko czasowo - na przykład pokój hotelowy). Schowki wymienione w tym przepisie, to schowki, które są umieszczone w mieszkaniu,
• możliwe jest także przeszukanie odzieży, którą upadły ma na sobie. Jednakże przed zastosowaniem przeszukania odzieży komornik musi wezwać upadłego do opróżnienia kieszeni i schowków odzieży, a przeszukanie może być dokonywane tylko przez osobę tej samej płci - jeżeli komornik jest innej płci niż osoba przeszukiwana przeszukania musi dokonać inna osoba, a komornik sprawuje tylko nadzór nad przeszukaniem (rozporządzenie o czynnościach komornika).

Osoba, która ma w swoim władaniu rzeczy upadłego, chociażby z mocy prawa zastawu, prawa zatrzymania lub na podstawie innego tytułu, obowiązana jest zawiadomić o tym syndyka oraz na żądanie syndyka, komornika lub notariusza okazać je celem oszacowania i wciągnięcia do spisu inwentarza.

Michał Włodarczyk

Radca Prawny

Zajmuje się sprawami osób fizycznych jak również przedsiębiorców. Posiada rozległe doświadczenie w poradnictwie w sprawach życiowych osób fizycznych jak również profesjonalnych problemów prawnych przedsiębiorców. Bazując na swoim doświadczeniu skutecznie doradza w sprawach osób fizycznych jak i przedsiębiorców zawsze dbając o praktyczną stronę problemów prawnych z jakimi zwracają się do niego jego klienci.