Sprzedaż przez internet a podatki

Podmioty dokonujące transakcji za pośrednictwem internetu muszą liczyć się z konsekwencjami podatkowymi takich czynności. 

Wbrew obowiązkowi, niedokonanie zgłoszenia działalności gospodarczej, niewypełnianie obowiązków składania deklaracji, zeznań podatkowych, opłacania należnych podatków z tytułu sprzedaży za pośrednictwem iInternetu, a także niedopełnianie obowiązku ewidencjonowania sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej, może spowodować wymierzenie sankcji przewidzianych w ustawie - Kodeks karny skarbowy.

Kiedy sprzedaż przez internet stanowi działalność gospodarczą w podatku dochodowym od osób fizycznych?

Z tytułu sprzedaży rzeczy lub świadczenia usług przez internet mogą powstać dochody o różnym charakterze. Dla celów podatku dochodowego sprzedaż rzeczy lub świadczenie usług za pośrednictwem internetu w sposób ciągły (powtarzalny) i zorganizowany (na co wskazują np. zakupy rzeczy w celu dalszej odsprzedaży czy trwałe kontakty handlowe) ma znamiona działalności gospodarczej, bez względu na to, czy została ona zarejestrowana, czy nie. Działalność gospodarcza to - na grudnie podatku dochodowego od osób fizycznych - działalność zarobkowa wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa, polegająca na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż, polegająca na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych prowadzona we własnym imieniu bez względu na jej rezultat.

Odpowiednie sklasyfikowanie źródła tych dochodów pozwala określić miejsce i sposób ich opodatkowania podatkiem dochodowym. Ponieważ część transakcji dokonywanych za pośrednictwem internetu ma charakter międzynarodowy, należy przy tym uwzględniać postanowienia umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oparte na Konwencji Modelowej OECD w sprawie podatku od dochodu i majątku.

Z kolei sprzedaż za pośrednictwem internetu rzeczy ruchomych, która nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i która dokonana jest po upływie pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło ich nabycie, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Nie ma obowiązku ujawniania takich transakcji w zeznaniach podatkowych.

Natomiast sprzedaż za pośrednictwem internetu rzeczy ruchomych poza działalnością gospodarczą (prywatnie) przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło ich nabycie, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Rodzi zatem obowiązek jej ujawnienia w zeznaniu podatkowym (nawet gdy jest zrealizowana ze stratą) i rozliczenia, wraz z pozostałymi dochodami, w terminie złożenia zeznania.

W przypadku ofert sprzedaży nieruchomości przez internet trzeba wiedzieć, iż umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. Stąd też taka internetowa forma sprzedaży nieruchomości nie jest możliwa bez dokonania dodatkowych czynności z udziałem notariusza.

Kiedy trzeba zapłacić VAT?

Dla celów podatku od towarów i usług (VAT) podatnikiem jest ten, kto samodzielnie wykonuje działalność gospodarczą np. za pośrednictwem internetu, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza na grucie tego podatku obejmuje bowiem wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje m.in. czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Dla celów podatku od towarów i usług w określonych przypadkach podatnikami są także osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne:

• dokonujące wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów,
• będące usługobiorcami m.in. usług elektronicznych świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby działalności gospodarczej, stałego miejsca zamieszkania lub stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju,
• nabywające towary, jeżeli dokonującym ich dostawy na terytorium kraju jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej, stałego miejsca zamieszkania lub stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju.

Stopniowo poszerza się lista czynności objętych tzw. odwrotnym obciążeniem VAT - gdy podatek musi rozliczyć VAT nabywca, a nie sprzedawwca (usługodawca). W przypadkach stosowania procedury reverse charge obie strony muszą być podatnikami VAT czynnymi.

Podatnicy rozpoczynający wykonywanie za pośrednictwem internetu czynności podlegających opodatkowaniu VAT są, w zasadzie, zwolnieni od tego podatku ze względu na niski poziom obrotów uzyskanych z prowadzonej działalności gospodarczej, chyba że zrezygnują z tego zwolnienia (o którym mowa w art. 113 ustawy o podatku od towarów i usług - tzw. zwolnienia podmiotowego). Obowiązek opodatkowania VAT powstaje natomiast w chwili, kiedy sprzedaż z całej działalności gospodarczej w proporcji do okresu prowadzonej działalności przekroczy w skali roku 200 000 zł. Wraz przekroczeniem kwoty limitu sprzedaży, podmiot dokonujący takich czynności ma obowiązek zarejestrować się jako podatnik VAT czynny, a każda transakcja podlega opodatkowaniu właściwą stawką podatku od towarów i usług.

Należy też pamiętać o generalnym obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących przy sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności (z uwzględnieniem zwolnień od tego wymogu zgodnie przewidzianych w rozporządzeniu ministra finansów w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących).

Jeśli chodzi o podatek od towarów i usług, to niezależnie od sposobu zamówienia (przez internet czy w inny sposób), do sprzedaży krajowej, importu i eksportu towarów, wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów mają w zasadzie zastosowanie podobne zasady opodatkowania podatkiem od towarów i usług. W przypadku wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów zamówionych za pośrednictwem internetu, dokonywanej przez podatnika VAT na rzecz innego podatnika VAT, podatek uiszcza nabywca według stawki właściwej w swoim państwie. W przypadku wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów zamówionych za pośrednictwem internetu, dokonywanej przez podatnika VAT na rzecz podmiotu niebędącego podatnikiem VAT (sprzedaż wysyłkowa), zastosowanie ma specjalny tryb, zgodnie z którym możliwe jest opodatkowanie w miejscu rozpoczęcia dostawy, w ramach limitów określanych przez poszczególne państwa członkowskie UE. Przekroczenie limitu dostaw dla danego kraju powoduje obowiązek rozliczania podatku w tym właśnie kraju według obowiązującej w nim stawki. Podatnik ma jednak możliwość opodatkowania swoich dostaw w państwie przeznaczenia towarów również w przypadku, gdy wartość dostawy jest niższa od przewidzianego przez każde państwo członkowskie limitu, pod warunkiem pisemnego zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego o skorzystaniu z takiej opcji.

Usługi świadczone drogą elektroniczną należą do tzw. usług niematerialnych (np. tworzenie i utrzymywanie witryn internetowych, dostarczanie on-line oprogramowania i jego uaktualnień, dostarczanie on-line muzyki, filmów, gier, obrazów, tekstu i informacji, udostępnianie baz danych, świadczenie on-line usług kształcenia korespondencyjnego itp.). Dla ich opodatkowania podatkiem od towarów i usług istotne znaczenie ma właściwe zidentyfikowanie nabywcy usług. Należy ustalić, czy nabywca jest podatnikiem VAT, czy też nie, a jeśli nie jest podatnikiem VAT, dodatkowo ustalić, czy jego siedziba lub stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu znajduje się na terytorium Unii Europejskiej, czy też poza jej terytorium. Miejsce świadczenia usług drogą elektroniczną (tzn. miejsce ich opodatkowania) zależy m.in. od ww. okoliczności.

Jeśli sprzedaż jest dokonywana za pośrednictwem internetu przez podmiot, który prowadzi działalność gospodarczą, w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, to taka transakcja podlega opodatkowaniu tym podatkiem i nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Kidy należy zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych?

Gdy sprzedaż dokonywana jest za pośrednictwem internetu przez podmiot, który nie prowadzi działalności gospodarczej, wtedy transakcja nie podlega opodatkowaniu VAT, a w konsekwencji podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC) na zasadach ogólnych. Podatnikiem PCC jest nabywca.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy sprzedaży rzeczy i praw majątkowych, jeżeli ich przedmiotem są:

• rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Polski,
• rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność została dokonana na terytorium Polski (w przypadku transakcji dokonywanej za pośrednictwem Internetu umowę uważa się za zawartą w miejscu zamieszkania albo w siedzibie składającego ofertę w chwili zawarcia umowy. Podatkowi podlega zatem transakcja, jeżeli kupujący na zagranicznej aukcji internetowej zamieszkuje lub posiada siedzibę na terytorium RP).

Od podatku zwolnione są umowy sprzedaży rzeczy ruchomych, których wartość rynkowa nie przekracza 1 000 zł. Zwolnienie to dotyczy pojedynczej umowy sprzedaży, bez względu na to, jak wiele rzeczy jest jej przedmiotem, ilu współwłaścicieli rzecz sprzedaje bądź ile podmiotów nabywa rzecz na współwłasność.

Stawka podatku od umowy sprzedaży rzeczy ruchomych wynosi 2%, a od praw majątkowych – co do zasady - 1%.

Kupujący są zobowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych oraz obliczyć i wpłacić podatek - w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zawarcia umowy sprzedaży (w przypadku aukcji internetowej obowiązek podatkowy powstaje w momencie zakończenia aukcji i ustalenie jej zwycięzcy, czyli złożenia oświadczenia woli o zobowiązaniu się do zapłacenia za rzecz zgłoszoną do licytacji).

Podstawa prawna:

• ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 710, z późn. zm.).

A.J.
Zespół e-prawnik.pl