Założenie spółki jawnej

Forma umowy spółki jawnej

Umowa spółki jawnej musi mieć formę pisemną pod rygorem nieważności. Oznacza to, że umowa ustna wspólników co do prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki może być potraktowana jako umowa spółki cywilnej, zgodnie z kodeksem cywilnym. Umowa spółki cywilnej może być bowiem zawarta w dowolnej formie.

Aby skutecznie założyć spółkę jawną, wspólnicy muszą spisać umowę. Może to być zwykła forma pisemna lub też forma kwalifikowana, np. akt notarialny. Jednakże umowa w formie aktu notarialnego wiąże się z kosztami - taksa notarialna uzależniona jest od wartości wkładów wspólników do spółki - może stanowić duże obciążenie dla wspólników już na pierwszym etapie założenia spółki.

Kodeks spółek handlowych wymaga dla ważności umowy spółki jawnej formy pisemnej - jest to wymóg niezbędny dla założenia takiej spółki.

Składniki umowy spółki jawnej

Kodeks spółek handlowych określa minimalną treść postanowień umowy spółki jawnej. Umowa ta powinna zawierać określenie:

• firmy i siedziby spółki jawnej - firmy, czyli nazwy spółki; siedzibą jest zawsze miejscowość w której koncentruje się działalność spółki,
• wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika oraz wartość tych wkładów - pieniądze lub inne środki, np. nieruchomości,
• przedmiotu działalności spółki,
• jeżeli spółka zawierana jest na czas oznaczony - również czas trwania spółki.

Firma spółki jawnej to jej nazwa używana w obrocie gospodarczym. Firma powinna zawierać nazwiska lub firmy (wspólnikiem spółki jawnej może być także inna spółka) wszystkich wspólników albo nazwisko albo firmę jednego albo kilku wspólników. Firma spółki jawnej musi zawierać dodatkowe oznaczenie „spółka jawna”. Oznaczenie to w obrocie może być używane jako skrót w postaci „sp. j.” Przykładowo firma spółki jawnej może przybrać postać: "Jan Kowalski, Zenon Nowak - spółka jawna" lub "Nowak spółka jawna".

Opodatkowanie umowy spółki jawnej

Umowa spółki oraz zmiana umowy spółki (czyli takie podwyższenie wniesionego do spółki wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki), podlega opodatkowaniu od czynności cywilnoprawnych, (jeżeli siedziba spółki znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej).

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zawarcia umowy spółki. Podstawę opodatkowania przy zawarciu umowy stanowi wartość wkładów wniesionych do majątku spółki.

Stawka podatku od umowy spółki lub zmiany zgodnie z przepisem art. 7 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynosi 0,5%.

Właściwym miejscowo w sprawach podatku od czynności cywilnoprawnych w przypadku umów spółki jawnej jest Urząd Skarbowy właściwy ze względu na siedzibę spółki.

Zgłoszenie do rejestru

Spółka jawna powstaje z chwilą wpisu do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym. Zgłoszenia dokonuje się na urzędowych formularzach KRS-W1 wraz z załącznikami, określającymi:

• przedmiot działalności spółki - KRS-WM
• jej wspólników - KRS-WB
• sposób powstania podmiotu - KRS-WH
• wspólników uprawnionych do reprezentacji spółki - KRS-WK

Zgłoszenie do rejestru jest warunkiem powstania spółki i warunkiem podjęcia przez nią działalności gospodarczej.

Do zgłoszenia dołączyć należy złożone wobec sądu albo poświadczone notarialnie wzory podpisów osób uprawnionych do reprezentowania spółki a także umowę spółki. Wpis do rejestru jest dokonywany na wniosek, który składa się na urzędowym formularzu. Składając wniosek należy uiścić opłatę sądową, w tym również opłatę za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (jest to odpowiednio 500 zł i 100 zł. Wniosek nieprawidłowo wypełniony podlega zwrotowi, bez wzywania do uzupełnienia braków. W razie zwrócenia wniosku przy pierwszym wpisie do rejestru, może on być ponownie złożony w terminie 7 dni od daty doręczenia zarządzenia o zwrocie. Urzędowe formularze są udostępniane w siedzibach sądów oraz poza nimi. Koszty postępowania rejestrowego ponosi spółka.

Inne konieczne czynności

Łącznie z wnioskiem o wpis w Krajowego Rejestru Sądowego należy złożyć  wniosek o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej (REGON) oraz głoszenie płatnika składek w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych a także zgłoszenie identyfikacyjne NIP-2 wraz ze wskazaniem właściwego naczelnika urzędu skarbowego. W innym przypadku wniosek zostanie zwrócony.

Sąd przesyła z urzędu wnioski i zgłoszenia niezwłocznie, nie później niż w terminie 3 dni roboczych od dnia dokonania wpisu, do urzędu statystycznego województwa, na terenie którego przedsiębiorca ma siedzibę, oraz wskazanego przez przedsiębiorcę naczelnika urzędu skarbowego wraz z odpisem postanowienia o wpisie i zaświadczeniem o dokonaniu wpisu.

Każda spółka jawna ma obowiązek posiadania rachunku bankowego i gromadzenia oraz wydatkowania środków pieniężnych za pośrednictwem tego rachunku. Spółka zawiadamia właściwy urząd skarbowy o posiadanym rachunku bankowym. W zawiadomieniu podaje nazwę i adres banku oraz numer rachunku bankowego albo podstawowego rachunku bankowego w przypadku posiadania więcej niż jednego rachunku. Poza tym spółka musi powiadomić pozostałe banki o tym, w którym banku prowadzony jest rachunek bankowy podstawowy i jaki jest jego numer. Powyższe informacje muszą być także przekazywane oddziałowi ZUS, w którym opłacane są składki na ubezpieczenie społeczne. Wszelkie zmiany danych powinny być zgłaszane w terminie 14 dni od ich powstania.

Warto pamiętać o konieczności rejestracji w US podatku VAT, który musi być zgłoszony przed dokonaniem pierwszej czynności podlegającej opodatkowaniu a także o zgłoszeniu wspólników do ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego.

Pamiętaj, że:

• Wszelkie zmiany danych zgłoszonych w momencie rejestracji spółki powinny zostać zgłoszone sądowi rejestrowemu.
• Współmałżonek wspólnika może żądać wpisania do rejestru wzmianki o umowie, dotyczącej stosunków majątkowych między małżonkami.
• Zgłoszenie spółki do rejestru podlega stałej opłacie w wysokości 500 zł a opłata za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym wynosi 100 zł.
• Spółka jawna może także powstać w wyniku przekształcenia spółki cywilnej - w takimprzypadku zgłoszenia w sądzie rejestrowym dokonują wszyscy wspólnicy.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. 2000 r., Nr 94, poz. 1037 ze zmianami),
• Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 21 grudnia 2000 r. w sprawie określenia wzorów urzędowych formularzy wniosków o wpis do Krajowego Rejestru Sądowego oraz sposobu i miejsca ich udostępniania.(Dz. U. 2000 r., Nr 118, poz. 1247 ze zmianami).

Michał Włodarczyk

Radca Prawny

Zajmuje się sprawami osób fizycznych jak również przedsiębiorców. Posiada rozległe doświadczenie w poradnictwie w sprawach życiowych osób fizycznych jak również profesjonalnych problemów prawnych przedsiębiorców. Bazując na swoim doświadczeniu skutecznie doradza w sprawach osób fizycznych jak i przedsiębiorców zawsze dbając o praktyczną stronę problemów prawnych z jakimi zwracają się do niego jego klienci.