Prezydent podpisał niedawno 2 ustawy z dnia 12 września 2025 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.
Bank prześwietli płatnika...
Celem pierwszej ustawy z dnia 12 września 2025 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jest wprowadzenie systemowego mechanizmu umożliwiającego dostęp do danych przedsiębiorcy posiadającego konto płatnika składek w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) przez określone podmioty dokonujące weryfikacji jego sytuacji gospodarczej i finansowej.
Nowelizacja zakłada udostępnianie przez ZUS bezpłatnie bankom, instytucjom finansowym, instytucjom kredytowym oraz instytucjom pożyczkowym, o których mowa w art. 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe oraz osobom prawnym, jednostkom organizacyjnym lub osobom fizycznym będącym przedsiębiorcami, na ich wniosek złożony w postaci elektronicznej, za zgodą płatnika składek, określonych w ustawie danych zgromadzonych na koncie płatnika składek. Dane, jakie podmioty te będą mogły pozyskać z konta płatnika składek, będą obejmowały:
- NIP lub numer identyfikacyjny REGON, a jeżeli nie nadano tych numerów lub jednego z nich – numer PESEL lub serię i numer dowodu osobistego albo paszportu,
- nazwę skróconą lub imię i nazwisko,
- okres rozliczeniowy,
- stan rozliczeń należnych składek, do których poboru uprawniony jest Zakład.
Dane te będą mogły być udostępniane w zakresie, w jakim są niezbędne do zrealizowania przez banki, instytucje finansowe, instytucje kredytowe oraz instytucje pożyczkowe wniosku płatnika składek o udzielenie kredytu, pożyczki pieniężnej lub świadczenie innej usługi, o których mowa w art. 5 i art. 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, albo w zakresie niezbędnym do zweryfikowania sytuacji finansowej i gospodarczej płatnika składek przez osoby prawne, jednostki organizacyjne lub osoby fizyczne będące przedsiębiorcami. Pozyskiwane ww. dane będą przez ZUS, udostępniane wyłącznie w postaci elektronicznej, z uwzględnieniem przepisów dotyczących ochrony danych osobowych.
Dostęp do ww. danych będzie możliwy za zgodą przedsiębiorcy, jako właściciela danych, przy czym udzielona zgoda będzie uprawniała do jednokrotnego uzyskania danych.
Dostęp do określonych w ustawie danych z konta płatnika ułatwi wskazanym w ustawie podmiotom podjęcie decyzji, czy przedsiębiorca kwalifikuje się do uzyskania kredytu, pożyczki, a także weryfikację jego rzetelności jako partnera biznesowego lub kontrahenta – w szczególności w zakresie wypełniania obowiązków publicznoprawnych, takich jak terminowe opłacanie składek, do których poboru obowiązany jest ZUS. Ułatwi to również ocenę jego płynności finansowej.
Nowelizacja wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca po upływie 12 miesięcy od dnia ogłoszenia.
Mniej dokumentów do przechowywania...
Celem drugiej ustawy z dnia 12 września 2025 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jest likwidacja obowiązku przechowywania przez przedsiębiorców dokumentów zgłoszeniowych wysłanych elektronicznie do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).
Zgodnie z obowiązującym art. 36 ust. 8 ustawy z dnia 13 października 1998 r. osystemie ubezpieczeń społecznych, na płatniku składek, dokonującym zgłoszenia do ZUS drogą elektroniczną, ciąży obowiązek przechowywania przez okres 5 lat duplikatu zgłoszenia sporządzonego w formie „papierowej”.
Nowelizacja przewiduje uchylenie art. 36 ust. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, co oznacza likwidację obowiązku przechowywania przez płatników składek zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych w formie pisemnej, opatrzonych podpisem osoby zgłaszanej. Obowiązek ten jest postrzegany jako nadmiarowy przez przedsiębiorców, którzy podnoszą, że dokumenty te widnieją w systemie – zarówno po stronie ZUS, jak i płatnika, co sprawia, iż nie ma potrzeby dokonywania dodatkowej, osobnej archiwizacji.
Przewiduje się, że wdrożenie projektowanej zmiany przyczyni się do zmniejszenia obciążenia administracyjnego dla przedsiębiorców.
Ustawa wejdzie w życie 14 dni od dnia jej ogłoszenia.