Ceny usług wodociągowo-kanalizacyjnych pod nadzorem?

11.10.2017

Projekt ustawy o zmianie ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków oraz niektórych innych ustaw

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra infrastruktury i budownictwa. Teraz zajmie się nim Sejm.

Ustalanie cen

Efektywny nadzór nad ustanawianiem cen i opłat za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i odprowadzenie ścieków – jest jednym z najistotniejszych celów przygotowanego projektu nowelizacji ustawy. Przewidziano rozwiązania, które będą zabezpieczać interes odbiorców usług świadczonych w ramach zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków. Regulacje wprowadzone tą ustawą nie spowodują obciążenia obywateli dodatkowymi opłatami lub innymi daninami publicznymi.

Obecny model świadczenia usług wodociągowo-kanalizacyjnych nie zapewnia obiektywnego oraz niezależnego nadzoru, jeżeli chodzi o zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków – niejednokrotnie jednostka samorządu terytorialnego pełni jednocześnie funkcję właściciela przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego, organu nadzoru oraz przedstawiciela odbiorców tych usług. Często powoduje to nieuzasadniony wzrost cen za usługi wodociągowo-kanalizacyjne i konflikt interesów między wspomnianymi pomiotami.

Zasady i warunki

W znowelizowanych przepisach określono zasady i warunki zbiorowego zaopatrzenia w wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi oraz zbiorowego odprowadzania ścieków, w tym zasady:

działalności przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych,
tworzenia warunków do zapewnienia ciągłości dostaw i odpowiedniej jakości wody oraz niezawodnego odprowadzania i oczyszczania ścieków, a także
ochrony interesów odbiorców usług z uwzględnieniem wymagań ochrony środowiska i optymalizacji kosztów.

Ponadto określono wymagania wobec jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi oraz tryb zatwierdzania taryf i wskazano zadania organu regulacyjnego.

Organ regulacyjny i jego zadania

Organem regulacyjnym będzie dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej Państwowego Gospodarstwa Wodnego „Wody Polskie” (obecnie jest to zadanie gmin). Rozwiązanie to powinno przyczynić się do wyeliminowania ryzyka nieuzasadnionego wzrostu stawek opłat oraz cen za pobór wody i odprowadzanie ścieków. PGW „Wody Polskie” zostało powołane ustawą Prawo wodne z 20 lipca 2017 r.

Zadaniem organu regulacyjnego będzie: opiniowanie projektu regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków; zatwierdzanie taryf za zbiorowe zaopatrzenie w wodę oraz zbiorowe odprowadzanie ścieków; rozstrzyganie sporów między przedsiębiorstwami wodociągowo-kanalizacyjnymi a odbiorcami usług.

Do zadań organu regulacyjnego będzie także należało wymierzanie kar pieniężnych za nieprzestrzeganie obowiązku przedstawienia do zatwierdzania taryf lub stosowanie zawyżonych cen albo stawek opłat już po ich zatwierdzeniu. Zadaniem tego organu będzie również zbieranie i przetwarzanie informacji dotyczących przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych, w szczególności obliczanie i publikowanie informacji o średnich cenach dostaw wody i odbioru ścieków, a także sporządzanie i publikowanie raportów dotyczących warunków wykonywania działalności, jeśli chodzi o zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków. Organ regulacyjny ma także prowadzić punkty informacyjne dla odbiorców usług.

Zgodnie z projektem ustawy, dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej PGW „Wody Polskie” będzie rozstrzygał – w decyzji – spory między przedsiębiorstwami wodociągowo-kanalizacyjnymi a odbiorcami usług. W szczególności chodzi o spory dotyczące odmowy zawarcia umowy o zaopatrzenie w wodę lub odprowadzanie ścieków przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne, a także odcięcia dostawy wody lub zamknięcia przyłącza kanalizacyjnego bądź odmowy przyłączenia nieruchomości do sieci. Od decyzji organu regulacyjnego przewidziano odwołanie do Sądu Okręgowego w Warszawie – Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w ciągu 14 dni od daty jej doręczenia. Rozwiązanie to powinno przyczynić się do zmniejszenia liczby sporów i konfliktów powstałych na tym tle.

Opłata od przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych

Zgodnie z projektem, przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne będą ponosić opłatę za wydanie decyzji dotyczącej zatwierdzenia taryf przez organ regulacyjny. Przyjęto, że wysokość opłaty stanowi dwukrotność opłaty za wydanie pozwolenia wodnoprawnego (będzie to 500 zł).

Po zmianach przedsiębiorstwo wodno-kanalizacyjne będzie określać taryfę na 3 lata (dotychczas taryfy obowiązywały przez rok). Umożliwi to bilansowanie dostępnych zasobów wodnych w okresie dłuższym niż rok, co jest ważne w sytuacji wystąpienia ekstremalnych zjawisk pogodowych (np. suszy) i odciąży przedsiębiorstwa od corocznych zadań związanych z wyznaczaniem wielkości taryf.

Projekt ustawy zawiera także przepisy dotyczące postępowania w sprawach dotyczących regulacji rynku wodno-kanalizacyjnego.

Kiedy nowelizacja ma wejść w życie?

Nowe przepisy mają obowiązywać z dniem następującym pod dacie ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Do końca 2017 r. zadania organu regulacyjnego będzie wykonywał prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej. Od 1 stycznia 2018 r. jego zadnia przejmie prezes Państwowego Gospodarstwa Wodnego „Wody Polskie” albo dyrektorzy regionalnych zarządów gospodarki wodnej PGW „Wody Polskie”.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl