Indeks biznesu PKPP Lewiatan - październik 2008
Indeks Biznesu PKPP Lewiatan stracił w październiku siedem punktów w notowaniu kwartalnym, indeks roczny stracił tylko dwa punkty. Oczekuje się wyraźnego spowolnienia dynamiki wzrostu gospodarczego w czwartym kwartale. Notowania rocznego indeksu ciągle jeszcze pozwalają liczyć na uzyskanie rocznego tempa wzrostu gospodarczego powyżej 5 proc., ale gdyby spadkowa tendencja utrzymała się, to przyszłoroczne tempo wzrostu może szybko spaść do poziomu sprzed dwóch lat.
Indeks kwartalny, półroczny i roczny
Indeks Biznesu PKPP Lewiatan stracił w październiku siedem punktów w notowaniu kwartalnym, schodząc do poziomu 58 pkt. i w ten sposób po raz pierwszy od dwóch lat znalazł się poniżej indeksu rocznego, który tym razem stracił tylko dwa punkty, obniżając się do 61 pkt. Oczekuje się wyraźnego spowolnienia dynamiki wzrostu gospodarczego w czwartym kwartale, co może obniżyć tempo wzrostu do poziomu sprzed dwóch lat, gdyby ta spadkowa tendencja utrzymała się w przyszłym roku. Na razie roczny indeks ciągle jeszcze pozwala liczyć na uzyskanie rocznego tempa wzrostu gospodarczego powyżej 5 proc., głównie dzięki dobrej pierwszej połowie roku. Największe spadki dotknęły indeksy popytu, przy niewielkim korektach indeksu makroekonomicznego i indeksu finansów. Wydaje się, że fundamenty makroekonomiczne gospodarki i kondycja finansowa przedsiębiorstw pozostają silne, a światowy kryzys finansowy odczujemy przede wszystkim poprzez zahamowanie dynamiki popytu krajowego i zagranicznego. Stagnacja czy nawet recesja u naszych partnerów handlowych wpłynie na ograniczenie eksportu, a zawirowania na rynkach finansowych paraliżują rynek międzybankowy, co grozi załamaniem podaży kredytu, a dalej ograniczeniem wydatków inwestycyjnych przedsiębiorstw i konsumpcji gospodarstw domowych. W konsekwencji światowego kryzysu finansowego gospodarce grozi przede wszystkim załamanie popytu, który napędzał dobrą koniunkturę przez ostatnie dwa lata.
Indeksy szczegółowe
Przedstawiają wpływ poszczególnych czynników na oczekiwany poziom koniunktury. Dotyczą popytu globalnego, finansów, sytuacji makroekonomicznej i politycznej.
Indeks popytu globalnego (ocenia konsumpcję krajową, eksport, inwestycje krajowe i zagraniczne)
Indeks kwartalny popytu stracił aż jedenaście punktów spadając z 74 do 63 pkt.
, a w ciągu dwóch ostatnich miesięcy odnotował rekordową stratę łącznie 20 punktów. Chociaż sprzedaż detaliczna utrzymuje się jeszcze na przyzwoitym poziomie, a fundusz płac nadal silnie rośnie, podobnie jak eksport, to rosną też zapasy i maleje portfel zamówień, a przedsiębiorstwa ograniczają produkcję spodziewając się spowolnienia dynamiki popytu w najbliższym okresie. Maleje więc dynamika produkcji sprzedanej przemysłu. Jednocześnie wydaje się, że powoli kończy się boom budowlany, bo ceny mieszkań przestały rosnąć, a banki szykują się do poważnego zaostrzenia kryteriów udzielania kredytu hipotecznego. Na skutek narastającego kryzysu i awersji do ryzyka na rykach finansowych można się spodziewać, że ograniczenia kredytowe dotkną nie tylko kredyty hipoteczne, ale także konsumpcyjne i inwestycyjne przedsiębiorstw, co w efekcie istotnie wpłynie na ograniczenie dynamiki popytu krajowego. To z kolei efektem niejako drugiej rundy wyhamuje dynamikę produkcji i zatrudnienia, a dalej płac i funduszu płac, czyli jeszcze bardziej ograniczy popyt wewnętrzny. Na utrzymanie dotychczasowej dynamiki eksportu też nie można liczyć wobec pogłębiającej się stagnacji w gospodarce światowej. W końcu, jako bezpośredni skutek kryzysu na międzynarodowych rynkach finansowych, należy oczekiwać zahamowania napływu inwestycji zagranicznych do kraju.
Indeks finansów (ocenia rentowność i płynność finansową przedsiębiorstw, zmiany realnej podaży kredytu oraz stopy procentowej)
Indeksy finansów uległy niewielkiej korekcie w dół. Sytuacja finansowa zarówno przedsiębiorstw jak i banków po okresie ponad dwuletniego boomu jest bardzo dobra. Przedsiębiorstwa osiągają wysoką rentowność i dysponują komfortem wysokiej płynności. Krajowe banki osiągnęły w pierwszym półroczu solidny wzrost aktywów i rekordowe zyski, podczas gdy banki na zachodzie w tym samym czasie liczyły już straty. Krajowy system finansowy jest jednak ściśle powiązany z rynkiem światowym przez bankowe powiązania kapitałowe i finansowanie pasywów na zagranicznych rynkach międzybankowych. Dlatego światowy kryzys finansowy może osłabić wewnętrzną stabilność krajowego systemu bankowego, co już obserwujemy jako paraliż płynności krajowego rynku międzybankowego. Bez energicznej interwencji banku centralnego grozi to załamaniem kredytu, a w konsekwencji przeniesieniem kryzysu na sektor przedsiębiorstw.
Można mieć tylko nadzieję, że wysoka płynność w sektorze przedsiębiorstw oraz niski poziom monetyzacji zamortyzują potencjalne skutki takiego rozwoju sytuacji.
Indeks makroekonomiczny (obejmuje inflację, deficyt finansów publicznych, stopę bezrobocia, oraz stopień konkurencyjności gospodarki)
Indeks makroekonomiczny w notowaniu kwartalnym uległ niewielkiemu obniżeniu o trzy punkty, a indeks roczny nawet poprawił się o jeden punkt. Równowaga makroekonomiczna gospodarki jak dotąd nie uległa pogorszeniu. Nadal maleje bezrobocie, deficyt budżetowy jest pod kontrolą, a inflacja przestała wzrastać i maleje. Niepokojąco rośnie jedynie deficyt obrotów bieżących, chociaż nie przekroczył jeszcze granicy alarmowej 5 proc. Należy się spodziewać, że ostatnie osłabienie złotówki i spodziewane osłabienie popytu krajowego przyhamuje dynamikę importu i złagodzi narastanie deficytu handlowego. Jednocześnie bank centralny posiada wystarczające rezerwy walutowe na pokrycie importu do pół roku.
Indeks polityczny (ocenia wpływ czynników politycznych)
Indeks oceny sytuacji politycznej zanotował kolejny niewielki spadek o dwa punkty w notowaniu kwartalnym i półrocznym, oraz o trzy punkty w notowaniu rocznym. Rosną obawy, czy bieżące konflikty na scenie politycznej nie osłabią skuteczności rządu w reagowaniu na aktualne wyzwania gospodarcze.
Tekst z wykresami
Indeks Biznesu Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych jest wskaźnikiem koniunktury gospodarczej w kraju, obliczanym i publikowanym miesięcznie od początku 2003 r. Powstaje na podstawie prognoz czołówki ekonomistów polskich oceniających koniunkturę na bieżący kwartał, półrocze i cały rok. Liczony jest w skali 100-punktowej, w której 50 odpowiada prognozie wzrostu gospodarczego w granicach 3,5 % PKB rocznie.
EKSPERCI, których prognozy uwzględnia Indeks Biznesu PKPP: Tadeusz Chrościcki, Ryszard Kokoszczyński, Maciej Krzak, Małgorzata Krzysztoszek, Stanisław Kubielas, Mateusz Szczurek, Bohdan Wyżnikiewicz, Leszek Zienkowski.
Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan
Warszawa, 27 października 2008 r.
Źródło: PKPP Lewiatan, www.pkpplewiatan.pl
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?