Konkluzje prezydencji Rady Europejskiej w Brukseli, 19 i 20 marca 2009 r.
Rada Europejska, która obradowała w ubiegłym tygodniu przyjęła szereg konkluzji, które koncentrują się na możliwości pokonania kryzysu finansowego i gospodarczego przez państwa członkowskie Unii Europejskiej. Rada podkreśliła, że wspólne działania i koordynacja stanowią jeden z kluczowych elementów europejskiej strategii naprawy. Odniosła się do dostępu do finansowania, systemu nadzoru sektora finansowego w UE oraz wniosków płynących z raportu de Larosiere'a. Przyjęła wspólne stanowisko UE na spotkanie G20 w Londynie. Inne poruszone w konkluzjach tematy to bezpieczeństwo energetyczne, przygotowania do konferencji COP15 w Kopenhadze oraz partnerstwo wschodnie.
Poniżej w szczegółach przedstawiamy najważniejsze wnioski ze spotkania w Brukseli.
I. Sytuacja gospodarcza, finansowa i społeczna
Pokonanie światowego kryzysu gospodarczego i finansowego jest jednym z najważniejszych wyzwań, przed jakimi stoi Unia. Ma ona sprostać temu wyzwaniu opierając swoje działania na pięciu poniższych zasadach:
A. Budowanie zaufania i wspieranie stabilności finansowej
Podstawowym warunkiem wyjścia z obecnego kryzysu jest przywrócenie zaufania i prawidłowego funkcjonowania rynków finansowych. Zaangażowanie Unii Europejskiej wynika z dwóch spotkań: berlińskiego posiedzenia na szczycie 22 lutego 2009 r. oraz posiedzenia ministrów G20 14 marca 2009 r. Rada stwierdziła, że działania w zakresie gwarancji i wczesnego dokapitalizowania podjęte przez państwa członkowskie w ramach wspólnych zasad zapobiegły krachowi finansowemu. Konieczne mogą być jednak dalsze działania przywracające funkcjonowanie rynków kredytowych i ułatwiające napływ kredytów do gospodarki realnej, w tym przez rozwiązanie kwestii toksycznych aktywów. Rada Europejska wzywa państwa członkowskie do skoordynowania działań, zgodnie z wytycznymi Komisji z 25 lutego 2009 r. Radę UE ma ocenić skuteczność podjętych działań oraz stabilność i funkcjonowanie rynków finansowych, wyniki przedstawić w sprawozdaniu Radzie Europejskiej w czerwcu 2009 roku. Rada Europejska wezwała równocześnie Radę UE i Parlament Europejski do szybkiego wypracowania porozumienia w sprawie przepisów w sprawie agencji ratingowych, wypłacalności firm ubezpieczeniowych, wymogów kapitałowych dla banków i płatności transgranicznych oraz pieniądza elektronicznego.
Z uwagi na konieczność poprawy regulacji dotyczących instytucji finansowych i nadzoru nad tymi instytucjami w UE, której podstawą jest raport grupy wysokiego szczebla ds. nadzoru finansowego J. de Larosiere'a, Rada Europejska powierzyła analizę tego raportu Radzie UE do czerwca 2009 r., a szczegółowe wnioski do jesieni 2009 r. W ocenie Rady Europejskiej prace nad przyszłymi wnioskami Komisji dotyczącymi funduszy hedgingowych i inwestycji na niepublicznym rynku kapitałowym (private equity), wynagrodzeń kadry zarządzającej i dalszego zwiększania wymogów kapitałowych powinny zostać podjęte jak najszybciej.
B. Przywrócenie właściwego funkcjonowania gospodarki realnej
Rada Europejska będzie z determinacją działać na rzecz zwiększenia liczby miejsc pracy i wzrostu gospodarczego. W opinii Rady Europejskiej poczyniono znaczne postępy w realizacji europejskiego planu naprawy gospodarczej, przyjętego w grudniu ubiegłego roku. Upłynie wprawdzie nieco czasu, zanim w gospodarce zaczną być odczuwalne jego pozytywne skutki, jednak nakłady budżetowe (około 3,3% PKB UE, czyli ponad 400 mld EUR) zaowocują nowymi inwestycjami, wpłyną na zwiększenie popytu, przyczynią się do powstania nowych miejsc pracy i pomogą UE w przejściu ku gospodarce niskoemisyjnej.
Rada Europejska osiągnęła porozumienie ws. wspólnotowej części europejskiego planu naprawy gospodarczej mającej wesprzeć projekty w dziedzinie energii i szerokopasmowego Internetu, jak również w zakresie działań związanych z oceną funkcjonowania reformy WPR.
Rada Europejska potwierdza swoje zdecydowane zaangażowanie na rzecz zdrowych finansów publicznych oraz ram paktu stabilizacji i wzrostu. Stabilność makrofinansowa jest kluczowym elementem odporności gospodarki europejskiej jako całości. Rada Europejska uznała, że Wspólnota jest gotowa zapewnić wsparcie w zakresie bilansów płatniczych kwalifikującym się do tego państwom członkowskim wymagającym takiej pomocy, której pułap unijnego mechanizmu pomocy na rzecz wsparcia bilansów płatniczych zostaje podwojony do kwoty 50 mld EUR.
C. Pełne wykorzystanie odnowionej strategii lizbońskiej na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia
Odnowiona strategia lizbońska stanowi w dalszym ciągu skuteczne ramy sprzyjające trwałemu wzrostowi gospodarczemu i zatrudnieniu. Kryzys akcentuje potrzebę przeprowadzenia i przyspieszenia reform strukturalnych.
Działania krótkoterminowe podjęte przez UE i państwa członkowskie przyniosą maksymalne korzyści, jeśli będą zgodne ze średnio- i długoterminowymi celami tej strategii. Rada Europejska zatwierdziła zaktualizowane zalecenia dla państw członkowskich i wezwała do sprawnego ich wdrożenia. Rada Europejska oczekuje wniosków dotyczących strategii lizbońskiej na okres po roku 2010, które Komisja przedstawi w drugiej połowie bieżącego roku.
Ważne jest aby przyspieszono działania na rzecz: usunięcia istniejących barier i niedopuszczania do powstania nowych; doprowadzenia pełnego działania rynku wewnętrznego; dalszego zmniejszanie obciążeń administracyjnych; poprawy warunków przemysłu oraz przedsiębiorstw, a szczególnie MŚP; zachęcanie do partnerstwa między biznesem, badaniami, edukacją i szkoleniem oraz zwiększenia inwestycji w badania, wiedzę i edukację. Rada Europejska przypomniała o kluczowej roli rozwoju telekomunikacji i szerokopasmowego Internetu w kontekście europejskich inwestycji, tworzenia miejsc pracy oraz ogólnej naprawy gospodarczej. Ponadto, Rada po raz kolejny wezwała do szybkiego zamknięcia dwustronnych negocjacji handlowych WTO Rundy Doha.
D. Zaradzanie społecznym skutkom kryzysu
Rada Europejska wzywa do podjęcia działań na rzecz zapobiegania utracie miejsc pracy i negatywnym skutkom społecznym kryzysu. Jedną z priorytetowych kwestii jest pobudzanie zatrudnienia, poprzez propagowanie nabywania nowych umiejętności wymaganych w nowych miejscach pracy. Solidarność i ułatwianie systemom ochrony socjalnej odgrywania w pełni ich roli automatycznego stabilizatora jest kluczowe dla odbudowy zaufania i jego wzmacniania. Mobilność w znacznym stopniu przyczynia się do wzrostu gospodarczego. Według Rady szczególną uwagę należy poświęcić grupom najsłabszym oraz nowo pojawiającemu się ryzyku wykluczenia społecznego.
Na posiedzeniu poświęconym zatrudnieniu, które ma się odbyć w maju 2009 r. państwa skoncentrują się na takich kwestiach, jak utrzymanie poziomu zatrudnienia dzięki modelowi flexicurity oraz mobilności, podnoszeniu kwalifikacji i przewidywaniu potrzeb rynku pracy. Posiedzenie będzie okazją do omówienia wzmocnienia i restrukturyzacji rynku pracy, zostanie ono przygotowane we współpracy m.in. z partnerami społecznymi.
E. Współpraca na szczeblu globalnym
Zgodnie z wynikami berlińskiego posiedzenia na szczycie i posiedzenia ministrów G20 UE ze swej strony dokłada starań, by wspierać popyt i podejmie wszelkie niezbędne działania na szczeblu globalnym.
Unia będzie odgrywać przewodnią rolę w promowaniu na świecie szybkiego powrotu na drogę trwałego wzrostu gospodarczego, we wzmacnianiu naszych zdolności zarządzania w sytuacji kryzysowej, w przyspieszeniu reform rynków finansowych oraz we wspieraniu krajów rozwijających się. Szczyt G20 w Londynie ma do odegrania istotną rolę w transformacji światowego systemu finansowego i odbudowie zaufania podmiotów gospodarczych na całym świecie. Rada Europejska przyjmuje w tym celu wspólne stanowisko. Prezentujemy je w drugiej części tej informacji.
II. Energia i zmiany klimatu
A. Zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego Unii
Jednym z najważniejszych priorytetów Unii jest bezpieczeństwo energetyczne, które należy zapewniać poprzez poprawę efektywności energetycznej, dywersyfikację dostawców, źródeł i dróg dostaw energii oraz propagowanie interesów energetycznych Unii w stosunkach z państwami trzecimi. Zagwarantowanie bezpieczeństwa energetycznego wymaga od UE i państw członkowskich gotowości do działania w sposób solidarny i odpowiedzialny. Europejska podjęła wspólne ustalenia co do:
- rozwoju infrastruktury energetycznej i połączeń międzysystemowych
- pilnego stworzenia odpowiednich mechanizmów reagowania kryzysowego w UE i uzyskaniem gwarancji przesyłu od dostawców
- propagowania efektywności energetycznej,
- sprawnego, zliberalizowanego i zintegrowanego wewnętrznego rynek energii, który jest warunkiem skuteczności polityki bezpieczeństwa energetycznego
- dywersyfikowania źródeł, paliw i dróg dostaw energii,
- jak najlepszego wykorzystywania własnych zasobów energii, w tym ze źródeł odnawialnych, paliw kopalnych i energii jądrowej.
B. Przygotowanie konferencji kopenhaskiej poświęconej zmianom klimatu
Rada Europejska przywołała zobowiązanie UE do redukcji emisji o 30% stanowiące wkład w takie porozumienie, o ile inne kraje rozwinięte zobowiążą się do porównywalnej redukcji emisji, a zaawansowane kraje rozwijające się wniosą wkład na miarę swoich zobowiązań i możliwości. W konkluzjach Rady z marca 2009 roku określono bardziej szczegółowo działania, których podjęcia UE oczekuje od krajów rozwiniętych i rozwijających się; realizacja ogólnego celu krajów rozwiniętych musi być sprawiedliwie rozdzielona między te kraje, w sposób zapewniający porównywalność starań. Unia Europejska będzie mieć stosowny udział w finansowaniu działań łagodzących skutki zmian klimatu w krajach rozwijających się.
Rada Europejska będzie dalej omawiała te kwestie na czerwcowym posiedzeniu. Podkreślono, że należy przeprowadzić bardziej szczegółową analizę mechanizmów międzynarodowego finansowania. Rada Europejska przed konferencją kopenhaską określi: 1) stanowiska UE w sprawie głównych metod finansowania działań łagodzących i dostosowawczych, wsparcia technologicznego i tworzenia zdolności, 2) szczegóły dotyczące wkładu UE i 3) zasady podziału obciążenia między państwa członkowskie.
III. Europejska polityka sąsiedztwa
A. Partnerstwo wschodnie
Partnerstwo wschodnie, ustanowione w grudniu 2008 r., będzie propagować stabilność i dobrobyt wśród wschodnich partnerów UE objętych europejską polityką sąsiedztwa. Rada Europejska zobowiązała się na zasadach określonych w oświadczeniu do większego dwustronnego zaangażowania i do działania zgodnie z nowymi wielostronnymi ramami obejmującymi UE, Armenię, Azerbejdżan, Białoruś, Gruzję, Republikę Mołdowy i Ukrainę z myślą o przyspieszeniu reform, procesu zbliżania prawa oraz dalszej integracji gospodarczej.
Szczyt inaugurujący partnerstwo wschodnie ma się odbyć 7 maja 2009 r. z udziałem krajów partnerskich.
B. Unia dla Śródziemnomorza
Rada Europejska ponownie wyraża wolę wzmocnienia partnerstwa łączącego ją z południowymi krajami śródziemnomorskimi. Wzywa do wznowienia realizacji projektów wskazanych podczas posiedzenia w Paryżu.
IV. Stosunki UE - USA
W czasie posiedzenia prezydencja poinformowała Radę Europejską o stanie przygotowań do nieformalnego szczytu UE-USA, który odbędzie się w Pradze 5 kwietnia 2009 r. Rada Europejska potwierdziła, że stosunki transatlantyckie mają strategiczne znaczenie. Przedyskutowane będą kwestie gospodarcze, bezpieczeństwa energetycznego i zmian klimatu oraz strategiczne podejście do zagadnień dotyczących obszaru położonego między Morzem Śródziemnym a Morzem Kaspijskim.
V. Traktat z Lizbony
Rada Europejska otrzymała informacje na temat zaawansowania realizacji jej konkluzji z grudnia 2008 roku w sprawie traktatu z Lizbony. Wróci do tej kwestii podczas posiedzenia w czerwcu 2009 roku.
Uzgodnione stanowisko
Źródło: PKPP Lewiatan - www.pkpplewiatan.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?