Nowelizacja Kodeksu wykroczeń dla uczciwych obywateli

Nowelizacja Kodeksu wykroczeń

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało nowelizację Kodeksu wykroczeń, która wprowadza wiele korzystnych zmian dla uczciwych obywateli i usprawnia wymiar sprawiedliwości. Osoby ukarane mandatem, np. za złe parkowanie, będą miały więcej czasu na jego zapłacenie. Inne zmiany pozwolą walczyć z plagą „drobnych” kradzieży. Powstanie elektroniczny rejestr sprawców wykroczeń, który umożliwi skuteczne karanie złodziei. 

 Projekt nowelizacji ustawy – Kodeks wykroczeń oraz niektórych innych ustaw zostanie teraz skierowany pod obrady Stałego Komitetu Rady Ministrów.

 Zmiany korzystne dla porządnych obywateli 

 - "Brak tolerancji wobec drobnych przestępstw powoduje spadek również przestępstw wielkich. Dlatego chcemy poważnie traktować sprawy z pozoru drobniejsze, ale bardzo dolegliwe dla codziennego życia obywatela, związane z wykroczeniami" – podkreślił Minister Sprawiedliwości Prokurator Generalny Zbigniew Ziobro.

Walka z „drobnymi” kradzieżami

Zmiany w prawie mają pozwolić skutecznie walczyć z plagą „drobnych” kradzieży, przywłaszczeń, paserstwa albo zniszczenia cudzej rzeczy. Choć tego rodzaju czyny odznaczają się dużą szkodliwością społeczną, w obecnym stanie prawnym ich sprawców, nawet jeżeli zostaną schwytani, nie spotyka adekwatna kara, odstraszająca od ponownych kradzieży. Minister Zbigniew Ziobro przywołał w tym kontekście problem kradzieży sklepowych.

- "Drobni przedsiębiorcy prosili, żeby tym się zająć. Ciężko pracują, dają miejsca pracy innym, a są brutalnie okradani. Sprawcy śmieją im się w twarz, kradną po raz enty i nic im się nie dzieje. Wychodzimy naprzeciw uczciwym ludziom, którzy są dzisiaj bezradni wobec tego rodzaju zjawiska. Chcemy z tym zjawiskiem raz na zawsze skończyć" – powiedział.

Dlatego zaproponowano zmianę zasadę, wedle której określa się, czy popełniona m.in. kradzież jest wykroczeniem, czy już przestępstwem. To istotna różnica, bo za wykroczenie grozi najczęściej grzywna, a za kradzież będącą przestępstwem – nawet 5 lat więzienia. Dziś cezurę tę wyznacza wartość szkody wynosząca 1/4 minimalnego wynagrodzenia za pracę, tzn. obecnie 500 zł. Po zmianach granicę stanowić ma 400 zł. Każda kradzież powodująca szkodę powyżej tej kwoty będzie zatem dotkliwie karanym przestępstwem.

Próg przestępstwa wyznaczony na stałe

Projekt nowelizacji wprowadza zasadę, że próg rozgraniczający wykroczenie od przestępstwa będzie stały (zawsze na poziomie 400 zł), a nie uzależniony od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę czy innych zmiennych czynników. Dotychczasowy stan rzeczy powodował bowiem, iż wraz ze wzrostem płacy minimalnej wzrastała także raniczna kwota kwalifikująca kradzież jako wykroczenie albo przestępstwo. W konsekwencji sądy każdego roku musiały dokonywać przeglądu tysięcy spraw w całym kraju, aby stwierdzić, czy dana kradzież, za którą kara nie została jeszcze w całości wykonana, nadal jest przestępstwem, czy już tylko wykroczeniem. Ta sytuacja sprawiała również, że sprawcy kradzieży rzeczy o wartości niewiele przekraczającej ustawowy próg przewlekali postępowania, żeby z początkiem nowego roku popełnione przez nich przestępstwo samoistnie przeistoczyło się w wykroczenie.

Elektroniczny rejestr sprawców

Szajkom „zawodowych” złodziei, trudniących się m.in. kradzieżami sklepowymi, przestępczą działalność ułatwiał też niedostateczny obieg informacji o wcześniejszych postępowaniach dotyczących sprawców niewielkich pojedynczo kradzieży. Stąd propozycja Ministerstwa Sprawiedliwości przewiduje utworzenie elektronicznego rejestru sprawców wykroczeń przeciwko mieniu, osób podejrzanych o popełnienie tych wykroczeń, obwinionych i ukaranych. Rejestr służył będzie policji, prokuraturze i sądom do tego, aby sprytni, „zawodowi” złodzieje, popełniający „drobne” kradzieże w różnych miastach, nie odpowiadali za pojedyncze wykroczenia, lecz zsumowane przestępstwo.

- "Wprowadzamy przepis, który pozwoli na skazywanie za przestępstwo w sytuacji, gdy dojdzie na przykład do trzech kradzieży o każdorazowej wartości po 200 zł. Dziś tacy sprawcy mają po trzy mandaty po 200 zł. Drwią sobie z prawa, a autorytet wymiaru sprawiedliwości upada. Po naszych zmianach będą karani jak za przestępstwo" – stwierdził wiceminister Marcin Warchoł.

Więcej czasu na zapłacenie mandatu

Projekt zakłada wydłużenie z 7 do 14 dni terminu uiszczenia grzywny nałożonej w drodze mandatu karnego zaocznego, który wystawiany jest np. za wykroczenie drogowe zarejestrowane fotoradarem, nieprawidłowe parkowanie czy nieodśnieżenie chodnika przy domu. Teraz wiele tego typu mandatów nie jest opłacanych, co w konsekwencji powoduje kierowanie spraw do sądów. Często przyczyną jest zbyt krótki czas, w którym należy uiścić należność. Dwutygodniowy okres ułatwi terminowe wywiązanie się z obowiązku, co chronić będzie osoby ukarane grzywną przed konsekwencjami postępowania sądowego.

Jak zaznaczył wiceminister Marcin Warchoł, zawarte w projekcie rozwiązania wpłyną korzystnie na sprawność pracy sądów, do których trafiać może nawet o 150 tys. mniej drobnych spraw niż obecnie. - "To realna pomoc dla sądów" – powiedział.

Surowa kara za bestialskie psy

Projekt przewiduje zaostrzenie kar za niedopilnowanie niebezpiecznych zwierząt. Jeżeli właściciel np. groźnego psa trzyma go na nieogrodzonej posesji bądź puszcza go wolno podczas spacerów, co zagraża zdrowiu, a nawet życiu innych ludzi, to bedzie mógł zostać ukarany grzywną do 5.000 zł, a nawet ograniczeniem wolności. Do tej pory za nieostrożność przy trzymaniu zwierzęcia groziła grzywna w wysokości zaledwie do 250 zł.

Sankcję tę należy wyraźnie zwiększyć, ponieważ często dochodzi w Polsce do ataków na ludzi przez zwierzęta pozostawione bez właściwego dozoru. Ofiarami psów bestii niejednokrotnie padają dzieci. Brak dostatecznej reakcji karnej na takie przypadki powoduje zatem poważne zagrożenie - argumentują projektodawcy.

- "Pies może być niebezpieczny, jeśli jego właściciel jest niefrasobliwy i nieodpowiedzialny. Musimy prawem wymagać od właścicieli, by gwarantowali bezpieczeństwo swojemu otoczeniu" – zaznaczył minister Zbigniew Ziobro.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl