Nowelizacja ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia ma na celu rozszerzenie możliwości wykorzystywania środków pomocowych Unii Europejskiej do realizacji zadań ustawowych Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON), poprzez umożliwienie realizacji projektów finansowanych z funduszy unijnych w formule programów zatwierdzonych przez Radę Nadzorczą PFRON.
Co dokładnie przewiduje ustawa z dnia 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych?
Ustawa ta ma na celu zmianę przepisów, które w praktyce funkcjonowania zakładów aktywności zawodowej (zwane dalej ZAZ) oraz zakładów pracy chronionej (zwane dalej ZPCh) nakładają na nie niepotrzebne obowiązki administracyjne, ograniczając w ten sposób ich rozwój. W uzasadnieniu do projektu ustawy zwrócono również uwagę, że cześć obowiązków, które zostały nałożone na ZAZ i ZPCh od początku obowiązywania ustawy, nie przystaje do rzeczywistości, w jakiej funkcjonują obecnie ZAZ oraz ZPCh.
Nowelizacja zakłada m.in.:
- zwolnienie ZAZ z obowiązku wystawiania nabywcom informacji o możliwości obniżenia wpłat na PFRON przy sprzedaży produktów i usług;
- zmianę limitu wskaźnika zatrudnienia w ZAZ osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności z 35% na 55% ogółu zatrudnionych (obniżając w ten sposób wymagany limit osób zatrudnionych ze znacznym stopniem niepełnosprawności);
- rezygnację z obowiązku zapewnienia doraźnej opieki medycznej przez ZAZ i ZPCh;
- wydłużenie z trzech do sześciu miesięcy okresu zwolnienia ZAZ przez wojewodę, w drodze decyzji, od wymogu spełnienia limitu wskaźnika zatrudnienia w ZAZ osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności lub osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności;
- wprowadzenie możliwości zwiększenia przez samorząd województwa maksymalnej kwoty zobowiązań do wypłaty w danym roku z tytułu dofinansowania kosztów działalności ZAZ z zaoszczędzonych środków własnych lub ze środków otrzymanych na realizację innych działań, przekazanych przez Prezesa Zarządu PFRON.
Kiedy nowe przepisy wejdą w życie?
Nowelizacja wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie miesiąca od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem części przepisów art. 1 pkt 1, art. 2 i art. 3 pkt 2 (przepisy dotyczące zwolnienia ZAZ z obowiązku wystawiania nabywcom informacji o możliwości obniżenia wpłat na PFRON przy sprzedaży produktów i usług), które wejdą w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.
Ustawa zawiera niezbędne przepisy przejściowe, w tym utrzymujące czasowo w mocy przepisy dwóch aktów wykonawczych do ustawy.