Skarga za awarię elektryczności...

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej 8 października 2020 r. wydał wyrok w sprawie C-360/19 - Crown Van Gelder BV przeciwko Autoriteit Consument en Markt (ACM). Wynika z niego, że odbiorca może wnieść skargę na operatora systemu krajowego w następstwie awarii elektryczności. Skarga ta nie może zostać odrzucona tylko dlatego, że instalacja tego odbiorcy końcowego jest przyłączona nie bezpośrednio do krajowego systemu elektroenergetycznego, lecz jedynie do systemu regionalnego zasilanego przez system krajowy.

Czego dotyczyła sprawa?

W dniu 27 marca 2015 r. poważna awaria stacji wysokiego napięcia 380 kV w Diemen (Niderlandy) stanowiącej część sieci wysokiego napięcia, której operatorem jest TenneT TSO, pozbawiła energii elektrycznej, na szereg godzin, dużą część prowincji Noord-Holland (Holandia Północna) i niewielką część prowincji Flevoland.

W wyniku tej awarii na szereg godzin przerwany został przesył energii elektrycznej do fabryki należącej do spółki Crown Van Gelder, która prowadzi w Velsen-Noord (Niderlandy) przedsiębiorstwo papiernicze. Jest ono przyłączone do systemu dystrybucyjnego zarządzanego przez Liander NV, zasilanego przez sieć zarządzaną przez TenneT TSO.

Twierdząc, że poniosła wzwiązku z tym szkodę, spółka Crown Van Gelder wniosła skargę do ACM, domagając się stwierdzenia, że TenneT TSO nie podjęło wszystkich uzasadnionych działań będących w jego mocy, aby zapobiec awarii elektryczności, i że projekt systemu stacji Diemen nie spełniał wymogów prawnych.

Jednak decyzją z dnia 30 kwietnia 2018 r. ACM uznał tę skargę za niedopuszczalną ze względu na to, że Crown Van Gelder nie miał bezpośredniej relacji z TenneT TSO.

W istocie, fabryka Crown Van Gelder nie była przyłączona do sieci TenneT TSO, tylko do sieci Liander, a ponadto Crown Van Gelder nie zawarł umowy z TenneT TSO i nie otrzymywał od niego żadnych faktur.

College van Beroep voor het bedrijfsleven (sąd apelacyjny ds. postępowania administracyjnego w sprawach gospodarczych, Niderlandy), rozpoznający skargę na decyzję ACM, skierował do Trybunału Sprawiedliwości pytanie prejudycjalne w tym względzie. Sąd ten chciał otrzymać wyjaśnienia dotyczące pojęcia „każdej strony wnoszącej skargę” w rozumieniu dyrektywy Unii w sprawie rynku wewnętrznego energii elektrycznej (tj. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/72/WE z dnia 13 lipca 2009 r. dotycząca wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej i uchylająca dyrektywę 2003/54/WE, Dz.Urz. 2009, L 211, s. 55, art. 37 ust. 11). Ściślej rzecz ujmując, zmierza on do ustalenia, czy skarga odbiorcy końcowego na operatora systemu elektroenergetyczne go będąca następstwem wystąpienia awarii zasilania tego systemu może zostać odrzucona na tej podstawie, że instalacja tego odbiorcy końcowego jest przyłączona nie bezpośrednio do tego systemu krajowego, lecz jedynie do regionalnego systemu dystrybucyjnego zasilanego przez system krajowy.

Wyjaśnienia TSUE

W ogłoszonym wyroku Trybunał przypomniał przede wszystkim, że kompetencja ACM w przypadku rozpatrywania skargi jest wyraźnie uzależniona od dwóch warunków.

Po pierwsze, skarga musi dotyczyć operatora systemu przesyłowego lub dystrybucyjnego. Po drugie, skarga ta musi odnosić się do obowiązków nałożonych na operatora systemu przez dyrektywę 2009/72. Natomiast z brzmienia dyrektywy nie wynika, że kompetencja ACM jest uzależniona od istnienia bezpośredniej relacji pomiędzy zgłaszającym skargę a operatorem systemu.

Ponadto Trybunał wskazał, że dyrektywa 2009/72 ma na celu przyznanie organom regulacji energetyki uprawnień do zapewnienia pełnej skuteczności środków ochrony konsumentów. Dyrektywa zobowiązuje również państwa członkowskie do zapewnienia wysokiego poziomu ochrony konsumenta, w szczególności w odniesieniu do mechanizmów rozstrzygania sporów.

W odniesieniu do operatorów systemów przesyłowych TSUE podkreślił, że zadania i obowiązki nałożone na nich na mocy dyrektywy 2009/72 nie dotyczą jedynie tych podmiotów, których instalacja jest przyłączona do ich systemu.

Są oni zatem zobowiązani między innymi do eksploatacji, utrzymywania i rozwoju – w warunkach opłacalności ekonomicznej – bezpiecznych, niezawodnych i wydajnych systemów przesyłowych, zapewniania odpowiednich środków w celu spełniania obowiązków w zakresie świadczenia usług, przyczyniania się do bezpieczeństwa dostaw przez odpowiednią zdolność i niezawodność systemu oraz zarządzania przepływami energii elektrycznej w systemie z uwzględnieniem wymiany z innymi wzajemnie połączonymi systemami.

Trybunał stwierdził więc, że pojęcia „strony zgłaszającej skargę” nie można interpretować w ten sposób, że wymaga ono bezpośredniej relacji pomiędzy zgłaszającym skargę a operatorem systemu przesyłowego, którego dotyczy skarga.

W związku z tym, po otrzymaniu skargi od odbiorcy końcowego dotyczącej nieprzestrzegania o bowiązków nałożonych na operatorów systemów przesyłowych przez dyrektywę 2009/72, ACM nie jest uprawniony do odrzucenia tej skargi na tej podstawie, że instalacja tego odbiorcy końcowego jest przyłączona nie bezpośrednio do systemu przesyłowego, lecz jedynie do systemu dystrybucyjnego zasilanego przez system przesyłowy.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl