Pomoc MNiSW dla studentów i naukowców z Ukrainy

24 lutego minęły 2 lata od rosyjskiej inwazji na Ukrainę. Od samego początku Polska solidaryzuje się i wspiera swoich wschodnich sąsiadów, oferując wieloraką pomoc – od humanitarnej i wojskowej po materialną i psychologiczną. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego wraz z całym środowiskiem akademickim również włączyło się w działania na rzecz wsparcia obywateli ukraińskich, którzy znaleźli schronienie w naszym kraju.

Pomoc ze strony polskiego środowiska akademickiego

W obliczu rosyjskiej inwazji na Ukrainę polskie uczelnie od samego początku wojny solidaryzowały się z ukraińskim społeczeństwem i deklarowały wsparcie dla studentów i naukowców. Ogólnopolskie konferencje rektorskie (KRASP) oraz kolegia rektorskie licznych uczelni wydały oświadczenia o gotowości udzielenia wszelkiej pomocy studentom i naukowcom z Ukrainy. Jednocześnie stanowczo potępiono brutalną agresję zbrojną Rosji na Ukrainę.

Specjalne rozwiązania legislacyjne

Zgodnie z ustawą o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa od ukraińskich studentów uczelni publicznych nie były pobierane opłaty za kształcenie na studiach stacjonarnych w języku polskim. Mieli oni także możliwość ubiegania się o stypendium socjalne i kredyt studencki, a ukraińscy nauczyciele akademiccy mogli być zatrudnieni w polskiej uczelni bez przeprowadzenia konkursu.

Specjalne programy wsparcia

Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej uruchomiła specjalny program „Solidarni z Ukrainą” dla studentów i doktorantów. Jego celem programu było umożliwienie ukraińskim uchodźcom (przybyłym do Polski po 24.02.2022 r.) kontynuowania studiów, prowadzenia prac nad rozprawą doktorską lub odbycia innych dowolnych form kształcenia w polskich uczelniach i instytutach w okresie od marca do września 2022 roku. Łączny budżet programu to 25,7 mln zł. Wnioski o wsparcie złożyło w sumie 6288 osób.

Narodowe Centrum Nauki stworzyło specjalny program, w ramach którego sfinansowało roczny pobyt ukraińskich naukowców w polskich jednostkach badawczych, umożliwiając im tym samym kontynuację badań. Budżet programu to 6 mln zł.

Polska Akademia Nauk w ramach przyjętego porozumienia z Narodową Akademią Nauk Ukrainy wdrażała program wsparcia współpracy z tym państwem. Inicjatywa umożliwiała finansowanie kosztów związanych z podróżą i pobytem ukraińskich naukowców w jednostkach PAN. W marcu 2023 r. uruchomiono nowy program wsparcia naukowców z Ukrainy. Powstał na bazie porozumienia pomiędzy Polską Akademią Nauk a amerykańską Narodową Akademią Nauk. Kolejni badacze mogą wnioskować o finansowanie pobytów w instytutach PAN.

Studenci, doktoranci i pracownicy naukowi z Ukrainy w Polsce

Studenci

Zgodnie z danymi zawartymi w systemie POL-on wg stanu na grudzień 2023 r. w Polsce studiuje 35 498 obywateli Ukrainy. W charakterze nauczycieli akademickich i pracowników naukowych zatrudnionych jest 545 osób.

W roku akademickim 2022/2023 większość studentów ukraińskich kształciła się na uczelniach niepublicznych w Polsce –  29 414 osób. Na uczelniach publicznych studiowało 17 578 osób, a w uczelniach kościelnych – 634 osoby. Dominowali studenci studiów stacjonarnych. Wśród najpopularniejszych kierunków znalazły się: zarządzanie, informatyka i logistyka.

Doktoranci

Liczba obywateli Ukrainy będących doktorantami lub ubiegających się o stopień doktora wyniosła w ubiegłym roku akademickim 296. Największa grupa doktorantów kształciła się na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Uniwersytecie Wrocławskim oraz Uniwersytecie Warszawskim.

Pracownicy naukowi

W uczelniach i instytutach w ubiegłym roku akademickim zatrudnienie znalazło 1 187 naukowców z Ukrainy, najwięcej na Uniwersytecie Warszawskim, Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, Uniwersytecie Rzeszowskim, Politechnice Wrocławskiej, Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl