Rząd ureguluje prawa do gruntów?
Spółdzielnie zyskają trwałe prawo do gruntów, a mieszkańcy - poczucie stabilności prawnej i możliwość założenia księgi wieczystej. Taką zmianę przewiduje projekt ustawy wpisany do wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów.
Projekt ustawy o uregulowaniu praw do gruntów zabudowanych przez spółdzielnie mieszkaniowe, o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw zakłada przyznanie spółdzielniom trwałego prawa do gruntu, zaś ich członkom możliwość ubiegania się o założenie dla swojego prawa księgi wieczystej, czy finansowanie jego zakupu kredytem zabezpieczonym hipoteką. Prawa te będą mogły być przedmiotem swobodnego obrotu.
- "Od wielu lat środowiska spółdzielcze występują z wnioskami o podjęcie działań legislacyjnych, które uregulują stan prawny gruntów pod budynki mieszkalne, do których spółdzielnie nie uzyskały dotąd praw. Najwyższy czas odnieść się do apeli spółdzielni i zlikwidować bariery, które uniemożliwiają im uzyskanie prawa do gruntów. To koniec z niejasnym stanem prawnym dla właścicieli nawet 100 tysięcy mieszkań. Nasz projekt przełoży się na bezpieczeństwo mieszkaniowe, lepsze finansowanie i nowoczesne inwestycje, a także wsparcie dla rozwoju budownictwa komunalnego i społecznego" – tłumaczył minister Andrzej Domański.
Planowane zmiany
Projekt nowych regulacji przewiduje przyznanie roszczenia o ustanowienie prawa użytkowania wieczystego spółdzielniom, które nim dotychczas nie dysponowały. Ponadto na uregulowanych gruntach będą one mogły realizować inwestycje w ramach społecznego budownictwa mieszkaniowego.
Do rozpoznawania roszczeń spółdzielni posłuży nowa ścieżka administracyjna. Z kolei spółdzielnie, których wcześniejsze żądania nie zostały dotąd rozpoznane będą mogły skorzystać z trybu administracyjnego (w ciągu 6 miesięcy od wejścia ustawy w życie). Spółdzielnie będą miały zagwarantowanie prawo do skutecznego zaskarżania bezczynności organu oraz możliwości poddania rozstrzygnięcia kontroli instancyjnej.
Ustawa zakłada także wprowadzenie mechanizmów ograniczających roszczenia osób trzecich (np. poprzednich właścicieli).
Projekt ustawy został wpisany 18 listopada br. do Wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów. W dalszej kolejności projekt będzie przedmiotem uzgodnień międzyresortowych oraz konsultacji społecznych, po których zostanie skierowany do prac parlamentarnych.
Tło historyczne
W przeszłości, zwłaszcza w dobie intensywnej urbanizacji w latach 70. i 80. spółdzielnie realizowały inwestycje mieszkaniowe na gruntach stanowiących własność państwową. Zmiany ustrojowe doprowadziły do przekazania tych gruntów samorządom. Natomiast transformacja ustrojowa otworzyła drogę do zwrotu mienia przejętego wcześniej przez Państwo z naruszeniem prawa. Roszczenia poprzednich właścicieli stały się przeszkodą do przyznania spółdzielniom praw do gruntów. Pomimo podejmowanych na przestrzeni lat prób, problem regulacji stosunków własnościowych na tych gruntach dotąd nie został kompleksowo rozwiązany.
Rząd szacuje, że problem ten dotyczy nawet 100 tys. mieszkań na gruntach o nieuregulowanym stanie prawnym i 120 spółdzielni mieszkaniowych, głównie w Warszawie.