Sankcje za zatrudnianie nielegalnych imigrantów
Rada Europejska na szczycie w dniach 14-15 grudnia 2006 r. uzgodniła, że państwa członkowskie zacieśnią współpracę w zakresie zwalczania nielegalnej imigracji, stwierdzając w szczególności, że należy nasilić działania przeciwko nielegalnemu zatrudnieniu na szczeblu państw członkowskich i UE. Jednym z elementów tych działań ma być przyjęta 4 lutego przez Parlament Europejski propozycja dyrektywy o „Karach dla pracodawców zatrudniających obywateli państw trzecich nielegalnie przebywających na terytorium UE".
Przyjmując propozycję dyrektywy wraz z uzgodnionymi z Radą poprawkami kompromisowymi, Parlament wstrzymał się przed formalnym przyjęciem rezolucji legislacyjnej do następnego posiedzenia plenarnego. Sprawozdawca, włoski eurodeputowany Claudio Fava, oczekuje, że Rada przystanie na dodanie do projektu dyrektywy deklaracji, która zapewni, że zapisy zawarte w Artykule 9 proponowanej dyrektywy nie uniemożliwią w przyszłości prac nad nową legislacją dotyczącą podwykonawców. Artykuł ten stwierdza mianowicie, że jeśli winnym nielegalnego zatrudnienia jest podwykonawca, zlecający mu pracę przedsiębiorca zostanie także pociągnięty do odpowiedzialności, w tym do odpowiedzialności pełnej, jeśli okaże się, że wiedział o nielegalnym zatrudnianiu pracowników przez swojego podwykonawcę.
Propozycja dyrektywy, której zapisy poparł Parlament, przewiduje kary dla pracodawców zatrudniających nielegalnie obywateli państw trzecich. Projekt uzupełnia dwa inne wnioski legislacyjne dotyczące dyrektywy o powrocie imigrantów oraz dyrektywy przewidującej wprowadzenie tzw. błękitnej karty dla wykwalifikowanych pracowników z państw trzecich. Celem wszystkich trzech dyrektyw jest walka z nielegalną imigracją przy jednoczesnym stwarzaniu ułatwień dla osób starających się o legalną pracę na terenie UE.
Aby zapobiec zatrudnianiu obywateli państw trzecich nielegalnie przebywających na terytorium UE, pracodawcy przed zatrudnieniem obywateli państw trzecich - także w przypadku gdy tacy obywatele zatrudniani są na potrzeby oddelegowania do innego państwa członkowskiego w ramach świadczenia usług - mają być zobowiązani do sprawdzenia, czy obywatele ci posiadają ważny dokument pobytowy lub inne zezwolenie na pobyt świadczące o tym, że przebywają oni legalnie na terytorium danego państwa członkowskiego.
W całej UE pracuje od 4,5 do 8 milionów nielegalnych imigrantów, którzy znajdują zatrudnienie głównie w budownictwie, rolnictwie, hotelarstwie i gastronomii. Nielegalne zatrudnienie przyczynia się do pogorszenia poziomu płac i warunków pracy oraz prowadzi do zakłócenia konkurencji między przedsiębiorstwami. Dla nierejestrowanych pracowników oznacza niemożność korzystania z ubezpieczenia zdrowotnego i praw emerytalnych. Społecznym skutkiem nielegalnego zatrudnienia może być zatrudnianie nielegalnych imigrantów w warunkach wyzysku. Nielegalnie zatrudnieni obywatele państw trzecich znajdują się w szczególnie trudnej sytuacji, ponieważ w przypadku zatrzymania grozi im odesłanie do kraju pochodzenia.
Dyrektywa wprowadza na poziomie wspólnotowym minimalny wymiar kar, jakie będą nakładane na pracodawców zatrudniających „na czarno" pracowników bez prawa pobytu.
Pracodawca, któremu udowodni się zatrudnianie nielegalnych imigrantów, będzie musiał zwrócić wszelką pomoc publiczną, jaką uzyskał w roku poprzednim oraz zapłacić grzywnę, której wysokość uzależniona jest od liczby nielegalnie przez niego zatrudnionych. Będzie również musiał zapłacić równowartość wszystkich podatków, składek oraz innych świadczeń pracowniczych, które musiałby opłacić, gdyby pracownik zatrudniony był legalnie, a także pokryć koszty powrotu imigranta do kraju pochodzenia.
Dyrektywa przewiduje sankcje karne wobec przedsiębiorców, którzy nagminnie zatrudniają nielegalnych imigrantów, zatrudniają na czarno dużą liczbę pracowników, dopuszczają się ich wyzysku, lub gdy pracodawca wie, że jego pracownik padł ofiarą handlu ludźmi lub jest nieletni.
Parlament chce również, aby państwa członkowskie przewidziały procedury umożliwiające nielegalnym imigrantom składanie skarg. Organizacje społeczne wyznaczone przez państwa członkowskie lub związki zawodowe mogłyby informować o przypadkach nielegalnego zatrudniania bez narażania się na zarzut pomocy osobie nielegalnie przebywającej na terytorium danego kraju. Osoby o nieuregulowanym statusie będą miały szansę uzyskać czasowe pozwolenie na pobyt, jeśli zdecydują się współpracować w dochodzeniu przeciwko nielegalnie zatrudniającego ich pracodawcy.
Państwa członkowskie zostaną zobowiązane do przeprowadzania częstych i skutecznych kontroli zatrudniania pracowników spoza Unii Europejskiej. Pracodawcy mogą zostać zobowiązani do sprawdzania, czy osoby, które chcą zatrudnić posiadają prawo pobytu na terenie kraju oraz do informowania właściwych organów krajowych o zamiarze zatrudnienia pracowników z krajów trzecich.
Ponieważ w niniejszej dyrektywie określono minimalne przepisy, państwa członkowskie mają możliwość przyjęcia lub utrzymania surowszych kar i środków oraz nałożenia na pracodawców bardziej rygorystycznych obowiązków.
Źródło: PKPP Lewiatan - www.pkpplewiatan.pl
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?