Uproszczenia prawa w obszarze podatków dochodowych

28.9.2018

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra finansów. Teraz pracuje nad nim Sejm.

Jakie rozwiązania przewidziano?

Uproszczenie prawa w obszarze podatków dochodowych jest podstawowym celem przygotowanej nowelizacji przepisów ustawowych. Projekt wpisuje się w politykę tzw. 3 P w prawie podatkowym: przejrzystości, prostoty, przyjazności. Oznacza to przejście z fazy intensywnego uszczelniania systemu podatkowego do etapu jego upraszczania i racjonalizacji. Przygotowane regulacje będą dotyczyć przedsiębiorców oraz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Najważniejsze rozwiązania zostały przedstawione poniżej.

9% stawka CIT

Projekt zakłada wprowadzenie nowej obniżonej stawki podatku dochodowego od osób prawnych (CIT) w wysokości 9% dla podatników, których przychody nie przekroczą w danym roku podatkowym 1,2 mln euro. To spełnienie obietnicy z tzw. pierwszej piątki Morawieckiego o obniżeniu CIT z 15 do 9% od 2019 r.

Rozwiązanie to ma dotyczyć podatników rozpoczynających działalność gospodarczą i już ją prowadzących – szacuje się, że obejmie ono ok. 440 tys. podatników uprawnionych do niższej stawki (będą oni wypełniać CIT-8). Regulacja ta stanowi realizację Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju, w której podkreślono wartość rozwoju przedsiębiorczości oraz wspierania przedsiębiorców, w szczególności małych i średnich.

Umożliwienie zaliczania do kosztów uzyskania przychodów fikcyjnych odsetek od pozostawionego w spółkach kapitału (tzw. notional interest deduction - NID)

Zaproponowano eliminację dyskryminacyjnego traktowania kapitału własnego (względem finansowania dłużnego) przez wprowadzenie możliwości podwyższania kosztów uzyskania przychodów o odpowiednik kosztów finansowania dłużnego (pomimo że koszty te faktycznie nie zostały poniesione). Przewidziano w tym zakresie możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów hipotetycznych kosztów pozyskania kapitału zewnętrznego, w przypadku gdy źródłem finansowania spółki są tzw. zyski zatrzymane lub dopłaty wnoszone przez wspólników.

Rozwiązanie to ma prowadzić do wyrównania podatkowych uprawnień związanych z finansowaniem zewnętrznym w postaci pożyczki oraz z tworzeniem kapitałów samofinansowania. Zrównanie to będzie pełne do kwoty zatrzymanego zysku (wniesionych dopłat), od których hipotetyczne odsetki – obliczone według stopy referencyjnej NBP powiększonej o 1 punkt procentowy – nie przekroczą 250 tys. zł. Powyżej tego limitu odsetki hipotetyczne nie będą przysługiwały.

Rozwiązanie to ma obowiązywać od 2020 r., również w odniesieniu do zysku zatrzymanego za 2019 r.

Zmiany dotyczące samochodów osobowych wykorzystywanych w prowadzonej działalności

Projekt zakłada wprowadzenie zmian dotyczących samochodów osobowych wykorzystywanych w prowadzonej działalności polegających na:

podwyższeniu do 150 tys. zł kwoty limitu wartości samochodu osobowego, do którego możliwe jest pełne odliczenie odpisów amortyzacyjnych w wyniku zużycia się takiego pojazdu, a także podwyższeniu do 150 tys. zł. kwoty odnoszącej się do wartości auta przyjętej do celów obliczenia składki z tytułu ubezpieczenia samochodu osobowego, jaka może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów;
podwyższeniu do 225 tys. zł ww. limitu w odniesieniu do samochodów elektrycznych;
określeniu zasad rozliczania kosztów używania samochodów osobowych wykorzystywanych w działalności gospodarczej i do innych celów (niezwiązanych z tą działalnością) – przyjęto, że tzw. użytek mieszany pozwoli na zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów 75% wydatków eksploatacyjnych;
ujednoliceniu zasad podatkowego rozliczania przez podatników wykorzystywania samochodów osobowych w prowadzonej działalności niezależnie od rodzaju umowy, na podstawie jakiej podatnik korzysta z takiego auta (oznacza to wprowadzenie limitów po stronie korzystającego).

Należy przypomnieć, iż 7 lutego 2018 r. ogłoszona została ustawa z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz.U. z 2018 r., poz. 317), która z dniem 22 lutego 2018 r. wprowadza zmianę m.in. w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych. Zmiana została wprowadzona przez art. 52 ww. ustawy, a polegała ona na nadaniu nowego brzmienia art. 16 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zmiana dotyczyła zwiększenia kwoty odpisów amortyzacyjnych zaliczanych do kosztów dla samochodów osobowych będących pojazdami elektrycznymi. Wcześniej odpisy z tytułu zużycia samochodu osobowego od wartości samochodu przewyższającej równowartość 20 000 euro przeliczonej na złote według kursu średniego euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia przekazania samochodu do używania nie są uznawane za koszt uzyskania przychodów. Nowelizacja wprowadziła zapis, że w przypadku samochodu osobowego będącego pojazdem elektrycznym w rozumieniu art. 2 pkt 12 ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych, wartość ta uległa podwyższeniu do 30 000 euro. Przewidziano, iż znowelizowane przepisy będą miały zastosowanie w odniesieniu do pojazdów oddanych do użytkowania po dniu ogłoszenia pozytywnej decyzji Komisji Europejskiej o zgodności pomocy publicznej przewidzianej w przepisach ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych ze wspólnym rynkiem lub stwierdzenia przez Komisję Europejską, że przepisy te nie stanowią pomocy publicznej. Kolejne zmiany oznaczają więc przyspieszanie amortyzacji pojazdów elektrycznych.

Zob. też: Ustawa o elektromobilności i paliwach alternatywnych

Mniej formalności przy wynajmie

Projekt zakłada uchylenie obowiązków informacyjnych i ewidencyjnych dotyczących ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych z tytułu najmu, podnajmu itp. Obejmują one:

likwidację obowiązku składania oświadczenia o wyborze opodatkowania z tytułu najmu i podnajmu w formie ryczałtu,
likwidację obowiązku prowadzenia ewidencji przychodów przez podatników osiągających przychody z najmu prywatnego i korzystających z opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych w przypadku gdy wysokośćprzychodów nie wynika z umowy najmu w formie pisemnej.

Podwyższenie kwot limitów, zaliczanych do kosztów uzyskania przychodów, składek na rzecz organizacji zrzeszających pracodawców i przedsiębiorców o charakterze nieobowiązkowym

Zgodnie z rządową propozycją, limit ten wzrośnie z 0,15 do 0,25% funduszu płac, czyli większa część składki na rzecz organizacji branżowych przedsiębiorców zostanie wliczona w koszty uzyskania przychodów, a tym samym pomniejszy dochód do opodatkowania, co będzie korzystne dla przedsiębiorców.

Umożliwienie, pod określonymi warunkami, posługiwania się kopiami certyfikatów rezydencji

Obecnie wyłącznie przedstawienie oryginalnego i aktualnego zaświadczenia o miejscu siedziby podatnika do celów podatkowych - certyfikat rezydencji - umożliwia skorzystanie z preferencyjnych zasad opodatkowania.

Po zmianach przepisów, jeżeli kwota należności na rzecz jednego podmiotu nie przekroczy 10 tys. zł rocznie, a informacje zamieszczone na kopii nie będą budziły wątpliwości, to do zastosowania niższej stawki podatku u źródła, czyli pobieranego w Polsce od należności wypłacanych za granicę – wystarczy skan certyfikatu umieszczony na stronie usługodawcy.

Będzie to dużym ułatwieniem dla podatników, bo obecnie wymagany jest papierowy oryginał, oraz ułatwi to polskim podatnikom rozliczanie transakcji z podmiotami działającymi cyfrowo.

Inne zmiany

Inne proponowane zmiany obejmują:

uchylenie w ustawie o PIT przepisu warunkującego uprawnienie do preferencyjnego opodatkowania rozliczenia dochodów małżonków i osób samotnie wychowujących dzieci od terminowego złożenia zeznania podatkowego (czyli do 30 kwietnia każdego roku),
wprowadzenie zmian odnoszących się do spadkobierców zbywających nieruchomości lub określone prawa majątkowe nabyte w spadku (chodzi o pełniejszą realizację na gruncie podatku PIT sukcesji praw spadkodawcy związanych z odziedziczoną nieruchomością),
złagodzenie warunków korzystania z tzw. ulgi mieszkaniowej, m.in. przez wydłużenie z 2 do 3 lat okresu, w jakim można z niej skorzystać,
określenie wysokości kosztów uzyskania przychodów wykazywanych w związku z konwersją długu na kapitał (chodzi m.in. o możliwość uwzględnienia wartości zadłużenia, w tym pożyczki w kosztach uzyskania przychodów w związku z wniesieniem takiego zobowiązania jako wkładu do spółki lub spółdzielni),
uchylenie obowiązku ogłaszania w Monitorze Sądowym i Gospodarczym informacji o zarejestrowaniu i wykreśleniu podatkowej grupy kapitałowej,
modyfikację przepisu dotyczącego kompetencji naczelnika urzędu skarbowego w przypadku obowiązku wpłaty podatku przez płatnika przy przekazywaniu zysku na kapitał zakładowy,
poszerzenie zakresu zwolnienia od PIT i CIT sprzedawanych całości lub części nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego.

Kiedy nowe przepisy mają wejść w życie?

Nowe rozwiązania mają obowiązywać od 1 stycznia 2019 r. (cześć regulacji ma wejść w życie z dniem następującym po dacie ogłoszenia).

A.J.
Zespół e-prawnik.pl