Usprawnienie systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność

Cel nowelizacji

Celem ustawy z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności jest usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS).

RLKS jest jednym z instrumentów wspierających rozwój obszarów wiejskich przy udziale lokalnej społeczności. Lokalne Grupy Działania (LGD) przy aktywnym i bezpośrednim udziale mieszkańców opracowują Lokalną Strategię Rozwoju (LSR) danego regionu.

Jakie zmiany wprowadza nowelizacja?

Ustawa wprowadza zmiany w ustawie z dnia 20 lutego 2015 r. o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności (Dz.U. z 2023 r. poz. 1554), polegające na:

• uzupełnieniu, że wyboru LSR dokonuje się przy zastosowaniu kryteriów wyboru LSR określonych w regulaminie konkursu jeżeli LSR nie obejmuje obszaru gmin objętych innymi LSR wybranymi po dniu 1 stycznia 2021 r., chyba że te LSR nie są już realizowane na podstawie umowy o warunkach i sposobie realizacji LSR, zwanej dalej „umową ramową”, tj. umożliwieniu wyboru kolejnych LSR, także w odniesieniu do gmin, których obszar wprawdzie jest objęty LSR wybraną w konkursie na wybór LSR, jednak te LSR nie są już realizowane na podstawie umowy ramowej;
• wskazaniu, że jeżeli umowa ramowa została rozwiązana, a przy wyborze LSR stanowiącej załącznik do tej umowy miał zastosowanie przepis art. 5 ust. 7 (tj. był to przypadek, gdy co najmniej dwie LSR obejmowały obszar tej samej gminy, a o wyborze LSR zdecydowała większa liczba punktów uzyskanych w ramach oceny kryteriów wyboru LSR, a w przypadku gdy liczba punktów uzyskanych przez te LSR była taka sama, o wyborze LSR zdecydowała większa liczba punktów uzyskanych w ramach oceny kolejnych kryteriów wyboru LSR, większa liczba mieszkańców obszaru objętego LSR, większa liczba członków stowarzyszonych w danej LGD) to komisja, w terminie 30 dni od dnia rozwiązania tej umowy, dokonuje wyboru kolejnych LSR spośród LSR ocenionych, lecz niewybranych w ramach konkursu rozstrzygniętego wyborem LSR stanowiącej załącznik do rozwiązanej umowy ramowej, z tym że komisja będzie dokonywać wyboru LSR, uchylając jednocześnie wcześniej podjętą uchwałę o wyborze LSR, w której wskazano, że ta LSR nie została wybrana oraz będzie aktualizować i zamieszczać na stronie internetowej województwa listę, wskazując dodatkowo, które spośród LSR wybranych nie są już realizowane na podstawie umowy ramowej;
• umożliwieniu, jeżeli środki przeznaczone na realizację LSR są dostępne, przyłączenia obszaru gminy, który nie jest objęty żadną LSR wybraną po dniu 1 stycznia 2021 r. albo jest objęty LSR wybraną po dniu 1 stycznia 2021 r., która nie jest już realizowana na podstawie umowy ramowej do obszaru objętego jedną z wybranych LSR, który graniczy z obszarem tej gminy, chyba że gmina ta objęta jest ocenioną LSR, która podlega wyborowi zgodnie z dodawanym art. 14a ustawy;
• umożliwieniu, jeżeli środki przeznaczone na realizację LSR są dostępne, ogłoszenia przez zarząd województwa kolejnego konkursu na wybór LSR;
• wskazaniu, że wyboru LSR w ramach kolejnego konkursu będzie dokonywać się przy zastosowaniu kryteriów wyboru LSR mających zastosowanie w poprzednim konkursie na wybór LSR, w terminie 4 miesięcy od dnia upływu terminu składania wniosków o wybór LSR, a o wyniku oceny LSR komisja będzie informować LGD w terminie 2 miesięcy od dnia upływu terminu składania wniosków o wybór LSR. Ponadto ustawa zobowiązuje ministra właściwego do spraw rozwoju wsi do opracowania formularzy oraz regulaminu konkursu w uzgodnieniu z zarządami województw będącymi IŻ (oznaczenie instytucji zarządzającej programem) i po zasięgnięciu opinii Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz zarządów województw niebędących IŻ (oznaczenie instytucji zarządzającej programem), z wyłączeniem zarządów województw, w których nie zostanie przeprowadzony kolejny konkurs na wybór LSR;
• wskazaniu, że minister właściwy do spraw rozwoju wsi w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw rozwoju regionalnego będzie mógł wydać wytyczne celu zapewnienia zgodności sposobu realizacji LSR z przepisami Unii Europejskiej w zakresie rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność, a także w celu zapewnienia jednolitego i prawidłowego wykonywania przez LGD zadań  związanych z realizacją LSR określonych w tych przepisach oraz w przepisach ustawy nie tylko LGD, ale także zarządom województw. Wytyczne będą wówczas kierowane do wszystkich LGD oraz zarządów województw;
• dookreśleniu formy, w jakiej ma następować odmowa udzielenia wsparcia. Jeżeli nie są spełnione warunki udzielenia wsparcia na wdrażanie LSR, zarząd województwa będzie informował niezwłocznie wnioskodawcę o odmowie udzielenia tego wsparcia, w formie pisemnej lub w formie elektronicznej, a w przypadku tego wsparcia współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich – zgodnie z przepisami ustawy z dnia 8 lutego 2023 r. o Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027. Natomiast w przypadku wsparcia na wdrażanie LSR współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Europejskiego Funduszu Społecznego Plus do doręczania informacji o odmowie udzielenia tego wsparcia będą stosowane przepisy działu I rozdziału 8 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego;
• dookreśleniu trybu wnoszenia skargi przez wnioskodawcę w przypadku odmowy udzielenia wsparcia na wdrażanie LSR przez zarząd województwa z przyczyn innych niż unieważnienie naboru wniosków. Wnioskodawcy przysługiwać będzie prawo wniesienia do sądu administracyjnego skargi na zasadach i w trybie określonych dla aktów lub czynności, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Od kiedy zmiany obowiązują?

Ustawa weszła w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia, czyli 16 listopada 2024 r.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl