Wyniki kontroli czasu pracy kierowców

Jak poinformowała Anna Tomczyk, zastępca głównego inspektora pracy, najwięcej nieprawidłowości w zakresie przestrzegania przepisów o czasie pracy inspektorzy pracy stwierdzają wśród pracodawców zatrudniających od 1 do 9 osób, głównie w handlu, naprawach i przetwórstwie przemysłowym. Najmniej uchybień występuje w dużych zakładach pracy, zatrudniających więcej niż 250 pracowników. Najczęstsze naruszenia przepisów o czasie pracy dotyczą błędnego określania przepisów w układzie zbiorowym pracy, regulaminie pracy, błędów związanych z systemami i rozkładami czasu pracy oraz przyjętymi okresami rozliczeniowymi. Jedną z nieprawidłowości jest zatrudnianie pracowników z naruszeniem przepisów o minimalnym odpoczynku dobowym i tygodniowym.

Wzrosła liczba przypadków niezapewniania pracownikom, co najmniej 11 godzinnego nieprzerwanego odpoczynku dobowego oraz co najmniej 35 godzinnego odpoczynku tygodniowego.

Uchybienia dotyczące udzielania nieprzerwanych odpoczynków dobowych i tygodniowych związane są przede wszystkim z planowaniem zbyt długiego dnia pracy, naruszaniem odpoczynków przez polecenie pełnienia zbyt długich dyżurów czy zlecaniem pracy w godzinach nadliczbowych. Czynności kontrolne wskazują na wysoką liczbę pracodawców, u których dochodzi do przekraczania dobowego i przeciętnie tygodniowego wymiaru czasu pracy. W praktyce, co często podkreślają pracodawcy, zapotrzebowanie na pracę jest tak duże, że w trakcie trwania okresu rozliczeniowego zlecana jest dodatkowa praca, aby zapewnić realizację podejmowanych zadań.

Wyniki przeprowadzonych kontroli pozwalają również stwierdzić, że wzrasta liczba nieprawidłowości dotyczących zatrudniania pracowników powyżej dopuszczalnej liczby godzin nadliczbowych. Należy przy tym pamiętać, że zatrudnienie takie jest prawnie dopuszczalne, ale musi zostać zrekompensowane dniem wolnym od pracy w innym terminie. W ponad połowie kontrolowanych przypadków tak się jednak nie dzieje.

Natomiast w ostatnim okresie zauważalna stała się tendencja malejąca, jeśli chodzi o liczbę nieprawidłowości związanych z nieprowadzeniem ewidencji czasu pracy. Podobnie liczba stwierdzonych nieprawidłowości w zakresie nieprawidłowo prowadzonej ewidencji czasu pracy sukcesywnie spada.

Ocena przestrzegania przepisów prawa pracy w firmach transportowych jest od kilku lat stałym elementem działalności kontrolno-nadzorczej Państwowej Inspekcji Pracy. Inspektorzy pracy prowadzą kontrole kompleksowe obejmujące zarówno zagadnienia praworządności w stosunkach pracy, jak i bezpieczeństwa i higieny pracy. Szczególny jednak nacisk nakładany jest na problematykę przestrzegania przepisów o czasie pracy zważywszy na bezpośredni wpływ tych przepisów na ludzkie życie i zdrowie.

Najwięcej nieprawidłowości inspektorzy pracy zanotowali w zakresie nierzetelnego prowadzenia ewidencji czasu pracy. Najczęstsze nieprawidłowości polegały na niewykazywaniu faktycznie przeprowadzonej liczby godzin pracy, a w szczególności na nieewidencjonowaniu pracy w godzinach nadliczbowych.

Kontrole wykazały również nieprawidłowości w zakresie zatrudniania pracowników z naruszeniem przepisów o minimalnym odpoczynku dobowym. Zdecydowanie mniejsza była natomiast liczba nieprawidłowości związanych z niezapewnieniem pracownikom minimalnego odpoczynku tygodniowego.

Nieprawidłowości polegające na naruszeniu przepisów o czasie pracy w branży transportowej spowodowane są najczęściej nieznajomością przepisów lub liczbą zlecanych zadań, których wykonanie nie jest możliwe w ramach powszechnie obowiązujących norm czasu pracy. Pracodawcy w wielu przypadkach nie rozróżniają również pojęcia czasu pracy i czasu prowadzenia pojazdu. W ocenie pracodawców jedynie czas prowadzenia pojazdu jest czasem pracy. Natomiast postoje, obsługa codzienna pojazdów oraz ustawowe przerwy w pracy pracodawcy traktują jako czas wolny i nie zaliczają tych czynności do czasu pracy kierowców, co jest niezgodne z przepisami.

Źródło: www.pip.gov.pl