Za niewykonywanie wyroków TSUE trzeba słono płacić...

Czego dotyczyła sprawa Grecji?

Trybunał po raz pierwszy stwierdził już uchybienie Grecji w wyroku z 2004 r. W wyroku z dnia 24 czerwca 2004 r. Trybunał Sprawiedliwości orzekł, że nie podejmując środków niezbędnych w celu zainstalowania systemu zbierania ścieków komunalnych w regionie Thriasio Pedio na zachód od Aten i nie poddając ścieków komunalnych z tego regionu oczyszczaniu bardziej rygorystycznemu niż oczyszczanie wtórne przed ich odprowadzeniem do obszaru wrażliwego zatoki Eleusis, Grecja uchybiła zobowiązaniom, które ciążą na niej na mocy dyrektywy dotyczącej oczyszczania ścieków komunalnych (tj. dyrektywy Rady 91/271/EWG z dnia 21 maja 1991 r. dotyczącej oczyszczania ścieków komunalnych, Dz.U. 1991, L 135, s. 40 – wyd. spec. w jęz. polskim, rozdz. 15, t. 2, s. 26, zmienionej dyrektywą Komisji 98/15/WE z dnia 27 lutego 1998 r., Dz.U. 1998, L 67, s. 29 – wyd. spec. w jęz. polskim, rozdz. 15, t. 4, s. 27).

W ramach kontroli wykonania wyroku z 2004 r. Komisja uznała, że nie nastąpiło całkowite zastosowanie się do wymogów tego wyroku. W tej sytuacji Komisja wniosła do Trybunału drugą skargę o stwierdzenie uchybienia, żądając nałożenia na Grecję kar pieniężnych.

Co orzekł TSUE?

Wyrokiem z 22 lutego 2018 r. Trybunał stwierdził, że Grecja nie wykonała w pełni swoich zobowiązań wynikających z wyroku z 2004 r.

 W dniu 7 lipca 2010 r., kiedy upływał termin wyznaczony przez Komisję, ścieki komunalne z regionu Thriasio Pedio nie były bowiem jeszcze zbierane i oczyszczane zgodnie z przepisami dyrektywy, przed ich odprowadzeniem do obszaru wrażliwego zatoki Eleusis. Budowa oczyszczalni jest bowiem późniejsza niż ta data (została ukończona dopiero w dniu 7 kwietnia 2011 r., zaś oczyszczalnia zaczęła działalność, nie licząc okresów eksperymentalnych, dopiero od dnia 27 listopada 2012 r.).

Ponadto wtórna sieć kanalizacji nie została jeszcze w pełni ukończona (sektor Kato Eleusis w aglomeracji Eleusis nie posiada jeszcze takiej sieci), a prawie połowa mieszkańców regionu Thriasio Pedio nie jest jeszcze przyłączona do sieci trzeciego stopnia.

Trybunał orzekł następnie, że zasądzenie od Grecji zapłaty okresowej kary pieniężnej stanowi odpowiedni środek finansowy, aby skłonić Grecję do podjęcia środków koniecznych w celu zapewnienia pełnego wykonania wyroku z 2004 r.

W tym względzie stwierdził on, że opóźnienie Grecji o prawie dwadzieścia lat w doprowadzeniu odpowiednich instalacji do zgodności z dyrektywą (doprowadzenie do zgodności powinno zostać zapewnione najpóźniej do dnia 31 grudnia 1998 r.) stanowi okoliczność obciążającą, przy czym sytuacja w regionie Thriasio Pedio uległa poprawie w stosunku do sytuacji istniejącej przed wszczęciem postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, które doprowadziło do wydania wyroku z 2004 r. , i należy uwzględnić okoliczność łagodzącą związaną z ważnym dziedzictwem archeologicznym, jakie kryje ten region, oraz trudności podnoszone w tym względzie przez Grecję oraz zmniejszoną zdolność płatniczą tego państwa członkowskiego z powodu kryzysu gospodarczego, przez który ono przechodzi. Trybunał uznał zatem za wskazane zobowiązać Grecję do zapłaty, od dziś do czasu pełnego wykonania wyroku z 2004 r., półrocznej okresowej kary pieniężnej w wysokości 3 276 000 EUR za każde pół roku opóźnienia.

Rzeczywista kwota tej degresywnej okresowej kary pieniężnej będzie obliczana co sześć miesięcy i obniżana stosowanie do poczynionych w międzyczasie postępów.

Ponadto Trybunał uznał za odpowiednie, przy uwzględnieniu w szczególności podniesionych przez Grecję okoliczności łagodzących, zobowiązanie tej ostatniej do zapłaty na rzecz budżetu Unii ryczałtu w kwocie 5 mln EUR, żeby zapobiec powtarzaniu się podobnych naruszeń prawa Unii w przyszłości.

Kiedy wnoszona jest do TSUE skarga o stwierdzenie uchybienia państwa członkowskiego?

Skarga o stwierdzenie uchybienia państwa członkowskiego jest kierowana przeciwko państwu członkowskiemu, które uchybiło zobowiązaniom wynikającym z prawa Unii, przez Komisję lub inne państwo członkowskie. Jeżeli Trybunał Sprawiedliwości stwierdzi uchybienie, państwo, którego to dotyczy, powinno jak najszybciej zastosować się do wyroku. Jeśli Komisja uzna, że państwo członkowskie nie zastosowało się do wyroku, może wnieść nową skargę i domagać się sankcji finansowych.

Jednak w sytuacji nieprzekazania Komisji krajowych środków transpozycji dyrektywy Trybunał Sprawiedliwości może, na jej wniosek, nakładać kary pieniężne już na etapie pierwszego wyroku.

Na podst.: www.curia.europa.eu