Zamówienia publiczne w dziedzinie obronności i bezpieczeństwa

15.1.2009

Parlament Europejski przyjął dyrektywę, która określa procedury zamówień publicznych na dostawy towarów i usług, stosowanych dla zagwarantowania bezpieczeństwa i obronności Unii lub jej państw członkowskich. Dyrektywa ustanawia wspólny rynek wyposażenia obronnego i usług, łącząc wymogi przejrzystości procedur zamówień publicznych z koniecznością ochrony interesów państw członkowskich w dziedzinie bezpieczeństwa.

Zdaniem niektórych państw członkowskich obowiązująca dyrektywa 18/2004/WE nie uwzględnia w stosowny sposób specyfiki zamówień publicznych w dziedzinie obronności. W grudniu 2007 r. Komisja Europejska wystąpiła z inicjatywą ustawodawczą prezentując tak zwany pakiet obronny. Ma on zmniejszyć istniejące przeszkody w obrocie produktami związanymi z obronnością na rynku wewnętrznym. Przedstawiono wniosek w sprawie stosownej dyrektywy wraz z wnioskiem dotyczącym dyrektywy w sprawie uproszczenia warunków transferu produktów związanych z obronnością we Wspólnocie. Tę ostatnią Parlament Europejski przyjął w pierwszym czytaniu w grudniu 2008 roku.

Poponowana dyrektywa znajdzie zastosowanie do zamówień publicznych udzielanych na dostawy towarów i usług, stosowanych dla zagwarantowania bezpieczeństwa i obronności Unii lub jej państw członkowskich. Dyrektywa przewiduje szereg wyłączeń o charakterze ogólnym w odniesieniu do kontraktów zawieranych z państwami trzecimi na podstawie umowy międzynarodowej oraz wyłączeń specyficznych.

Dyrektywa przewiduje progi finansowe, powyżej których kontrakty publiczne będą musiały być zawierane na zasadach określonych w dyrektywie:

- 412 000 euro dla zamówień na dostawy i usługi,

- 5 150 000 euro dla zamówień na roboty budowlane

Dyrektywa nie zawiera zapisów dotyczących umów kompensacyjnych (tzw. offsetu). Zapisy odnoszące się do podwykonawstwa nie zakazują zawierania uzgodnień kompensacyjnych, ale przyczynią się do ograniczenia nielegalnego offsetu. Ułatwią również dostęp do tego rynku małym i średnim przedsiębiorcom.

Jeśli dyrektywa zostanie przyjęta państwa członkowskie będą miały dwa lata od jej wejścia w życie na transpozycje jej zapisów do krajowych porządków prawnych.

Pakiet obronny

W grudniu 2008 roku Europejski przyjął projekt dyrektywy, która upraszcza zasady przyznawania pozwoleń na transfer sprzętu wojskowego pomiędzy krajami UE (sprawozdanie Ruhle). Dokument zakłada uproszczenie procedur przyznawania krajowych licencji na sprzęt wojskowy. Dzięki nowym przepisom, państwa członkowskie będą mogły wydawać mniej na zaspokojenie swoich potrzeb zbrojeniowych. Zwiększy się również poziom bezpieczeństwa dostaw dla zamówień publicznych i współpracy przemysłowej.

Kontekst

W ciągu ostatnich 20 lat wydatki w dziedzinie obronności uległy zmniejszeniu o połowę (w wyniku tzw. „zysków płynących z pokoju"), co doprowadziło do zmniejszenia obrotów i zatrudnienia oraz do ograniczenia inwestycji w badania i technologie.

W 2006 r. wydatki UE-26 (z wyłączeniem Danii) w dziedzinie obronności wynosiły 201 mld € (między 47 mld € w Zjednoczonym Królestwie i 35 mln € na Malcie), z czego na zamówienia w dziedzinie obronności - 91 mld €. Na tę kwotę składa się 39 mld € na inwestycje, w tym wydatki na badania i rozwój, 43 mld € na operacje i konserwację oraz kolejnych 9 mld € na pozostałe wydatki, w tym na działania dotyczące infrastruktury i prac budowlanych.

Dla porównania, w tym samym roku USA wydały na obronność ogółem 491 mld €, tj. 4,7% PKB. Wydatki na operacje i konserwację wyniosły około 169 mld €, a na inwestycje około 141 mld €.

Alexander Graf LAMBSDORFF (ALDE, DE)

Zamówienia publiczne w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa Źródło: Serwis prasowy Parlamentu Europejskiego, redakcja polska, 14.01.2009

A.J.
Zespół e-prawnik.pl

Komentarze