Prezydent niedawno podpisał 2 ustawy z dnia 12 września 2025 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa.
Rozstrzyganie wątpliwości na korzyść strony
Pierwsza nowelizacja ma na celu wzmocnienie ochrony praw i interesów podatnika poprzez wprowadzenie zasady domniemania niewinności. Rozszerza ona unormowania regulujące zasady ogólne postępowania podatkowego o przepis stanowiący, iż w postępowaniu podatkowym wszczętym z urzędu niedające się usunąć wątpliwości co do stanu faktycznego rozstrzyga się na korzyść strony. Oznacza, że w postępowaniach podatkowych, które rozpoczynane są z urzędu, niedające się usunąć wątpliwości dotyczące stanu faktycznego, będą rozstrzygane na korzyść podatników.
Powyższa norma nie będzie miała zastosowania w trzech przypadkach, tj. kiedy:
- w postępowaniu uczestniczą strony o spornych interesach lub wynik postępowania ma bezpośredni wpływ na interesy innych osób;
- przepisy prawa wymagają od strony wykazania określonych faktów;
- sprzeciwia się temu ważny interes publiczny, w tym istotny interes państwa.
Dodany przepis znajdzie zastosowanie we wszystkich innych niż postępowanie podatkowe, procedurach, jeżeli przepisy normujące te procedury zawierają stosowne odesłania. Zasada rozstrzygania niedających się usunąć wątpliwości faktycznych na korzyść strony będzie zatem stosowana m.in. w: czynnościach sprawdzających, kontroli podatkowej i kontroli celno-skarbowej.
Zgodnie z treścią regulacji przejściowej, nowe przepisy będą miały zastosowanie także do postępowań wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, czyli z dniem 4 listopada 2025 r.
Bez odsetek za przedłużoną kontrolę
Druga nowelizacja Ordynacji podatkowej zakłada dodanie regulacji, która zapewni nienaliczanie odsetek za zwłokę, jeżeli kontrola podatkowa albo kontrola celno-skarbowa będą trwały dłużej niż 6 miesięcy - od dnia następnego po tym okresie aż do jej zakończenia.
Ustawa wprowadza unormowania, w myśl których odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych nie nalicza się w przypadku niezakończenia kontroli podatkowej albo kontroli celno-skarbowej w terminie 6 miesięcy od dnia jej wszczęcia – za okres od dnia następnego po upływie tego terminu do dnia jej zakończenia, z tym że do tego terminu i tego okresu nie wlicza się:
1. terminów przewidzianych w przepisach prawa podatkowego dla dokonania określonych czynności;
2. okresów zawieszenia kontroli podatkowej i kontroli celno-skarbowej, z wyjątkiem:
a) okresu zawieszenia przejętej przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej kontroli podatkowej lub kontroli celno-skarbowej, jeżeli w sprawach określonych w art. 119g § 1 Ordynacji podatkowej może być wydana decyzja dotycząca unikania opodatkowania – w sytuacji gdy Szef Krajowej Administracji Skarbowej umorzył postępowanie podatkowe w przypadku unikania opodatkowania i przekazał organowi podatkowemu zawieszoną kontrolę podatkową lub kontrolę celno-skarbową,
b) okresu zawieszenia kontroli podatkowej związanego z nieustaleniem danych identyfikujących kontrolowanego;
3. okresów opóźnień spowodowanych z winy strony lub jej przedstawiciela albo z przyczyn niezależnych od organu.
Zgodnie z treścią przepisu przejściowego, znowelizowane przepisy stosuje się również do kontroli podatkowej i kontroli celno-skarbowej, wszczętej w okresie 6 miesięcy przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy i niezakończonej przed tym dniem.
Ta ustawa również wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, czyli z dniem 4 listopada 2025 r.