Będą zmiany na rynku zamówień publicznych?

29.5.2025

Kolejny element deregulacji dla polskich przedsiębiorców

Rada Ministrów przyjęła 2 projekty nowelizacji ustawy - Prawo zamówień publicznych, przedłożone przez Ministra Rozwoju i Technologii.

Jeden to projekt ustawy, która ograniczy dostęp wykonawców z państw trzecich do polskiego rynku zamówień publicznych. To kolejny krok w realizacji polityki deregulacyjnej rządu. Wzmocni to pozycję polskich przedsiębiorców na rynku zamówień publicznych.

- "Konsekwentnie realizujemy rządową politykę deregulacyjną, w różnych obszarach funkcjonowania polskiego biznesu. Jestem pewien, że zaproponowane przez MRiT kolejne zmiany – szczególnie dotyczące ochrony polskich przedsiębiorców przed konkurencją, często nieuczciwą, z państw trzecich – wzmocnią pozycję oraz konkurencyjność rodzimych firm i wpłyną na większą aktywność sektora MŚP w obszarze zamówień publicznych" – podkreślił minister Krzysztof Paszyk.

Co przewiduje projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi?

Nowe przepisy realizują działania deregulacyjne rządu. Nowe rozwiązanie ma charakter rewolucyjny – po raz pierwszy w historii wprowadzona zostaje możliwość zamknięcia rynku polskich zamówień publicznych. Przyjęte przepisy będą sprzyjać repolonizacji naszej gospodarki. Chodzi o możliwość ograniczania dostępu wykonawców z państw trzecich do krajowych zamówień publicznych. Będzie to dotyczyć krajów, które nie mają podpisanych stosownych umów z Unią Europejską.

Określone zostaną zasady dostępu wykonawców z państw trzecich do postępowań o udzielenie zamówienia oraz zawarcie umowy koncesji, które organizowane są przez polskich zamawiających. Zamawiający będą podejmować decyzję o tym, czy dopuszczą do udziału w postępowaniu wykonawców z państw trzecich, którzy nie są stronami umów międzynarodowych. Oznacza to, że będzie można ograniczyć im możliwość składania ofert oraz wniosków, lub inaczej traktować w prowadzonym postępowaniu.

Wykonawcy z krajów spoza UE, które podpisały z Unią Europejską odpowiednie porozumienia (np. Porozumienie Światowej Organizacji Handlu w sprawie zamówień rządowych), będą traktowani tak samo, jak wykonawcy z państw UE.

Korzyść z nowych przepisów to większa pewność prawa dla zamawiających oraz wzrost konkurencyjności polskich i europejskich wykonawców.

Dzięki nowym rozwiązaniom, podwyższona zostanie także jakość realizacji zamówień z zachowaniem standardów europejskich.

Nowe przepisy dostosowują polskie prawo do orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE.

Przyjęte rozwiązania mają wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Co przewiduje projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw?

Podwyższony zostanie minimalny próg stosowania przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi – ze 130 tys. zł do 170 tys. zł. Nowe rozwiązania zwiększą także konkurencyjność postępowań i liczbę składanych w nich ofert. Przyjęte przepisy realizuje działania deregulacyjne rządu.

Obecny minimalny próg stosowania Prawa zamówień publicznych obowiązuje od 2021 roku i nie był do tej pory zmieniany, mimo znacznej skumulowanej inflacji w latach 2021-2023. Wobec zmieniających się kosztów realizacji robót budowlanych, dostaw oraz usług, dotychczasowy poziom 130 tys. zł jest nieadekwatny do realiów gospodarczych.

Nowy próg stosowania przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi wyniesie 170 tys. zł. Rozwiązanie pozwoli zachować elastyczność, jeśli chodzi o sposób wyboru wykonawcy oraz tryb zawierania umów o zamówienia publiczne, w przypadku zamówień o niższych wartościach. Dzięki nowym przepisom wiele podmiotów, np. samorządów, zostanie zwolnionych z biurokratycznych obowiązków związanych ze stosowaniem ustawy Prawo zamówień publicznych.

Przyjęte przepisy przewidują ponadto, że zamawiający będzie badał wpływ planowanego zamówienia na konkurencyjność, w zakresie rozeznania rynku.

W przypadku konkurencyjnych trybów udzielania zamówień, zamawiający będzie dokonywał analizy warunków zamówienia pod kątem podniesienia konkurencyjności postępowania, tak aby zwiększyć zainteresowanie wykonawców. Dzięki temu rozwiązaniu zwiększy się liczba składanych ofert.

Nowe przepisy mają wejść w życie od 1 stycznia 2026 roku.

Oczekiwane zmiany na rynku zamówień publicznych

Aby jak najwięcej polskich przedsiębiorców brało udział w zamówieniach publicznych, rząd chce zagwarantować im ochronę przed konkurencją z państw trzecich. Przyjęte przez Radę Ministrów przepisy dają zamawiającym uprawnienia, dzięki którym wykonawcy z krajów, które nie mają podpisanych stosownych porozumień z Unią Europejską będą mieli ograniczony dostęp do polskiego rynku zamówień publicznych.

Co to oznacza w praktyce?

wzrośnie konkurencyjność polskich i europejskich wykonawców;
wzrośnie jakość realizacji zamówień publicznych;
zamawiający sam podejmie decyzję, czy dopuści do udziału w postępowaniu wykonawców z państw trzecich, którzy nie są stronami umów międzynarodowych - będzie można ograniczyć im możliwość składania ofert oraz wniosków, a wykonawcy ci nie będą mogli korzystać ze środków ochrony prawnej;
wykonawcy z krajów, które podpisały z Unią Europejską odpowiednie porozumienia (np. Porozumienie Światowej Organizacji Handlu w sprawie zamówień rządowych - GPA) będą traktowani tak samo jak wykonawcy z państw UE.

Nowe rozwiązania mają wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Wyższy próg stosowania ustawy i większa konkurencyjność w postępowaniach

- "Podczas spotkań z przedsiębiorcami niejednokrotnie słyszałem o nieadekwatnych do realiów gospodarczych minimalnych progach stosowania Prawa zamówień publicznych. Zmieniają się koszty realizacji robót budowlanych, dostaw oraz usług, więc to oczywiste, że przepisy muszą nadążać za rynkowymi realiami. Zależy nam na zwiększeniu konkurencyjności postępowań i większej liczbie składanych w nich ofert, dlatego zwiększamy próg stosowania Pzp ze 130 tysięcy do 170 tysięcy złotych. To rozwiązanie przyczyni się do większego zainteresowania przedsiębiorców udziałem w zamówieniach publicznych" – mówił szef MRiT.