Zmiany podatkowe na 2019 r.

Minister Finansów przekazał do uzgodnień i konsultacji projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw.

Czego dotyczy projekt zmian podatkowych na 2019 r.?

Projekt zawiera rozwiązania adresowane zarówno do przedsiębiorców, jak i do osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Nie jest on ograniczony do określonej sfery działalności, choć w większości zawiera propozycje odnoszące się do sfery związanej z prowadzeniem działalności gospodarczej. 

Celem regulacji wprowadzanych bądź modyfikowanych proponowaną ustawą jest szeroko rozumiane uproszczenie prawa podatkowego w zakresie podatków dochodowych oraz dalsze uszczelnienie systemu podatkowego.

W zakresie uproszczenia prawa podatkowego chodzi zarówno o zwiększenie czytelności i precyzji istniejących przepisów, czyli uczynienia ich bardziej „przejrzystymi”, wprowadzenie rozwiązań ułatwiających realizację przez podatników ich obowiązków podatkowych sprawiających, że płacenie podatków będzie postrzegane jako „proste”, jak również eliminowanie sytuacji, w których podatnik mógłby czuć się traktowany przez prawo podatkowe niesprawiedliwie tj. sytuacji, w których przepisy prawa podatkowe nie są dla podatnika „przyjazne”.

Projekt ustawy wpisuje się w politykę tzw. 3P w prawie podatkowym, czyli przejrzystości, prostoty i przyjazności systemu podatkowego, która została zaliczona do głównych celów do realizowania w roku 2018 przez Ministra Finansów. Przejawem realizacji przez niniejszy projekt „polityki 3P” jest nie tylko usunięcie istniejących wątpliwości interpretacyjnych zwiększających pewność prawa, czy też likwidacja obowiązków informacyjnych, które nie są niezbędne dla ustalenia prawidłowości wypełniania przez adresatów norm ich obowiązków wynikających z ustaw o podatkach dochodowych, ale także modyfikacja - na korzyść podatników – istniejących preferencji poprzez poszerzenie ich zakresu stosowania, czy też uchylenie nieuzasadnionych ograniczeń.

W ramach omawianej nowelizacji wprowadzane są również nowe, preferencyjne rozwiązania, których ideą jest dążenie do realizacji celów określonych w Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (m.in. preferencyjne opodatkowanie dochodów generowanych przez prawa własności intelektualnej, 9% stawka podatku dochodowego od osób prawnych). Rozwiązania te mają charakter systemowych działań prorozwojowych, ukierunkowanych na przeciwdziałanie pułapkom rozwojowym zidentyfikowanych w Planie na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju tj. „pułapce braku równowagi” oraz „pułapce przeciętnego produktu”.

Istotnym elementem projektu jest kompleksowe uregulowanie w podatku dochodowym skutków obrotu walutami wirtualnymi. Ze względu na specyfikę obrotu walutami wirtualnymi zasadne jest szczególne uregulowanie zasad opodatkowania dochodów osiąganych z tego tytułu, które ułatwią podatnikom prawidłowe rozliczanie się z dochodów osiąganych z obrotu walutami wirtualnymi.

Drugim ogólnym celem projektu jest także uszczelnienie systemu podatkowego, poprzez zmiany przepisów ogólnego prawa podatkowego (Ordynacji podatkowej) oraz przepisów ustaw regulujących pobór podatku u źródła (tj. przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych). W tym zakresie projekt wprowadza rozwiązania wdrażające do polskiego prawa podatkowego prawo Unii Europejskiej.

Proponowane zmiany w tym zakresie dotyczą:

1. częściowej implementacji dyrektywy Rady (UE) 2016/1164 z dnia 12 lipca 2016 r. ustanawiającej przepisy mające na celu przeciwdziałanie praktykom unikania opodatkowania, które mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego (Dz.Urz. UE L 193 z 19.07.2016,  str. 1) w zakresie opodatkowania niezrealizowanych zysków kapitałowych w przypadku przeniesienia do innego państwa aktywów, rezydencji podatkowej lub stałego zakładu uregulowanego w art. 5 dyrektywy (tzw. exit tax);
2. częściowej implementacji ww. dyrektywy Rady 2016/1164 z dnia 12 lipca 2016 r. w zakresie ogólnej klauzuli przeciwdziałania unikaniu opodatkowania (GAAR);
3. wprowadzenia obowiązkowego ujawniania informacji o schematach podatkowych (ang. Mandatory Disclosure Rules – MDR), co stanowi częściową transpozycję dyrektywy Rady (UE) 2018/822 z dnia 25 maja 2018 r. zmieniającej dyrektywę 2011/16/UE w zakresie obowiązkowej automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania w odniesieniu do podlegających zgłoszeniu uzgodnień transgranicznych (Dz.Urz. UE L 139 z 05.06.2018 r., str. 1), zwanej dalej „dyrektywą MDR” oraz
4. zmiany w zakresie podatku u źródła (ang. withholding tax / WHT) w ramach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Regulacje upraszczające przepisy z zakresu podatków dochodowych

Preferencyjne opodatkowanie dochodów generowanych przez prawa własności intelektualnej (Intellectual Property Box - IP BOX, Innovation Box)

Do głównych celów projektowanej zachęty podatkowej należy między innymi zwiększenie atrakcyjności prowadzenia w Polsce działalności badawczo-rozwojowej przez polskie i zagraniczne przedsiębiorstwa, zmiana modelu ekonomicznego na gospodarkę opartą na wiedzy, a także zwiększenie świadomości w zakresie praw własności intelektualnej jako potencjalnych źródeł przychodów.

Resort finansów przewiduje, że przedmiotowa ulga będzie prowadzić do wzrostu zainteresowania pracami badawczo-rozwojowymi prowadzonymi w Polsce oraz stanowić swoiste „zamknięcie” łańcucha wartości związanego z procesem tworzenia i komercjalizacji innowacyjnych rozwiązań będących efektem prac badawczo-rozwojowych. Rozwiązanie to jest również ważną inicjatywą, która czyni system podatkowy konkurencyjnym i atrakcyjnym dla firm rozwijających wysokie technologie, wspiera rozwój i inwestycje oraz kreuje wysoko jakościowe miejsca pracy w innowacyjnych sektorach.

Wprowadzenie obniżonej stawki podatku CIT w wysokości 9%

Celem projektu jest realizacja zapowiedzi wyrażonej przez Rząd, w zakresie wprowadzenia nowej 9% stawki w podatku dochodowym od osób prawnych. Takie podejście stanowi realizację rządowej Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju, która podkreśla wartość rozwoju przedsiębiorczości i wspierania przedsiębiorców, w szczególności z kategorii MŚP.

Wprowadzenie zachęty do pozostawiania w spółkach kapitału na rozwój poprzez zwiększenie podatkowej atrakcyjności finansowania własnego (notional interest deduction – NID)

Celem tego rozwiązania jest wyeliminowanie zróżnicowania poprzez wprowadzenie możliwości podwyższania kosztów uzyskania przychodów o odpowiednik kosztów finansowania dłużnego (mimo iż koszty te faktycznie nie zostały poniesione), tak jak w przypadku finansowania inwestycji kapitałem obcym (odsetki stanowią koszt uzyskania przychodów).

Wprowadzenie szczególnych rozwiązań odnoszących się do nabywania przez podmioty gospodarcze pakietów wierzytelności

Z uwagi na brak możliwości rozpoznania strat związanych z wierzytelnościami w połączeniu z brakiem możliwości rozpoznania pełnej bazy kosztowej nabycia wierzytelności co może skutkować opodatkowaniem działalności polegającej na ich windykacji na efektywnym poziomie kilkudziesięciu procent, proponuje się wprowadzenie:

• przepisów pozwalających na rozpoznanie pełnej bazy kosztowej nabycia wierzytelności, przy utrzymaniu braku możliwości rozpoznania strat,
• zasady opodatkowania pakietu wierzytelności jako lepiej odzwierciedlającego ekonomiczny charakter tego typu transakcji niż w przypadku analizy pojedynczych wierzytelności wchodzących w jego skład.

Wprowadzenie ulgi dla banków spółdzielczych dokonujących wpłat na System Ochrony Instytucjonalnej (IPS) 

W związku z przysługującym bankom spółdzielczym uprawnieniem dotyczącym przynależności do  Systemu Ochrony Instytucjonalnej (IPS) i wnioskowanym przez to środowisko zaliczeniem do kosztów podatkowych wpłat dokonywanych przez te banki na IPS w projekcie przewiduje się wprowadzenie kompleksowego rozwiązania kwestii przynależności banków spółdzielczych do IPS.

Wprowadzenie alternatywnego sposobu opodatkowania emisji euroobligacji

Docelowo projekt przewiduje zwolnienie od podatku odsetek i dyskonta, uzyskanych przez nierezydentów (zarówno podatników PIT i CIT) z obligacji emitowanych i dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym lub wprowadzonych do alternatywnego systemu obrotu w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, o terminie wykupu nie krótszym niż 1 rok. Do tego czasu przewiduje się rozwiązanie przejściowe polegające na  możliwości wyboru przez emitentów obligacji alternatywnego sposobu opodatkowania dochodów z ww. tytułów. Propozycja opiera się na możliwości wyboru przez podatnika, będącego emitentem obligacji, klasycznej (dotychczasowej) formy opodatkowania tych dochodów (tj. podatkiem pobieranym u źródła od obligatariusza) albo proponowanej w projekcie – formy opodatkowania, której założeniem jest przejęcie obowiązku podatkowego w tym zakresie przez podatnika będącego emitentem.

Uregulowanie w podatku dochodowym skutków obrotu walutami wirtualnymi

Proponuje się w podatku dochodowym od osób fizycznych zaliczenie przychodów osiąganych z obrotu walutami wirtualnymi do przychodów z kapitałów pieniężnych, nawet wtedy, gdy osiągane będą w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Do przychodów z obrotu walutami wirtualnymi nie będą zaliczane przychody podmiotów prowadzących działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług np. w zakresie wymiany walut wirtualnych i środków płatniczych i wymiany walut wirtualnych na inne waluty wirtualne. Opodatkowaniu będzie podlegał dochód, co oznacza, że uwzględniane będą wydatki związane z obrotem walutą wirtualną. W podatku dochodowym od osób prawnych przychody te stanowić będą zyski kapitałowe. Rozwiązania w obu ustawach będą analogiczne w zakresie zasad ustalania przychodów, kosztów oraz dochodów (strat).

Inne propnowane zmiany

Ponadto projekt przewiduje modyfikację funkcjonujących regulacji polegającą m.in. na:

• uchyleniu w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych przepisu warunkującego uprawnienie do preferencyjnego opodatkowania rozliczenia dochodów małżonków i osób samotnie wychowujących dzieci od terminowego złożenia zeznania podatkowego,
• wprowadzeniu zmian odnoszących się do spadkobierców zbywających nieruchomości lub określone prawa majątkowe nabyte w drodze spadku,
• złagodzeniu warunków korzystania z tzw. ulgi mieszkaniowej poprzez m.in. wydłużenie z 2 do 3 lat okresu, w jakim można skorzystać z tej ulgi,
• wprowadzeniu zmian dotyczących samochodów osobowych wykorzystywanych w prowadzonej działalności,
• uchyleniu obowiązków informacyjnych i ewidencyjnych w zakresie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych z tytułu najmu, podnajmu itp.,
• określeniu wysokości kosztów uzyskania przychodów wykazywanych w związku z konwersją długu na kapitał,
• uchyleniu obowiązku ogłaszania w Monitorze Sądowym i Gospodarczym informacji o zarejestrowaniu i wykreśleniu podatkowej grupy kapitałowej.
• poszerzenie zakresu zwolnienia dla funduszy inwestycyjnych zamkniętych (specjalistycznych funduszy inwestycyjnych otwartych stosujących zasady i ograniczenia inwestycyjne określone dla funduszy inwestycyjnych zamkniętych),
• modyfikacji przepisu dotyczącego właściwości naczelnika urzędu skarbowego w przypadku obowiązku wpłaty podatku przez płatnika przy przekazywaniu zysku na kapitał zakładowy,
• wprowadzeniu zwolnienia dla jednostek dozoru technicznego,
• podwyższeniu kwot limitów zaliczanych do kosztów uzyskania przychodów składek na rzecz organizacji zrzeszających pracodawców i przedsiębiorców o charakterze nieobowiązkowym 
• poszerzeniu zakresu zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych i podatku dochodowego od osób prawnych dotyczącego sprzedaży całości lub części nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego,
• umożliwieniu, pod określonymi warunkami, posługiwania się kopiami certyfikatów rezydencji,
• określeniu zasad opodatkowania dochodów z tytułu pożyczania papierów wartościowych (transakcje repo).

Przepisy uszczelniające system podatków dochodowych

Wprowadzenie tzw. exit tax

Projekt zakłada implementację do polskiego porządku prawnego dyrektywy Rady (UE) 2016/1164 z dnia 12 lipca 2016 r. ustanawiającej przepisy mające na celu przeciwdziałanie praktykom unikania opodatkowania, które mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego w zakresie opodatkowania niezrealizowanych zysków kapitałowych w przypadku przeniesienia do innego państwa aktywów, rezydencji podatkowej lub stałego zakładu uregulowanego w art. 5 dyrektywy (tzw. exit tax).

Aktualnie obowiązujące przepisy o podatku dochodowym nie przewidują opodatkowania niezrealizowanych zysków kapitałowych, w przypadku przeniesienia do innego państwa aktywów, rezydencji podatkowej lub stałego zakładu. Sytuacja ta może być wykorzystywana przez niektórych podatników do unikania opodatkowania podatkiem dochodowym osiąganych w Polsce zysków kapitałowych.

Opodatkowanie niezrealizowanych zysków kapitałowych ma na celu zagwarantowanie, że w przypadku przeniesienia przez podatnika krajowego lub zagranicznego aktywów lub rezydencji podatkowej poza polską jurysdykcję podatkową, Rzeczypospolita Polska będzie mogła opodatkować wartość ekonomiczną ewentualnych zysków kapitałowych osiągniętych na jej terytorium, chociaż zyski te nie zostały jeszcze zrealizowane w chwili dokonania zmiany jurysdykcji podatkowej. Projektowane rozwiązania przyczynią się zatem do uszczelnienia polskiego systemu podatkowego.

Zmiany w zakresie klauzuli ogólnej w związku z dyrektywą ATAD

Klauzula ogólna przeciwko unikaniu opodatkowania oraz dyrektywa ATAD stanowią odpowiedź na dostrzegany problem agresywnego planowania podatkowego. Jest to zjawisko szkodliwe i niepożądane. Integracja gospodarek i rynków krajowych w ostatnich latach wzrosła w znacznym stopniu. Działania podatników, obserwowane, noszące znamiona agresywnej optymalizacji podatkowej, umożliwiają całkowite lub częściowe uniknięcie obciążeń podatkowych. Słabości krajowych systemów podatkowych tworzą możliwość erozji podstawy opodatkowania i przerzucenia zysków i są często wykorzystywane do planowania podatkowego przez korporacje wielonarodowe. Konsekwencje unikania opodatkowania wpływają negatywnie na poziom wpływów podatkowych do budżetów poszczególnych państw. Naruszają też zasady wolnego rynku i konkurencji poprzez uzyskiwanie korzyści podatkowych przez podmioty stosujące agresywne planowanie podatkowe w stosunku do podatników ponoszących ciężary z tytułu obowiązków podatkowych.

Globalizacja zjawiska całkowitego lub częściowego unikania opodatkowania zysku w kraju prowadzenia faktycznej działalności wymusza na rządach państw zwalczanie tego zjawiska. Świadczą o tym również działania podejmowane w ramach organizacji międzynarodowych (np. w ramach Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) czy w ramach Unii Europejskiej). Ogół tych prac wskazuje na potrzebę podjęcia nowych działań i wprowadzenia skuteczniejszych instrumentów potrzebnych do rozwiązania problemu agresywnego planowania podatkowego zarówno na poziomie krajowym jak i międzynarodowym.

Proponowane zmiany w zakresie klauzuli ogólnej (GAAR) dotyczą m.in.:

1. częściowej implementacji dyrektywy ATAD w zakresie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania (art. 6 dyrektywy ATAD),
2. wprowadzenia zmian wpływających na poprawę ekonomiki postępowań przeciwko unikaniu opodatkowania,
3. doprecyzowania roli Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, jako organu podatkowego, w zakresie wykonywania zadań dotyczących przeciwdziałania unikaniu opodatkowania,
4. stosowania środków ograniczających umowne korzyści, zawartych w ratyfikowanych konwencjach o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Wprowadzenie obowiązku przekazywania organom podatkowym informacji o schematach podatkowych (MDR)

Ze względu na planowany pozytywny wpływ regulacji na ograniczenie podejmowanych przez podatników działań optymalizacyjnych skutkujących obniżeniem podstawy opodatkowania proponuje się żeby obowiązek ujawniania informacji o schematach podatkowych został wprowadzony do polskiego porządku prawnego z dniem 1 stycznia 2019 r. Takie rozwiązanie należy uznać za zgodne z dyrektywą MDR biorąc pod uwagę fakt, że analogiczne przepisy obowiązują od pewnego czasu w innych państwach członkowskich (np. w Irlandii i Wielkiej Brytanii), a preambuła samej dyrektywy MDR wskazuje na możliwość wprowadzania obowiązków raportowania wykraczających poza te wynikające z dyrektywy MDR.

Agresywna optymalizacja podatników umożliwia całkowite lub częściowe uniknięcie obciążeń podatkowych. Polskie organy podatkowe obecnie nie dysponują wystarczającymi instrumentami, pozwalającymi w szybki sposób identyfikować schematy podatkowe oraz podmioty z nich korzystające. Podstawowym źródłem informacji o podatkowych aspektach działalności gospodarczej podatników są deklaracje podatkowe. Jednak analiza danych pozyskiwanych z tych dokumentów nie wystarcza do szybkiej identyfikacji schematu podatkowego, w którym uczestniczy podatnik. Inne dostępne narzędzia takie jak kontrola podatkowa, wymiana informacji podatkowych pomiędzy państwami oraz wprowadzona w 2016 r. klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania nie są wystarczające, aby w pełni zapobiec unikaniu opodatkowania przez podmioty stosujące schematy podatkowe.

Polska administracja skarbowa potrzebuje szybkiego dostępu do istotnych informacji dotyczących podejmowanych przez podatników działań w obszarze potencjalnie agresywnego planowania podatkowego. Tego rodzaju informacje są niezbędne w celu zidentyfikowania zagrożeń w obrębie prawa podatkowego, jakie stwarzają schematy podatkowe i podjęcia stosownych działań. Dostęp do właściwych informacji już na etapie opracowania schematów pozwala na poprawę szybkości reagowania i podejmowania kroków legislacyjnych lub regulacyjnych, w tym na skuteczniejszą ocenę ryzyka podatkowego i lepsze wykorzystanie przez administrację skarbową zasobów w celu ochrony dochodów budżetu państwa z podatków. Administracja podatkowa musi z kolei wdrożyć skuteczne procedury dla jak najlepszego wykorzystania informacji przekazywanych przez podatników. Wydatki związane z wdrożeniem tego typu rozwiązań mogą być skompensowane przez oszczędności zasobów z zastosowania szybszej i bardziej wydajnej identyfikacji pojawiających się schematów podatkowych.
OECD w 2015 roku przedstawiła raport Mandatory Disclosure Rules, Action 12 - 2015 Final Report OECD, w którym rekomendowanym działaniem, mającym na celu przeciwdziałanie praktykom nadużyć podatkowych, jest wprowadzenie przez państwa członkowskie zasad obowiązkowego ujawniania informacji.

Projektowane rozwiązanie przewiduje wdrożenie do polskiego systemu prawnego założeń dyrektywy MDR, którymi są m.in. raportowanie przez pośrednika (intermediary) z możliwością powołania się na tajemnicę zawodową oraz raportowanie do państwa rezydencji pośrednika lub podatnika (w zależności, który podmiot zobowiązany jest do zaraportowania) są zgodne z przepisami projektowanej ustawy.

Kolejnym etapem implementacji dyrektywy MDR będzie nowelizacja ustawy o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami, która nastąpi w ramach odrębnego projektu.

Dyrektywa MDR daje państwom członkowskim pewnego rodzaju swobodę w kształtowaniu krajowych rozwiązań. Postanowienia dyrektywy MDR stanowią bowiem minimalny standard. W konsekwencji państwa członkowskie Unii Europejskiej mogą określać dodatkowe obowiązki administracyjne, realizujące cele dyrektywy MDR, podlegające raportowaniu do organów podatkowych.

Rozwiązania projektowanej ustawy mają na celu szybki dostęp administracji podatkowych do informacji o potencjalnie agresywnym planowaniu lub nadużyciach związanych z planowaniem podatkowym oraz o promotorach i użytkownikach schematów podatkowych oraz zniechęcenie podatników i ich doradców do przygotowywania i stosowania schematów podatkowych.

Projektowane rozwiązania określą m.in.:

• definicję schematu podatkowego oraz jego cechy rozpoznawcze (hallmarks),
• krąg podmiotów obowiązanych do przekazywania informacji (promotor, korzystający, wspomagający),
• sposób i termin raportowania,
• zasady ochrony tajemnicy zawodowej,
• sankcje za niewypełnienie obowiązku.

Projektowane rozwiązanie przewiduje, że Szef Krajowej Administracji Skarbowej będzie nadawał indywidualne numery referencyjne schematom podatkowym, pozyskiwanym w wyniku raportowania. Zanonimizowane informacje o schematach podatkowych będą przechowywane w informatycznej bazie danych schematów podatkowych. Będą one dostępne dla organów podatkowych. Dodatkowo, zanonimizowane informacje o schematach będą częściowo udostępnione do publicznej wiadomości.

Zmiany w zakresie podatku u źródła / WHT

Prawidłowy oraz sprawny pobór podatku u źródła pełni bardzo istotne i ważne dla gospodarki państwa i społeczeństwa funkcje. Rosnąca globalizacja oraz mobilność dochodów tzw. pasywnych (dywidendy, odsetki oraz należności licencyjne), które siłą rzeczy powodują chociażby trudności w prawidłowym ustaleniu rzeczywistego właściciela otrzymywanych należności, powodują potrzebę wprowadzenia w odpowiednim zakresie zmian dotyczących zasad poboru podatku u źródła. Bardzo istotnym celem zmian jest również usprawnienie procesu poboru oraz zwrotu przez organy podatkowego tego podatku, poprzez informatyzację procesu. Potrzeba uszczelnienia regulacji podatkowych związanych z przepływami finansowymi w zakresie dochodów pasywnych wynika także z dotychczasowej praktyki Krajowej Administracji Skarbowej. Jako istotne ograniczenia związane z egzekwowaniem należności podatkowych wskazuje się w szczególności istnienie struktur międzynarodowych, w których znacznie utrudnione jest ustalenie ostatecznego właściciela płatności, w stosunku do której zastosowano (przy wypłacie) preferencyjne zasady opodatkowania na poziomie Polski, oraz nadużycia związane z obowiązywaniem w Polsce dyrektyw unijnych przewidujących zwolnienie z podatku dochodowego od osób prawnych dochodów pasywnych.

Podstawowym celem projektowanych zmian:

• w zakresie zmian dotyczących poboru podatku u źródła, jest sprawdzenie warunków (kryteriów) korzystania przez nierezydentów z preferencyjnego opodatkowania odsetek, dywidend, należności licencyjnych lub innych należności podlegających w Polsce preferencyjnemu opodatkowaniu podatkiem u źródła na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub zwolnień wynikających z przepisów implementujących rozwiązania dyrektyw unijnych, oraz zapobieganie nieprawidłowościom w rozliczaniu podatku u źródła, np. w sytuacji wypłaty odsetek dla podatnika, który nie spełnia kryterium beneficial owner,
• w zakresie doprecyzowania pojęcia rzeczywistego właściciela oraz klauzuli o unikaniu opodatkowania w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych, celem jest dookreślenie tego pojęcia zgodnie z wytycznymi OECD gwarantując w ten sposób pewność prawa i gwarancje dla podatnika prawidłowego stosowania przepisów.  

Płatnicy, którzy nie zdecydują się złożyć wymaganych oświadczeń, będą podlegali zmienionym zasadom rozliczania podatku z tytułu przychodów uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zarówno w odniesieniu do podatników niemających w Polsce miejsca zamieszkania (siedziby), tzw. nierezydentów, jak również – w przypadku niektórych dochodów i wypłat (np. dywidendy) – w stosunku do  podmiotów krajowych. Zmiany obejmują również przepisy regulujące obowiązki płatnika. Do wysokości kwoty 2 mln zł obowiązywać będą dotychczasowe zasady płatności (poboru) podatku u źródła. Z chwilą przekroczenia tej kwoty, płatnik, który nie złożył powyższych oświadczeń, zobowiązany będzie do poboru, obliczenia i wpłacenia podatku stosując stawki określone w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych lub ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. W tym przypadku płatnik nie stosuje zwolnień wskazanych w tych ustawach oraz przepisów umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, z którymi Polska ma podpisaną umowę. W przypadku pobrania podatku przez płatnika, podatnik, jego pełnomocnik, oraz płatnik może wystąpić z wnioskiem o zwrot podatku do organu podatkowego. Generalnie, gdy okoliczności, stan faktyczny nie budzą wątpliwości, organ podatkowy zobowiązany będzie do zwrotu podatku w terminie 6 miesięcy. W określonych sytuacjach, organ podatkowy będzie mógł przeprowadzić postępowanie wyjaśniające, którego celem jest weryfikacja zasadności zwrotu podatku.

W projekcie założono jednocześnie uproszczenie w postaci możliwości stosowania dotychczasowych zasad rozliczania podatku u źródła (tj. możliwość stosowania przez płatnika preferencyjnego opodatkowania podatkiem u źródła, bez względu na kwotę dokonanych wypłat na rzecz jednego podatnika) w sytuacji wydania stosownego rozporządzenia przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych dla danej kategorii wypłat lub podmiotów.

W zakresie podatku CIT, określono uproszczenie proceduralne w związku ze stosowaniem zwolnienia na podstawie przepisów dyrektyw unijnych. W tym przypadku, przepisy projektowanej ustawy przewidują wydanie przez organ podatkowy opinii o stosowaniu zwolnienia, która wydawana jest generalnie na okres 36 mc. i przede wszystkim po sprawdzeniu przez organy podatkowe warunków określonych w przepisie art. 22 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, które implementowały tzw. dyrektywę Parent-Subsidiary (tj. dyrektywę Rady 2011/96/UE z dnia 30 listopada 2011 r. w sprawie wspólnego systemu opodatkowania mającego zastosowanie w przypadku spółek dominujących i spółek zależnych różnych państw członkowskich - Dz.U. L 345 z 29.12.2011, s. 8, z późn. zm.). Uproszczenie w tym przypadku sprowadza się do możliwości stosowania zwolnienia od podatku na dotychczasowych zasadach (płatnik nie pobiera podatku), również w przypadku płatności których wysokość w danym roku podatkowym dla tego samego podatnika przekracza kwotę 2 000 000 zł.  Gdy podatnik nie będzie w posiadaniu takiej opinii, zastosowanie znajdą nowe regulacje dotyczące wypłacanych 2 mln należności.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl